900 likes | 1.05k Views
Voeding voor de gezonde zuigeling en peuter. N. De Ronne (Kind en Gezin) M. Van Winckel (U Gent). Voeding voor de gezonde zuigeling. 3 oktober 2008 : “gewone” zuigelingenvoeding “Vragen op de raadpleging voor zuigelingen” 10 oktober 2008: “voedingsproblemen zuigelingen”
E N D
Voeding voor de gezonde zuigeling en peuter N. De Ronne (Kind en Gezin) M. Van Winckel (U Gent) jeugdgezondheidszorg
Voeding voor de gezonde zuigeling 3 oktober 2008: “gewone” zuigelingenvoeding • “Vragen op de raadpleging voor zuigelingen” 10 oktober 2008: “voedingsproblemen zuigelingen” 24 oktober 2008: “vaardighedentraining” advies / indicaties verwijzing jeugdgezondheidszorg
Moeder, zwanger van tweede kind, zelfstandige, heeft bij eerste kind enkele weken borstvoeding gegeven (niet compatibel met het werk), vraagt of dat nu echt de moeite is om opnieuw slechts enkele weken borstvoeding te geven. Schrijf kort op welke elementen je in je antwoord zou verwerken (2 min), wissel nadien je antwoord met elkaar uit (per twee of drie, 5 min) jeugdgezondheidszorg
1968 “Formula feeding has become so simple, safe and uniformly succesfull that breastfeeding no longer seems worth the bother.” Hill LF, J pediatr 1968; 73: 161-2 2000 “All infants should be exclusively breastfed from birth to about 6 months, and at least for the first 4 months.” Guidelines for the WHO European Region 2000 jeugdgezondheidszorg
Why promote breastfeeding? • new insights in (human) milk composition human milk as a “functional food” • benefits of breastfeeding: clinical evidence from the industrialised world • ? human milk contaminants ? jeugdgezondheidszorg
Benefits of breastfeedingfor the infant(Heinig, Davis, Ped Clin North Am, 2001) • decreases the incidence or severity of • gastrointestinal infection • otitis media • lower respiratory infections • urinary tract infections • decreases probably the incidence of • overweight and obesity • IDDM(Gerstein 1994:OR 1.63, 95%CI: 1.22-2.17) • inflammatory bowel disease jeugdgezondheidszorg
Breast feeding and obesity (5-6 y) Von Kries, 1999 jeugdgezondheidszorg
Benefits of breastfeedingthe mother • Decreases the incidence • of premenopausal breastcancer • of ovarian cancer • osteoporosis • ?Mental health and bonding? (Labbok, 1999) jeugdgezondheidszorg
Moeder, voor de eerste keer zwanger, woont in de buurt van een verbrandingsoven die recent gesloten werd wegens té hoge uitstoot van dioxines. Komt met de vraag of ze wel borstvoeding zou geven… Wat zou je antwoorden? Schrijf kort de elementen in je antwoord op. jeugdgezondheidszorg
De Morgen, 29 april 2000: ” Moedermelk brengt de gezondheid ernstige schade toe” jeugdgezondheidszorg
Contaminants in human milk • Medicinal drugs • Cosmetics/fragrances • Stimulants (alcohol, caffeine, nicotine) • Mycotoxins • Heavy metals • DDT: exported problem • Persistent organochloric substances (eg Dioxins and PCB) jeugdgezondheidszorg
Contaminants in human milk • Human milk as a bioindicator for the extent of human contamination NOAEL • ADI/TDI = safety factor Acceptable Daily Intake / Tolerable Daily Intake No Observed Adverse Effect Level Implies chronic intake for the whole lifespan jeugdgezondheidszorg
Contaminants in human milkPrzyrembel, adv exp med biol 2000 jeugdgezondheidszorg
PERSISTENT ORGANOCHLORINE SUBSTANCES TEF: Toxic Equivalent Factor jeugdgezondheidszorg
Mean dioxin level in human milk in Germany H. Przyrembel, adv exp med biol 2000 jeugdgezondheidszorg
Effect of perinatal exposureto PCBs and dioxinsLanting 1998, Patandin 1999 • 6 year follow-up of 418 children • 209 FF, 209 BF (at least 6 weeks) • Prenatal exposure: maternal and cord plasma levels of PCB and dioxins • Postnatal exposure: breast milk levels of PCB and dioxins jeugdgezondheidszorg
Effect of perinatal exposureto PCBs and dioxinsKoopman-Esseboom 1996, Lanting 1998, Patandin 1999 • 18 months: prenatal exposure negative effect on neurological condition, cognitive development unaffected • 42 months: prenatal exposure negatively associated with cognitive score. Effect greatest in FF group. • 72 months (n=376): prenatal exposure negatively associated with cognitive development. Effect greatest in FF group. jeugdgezondheidszorg
Effect of perinatal exposureto PCBs and dioxins • Human milk adds to “body burden” • 42 months: PCB BF = 4 x PCB FF • Extrapolation: Exclusive breastfeeding for 1 yr contributes for 1/20 to lifelong body burden • Long-term studies needed to determine clinical relevance jeugdgezondheidszorg
Dioxins in human milkconclusion • In-utero exposure is of greater concern than postnatal exposure via human milk • No meaningful adverse effects observed with exposure through breastfeeding • Positive effects of breastfeeding, even contaminated No need to restrict breastfeeding Stop environmental contamination jeugdgezondheidszorg
Evolutie van de melkvoeding 0-24 md jeugdgezondheidszorg
Reden tot stopzetting borstvoeding 0-12 mdn jeugdgezondheidszorg
Voorkomen van lichamelijke ongemakken bij de moeder in de eerste en derde maand jeugdgezondheidszorg
Lichamelijke klachten bij de moeder zijn een belangrijke reden om borstvoeding te staken in de eerste 6 weken. • Melkverlies, stuwing, pijn bij het zuigen en tepelkloven zijn de meest voorkomende ongemakken maar kunnen vaak voorkomen worden. • In elke leeftijdscategorie wordt “te weinig melk” als reden tot staken van borstvoeding weergegeven. In veel gevallen is dit een verkeerde perceptie. BORSTVOEDING ONDERSTEUNEN BELANGRIJKE TAAK K en G jeugdgezondheidszorg
Mémé komt met moeder mee naar de consultatie. Ze uit haar bedenkingen ivm kunstvoeding voor zuigelingen. “Zo duur, waarvoor is dat nodig, mijn kinderen zijn allemaal groot geworden met maïzenapap (indien W.VL.: babeurre)” Schrijf kort de elementen op waarom je het niet eens kan zijn met deze uitspraak. Wat zijn de verschillen tussen koemelk en moedermelk en kunstmelk? jeugdgezondheidszorg
Dierlijke melken alternatieven voor moedermelk ? KJ lactose eiwit cas/lact vet C 18:2 (g) (g) (g) (g) Moedermelk 297 6.8 1.1-1.5 30/70 3.1-4.6 0.3-0.6 Volle KM 272 4.8 3.5 80/20 3.5 0.092 Halfvolle KM 205 4.8 3.5 80/20 1.5 0.06 Magere KM 146 4.8 3.5 80/20 0.1 0.0002 Geitenmelk 300 4.2 3.7 80/20 3.9 0.002 jeugdgezondheidszorg
PROTEIN FRACTION OF MILK 2. Human whey 3. Human whey (mature) 4. Human casein 5. Human casein (mature) 6. Bovine casein 7. Bovine whey Kunz et al., Clinics in perinatology 1999 jeugdgezondheidszorg
Dierlijke melken alternatieven voor moedermelk ? Na K Ca Fe P FZ (mg) (mg) (mg) (mg) (mg) (µg) Moedermelk 17 51 32 .03 14 5.2 Volle KM 49 152 119 .05 92 5.9 Halfvolle KM 49 152 119 .05 92 5.9 Magere KM 49 152 119 .12 92 5.0 Geitenmelk 42 181 127 .05 109 0.8 Ascorbinezuur vitamine C is geen vitamine voor de koe jeugdgezondheidszorg
Gouden standaard voor KUNSTVOEDING = BORSTGEVOEDE ZUIGELING = moedermelk jeugdgezondheidszorg
Geadapteerde zuigelingenvoeding wetenschappelijke aanbevelingen • Nationale raad voor de voeding • ESPGHAN wettelijke richtlijnen • Belgisch staatsblad 27/09/93 • Europese directieven 14/05/91 jeugdgezondheidszorg
De startvoedingen Aptamil 1 Enfamil 1 Nan pro 1 Nutrilon 1 jeugdgezondheidszorg
Consensus VVK Wei- of lactalbumine-overwegende startvoedingen worden als “tweede keuze alternatief na borstvoeding” aanbevolen. jeugdgezondheidszorg
Ouders komen met een zuigeling van 3 weken oud, 3.5 kg, drinkt 6 x 110 ml Nan pro 1, vragen om een méér verzadigende melk omdat hij vaak vroeger dan “zijn uur” wakker wordt. • Een caseine-overwegende melk is méér verzadigend, overschakeling naar Beba kan voorgesteld worden • De hoeveelheid per fles kan beter verhoogd worden • Kan niet antwoorden jeugdgezondheidszorg
Ouders komen met een zuigeling van 3 weken oud, 3.5 kg, drinkt 6 x 110 ml Nan 1, vragen om een méér verzadigende melk omdat hij vaak vroeger dan “zijn uur” wakker wordt. • Een caseine-overwegende melk is méér verzadigend, overschakeling naar Beba kan voorgesteld worden • De hoeveelheid per fles kan beter verhoogd worden • Kan niet antwoorden jeugdgezondheidszorg
Wat is verzadiging? • Trage maaglediging? • Stoppen met drinken na een kleinere hoeveelheid? • Langere tussenperioden tussen twee voedingen? • … jeugdgezondheidszorg
SOORT START-FLESVOEDING jeugdgezondheidszorg
AANTALVOEDINGSWISSELINGEN jeugdgezondheidszorg
VOEDINGSWISSELINGEN(zonder wissel borst naar fles) 531 WISSELINGEN • 164 OPVOLGMELK • 367 ANDERE WISSELINGEN jeugdgezondheidszorg
REDEN VOOR VOEDINGSWISSEL • 189 van borst naar fles • 164 opvolgmelk • 367: • 28% : regurgitaties • 20%: “honger, niet verzadigd” • 8%: huilbuien, krampen • rest: rash, diarrhea, constipatie, smaak jeugdgezondheidszorg
WIE BESLIST OVER VOEDINGSWISSEL? • Kind en Gezin 37% • Eigen initiatief 28% • Kinderarts 27% • Apotheker 4% • Vrienden 3% • Huisarts 1% jeugdgezondheidszorg
Voedingsveranderingen op leeftijd 2 mdn 1991-1993 1997 1997 Raes M, Hellinckx E, Van Braband A, Verstraeten K, Gillis Ph, Alliët Ph. Voedingspraktijken bij zuigelingen : zijn we aan verandering toe ? Tijdschr Geneesk 2001; 57:62-68. jeugdgezondheidszorg
Een baby van 5 weken drinkt 5 flessen van 120 ml kunstvoeding. Ze weegt nu 4.5 kg en woog bij geboorte 3.4 kg. Dit is geen goed schema, zij kan beter 6 flessen drinken en heeft zeker 150 ml/kg/d nodig • Juist • Onjuist • Weet niet jeugdgezondheidszorg
Een baby van 5 weken drinkt 5 flessen van 120 ml kunstvoeding. Ze weegt nu 4.5 kg en woog bij geboorte 3.4 kg. Dit is geen goed schema, zij kan beter 6 flessen drinken en heeft zeker 150 ml/kg/d nodig • Juist • Onjuist • Weet niet jeugdgezondheidszorg
Een zuigeling kan zelf bepalen hoeveel en hoe vaak hij/zij drinkt, op voorwaarde dat verzorgers adekwaat hongersignalen en verzadiging herkennen en op voorwaarde dat hij/zij zich normaal ontwikkelt • Juist • Onjuist • Weet niet jeugdgezondheidszorg
Lore, 10 weken • Tweede geborene van een tweeling • GG: 2500 g (huidig gewicht: 4800 g) • Doorverwezen voor gastroscopie/pHmetrie wegens voedselweigering, sterk toegenomen in laatste weken. Behandeling met Zantac zonder resultaat. jeugdgezondheidszorg
Borstvoeding, niet gelukt • Start met Nan Pro 1, wegens regurgiteren: Nan AR • Af en toe lastig, huilen vnl. ‘s avonds • Start Gaviscon, later Zantac, zonder resultaat • Drinkt zeer wisselend, moeder forceert vaak jeugdgezondheidszorg
Zuigeling die fles weigert GEVOLG VAN NEGATIEVE SENSATIE GEASSOCIEERD MET VOEDING jeugdgezondheidszorg
Het is een erg warme zomer. In dat geval heeft een zuigeling in de eerste levensmaanden naast moedermelk of kunstvoeding, zeker ook wat extra water nodig. • Juist • Onjuist • Weet niet jeugdgezondheidszorg
Extra water bij borstvoeding?Niet nodig • Sachdev (1991) Sri Lanka • 45 gezonde voldragen mannelijke babies • gerandomiseerd: 23 exclusief BV, 22 extra water • 34 - 41°C, relatieve vochtigheid <50% • geen verschil in urinair output, urine en serum osmolaliteit, rectale temperatuur • melk- én vochtinname hoger bij exclusieve BV (274 versus 210 ml, en 274 versus 233 ml) • bevestigd bij oudere baby’s (1 - 6 mnd) in Pakistan, India, Thailand, Ghana, Cameroen jeugdgezondheidszorg