KOZMETOLOJİ

1. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı KOZMETOLOJİ

2. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Kozmetik ürün: İnsan vücudunun epiderma, tırnaklar, kıllar, saçlar, dudaklar ve dış genital organlar gibi değişik dış kısımlarına, dişlere ve ağız mukozasına uygulanmak üzere hazırlanmış, tek veya temel amacı bu kısımları temizlemek, koku vermek, görünümünü değiştirmek ve/veya vücut kokularını düzeltmek ve/veya korumak veya iyi bir durumda tutmak olan bütün preparatlar veya maddeler RESMİ TANIM 24.03.2005  tarihli ve 5324  sayılı Kozmetik Kanunu

3. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı DERİ

4. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı “İnsanın bittiği ve çevrenin başladığı sınır olmaktan ve vücudumuzun iç bütünlüğünü korumaktan öte organdır.” Frank Gonzalez-Crussi, reviewing ‘The body’s edge: our cultural obsession with skin’, by M. Lappe, Holt 1996.

5. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı DERİ • vücudun en büyük organı • iki ana tabaka: epidermis ve dermis • adipoz dokuyu (yağ) içeren destek doku ve fascia olarak anılan bağ dokusu • subkütan yağ dağılımında kadın/erkek farkı

6. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Derinin İşlevleri- 1 • Fiziksel engel • Koruma – infeksiyon ve sert kimyasal maddelere • Patojen mikroorganizmaların içeri geçişi ve konaklamasına engel • Sıvı kaybının engellenmesi

7. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Derinin İşlevleri- 2 • Ultraviyole ışınlarından koruma • Duyusal – dokunma, ağrı, sıcaklık, basınç, vibrasyon ve kıl hareketleri reseptörleri • Sıcaklık regülasyonu

8. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Derinin İşlevleri- 3 • Adipoz doku- izolasyon özelliği, enerji stoku • Atılım- Ter bezleri ile atık maddeler (su, sodyum, diğer maddeler) • D vitamini sentezi- güneşin UV bileşeni prekürsörü dönüştürür

9. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Deri Katmanları 1epidermis - avasküler 2dermis - epidermisihipodermise bağlar- ter bezleri, sebasözbezler,saçfolikülleri 3hipodermis(subkütan katman) - gerçek değil - subkütanfasciabağlı- deriyi vücuda bağlar

10. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Epidermis • Katlı, skuamöz, keratinize epitelyum • Farklı kalınlık ve tip: kalın ve kılsız (ayak tabanı) ince ve kıllı (saçlı deri) • Yeni hücreler bazal tabakada • Hücreler yavaşça yüzeye hareket eder • Yüzey hücrelerinin ölümü (deskuamasyon) • Pigmentli hücre: melanosit

11. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Epidermis Hücreleri • keratinositler - en fazla (~ % 90) • melanositler • ~ % 5 • Melanin sentezi • Langerhans hücreleri • % 2-% 3 • yıldız şeklinde (dendritik hücreler) • immün sistemin bir parçası • temas dermatitinde (alerjik) önemli • Merkel hücreleri - sayıca az (< % 1); ayak tabanı ve el ayası - duyusal ve nöroendokrin özellikten sorumlu

12. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Dermis • Bağ dokusu, fibroblastlar, kolajen • Sebasöz bezler • Ter bezleri- ekrin, apokrin • Kan damarları • Sinirler, duyusal ve motor

13. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Dermis Papiler tabaka: epidermisin altında gevşek keratinositlerin askısı - epidermis ve dermis arasındaki temas yüzey alanını arttırır- özel kolajeniplikçikleri epidermisin bazal laminası ile dermistekikolajeniplikçiklerini bağlar - papillada yoğun kapiler ağ Retiküler tabaka: papiler tabaka ve hipodermis arasında - yoğun düzensiz keratinosit

14. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Hipodermis (Subkütan Tabaka) • vücut yağının en çok depolandığı yer • lokasyon ve beslenme durumuna bağlı olarak değişken kalınlık • yağ hücreleri içeren gevşek keratinositler • deriyi besleyen/boşaltan arter, ven, lenf, sinir

15. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı DERİ EKLENTİLERİ 1PİLOSEBASÖZ BİRİM (KIL+SEBASÖZBEZ)

16. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Kıl Folikülü Kıl Sebum Sebasöz Bez Folikül

17. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Terminal (Yetişkin) Saç Anatomisi 1. kutikül: en dış tabaka, ince, balık-pulu görünümü, serbest uçlar saç büyümesi yönünde, yoğun keratinize 2. korteks: orta tabaka, keratinize 3. medulla: pigmentli, non-keratinize

18. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Saç tipleri 1. lanugo:neonatal, uterusta 7. ayda oluşur, 8. ayda ölür, yumuşak, ince saç, medulla yok (pigmentsiz) 2. vellus: post-natal, kısa, ince saç, medulla yok (pigmentsiz) 3. intermediate: post-natal- 2 yaş, vellus ve terminal saç arasında geçiş 4. terminal: post-nataldan sonrası, uzun, kalın saç,medullalı (pigmentli), en çok görünen saç

19. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Saç Gelişimi ve Büyümesi-1 Saç folikülü geliştikten sonra büyümesi 4 aşamalı: - anagen: saç büyümesi, aşamanın süresi saç uzunluğunu belirler - catagen: regresyon, soğanda hücre bölünmesi durur, papilla büzüşür, kıl dibi ve kıl dermalpapilladan ayrılır, folikül büzüşür fakat dış kök dizisi papilla ile ilişkili olarak kalır - telogen: dinlenme, kılın proksimal ucu sebasöz bezin hemen altına göçer - exogen: kılın folikülden ayrılması

20. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Saç Gelişimi ve Büyümesi-2  androjenler saç büyümesini + ve – etkiler, androjene-bağımlı kellik-terminal kıl vellus kıla dönüşür  anagensiklusun süresi kıl uzunluğunu belirler  kıl folikülü hücreleri hücre deposu olarak işlev görür, epidermis kaybında keratinosit sağlar

21. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı DERİ EKLENTİLERİ 2TIRNAKLAR

22. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı TIRNAKLAR • keratinden yapılmıştır • 2 amaç: koruyucu plaka, parmakucu duyusunu iyileştirir • Her zaman büyür– yaş ve zayıf sirkülasyonla yavaşlar • El tırnakları 3 mm/ay • Ayak tırnakları 1 mm/ay

23. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı TIRNAKLAR- anatomi • tırnak kökü:Stratumbasale ve Stratumspinosum- tırnak matris hücrelerini oluşturur, tırnak plağını sentezler • tırnak yatağı: Stratumspinosum, tırnak sentezine katkısı yok • tırnak plağı: sıkıca bağlı, sert iplikçikler arası madde ile zengin keratin, tırnağın Stratumcorneum’u • eponychium: derinin Stratumcorneum’uile tırnak plağının zemininin bağlantısı • hyponychium: derinin Stratumcorneum’uile tırnak plağının ucunun bağlantısı • lunula: tırnak plağının zeminindeki (eponychium) açık/beyaz bölge

24. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı DERİ EKLENTİLERİ 3BEZLER

25. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı DERİ BEZLERİ a) ter bezleri • - ekrin- apokrin b) sebasöz bezler

26. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı TERBEZLERİ ► Memelilerde spiral, tübüler bezler • ekrin (merokrin) • apokrin ► apokrin- kıl folikülleri ile ilişkili, pilosebasöz kanala açılır, saçlı deri, meme-ucu, avuç içi, dış genital bölge, kulak çevresi, perianal bölge ► ekrin- vücutta yaygın dağılım

27. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı SEBASÖZBEZLER saç folikülü ile bağlantılı  salgısı kılın üstüne (sebum)  sebum- lipitler, trigliseritler, mumlar, squalene, kolesterol, hücre kalıntıları  salgı erkekte testosteron, kadında androjenlerle kontrol edilir  bezlerin inflamasyonunun sonucu: akne

28. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı KOMEDOJENEZ

29. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı KOZMETİK ÜRÜNLER

30. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Kozmetik ürün: İnsan vücudunun epiderma, tırnaklar, kıllar, saçlar, dudaklar ve dış genital organlar gibi değişik dış kısımlarına, dişlere ve ağız mukozasına uygulanmak üzere hazırlanmış, tek veya temel amacı bu kısımları temizlemek, koku vermek, görünümünü değiştirmek ve/veya vücut kokularını düzeltmek ve/veya korumak veya iyi bir durumda tutmak olan bütün preparatlar veya maddeler RESMİ TANIM 24.03.2005  tarihli ve 5324  sayılı Kozmetik Kanunu

31. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Kozmetik Ürünlerin Niteliği Madde 6- Piyasaya arz edilen bir kozmetik ürün, normal ve üretici tarafından öngörülebilen şartlar altında uygulandığında veya ürünün sunumu, etiketlenmesi, kullanımına dair açıklamalara veya üretici tarafından sağlanan bilgiler dikkate alınarak önerilen kullanım şartlarına göre uygulandığında, insan sağlığına zarar vermeyecek nitelikte olmalıdır. 12.10.2006 tarihli ve 26317 sayılı Resmi Gazete, Kozmetik Yönetmeliği

32. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Kozmetik Ürünlerin Sınıflandırması • Cilt için kremler, emülsiyonlar, losyonlar, jeller ve yağlar (el, yüz, ayak, vb için) • Yüz maskeleri (cilt yüzeyini aşındıranlar/soyanlar hariç) • Fondötenler (sıvı, pat, toz) • Makyaj pudraları, banyo sonrası kullanılacak pudralar, hijyenik pudralar, vb • Kozmetik ürün tanımı kapsamındaki tuvalet sabunları, deodorant sabunlar, vb • Parfümler, tuvalet suları (eau de toilette) ve kolonyalar (eau de cologne) • Banyo ve duş ürünleri (tuzlar, köpükler, yağlar, jeller, vb) • Depilatuvarlar(kıl dökücü ve kıl sökücüler) 12.10.2006 tarihli ve 26317 sayılı Resmi Gazete, Kozmetik Yönetmeliği

33. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Kozmetik Ürünlerin Sınıflandırması • Deodorantlar ve ter önleyiciler • Saç bakım ürünleri ○ saç boyaları ve açıcılar ○ dalgalandırma, düzleştirme ve sabitleştirme amacıyla kullanılanlar ○ şekillendirme ürünleri ○ temizleyiciler (losyonlar, pudralar, şampuanlar) ○ bakım ve şartlandırma ürünleri (losyonlar, kremler, yağlar) ○ taranıp şekillendirilmesi için ürünler (losyonlar, saç spreyleri, briyantinler) • Tıraş için kullanılan ürünler (kremler, köpükler, losyonlar, vb) • Yüz ve göz makyajında ve makyaj temizlenmesinde kullanılan ürünler • Dudaklara uygulanmak üzere hazırlanmış ürünler • Fondötenler (sıvı, pat, toz) • Makyaj pudraları, banyo sonrası kullanılacak pudralar, hijyenik pudralar, vb • Kozmetik ürün tanımı kapsamındaki tuvalet sabunları, deodorant sabunlar, vb • Parfümler, tuvalet suları (eau de toilette) ve kolonyalar (eau de cologne) • Banyo ve duş ürünleri (tuzlar, köpükler, yağlar, jeller, vb) • Depilatuvarlar(kıl dökücü ve kıl sökücüler) 12.10.2006 tarihli ve 26317 sayılı Resmi Gazete, Kozmetik Yönetmeliği

34. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Kozmetik Ürünlerin Sınıflandırması • Ağız ve diş bakım ürünleri • Tırnak bakımı ve süsü için kullanılan ürünler • Dış genital organlara haricen uygulanmak amacıyla üretilmiş kişisel hijyen ürünleri • Güneş banyosu için ürünler • Güneş olmaksızın cilde yanık ten görünümü vermek üzere kullanılan ürünler • Cilt rengini açmak için kullanılan ürünler • Cilt kırışıklıklarına karşı kullanılan ürünler 12.10.2006 tarihli ve 26317 sayılı Resmi Gazete, Kozmetik Yönetmeliği

35. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Kozmetik İsimlendirme CTFA, 1973den bu yana Kozmetik, Tuvalet ve Koku Birliği(Cosmetic, ToiletryandFragranceAssociation) açık kimyasal isim Kozmetik Madde Sözlüğü (CIR)bilinen tüm kozmetik maddelerin listesi ve isimleri INCI, 1994den bu yana Amerikan Gıda ve İlaç Kurumu (FoodandDrug Administration- FDA) kısaltma isim Uluslararası İsimlendirme Kozmetik Madde International NomenclatureCosmeticIngredient) IUPACUluslararası Saf ve Uygulamalı Kimya Birliği (International Union of PureandAppliedChemistry)

36. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Kozmetik İsimlendirme Cosmetics&ToiletriesDergisi her yıl CosmeticBenchReference- CBR hammaddelerin IUPAC ve INCI isimleri

37. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Bildirim Kozmetik ürünün piyasaya ilk kez sunulmasından önce Sağlık Bakanlığına bildirimde bulunulması zorunludur. TCK geçerlidir

38. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Kozmetik Ürün Bilgisi • Ürünün kalitatif ve kantitatif yapısı; parfüm ve parfüm bileşimi olması halinde, bileşimin kodu ve tedarikçinin kimliği, •Hammadde  ve bitmiş ürünün fizikokimyasalve mikrobiyolojik spesifikasyonu, •İyi İmalat Uygulamaları Kılavuzu hükümlerine uygun üretim yöntemi, •Bitmiş üründe insan sağlığı için güvenlik değerlendirmesi (25/6/2002 tarihli ve 24796 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan İyi Laboratuvar Uygulamaları Prensipleri ve Test Laboratuvarlarının Belgelendirilmesine Dair Yönetmelik hükümlerine uygun olarak yapılır) •Kozmetik ürünlerin kullanımı neticesinde insan sağlığına olabilecek istenmeyen etkiler hakkında mevcut veriler, •Kozmetik ürünün veya maddenin iddia edilen etkilerini kanıtlayan bilimsel nitelikte çalışmalara dair belgeler Türkçe veya Avrupa Birliğinde yaygın olarak kullanılan dillerden birinde olması zorunludur. 12.10.2006 tarihli ve 26317 sayılı Resmi Gazete, Kozmetik Yönetmeliği

39. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Kozmetik Ürün Denetimi Üretici, piyasa gözetim ve denetimi için Sağlık Bakanlığının talebi halinde Kozmetik Ürün Bilgisini 3 iş günü içerisinde hazır bulundurmak zorundadır. 12.10.2006 tarihli ve 26317 sayılı Resmi Gazete, Kozmetik Yönetmeliği

40. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Sorumlu Teknik Eleman Üreticinin sorumlu teknik eleman bulundurması gereklidir. • eczacı • kozmetik alanında en az iki yıl fiilen çalışmış kimyager kimya mühendisi biyolog mikrobiyolog 12.10.2006 tarihli ve 26317 sayılı Resmi Gazete, Kozmetik Yönetmeliği

41. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı KOZMETİK HAMMADDELER

42. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı ANTİMİKROBİK KORUYUCU MADDELER Geniş spektrumlu etkinlik Düşük derişimde etkinlik  Geçimli  Renksiz ve kokusuz Kararlı Güvenilir Analizinin kolaylığı Kullanım kolaylığı Düşük maliyet

43. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı ANTİMİKROBİK KORUYUCU MADDELER Antimikrobik koruyuculuk etkinliği • su içindeki çözünürlük • bulunduğu ortamın pH değeri • yağ/su partisyon katsayısı •formülasyon içindeki diğer maddelerle geçimlilik

44. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı ANTİMİKROBİK KORUYUCU MADDELER Asitler • benzoikasit (tuzları ve esterleri) • dehidroasetikasit (tuzları) • salisilik asit (tuzları) • sorbikasit (tuzları) • borik asit (sodyum borat) Alkoller • benzilalkol • diklorobenzilalkol • etil alkol • feniletilalkol • fenoksietanol • klorobutanol

45. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı ANTİMİKROBİK KORUYUCU MADDELER Fenoller •kloroksilenol •ortofenil fenol (sodyum tuzu) Doğal maddeler •formaldehit - geniş spektrumlu - suda çözünen tek madde - keskin kokulu - düşük kararlılık •uçucu yağlar (% 4’den fazla ise ek koruyucu madde) benzaldehit, sitral, öjenol, farnesol, jeraniol, linalool, terpenler, timol

46. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı ANTİMİKROBİK KORUYUCU MADDELER Diğerleri •benzalkonyum klorür •benzetonyum klorür •diazolidinil üre •dimetiloksazolidin • dimetiloldimetilhidantoin •fenilmerküri asetat •glutaraldehit •imidazolidinil üre •klorhekzidindiasetat, diglukonat, dihidroklorür •parabenler (tuzları)- metil, etil, propil, butil •tiyomersal

47. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı Vücut kokularının ortaya çıkmasıter ve deri lipiti karışımının derinin normal florası tarafından parçalanması ile ANTİPERSPİRAN ve DEODORAN MADDELER

48. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı ANTİPERSPİRAN ve DEODORAN MADDELER

49. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı ANTİPERSPİRAN ve DEODORAN MADDELER • • aluminyumklorhidrat • • allantoinaluminyumklorhidrat • • aluminyumkapriloil hidrolize kolajen • • aluminyumklorür • • aluminyumseskiklorhidrat • • aluminyumundesilenoilkolajen amino asitleri • • aluminyumzirkonyum pentaklorhidrat • • aluminyumzirkonyum tetraklorhidrat • • aluminyumzirkonyum triklorhidrat • • zirkonyum klorhidrat • • Doğal kaynaklı • • adaçayı • • Potentillaerecta ekstresi • • uçucu olmayan hidrokarbon veya alkol ve eter gibi alifatik bileşikler ile susuz antiperspiran • Antiperspiran maddeler

50. Anadolu Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Kozmetoloji Bilim Dalı ANTİPERSPİRAN ve DEODORAN MADDELER Kısa zincirli yağ asitlerini nötralleştirendeodoran maddeler • çinko oksit gibi metal bileşikleri • çinko risinoleat • çinko fenolsülfonat • abiyetik asit • kojikasit • aluminyumsitrat • farnesol • sodyum aluminyumklorhidroksilaktat • trietilsitrat • Doğal kaynaklı - Azadirectaindica - Salviamiltiorrhiza - sandal ağacı ekstresi Antimikrobik etkili deodoranmaddeler • triklosan • çinko fenolsülfonat Deodoranmaddeler