RZESZÓW

1. MIĘDZYUCZELNIANE BIURO PRZYSPOSOBIENIA OBRONNEGO STUDENTÓW POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ RZESZÓW PRZESZKOLENIE OBRONNE I WOJSKOWE STUDENTÓW I STUDENTEK ORAZ ABSOLWENTÓW SZKÓŁ WYŻSZYCH

2. UREGULOWANIA PRAWNE Ustawa z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony RP (Dz. U. z 2002r. Nr 21, poz. 205 z późn. zm.) - Rozdział 4 „Służba wojskowa studentów i absolwentów szkół wyższych” Ustawa z dnia 13 września 2002 roku o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP oraz o zmianie ustawy o uposażeniu żołnierzy (Dz. U. Nr 166, poz. 1363) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu oraz Ministra Zdrowia z dnia 2 października 2003 roku w sprawie sposobu przeprowadzenia przysposobienia obronnego studentów i studentek Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 26 maja 2003 roku w sprawie przeszkolenia wojskowego studentów i absolwentów szkół wyższych

3. Siły Zbrojne RP nie wymagają masowego przeszkolenia wojskowego obywateli. Szczególnej formie powinni zostać poddani obywatele z wyższym wykształceniem z uwagi na ich miejsce w strukturach państwa i społeczeństwa oraz rolę jaką spełniają w czasie pokoju, kryzysu i wojny.

4. Umożliwienie odbycia przysposobienia obronnego przez wszystkich studentów ochotników (odbycie przysposobienia obronnego jest jednocześnie warunkiem koniecznym ubiegania się o możliwość odbycia przeszkolenia wojskowego w czasie studiów). 1 Umożliwienie studentom ochotnikom odbycie służby wojskowej (uregulowanie stosunku do służby wojskowej) w trakcie studiów. 2 Stworzenie pozostałym studentom warunków do odbycia przeszkolenia wojskowego bezpośrednio po zakończeniu studiów. 3 Stworzenie jednakowych warunków przeszkolenia wojskowego we wszystkich uczelniach (wyjątek stanowią wyższe uczelnie morskie). 4 Przyjęto następujące założenia nowego systemu edukacji obronnej studentów i absolwentów szkół wyższych:

5. System przeszkolenia obronnego i wojskowego studentów i absolwentów szkół wyższych został dostosowany do obecnych i prognozowanych potrzeb sił zbrojnych RP, a także możliwości finansowych państwa. Spełnia on także postulowane oczekiwanie środowisk studenckich. Ponadto system ten jest kolejnym, prawno-organizacyjnym krokiem w kierunku rozpowszechnienia działalności ochotniczej żołnierzy rezerwy na rzecz sił zbrojnych oraz dostosowany do rozwiązań przez państwa NATO.

6. 1. Studenci będący poborowymi, którzy zaliczyli drugi rok studiów wyższych zawodowych lub trzeci rok jednolitych studiów magisterskich lub równorzędnych, mogą odbywać przeszkolenie wojskowe w czasie tych studiów. 2. Przeszkolenie wojskowe studentów odbywa się w jednostkach wojskowych. 3. Czas trwania przeszkolenia wojskowego studentów wynosi do sześciu tygodni. 4. Przeszkolenie wojskowe studentów odbywa się w jednym nieprzerwanym okresie. „Art. 93a” ZASADNICZE REGULACJE DOTYCZĄCE PRZESZKOLENIA WOJSKOWEGO STUDENTÓW SZKÓŁ WYŻSZYCH • 1. Student może być powołany do odbycia przeszkolenia wojskowego, o którym mowa w art. 93a ust. 1, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki: • 1) odbycie przez studenta przysposobienia obronnego, o którym mowa w art. 166a ust. 1, i zdanie egzaminu, o którym mowa w art. 166a ust. 3, • 2) złożenie przez studenta, nie później niż w terminie jednego miesiąca od dnia zdania egzaminu, o którym mowa w pkt 1, udokumentowanego wniosku do właściwego wojskowego komendanta uzupełnień o powołanie go do odbycia tego przeszkolenia, • 3) przeznaczenie studenta przez wojskowego komendanta uzupełnień do odbycia przeszkolenia wojskowego, • 4) potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. • 2. Studentom, którzy zgłoszą się do pełnienia służby w charakterze kandydatów na żołnierzy zawodowych, określonej w odrębnych przepisach, przysługuje pierwszeństwo odbycia przeszkolenia wojskowego, o którym mowa w art. 93a ust. 1, przed innymi studentami. „Art. 93b” wynikające z ustawy z 13 września 2002r. Art. 1 pkt 6 „Art. 93c” Przeszkolenie wojskowe, o którym mowa w art. 92 ust. 1 i art. 93a ust. 1, kończy się egzaminem. „Art. 93d” Koszty związane z odbywaniem przeszkolenia wojskowego przez absolwentów szkół wyższych i studentów pokrywa się z budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej. „Art. 93e” Studentów, którzy złożyli wnioski o powołanie ich na przeszkolenie wojskowe odbywane w czasie studiów oraz odbyli i zdali egzamin z przysposobienia obronnego studentów, o którym mowa w art. 166a ust. 1, ale nie zostali powołani do odbycia tego przeszkolenia w terminie do dnia, w którym stali się absolwentami szkół wyższych, przenosi się do rezerwy z dniem, w którym stali się absolwentami szkół wyższych.";

7. Studenci przeznaczeni do odbycia przeszkolenia wojskowego studentów podlegają powołaniu na to przeszkolenie w okresie przerwy wakacyjnej następującej po drugim roku studiów wyższych zawodowych oraz po trzecim roku jednolitych studiów magisterskich lub równorzędnych. § 3. 1. § 4. 1. Kartę powołania do odbycia przeszkolenia wojskowego doręcza się nie później niż na 14 dni przed terminem stawienia się do czynnej służby wojskowej, określonym w tej karcie. W przypadku gdy osoba, której doręczono kartę powołania, nie może z powodu obłożnej choroby stawić się do odbycia przeszkolenia wojskowego w terminie określonym w tej karcie, niezwłocznie zawiadamia o tym fakcie wojskowego komendanta uzupełnień. Po ustaniu choroby osoba, której doręczono kartę powołania, niezwłocznie zgłasza się do wojskowego komendanta uzupełnień, przedstawiając w tej sprawie zaświadczenie lekarskie. § 5. 1. ZASADNICZE REGULACJE DOTYCZĄCE PRZYSPOSOBIENIA OBRONNEGO STUDENTÓW SZKÓŁ WYŻSZYCH wynikające z Rozporządzenia MON z dnia 26 maja 2003 roku

8. 1. Krótkotrwałe przeszkolenie wojskowe polega na szkoleniu w wytypowanych jednostkach wojskowych podległych dowódcom rodzajów Sił Zbrojnych lub Sztabowi Generalnemu Wojska Polskiego i kończy się złożeniem egzaminu końcowego. 2. Żołnierzy, którzy odbyli przeszkolenie wojskowe i zdali egzamin końcowy z przeszkolenia, zwalnia się i przenosi do rezerwy w stopniu wojskowym kaprala. 3. Żołnierzy, którzy nie zdali egzaminu, zwalnia się z przeszkolenia wojskowego i przenosi do rezerwy w stopniu szeregowego. § 11. Żołnierze zwalniani z przeszkolenia wojskowego podlegają ocenie służbowej. W ocenie służbowej ujmuje się informacje przydatne przy określeniu możliwości dalszego wykorzystania żołnierza rezerwy w ramach powszechnego obowiązku obrony. Zapoznanie żołnierza z treścią opinii służbowej powinno nastąpić nie później niż w terminie siedmiu dni od dnia jej sporządzenia, a z oceną służbową nie później niż w dniu zwolnienia żołnierza z przeszkolenia wojskowego. § 21. § 22. regulacje wynikające z Rozporządzenia MON z dnia 26 maja 2003 roku

9. STUDENT - PROCEDURY POSTĘPOWANIA 1. Wniosek do rektora o odbycie przysposobienia obronnego. 2. Odbycie przysposobienia obronnego i zdanie egzaminu. 3. Wpis w indeksie o zdaniu egzaminu. STUDENT 4. Złożenie wniosku do WKU o odbycie przeszkolenia wojskowego w wojskowej komendzie uzupełnień z załączoną kopią strony tytułowej indeksu i strony z wpisem o zdanym egzaminie (indeks do wglądu). 5. Zakwalifikowanie (nie zakwalifikowanie ) do odbycia przeszkolenia wojskowego. 6. Odebranie karty powołania na przeszkolenie wojskowe z WKU. 7. Stawienie się studenta w określonym dniu na przeszkolenie wojskowe w centrum szkolenia (jednostce wojskowej).

10. UWARUNKOWANIA PRZEZNACZANIA I POWOŁYWANIA STUDENTÓW NA 6 - TYGODNIOWE PRZESZKOLENIE WOJSKOWE 1. POTRZEBY SIŁ ZBROJNYCH 2. PIERWSZEŃSTWO - KANDYDACI NA ŻOŁNIERZY ZAWODOWYCH 1. ROZPATRYWANIE WSZYSTKICH WNIOSKÓW. 2. PRZEZNACZANIE DO ODBYCIA PRZESZKOLENIA WOJSKOWEGO STUDENTOW, KTÓRYCH WNIOSKI ZOSTAŁY ROZPATRZONE POZYTYWNIE. 3. TYPOWANIE DO CENTRÓW SZKOLENIA. WYDANIE KART POWOŁANIA DO ODBYCIA PRZESZKOLENIA WOJSKOWEGO ZŁOŻENIE - NIE PÓŹNIEJ NIŻ W TERMINIE 1 MIESIĄCA OD DNIA ZDANIA EGZAMINU - UDOKUMENTOWANEGO WNIOSKU DO WŁAŚCIWEGO WOJSKOWEGO KOMENDANTA UZUPEŁNIEŃ O POWOŁANIE DO ODBYCIA PRZESZKOLENIA WOJSKOWEGO STUDENCI - POBOROWI ODBYCIE PRZYSPOSOBIENIA OBRONNEGO ZAKOŃCZONEGO ZDANYM EGZAMINEM 6 - TYGODNIOWE PRZESZKOLENIE WOJSKOWE UWARUNKOWANIA FINANSOWE I SZKOLENIOWE SZ RP

11. WARUNKI DO SPEŁNIENIA PRZEZ STUDENTÓW - OCHOTNIKÓW SZKÓŁ WYŻSZYCH • 1. Student może być powołany do odbycia przeszkolenia wojskowego, jeżeli spełni łącznie następujące warunki: • 1) odbędzie przysposobienie obronne w trakcie studiów i zda egzamin końcowy z tego przysposobienia, • 2) złoży nie później niż w terminie jednego miesiąca od dnia zdania egzaminu, o którym mowa w pkt 1, udokumentowany wniosek do wojskowego komendanta uzupełnień właściwego według miejsca stałego zameldowania lub czasowego powyżej 2-ch miesięcy, o powołanie go do odbycia tego przeszkolenia, • 3) wojskowy komendant uzupełnień przeznaczy studenta do odbycia przeszkolenia wojskowego, zgodnie z potrzebami Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. • 2. Pierwszeństwo odbycia przeszkolenia wojskowego, przed innymi studentami, przysługuje studentom, którzy zgłoszą się do pełnienia służby w charakterze kandydatów na żołnierzy zawodowych.

12. PRZEZNACZANIE: 1. Poborowych uznanych za zdolnych do służby wojskowej wojskowy komendant uzupełnień przeznacza do służby, uwzględniając potrzeby wojska, orzeczenie komisji poborowej i komisji lekarskiej, kwalifikacje zawodowe oraz w miarę możliwości życzenia poborowych. 2. Przeznaczenie obejmuje określenie: - formy służby wojskowej, - rodzaju sił zbrojnych i rodzaju wojsk, - stanowiska i funkcji wojskowej.

15. NADAWANIE PRZEZNACZEŃ POZOSTAŁYM STUDENTOM I ABSOLWENTOM SZKÓŁ WYŻSZYCH: Studenci, którzy nie złożyli wniosku o odbycie przeszkolenia wojskowego w trakcie studiów oraz absolwenci szkół wyższych bez odbytego przysposobienia obronnego w czasie studiów są przeznaczani do odbycia przeszkolenia wojskowego z chwilą stania się absolwentami.

16. 1. Opanowanie przez studentów i studentki podstawowej wiedzy o bezpieczeństwie narodowym. Program Przysposobienia Obronnego - załącznik do rozporządzenia MENiS oraz MZ Jaki jest cel kształcenia? 2. Poznanie zagadnień związanych z organizacją obrony narodowej. 3. Poznanie zagadnień państwa, w tym sił zbrojnych, w zapewnieniu bezpieczeństwa narodowego. 4. Przygotowanie studentów i studentek do spełnienia przez nich powinności obronnych.

17. Program szczegółowy Tradycje kształcenia obronnego w Polsce. 1) w okresie rozbiorów; 2) w okresie II Rzeczypospolitej Polskiej; 3) po drugiej wojnie światowej.

18. Program szczegółowy Obrona narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa Polski. 1) pojęcie i zakres bezpieczeństwa narodowego i obrony narodowej 2) konstytucyjne i ustawowe cele, zadania i obowiązki w sferze bezpieczeństwa i obrony narodowej 3) zagrożenia bezpieczeństwa narodowego 4) obrona narodowa i obrona wspólna NATO 5) założenia strategii bezpieczeństwa narodowego 6) stany nadzwyczajne i gotowość obronna państwa 7) założenia strategii obrony narodowej

19. Program szczegółowy Organizacja wojskowa Polski. 1) pojęcie systemu wojskowego oraz jego misje i zadania 2) Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej w czasie pokoju, kryzysu i wojny 3) struktura organizacyjna sił zbrojnych 4) struktura organizacyjna rodzajów wojsk 5) służba wojskowa 6) podstawowe pojęcia i zasady walki zbrojnej 7) współpraca cywilno-wojskowa

20. Program szczegółowy Cywilna organizacja obrony narodowej. 1) misje i zadania cywilnej organizacji obrony narodowej 2) zagrożenia 3) ochrona ludności 4) ratownictwo 5) bezpieczeństwo i porządek publiczny 6) wsparcie cywilne sił zbrojnych 7) organizacje pozarządowe w obronie narodowej 8) ochrona i obrona granicy państwowej, ważnych obiektów i instytucji 9) zarządzanie kryzysowe w sytuacjach klęsk żywiołowych

21. Egzaminowany student powinien znać: Zakres wiedzy objętej egzaminem z przysposobienia obronnego - załącznik do rozporządzenia MENiS oraz MZ Pojęcie i zakres bezpieczeństwa narodowego i obronności Konstytucyjne i ustawowe ujęcie obowiązków obrony Ojczyzny Charakter i zakres zagrożeń bezpieczeństwa narodowego Ogólną organizację wojskową Polski i organizację obrony cywilnej Formy wypełniania obowiązków obronnych przez obywateli

22. Zakres wiedzy objętej egzaminem z przysposobienia obronnego Egzaminowany student powinien posiadać ogólną wiedzę o: Założeniach strategii bezpieczeństwa i strategii obronności Rodzajach, formach i sposobach walki zbrojnej Strukturze systemu obronnego Strukturze sił zbrojnych Organizacji służby wojskowej obywateli

23. Zakres wiedzy objętej egzaminem z przysposobienia obronnego Egzaminowany student powinien potrafić określić Zagrożenie nadzwyczajne życia ludzkiego, mienia i środowiska Organy i instytucje organizujące ochronę ludności Sposoby postępowania w sytuacjach zagrożeń Organy i instytucje ratownictwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego

24. Zakres wiedzy objętej egzaminem z przysposobienia obronnego Egzaminowany student powinien Wykazać orientację i ogólną znajomość zasad planowania i organizowania działań w administracji publicznej i przedsiębiorstwach, w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń

25. HISTORIA PRZESZKOLENIA WOJSKOWEGO SZKÓŁ WYŻSZYCH

26. Absolwenci szkół wyższych, a więc najbardziej wykształcona część społeczeństwa, mają do spełnienia ważną rolę w systemie obronnym państwa i stanowią obiekt dużego zainteresowania sił zbrojnych. Nabrało ono szczególnego wymiaru w ostatnich latach i jest związane z przemianami jakościowymi w siłach zbrojnych, wynikającymi głównie z wprowadzenia nowoczesnych systemów uzbrojenia, nowych sposobów prowadzenia działań bojowych, a także rozszerzenia zadań sił zbrojnych związanych z ich udziałem międzynarodowych systemach bezpieczeństwa. Absolwenci szkół wyższych są przygotowani i predysponowani do sprawowania funkcji dowódczych i logistycznych na stanowiskach przewidzianych zarówno dla oficerów jak i podoficerów. Przeszkolenie wojskowe przygotowując ich do spełnienia tych funkcji jest jednym z najważniejszych elementów procesu gromadzenia wyszkolonych rezerw osobowych. Konieczność gromadzenia rezerw osobowych była związana z powstaniem armii masowych, które w przypadku kryzysu lub wojny rozwijały się mobilizacyjnie do określonych stanów osobowych.

27. 1. Rok 1921 - określono zasady tworzenia rezerw oficerskich. Przeszkolenie wojskowe kandydata na podchorążego rezerwy odbywało się w trzech etapach:- etap I - szkolenie podstawowe wstępne, trwające 3-4 m-ce w pułkach,- etap II - kurs podstawowy w wymiarze około 6 miesięcy,- etap III - praktyka w pułkach właściwej broni około 5 miesięcy.Mianowanie na pierwszy stopień oficerski mogło nastąpić dopiero po udziale w jednym lub dwóch ćwiczeniach i wykazaniu się umiejętnościami w dowodzeniu plutonem. W historii wojskowości polskiej pierwszy system przeszkalania wojskowego absolwentów szkół wyższych i średnich powstał w okresie międzywojennym przy wykorzystaniu wzorów oraz doświadczeń francuskich i niemieckich.

28. 2. Rok 1948 - przystąpiono do szkolenia kandydatów na oficerów rezerwy - powołano szkolne kompanie podchorążych rezerwy. Szkolenie w tych kompaniach trwało rok i obejmowało podstawowe wiadomości wojskowe, a także wybrane zagadnienia społeczno-polityczne. Po ukończeniu kursu i zdaniu egzaminu oficerskiego absolwenta mianowano na stopień sierżanta podchorążego. Pierwszy stopień oficerski otrzymywał on po odbyciu ćwiczeń i uzyskaniu pozytywnej oceny. 3. Rok 1949-1956 - narastające napięcie międzynarodowe (wojna koreańska, zimna wojna). Utworzono studia wojskowe w 33 szkołach wyższych. Studenci po 3-letnim szkoleniu w uczelni w wymiarze jednego dnia tygodniowo oraz odbyciu 30-dniowych ćwiczeń w jednostkach wojskowych w czasie wakacji, byli mianowani na pierwszy stopień oficerski i przechodzili do rezerwy.

29. 4. Rok 1957-1973 - szkolenie wojskowe i obronne w trakcie studiów oraz przeszkolenie wojskowe wytypowanych absolwentów szkół wyższych w szkołach oficerów rezerwy (SOR) i jednostkach wojskowych.W zależności od rodzaju szkoły wyższej przyjęto następujące zasady szkolenia:1) dla studentów i studentek akademii medycznych: a) szkolenie wojskowe (tylko studenci) - w czasie studiów cztery semestry (330 godz.), a po ich zakończeniu 2- miesięczny obóz szkoleniowy, b) szkolenie obronne (pozostali studenci nieobjęci szkoleniem wojskowym i wszystkie studentki) - w wymiarze 330 godz.2) dla studentów szkół morskich - szkolenie wojskowe w trakcie Vi i VII semestru studiów (550 godz.),3) dla studentów i studentek pozostałych szkół wyższych: a) szkolenie wojskowe (tylko studenci): - szkolenie w studium oficerskim - 180 godz. w ciągu dwóch-trzech semestrów - jednoroczna służba wojskowa po zakończeniu studiów (6 m-cy SOR i 6 m-cy praktyki w jednostce wojskowej), b) szkolenie obronne (pozostali studenci nieobjęci szkoleniem wojskowym i wszystkie studentki) - w wymiarze 180 godz.

30. 7. Rok 1992 - wprowadzono kolejną modyfikację, polegającą na skróceniu czasu długotrwałego przeszkolenia wojskowego do 6 miesięcy, natomiast krótkotrwałego do 2 miesięcy. Odstąpiono także od masowego przeszkolenia wojskowego studentów i absolwentów szkół wyższych. Liczba przeszkalanych wojskowo została dostosowana do potrzeb sił zbrojnych, a następnie uzależniona od możliwości finansowych resortu. 6. Rok 1980 - kolejna zmiana systemu przewidywała szkolenie wojskowe i obronne studentów (na zasadach obowiązujących do roku 1980) oraz szkolenie wojskowe absolwentów szkół wyższych obejmujące długotrwałe przeszkolenie wojskowe - do 12 miesięcy (SPR) lub krótkotrwałe przeszkolenie wojskowe do 3 miesięcy.

31. GŁÓWNE ZAŁOŻENIA SYSTEMÓW ISTNIEJĄCYCH W PAŃSTWACH SĄSIADUJĄCYCH I WYBRANYCH PAŃSTWACH NATO

32. Niemcy Tworzenie rezerw oficerskich odbywa się po dobrowolnej decyzji obywatela przez:- szkolenie kandydatów na oficerów rezerwy w ramach służby zasadniczej (podstawowy system tworzenia rezerw oficerskich),- szkolenie kandydatów na oficerów rezerwy po zsw. W pierwszym przypadku typowanie wstępne odbywa się podczas poboru, ostateczna decyzja zostaje podjęta po szkoleniu podstawowym. Następnie kandydat na oficera przechodzi szkolenie na szczeblu drużyny i plutonu. Mianowanie na pierwszy stopień oficerski następuje po pierwszym ćwiczeniu w rezerwie. W drugim przypadku szkoleniu są poddawani zgłaszający się ochotniczo żołnierze rezerwy w stopniu co najmniej kaprala. Cykl przygotowania kandydatów na oficerów rezerwy obejmuje wówczas pięć ćwiczeń czterotygodniowych. Na wyższe stanowiska, przede wszystkim sztabowe, przygotowują oficerów rezerwy na krótkoterminowych kursach w ośrodkach szkolenia, a nawet w Akademii Dowodzenia Bundeswerhy.

33. Rosja System przygotowania oficerów rezerwy jest podobny do systemu, który funkcjonował w Polsce do 1973 roku.Tworzenie rezerw oficerskich odbywa się w ramach obowiązkowej służby wojskowej przez przeszkolenie teoretyczne studentów w trakcie studiów oraz szkolenie praktyczne na obozach szkoleniowych. Szkolenie trwa 460 godzin przez 6 semestrów. Obozy szkoleniowe trwają od 1 do 3 miesięcy. Przyjęto zasadę, że szkolenie techniczne trwa krócej, dowódcze natomiast dłużej. Na zakończenie przeszkolenia kandydat na oficera rezerwy zdaje egzamin i po jego zakończeniu zostaje mianowany na pierwszy stopień oficerski. Szkolenie doskonalące jest prowadzone w jednostkach wojskowych. Oficer rezerwy jest na nie powoływany, co 3 lata, aż do ukończenia 35 roku życia.

34. Białoruś i Ukraina System podobny jak w Rosji z tą tylko różnicą, że na Ukrainie studenci ochotniczo zgłaszają się do odbycia szkolenia wojskowego w trakcie studiów. Pozostałych powołuje się do zasadniczej służby wojskowej, która trwa 2 lata.

35. Inne państwa zachodnie Odmiennie tworzenie rezerw oficerskich przebiega we Francji, Hiszpanii, Holandii, Danii i Turcji. W państwach tych podstawową formą przygotowania rezerw oficerskich jest służba wojskowa, która trwa od 4 miesięcy w Hiszpanii do 16 miesięcy w Holandii. Czas trwania służby jest niekiedy dłuższy od służby zasadniczej, w wypadku Holandii o 5 miesięcy, Turcji o 8 miesięcy, podobnie jest w Belgii i Hiszpanii.

36. Inne państwa zachodnie Prawie we wszystkich wspomnianych państwach przeszkolenie wojskowe rozpoczyna się po zakończeniu studiów przez kandydatów na oficerów rezerwy, a nabór do przeszkolenia następuje za zgodą zainteresowanego. Przeszkolenie jest organizowane w ośrodkach kształcących oficerów zawodowych, a także innych ośrodkach lub jednostkach wojskowych.Najczęściej dzieli się ono na następujące etapy: - etap I - szkolenie podstawowe prowadzone w jednostkach wojskowych,- etap II - krótkotrwałe kursy oficerskie (kończące się egzaminem),- etap III - służba lub praktyka na stanowiskach oficerskich lub podoficerskich.Po przeniesieniu do rezerwy kandydat na oficera, a następnie oficer rezerwy jest zobowiązany do pozostawania w gotowości dyspozycyjnej, które najczęściej przyjmuje formy przydziału mobilizacyjnego w jednostce wojskowej. Za udział w szkoleniu i ćwiczeniach wojskowych w rezerwie oficerowie rezerwy, tak jak pozostali żołnierze rezerwy otrzymują rekompensatę za utracone zarobki.

37. Dwa kursy w toku studiów: podstawowy i zaawansowany (po około 150 godz.) każdy zakończony 6-tygodniowym obozem letnim. 1) Trzy typy przeszkoleń wojskowych po ukończeniu studiów:- przeszkolenie specjalistyczne (10 miesięcy) dla absolwentów o niepełnym przeszkoleniu w toku studiów, dające uprawnienia do służby wojskowej,- przeszkolenie specjalistyczne (od 9 do 21 tygodni) umożliwiające podjecie służby kontraktowej,- przeszkolenie w szkołach oficerów rezerwy, trwające 23 tygodnie (piloci szkolą się kilka miesięcy) dające najlepszym prawo do służby wojskowej. 2) Stany Zjednoczone Odmienny system gromadzenia rezerw oficerskich W wielu uczelniach cywilnych studenci dobrowolnie mogą brać udział w szkoleniu kursowym w trakcie studiów. Kandydatom na oficerów rezerwy oferuje się kilka programów obejmujących:

38. Stany Zjednoczone Po pomyślnym zdaniu egzaminu uczestnik kursu otrzymuje stopień podporucznika i zostaje przeniesiony do rezerwy aktywnej lub nieaktywnej. Oficerowie rezerwy aktywnej podlegają corocznie obowiązkowi systematycznego szkolenia doskonalącego w wymiarze 12 razy po dwa dni oraz 2-tygodniowemu szkoleniu zespołowemu. Stosownie do potrzeb wyróżniający się oficerowie rezerwy są kierowani na organizowane przy szkołach oficerskich kursy doskonalące. W zależności od profilu kształcenia i specjalności kursy te trwają od 10 do 21 tygodni. Absolwenci kursów są przygotowani do objęcia stanowisk dowódców kompanii i można ich mianować do stopnia kapitana.

39. W wielu rozwiniętych państwach europejskich funkcjonują mechanizmy i warunki, które powodują, iż zainteresowanie studentów i absolwentów szkół wyższych przeszkoleniem wojskowym oraz zostanie żołnierzem rezerwy jest niekiedy większe niż potrzeby sił zbrojnych (np. Dania, Szwecja)

40. ISTOTNE ZAPISY W USTAWIE O POWSZECHNYM OBOWIĄZKU OBRONY RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ (Dz. U. z 2002r. Nr 21 poz.205)

41. Art. 4.1 Powszechnemu obowiązkowi obrony podlegają wszyscy obywatele polscy zdolni ze względu na wiek i stan zdrowia do wykonywania tego obowiązku. Obywatel polski będący równocześnie obywatelem innego państwa nie podlega powszechnemu obowiązkowi obrony, jeżeli stale zamieszkuje poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej Art. 1 Obrona Ojczyzny jest sprawą i obowiązkiem wszystkich obywateli Rzeczypospolitej Polskiej

42. Art. 11.1 Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wykonuje zadania w zakresie bezpieczeństwa i obronności przy pomocy Biura Bezpieczeństwa Narodowego Art. 4.2 W ramach powszechnego obowiązku obrony obywatele polscy są obowiązani do pełnienia służby wojskowej, służby w obronie cywilnej, odbywania przysposobienia obronnego, uczestniczenia w samoobronie ludności, pełnienia służby w jednostkach zmilitaryzowanych, odbywania służby zastępczej oraz do wykonywania świadczeń na rzecz obrony - na zasadach i w zakresie określonym w ustawie

43. Art. 17 Centralnym organem administracji rządowej w sprawach obrony cywilnej jest Szef Obrony Cywilnej Kraju. Terenowymi organami obrony cywilnej są wojewodowie, starostowie, wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast). Do zakresu działania szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin należy kierowanie oraz koordynowanie przygotowań i realizacji przedsięwzięć obrony cywilnej przez instytucje państwowe, przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne oraz organizacje społeczne działające na ich terenie. Art. 20 Kierowanie sprawami obronności w województwie należy do wojewody Art. 14.3 Terenowymi organami wykonawczymi Ministra Obrony Narodowej w sprawach operacyjno-obronnych i administracji wojskowej są: 1) dowódcy okręgów wojskowych, 2) szefowie wojewódzkich sztabów wojskowych, 3) wojskowi komendanci uzupełnień.

44. Art. 31.1 Mężczyźni, którzy w danym roku kalendarzowym kończą osiemnaście lat życia (przedpoborowi), są obowiązani zgłosić się do rejestracji w określonym terminie i miejscu. Rejestrację przeprowadzają wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast). Administracja rezerw osobowych 1. Rejestracja i pobór

45. Art. 32.1 Mężczyźni, którzy w danym roku kalendarzowym kończą dziewiętnaście lat życia (poborowi), są obowiązani stawić się do poboru w określonym terminie i miejscu. Do poboru mogą się stawić również ochotnicy, którzy ukończyli osiemnaście lat życia. Do stawienia się przed komisją poborową wzywa poborowego wójt lub burmistrz (prezydent miasta). W razie niestawienia się poborowego do poboru bez uzasadnionej przyczyny, wójt lub burmistrz (prezydent miasta) na wniosek przewodniczącego komisji poborowej nakłada grzywnę w celu przymuszenia albo zarządza przymusowe doprowadzenie przez Policję do komisji poborowej, w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

46. Art. 36 Wojewodowie powołują w porozumieniu z szefami wojewódzkich sztabów wojskowych wojewódzkie i powiatowe komisje poborowe Art. 45.1 Poborowych uznanych za zdolnych do służby wojskowej wojskowy komendant uzupełnień przeznacza do służby, uwzględniając potrzeby wojska, orzeczenie komisji poborowej i komisji lekarskiej, kwalifikacje zawodowe oraz w miarę możności życzenia poborowych Art. 48 Kobiety posiadające kwalifikacje przydatne do czynnej służby wojskowej mogą być poddane obowiązkowi stawienia się do poboru, poczynając od dnia 1 stycznia roku kalendarzowego, w którym kończą osiemnaście lat życia - do dnia 31 grudnia roku kalendarzowego, w którym kończą dwadzieścia cztery lata

47. EWI-DENCJA 2. Ewidencja Art. 49 Wojskowi komendanci uzupełnień z upoważnienia Ministra Obrony Narodowej prowadzą ewidencję wojskową osób podlegających obowiązkowi służby wojskowej Art. 50.1 Pracodawcy są obowiązani zawiadomić, nie później niż przed upływem 14 dni, wojskowych komendantów uzupełnień, właściwych ze względu na miejsce pobytu stałego (zamieszkania) lub pobytu czasowego trwającego ponad dwa miesiące pracownika, o jego zatrudnieniu i zwolnieniu oraz o kwalifikacjach i zajmowanym stanowisku

48. Art. 52.1 Osoby podlegające powszechnemu obowiązkowi obrony są obowiązane do osobistego stawienia się na wezwanie właściwych organów w sprawach dotyczących tego obowiązku w terminie i miejscu określonym w wezwaniu oraz do poddania się badaniom lekarskim Art. 53.1 Osoby podlegające obowiązkowi czynnej służby wojskowej są obowiązane do spełniania wojskowego obowiązku meldunkowego, polegającego na zgłaszaniu wójtom lub burmistrzom (prezydentom miast) albo właściwym organom wojskowym zmian miejsca pobytu (zamieszkania), imienia, nazwiska, wykształcenia i zawodu

49. 3. Służba wojskowa Art. 55.1 Obowiązek służby wojskowej polega na: 1) odbywaniu zasadniczej służby wojskowej przez poborowych, 2) odbywaniu zajęć wojskowych oraz przeszkolenia wojskowego przez studentów i absolwentów szkół wyższych, 3) odbywaniu ćwiczeń wojskowych oraz okresowej służby wojskowej przez żołnierzy rezerwy, 4) pełnieniu czynnej służby wojskowej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny przez poborowych i żołnierzy rezerwy.

50. Art. 58.1 Obowiązkowi służby wojskowej w zakresie określonym w niniejszej ustawie podlegają obywatele polscy: 1) mężczyźni począwszy od 1 stycznia roku kalendarzowego, w którym kończą osiemnaście lat życia, do końca roku kalendarzowego, w którym kończą pięćdziesiąt, a posiadający stopień chorążego lub stopień oficerski - sześćdziesiąt lat życia, 2) kobiety posiadające kwalifikacje przydatne do tej służby począwszy od 1 stycznia roku kalendarzowego, w którym kończą osiemnaście lat życia, do końca roku kalendarzowego, w którym kończą czterdzieści, a posiadające stopień chorążego lub stopień oficerski - pięćdziesiąt lat życia.