180 likes | 820 Views
Đại cương về vô cảm. Bs Phạm Thị Lệ Xuân GMHS bệnh viện Chợ Rẫy. Vài nét lịch sử GMHS…. Cuộc gây mê đầu tiên : Được thực hiện bởi các y sĩ ngoại khoa Được sự trợ giúp của các điều dưỡng Để giảm đau khi nhổ răng và tiểu phẫu. Vài nét lịch sử GMHS….
E N D
Đạicươngvềvôcảm Bs PhạmThịLệXuân GMHS bệnhviệnChợRẫy
Vàinétlịchsử GMHS… Cuộcgâymêđầutiên: • Đượcthựchiệnbởicác y sĩngoạikhoa • Đượcsựtrợgiúpcủacácđiềudưỡng • Đểgiảmđaukhinhổrăngvàtiểuphẫu
Vàinétlịchsử GMHS… Cùngvớisựpháttriểncủangoạikhoa, ngành GMHS phảipháttriểnnhữngkỹnăng, kiếnthức: • Hồisứccấpcứu • Bồihoàndịch • Kiểmsoátđườngthở, cungcấp, tiêuthụ oxy • Giảmkíchxúc (stress) do phẫuthuật • Giảmđau
Hiện nay: lãnhvựchoạtđộngcủangành GMHS 1.Trung tâmchămsócsứckhỏetrongngày: -Phẫuthuậttrongngày -Thủthuậtchẩnđoánvàđiềutrị • Chẩnđoánhìnhảnh 2.Phòng mổcácchuyênkhoa, phònghồitỉnh 3.Phòng X quang can thiệp 4.Khoa hồisứctíchcực 5.Khoa giảmđau
Cácloạithuốcdùng • Thuốcmêbốchơi(volatile anesthesia, inhalation anesthesia): Ether, N2O, Halogene (Halothane, Isoflurane, Sevorane, Desflurane) • Thuốcmêtĩnhmạch: Ketamine, Thiopental, Midazolam, Etomidate, Propofol..) • Thuốcgiảmđaunhómopioids: Fentanyl, sufentanyl, … • Thuốcdãncơ (muscle relaxants)
Cácphươngphápvôcảm • An thần (mứcđộnhẹ, vừa, sâu) • Gâymê (vớiống NKQ, ốngnộiphếquản, mặtnạthanhquản, mặtnạ) • Gâymêphốihợpvớitêvùng • Têđámrốithầnkinh • Têtủysống, têngoàimàngcứng • Têthấmtừnglớp • Têtạichỗ
ứngdụng: An thần Mụcđích: • Giúpbệnhnhânthoảimái, hợptáctrongcác thủthuậtchẩnđoán, điềutrị • Nhẹ (BN hợptác, có ý thức, dễchịu) • Vừa: BN mất ý thức, nhưngkiểmsoátđườngthởtốt • Sâu: BN mất ý thức, giảmkiểmsoátđườngthở Tai biến: • Ngưngthở, ứ thán, thiếu oxy, • Ngưngtim • BN dãydụa, kíchthích, mêsảng Khilàm an thần, dù ở mứcnào, cũngphảicóđầyđủphươngtiện HSCC!!!
Ứngdụng: Têvùng • Thuốcdùng: Lidocaine, Bupivacaine, Ropivacaine • Vịtrí: đámrốicánhtay, thầnkinhhông, bẹn, đùi • Tai biến: Liệt, tổnthươngthầnkinh, khàntiếng, liệtcơhoành, chảymáu… • Dùngtrongphẫuthuật, giảmđautạicácvùngliênquan.
Ứngdụng: Têtủysống • Chíchthuốctêvàokhoangdướinhện • Phongbếcácnhánhthầnkinh: vậnđộngcảmgiác, giaocảmxuấtpháttừcáckhoanhtủy • Phẫuthuật, thủthuậttừngangrốntrởxuống • Cóthểkếthợpluồn catheter vàokhoangngoàimàngcứngđểgiảmđausaumổ • Thờigianmổhạnchế (2,5-3 giờ)
Ứngdụng: Têngoàimàngcứng • Vịtrímổcóthểcaohơn • Khiluồn catheter, cóthểkéodàithờigianmổ • Giảmđausaumổhiệuquả • Thuốcdùng: Lidocaine, Bupivacaine, Ropivacaine
Bấtlợi/thuậnlợicủatêtủysống, tê NMC 1.Bất lợi: • Nằmlâu, khóchịuđặcbiệt ở cáctưthếnghiêng • Bệnhnhânsợ (âmthanh, hìnhảnh) • Bấttiệnkhicóthayđổivềphươngphápmổ • Các “phiềnnạn” sauthủthuật 2.Thuận lợi: • Tỉnhtáo, phụchồichứcnăngnhanh • Giảmđausaumổ
Tai biến, biếnchứngcủatê TS, NMC • Tai biến do kỹthuậtgâytê • Tai biến do ngộđộcthuốc Tụthuyếtáp Ngưngthở Bloc nhĩthất Máutụngoàimàngtủy Tôntrọngcácchỉđịnh, chốngchỉđịnh Luônluôncóphươngtiệnhồisứccấpcứu Vấnđềtheodõi BN làrấtquantrọng!!
Gâymê Kháiniệm: • gâymêcânbằng: Ngủ+giảmđau+dãncơ • Gâymêvới “liềucaothuốcphiện” Kỹthuậtvôcảmnàydùngđượcchotấtcảcácloạiphẫuthuật.
Phươngtiệnđểtiếnhànhvôcảm • Phươngtiệnhồisứchôhấp, tuầnhoàn • Nhânsựđượchuấnluyện • Cơsởvậtchấtphùhợp
Chọnlựaphươngphápvôcảm? • Phươngtiệncủacơsở • Loạiphẫuthuật • Chọnlựacủabệnhnhân • Kỹnăngcủangười GMHS.
Xincámơn ! Xincámơn !