استاد راهنما : جناب آقای جلائیان تهيه کننده : سعید گنابادی

1. آشنایی با وریستور و کاربردهای آن استاد راهنما :جناب آقای جلائیان تهيه کننده : سعید گنابادی کاردانی کامپیوتر90 آموزشگاه عای فردوس مشهد

2. فهرستی از مطالب • تعاریف اولیه.......................................................................................3 • انواع وریستور.....................................................................................4 • ترکیب شیمیایی وریستورها....................................................................5 • کاربرد وریستورها................................................................................6 • مزيتهاي وريستورهاي اکسيد روي.................................................................8 • محل استقرار يک نمونه وريستور در مدار.....................................................9 • پروسه ساخت وريستور...........................................................................10 • مشخصات وريستور zno.............................................................................20 • معيارهاي طراحي برقگير zno………………………...............................24 • نمونه هايي از برق گير zno.......................................................................25 • انواع برق گیر.......................................................................................27

3. تعاريف اوليه تعريف وريستو ر: مقاومت نيمه هادي با دو الکترود که مقاومت آن به نسبت عکس ولتاژ در هر جهت تغيير مي کند . انواع نوسانات و پالسهاي غير معمول ولتاژ : 1- طبيعي : ناشي از القاي در مدار توسط رعد و برق و ... 2- مصنوعي : ناشي از عدم دقت و اشکال فني منابع توليد ، توان و عمليات کليد زني و ...

4. انواع وريستور وريستورها بر اساس دامنه ولتاژ- جريان و يا بر حسب عملي که بکار گرفته مي شوند به دو دسته تقسيم مي شوند : الف - وريستورهاي ولتاژ بالا : اين نوع وريستورها بيشتر در ايستگاههاي توزيع نيرو ، خطوط انتقال ، نيروگاهها و پالايشگاههايي که اندازه ولتاژ و جريان در رنج کيلو ولت و کيلو آمپر است به کار گرفته مي شوند . ب – وريستورهاي ولتاژ پايين : اين نوع وريستورها که نسبت به نوع قبلي داراي اندازه کوچکتري مي باشند در تجهيزاتي بکار مي روند که ولتاژ و جريان در رنج ولت و ميلي آمپر يا آمپر است. کاربرد اين وريستورها در صنايع خودرو، تلفن و ميکروالکترونيک به طور پيوسته رو به افزايش است .

5. ترکيب شيميايي وريستورهاي ولتاژ بالا . 85نا 89 درصد وزن وريستور را اکسيد روي وما بقي را ناخالصي هاي مهم ديگر از قبيل اکسيد هاي Al,Cr,Mn,Co,Bi,Sb تشکيل مي دهند . ترکيب شيميايي وريستورهاي ولتاژ پايين داراي ترکيبي از همان درصد وزني اکسيد روي بعلاوه ناخالصي Ba به جاي Bi و ساير ناخالصيهاي بالا مي باشند . نکته: وريستور zno براي ولتاژ بالا و فرکانس کم و وريستورهاي SrTiO2 براي ولتاژهاي کم و فرکانس بالا استفاده مي شوند .

6. کاربرد وريستورها وريستورهاي اکسيد روي که در دسته بندي سراميک هاي نيمه هادي هستند ، در انواع مدارها بعنوان محدود کننده هاي ولتاژ – جريان هاي ناگهاني که بعلل مختلف در مدار بوجود مي آيد بکار مي روند .

8. محل استقرار يک نمونه وريستور در مدار

9. پروسه ساخت وريستور 1- بوسيله کامپيوتر نسبت دقيق اجزا کنترل مي شود

10. پروسه ساخت وريستور 2-آسياب کردن وخشک کردن مخلوط اکسيد روي با استفاده از روشهاي مدرن.

11. پروسه ساخت وريستور 3- براي ايجاد اندازه دقيق ذره، مخلوط اکسيد روي خشک شده به صورت پودر پاشيده مي شود

12. پروسه ساخت وريستور 4- پرس کردن پودر اکسيد روي و تهيه قرص

13. پروسه ساخت وريستور 5- خارج کردن وريستورها از کوره بعد از پخت با دماي بالا

14. پروسه ساخت وريستور 6ـ ایجادسطوح هم پتانسیل

15. پروسه ساخت وريستور 7- بکار بردن عايق پيرامون ديسک به منظور جلوگيري از جرقه

16. پروسه ساخت وريستور 8- ‌آزمايش هاي حفاظتي و مشخصات اتلاف انرژي براي حالت پايدار

17. پروسه ساخت وريستور 10- آزمايش طول عمر برق گير تحت فشار زياد

18. پروسه ساخت وريستور

19. مشخصات وريستور zno 1- ديسک وريستور 6kV,10kA,zno

20. مشخصات وريستور zno 2- مشخصه ديود دوبل وريستور zno منحني i-v اين قطعات غير خطي و مشابه ديود زنر است ، با اين تفاوت که مي تواند اين خاصيت را در هر دو جهت نشان دهد و در واقع مانند دو ديود زنر پشت به پشت عمل نمايند .

21. مشخصات وريستور zno 3- مشخصه ولتاژ جريان يک ديسک وريستور 10kA,6kV

22. مشخصات وريستور zno 3- مشخصات فيزيکي يک ديسک وريستور 10kA,6kV ارتفاع قطر حجم ديسک جرم مخصوص ظرفيت گرمايي انرژي به ازاي افزايش يک درجه کلوين افزايش دماي نامي جذب انرژي

23. معيارهاي طراحي برقگير zno • محدوده سطح ولتاژ • (nS) : تعداد وريستور ها که به صورت سري وصل شده اند . • ماکزيمم جريان • (nP) : تعداد ستون وريستور که به صورت موازي وصل شده اند . • انرژي جذب شده در هر پالس ضربه • تعيين مي کند تعداد کل وريستور مورد نياز براي برق گير (nW) تعداد ديسک هاي ضروري براي يک برق گير : n(disk)=max((nS*nP),nW)

24. نمونه هايي از برق گير zno 1- اجزاي اصلي يک برق گير zno قرص وريستور صفحه اتصال محل اتصال حلقه ديسکي

25. نمونه هايي از برق گير zno 2 – قطعات يک ستون وريستور قرص وريستور صفحه اتصال فنر مارپيچ ستون وريستور روي هم سوار شده

26. برق گير 30kV,600kJ فنر مارپيچ قالب لاکي مقره وريستور zno صفحه تماس بدنه استيل U شکل

27. برق گير 30kV,600kJ

28. برق گير 5kV,8MJ تغيير جريان و انرژي جذب شده در ديسک وريستور در طول يک خطاي نامي در يک بخش برق گير 200 ديسکي

29. برق گير 5kV,8MJ 1 فنر مارپيچ 2 ديسک وريستور 3 عايق بندي ميله بدنه 4 بدنه استيل U شکل 5 صفحه فلزي رابط يك واحدبرق گير با 50 ديسک وريستور

30. برق گير 5kV,8MJ 1 گوشه جوش شده تيرک قاب 2 عايق بندي کردن ميله نگهدارنده 3 برق گير sub-unit(نماي جلويي) 4 قالب لاکي مقره 5 ترانسفورماتور ناظر جريان 6 جعبه تقويت کننده نماي جلويي کامل يک واحد برق گير

31. برق گير 5kV,8MJ

32. سيستم تحمل پذير سازي فشار بالا برق گير آلياژ آلومينيوم ترمينال خط فنر لاستيک سيليکوني پوشش ديسک هاي وريستور اکسيد فلزي قسمت ساکن چيني آب گريز ترمينال زمين پلاک نامي قطعه آلياژ آلومينيوم درز گيري انتهاي خط و زمين

33. برق گير ساختمان داخلي برق گير نشان ميدهد لاستيک سيليکوني براي حفاظت و ايمني وريستور

34. برق گير

35. برق گير kv 345

36. The end