210 likes | 824 Views
7.Paleozoikoa.Bizitzaren aniztasuna. 305 milioi urteko denbora tartea da Sei periodotan banatuta. Paleozoikoko gertaera geologikoak. Rodiniaren zatiketa. Kontinenteak sakabanatu ziren paleozoikoan eta honen amaieran berriz elkartu ziren. Pangea. Kareharria buztinak eta hareak metau ziren
E N D
7.Paleozoikoa.Bizitzaren aniztasuna • 305 milioi urteko denbora tartea da • Sei periodotan banatuta
Paleozoikoko gertaera geologikoak • Rodiniaren zatiketa. Kontinenteak sakabanatu ziren paleozoikoan eta honen amaieran berriz elkartu ziren. Pangea
Kareharria buztinak eta hareak metau ziren • Kontinentenen talken eraginez orogenia Hertziniarra edo Variskarra sortu zen. • Bi glaziazio : Bat ordoviziarrean eta bestea karboniferoan • Basamortutze globala eta higadura handia • Bolkanismo handia
Paleozoikoa Iberiar Penintsulan • Material paleozoikoak iberiar mendikatea sortu zuten • Harri sedimentarioak estaltzen dute *Arbela eta Kuartzitak dira Kanbriarreko ordoviziarreko eta sileriarreko harria bereizgarriak *Kareharrizko geruza handia devoniarrean eta karboniferoan daude *Karboniferoan ikartz geruza ugarik ere *Orogenia Hertziniarrak sortutako hainbat erliebetan granitoa
Paleozoikoko biosfera • Paleozoikoan eztanda biologiko handia egon zen. Animali eta landare talde guztiak sortu ziren
Kanbriarrean eta ordoviziarren Ornogabe talde nagusiak • Ordoviziarrean agnatuak • Siluriarren, arrainak • Devoniarrean afibioak eta loredun landareak • Karvoniferoan iratzeaan basoak eta anfibioetatik narrastiak • Permiarraren amaieran fosilen suntsipen handiena
8.Mesozoikoa.Narrastien era. • Honek duela 245 milioi urte hasi zen eta 180 urte iraun zuen • Hiru periodotan banatuta dago.
Mesozoikoko gertaera geologikoak. • Pangea hautsi eta mesozoiko osoan oragingo kontinenteak osatu ziren.
Subsidentzia handiko arroak eratu ziren, hausturaren eraginez. Jurasikoan ozeano atlantikoa irekitzen hasi zen.
Kretaseoan jarduera bolkaniko handia. • Kretazeoaren amaieran orogenia alpetarra sortu egin zen • Asteroide baten talka mesozoikoaren amaiera ematen dion gertaera geologikoa da
Mesozoikoa Iberiar Penintsulan • Pangea hautsi zenean, Eurasiako plakaren zati bat Iberiar Penintsula osatu zen • Mesozoikoan plaka txiki hura handi bihurtu zen, itsasos eta uharte txikiagoz inguratuta • Pangearen haustura arrastoak hutsi zituen rift baten itxura du iberiar penintsula. • Riftak bi haustura eremu:-iberiar penintsula -Mendikate betikoenak
Subsidentzia termikoaren eraginez hainbatetan sartu zen itsasoa penintsulan • Iberiar plakaren ipar-ekialdean ozeano-eremu bat sortu zen, pirinioen inguruko sakonunea • Mesozoikoaren amaieran afrikako kontinentea higitzen hasi zen eta I.penintsula Afrika eta Eurasiaren artean gelditu Zen • Konpresio tektonikoa
Mesozoikoko biosfera • Triasikoan pangea bereiztu zenean asko dibartsifikatu zen bizitza eta oso ekosistema komplexuak sortu ziren
Amoniteak itsaso guztietan • Narrastiak dibertsifikatu ziren bai lehorrean bai uretan.Narrastien talde batetik dinosauroak eta ugastunak sortu ziren • Jurasikoan hegaztiak agertu ziren.Narrasti hegalariak, pterosauroak eta itsas narrastiak, iktiosauroak eta plesiosauoroak. • Loredun landareak zituzten basoak sortu ziren, koniferoak .Kretazeoan , loredun etaa fruitudun landareak azaldu ziren: angiospermoak • Kratesoan intsektu sozialak • Mesozoikoaren amaieran sutsipen biologiko handia egon zen bi faktoretan eragina bolkanismo bizia eta meteoritoen talkak
9.Zenozoikoa.Ugastunen era • Zenozoikoa duela 65 milioi urtetik gaur egunera atrko era • Bi periodotan banatuta:
Zenozoikoko gertaera geologikoak • Kretaseoko jarduera bolkanikoa murriztu • Panamako istmoa eratu zen • Orogenia alpetarra guztiz garatu • Hego poloan izotz-kasko bat garatu zen duela 35 milioi urte et ipar poloan glaziazio hori geroago gertatu zen
Zenozoikoa Iberiar Penintsulan • Iberiar plakaren talkaren ondorioz pirinioetako erliebea sortu egin zen • Alborángo mikroplakak penintsularen kontra talka egin eta mendikate Betikoak sortu ziren • Erliebe horiek eratzen arro sedimentario kontinental handi sortu ziren
Atlantikoko jarduera bolkanikoaren eraginez Kanariar uharteak sortu ziren • Riftak mediterraneoko kostan balear uharteal penintsulatik banatu zituen • Mendiko glaziarrak eratu ziren, pirinioek • Peniordoki bihuru zen iberiar penintsula • Oro har iberiar penintsula guztia eltxatu zen
Zenozoikoko biosfera • Zenozoikoko biosferaren ebouluzioa mesozoikoaren antzekoa izan zen
Ugaztunak • Hegaztiak • Klima lehortu eta oztu egin zen eta sabana zabalak sortu ziren • Landare belarkak garatu ziren • Intsektu mutualismo-harremanak izanten hasi ziren • Hominidoak agertu ziren • Duela10000 urte giza espesiea hasi zen eta zibilizazioa sortu zen • Suntsipen masiboa