15.03.2010

1. 15.03.2010

2. Rahman ve Rahim Olan Allah’ın Adıyla HİCRET

3. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • *Rabbim! Benim girdiğim her yere doğruluk ve dürüstlükle girmemi, çıktığım her yerden doğruluk ve dürüstlükle çıkmamı sağla; ve yüce katından beni (bu hususta başarılı) kılacak etkin bir güçle destekle*İsra 80

4. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Hicret (20 Eylül 622) • Sözlükte • Terketmek, • Ayrılmak, • Bir yeri terk ederek başka bir yere göç etmek anlamına gelir.

5. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Hicret (20 Eylül 622) • Istılahta ise, • Özel olarakHz. Peygamber'in ve Mekkeli Müslümanların Medine'ye göçünü, genelde ise, gayr-imüslim bir ülkeden İslâm ülkesine göç etmeyi ifade eder.

6. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • İmkanların tükendiği bir yerden, imkanların üretilebileceği bir yere göç etmeyi ifade eder. • İmanın gereklerinin yerine getirilemediği bir yerden, imanın gereklerini yerine getirilebilecek bir yere göçü ifade etmektedir.

7. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • İkinci Akabe Bîatı'ndan sonra Rebîülevvel ayına doğru Mekke’de; • Hz. Peygamber, • Hz. Ebû Bekir, • Bunların aileleri, • Hz. Ali ve • Hapse atılma, • Hastalık ve güçsüzlük gibi nedenlerle hicret etmeye imkan bulamayan birkaç kişiden başka Müslüman kalmamıştı.

8. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Hz. Ebû Bekir çok kere Hz. Peygamber'den hicret için izin istemiş; ancak • "Acele etme; belki Allah sana bir arkadaş verir" • karşılığını almıştı. • Hz. Ebû Bekir, o arkadaşın Allah’ın Rasulü olmasını arzu ediyordu.

9. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Mekke müşrikleri İslâm’ın Medine’de yayılmasından ve Müslümanların oraya hicret etmesinden rahatsız oluyorlardı. • Müşrikler için Müslümanların Mekke’yi terk etmeleri yeterli değildi. Bilakis bu gelişme, endişelerini daha da artırmıştı. • Hz. Muhammed (s.a.s.)’in de hicret edeceğini tahmin ediyorlardı ve bunun gerçekleşmesinden korkuyorlardı.

10. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Çünkü müşrikler, İslâmiyet'in Medine'de güçlenmesinden korkuyorlardı. • Hz. Muhammed (s.a.s.) de hicret eder ve İslâm orada güçlenirse, böyle bir gelişme Mekkeliler için siyâsî ve ekonomik açıdan tehlike arzederdi. • Medine, Mekke’yi Suriye’ye bağlayan kervan yolu üzerinde yer aldığından, Kureyş'in ticârî hayatı ve her şeyden önce Mekke’nin dış güvenliği tehlikeye girmiş olurdu.

11. ÜRDÜN IRAK İRAN MISIR Birleşik Arap Emirlikleri SAUDİ ARABİSTAN SUDAN UMMAN ERİTRE (HABEŞİSTAN) YEMEN

12. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Bütün bunlar Kureyş müşriklerini derin derin düşündürüyordu. • Oysa henüz fırsat ellerinden kaçmış da değildi. Hz. Muhammed (s.a.s.) hâlâ aralarında idi. • Onu ortadan kaldırırlarsa tehlikeyi (!) önleyebilirlerdi. Bunu düşünüyorlardı; fakat Benî Hâşim’den çekiniyorlardı. Çünkü onu öldürürlerse, Benî Hâşim kan davasına kalkışır,

13. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Sürekli çözüm (!) arayışı içinde bulunan müşriklerin ileri gelenleri gerekli önlemleri almak üzere Dârünnedve’de toplandılar ve konuyu tartıştılar. • Gündem kendileri için çok önemli olduğundan, Hâşimoğullarından Ebû Leheb dışında hiç kimseyi ve güvenmedikleri kişileri içeriye almadılar

14. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Abduşşems oğullarından: • 1. Utbe b. Rebia, • 2. Şeybe b. Rebia, • 3. Ebu Süfyan Sahr b. Harb • Nevfel b. Abdi Menaf oğullarından: • 4. Tuaym b. Adiyy, • 5. Cübeyr b. Mut'im (veya Habib b. Mufim), • 6. Haris b. Âmir b. Nevfel.

15. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Abduddar b. Kusayy oğullarından: • 7. Nadr b. Haris • Esed b. Abduluzzâ oğullarından: • 8. Ebu'l-Bahterî b. Hişam, • 9. Zem'a b. Esved, b. Muttalib (veya Rebia b. Esved) • 10. Hakîm b. Hizam.

16. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Mahzum oğullarından: • 11. Ebu Cehil Amr b. Hişam. • Sehm oğullarından: • 12. Nübeyh b. Haccac, • 13. Münebbih b. Haccac. • Cumah oğullarından: • 14. Ümeyye b. Halef.

17. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Toplantıda başlıca üç görüş üzerinde duruldu: • Birincisi, (Ebul-Bahteri veya Hişam b. Amr görüşü) • Hz. Muhammed (s.a.s.)’i hapse atıp zincire vurmak ve ölünceye kadar burada tutmak. • Fakat Müslümanların gelip onu kurtarabileceği ihtimali göz önüne alınarak bu fikir beğenilmedi.

18. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • İkincisi, (Ebul-Bahteri veya Ebul Esved Rebia b. Amr görüşü) • Onu Mekke’den sürmek ve bir daha buraya sokmamak. • Sürgün edildiği yerde bir çevre oluşturarak Mekke’yi ele geçireceği düşüncesiyle bunun üzerinde de durulmayıp bir başka görüşe geçilmesi istendi.

19. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Üçüncü olarak; (Ebu Cehil Görüşü) • Ebû Cehil bir teklif ortaya attı. Buna göre her kabileden birer tane güçlü kuvvetli genç seçilip ellerine keskin birer kılıç alarak, tek kişinin vuruşu gibi hep birlikte Hz. Muhammed (s.a.s.)’in üzerine saldıracaklar ve onu öldüreceklerdi.

20. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • O zaman Hâşimoğulları tüm kabilelere karşı kan davasına kalkışamayacaklar ve diyete razı olmak zorunda kalacaklardı. • Diyeti bütün kabileler ortaklaşa ödeyecekti. • Bu teklif oybirliği ile kabul edilerek uygulanmasına karar verildi

21. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Bu planı yaparken bir şeyi unuttular. • Allah’ı. • Allah’ı hesaba katmadan bir plan yaptılar. • Allah yokmuş gibi düşündüler. • Allah duymuyormuş gibi konuştular. • Allah haberi yokmuş gibi plan yaptılar. • Oysa Allah onları görüyor ve duyuyordu.

22. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Daha sonra Allah bu durumu Rasulüne şu şekilde bildiriyorudu. • “Hani bir zaman inkârda direnenler senin önünü kesmek, öldürmek ya da sürgün etmek için sana tuzaklar kuruyorlardı. Nitekim onlar hep tuzak kurmuşlar, Allah da onların tuzağını sürekli boşa çıkarmıştır; zira Allah tuzakları boşa çıkaranların en hayırlısıdır(Enfal 30)

23. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Müşriklerin almış olduğu karardan sonra Cebrâil, Hz. Peygamber’e gelerek Allah Teâlâ’nın hicret için kendisine izin verdiğini bildirdi. • Kureyş'in suikast teşebbüsüne dair karar aldıklarını komşularından duyup Hz. Peygamber’e haber veren kişinin, Abdülmuttalib’in kardeşinin kızı Rukayka bint Sayfiy olduğu da kaydedilir.

24. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Peygamberimiz durumdan haberdar olur olmaz derhal Medine'ye hicret etmeye karar verdi.

25. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Bir öğle vakti Hz. Ebû Bekir’in evine gitti. • Hz. Peygamber, Hz. Ebû Bekir’in evine sabah ve akşam saatlerinde uğrardı. • Bu defa alışık olmadığı bir saatte ziyaret edişinden önemli bir konuda görüşmek için geldiği anlaşılıyordu. • Hz. Peygamber, Allah'ın kendisine hicret için izin verdiğini bildirdi.

26. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Hz. Ebû Bekir beraber yolculuk yapıp yapmayacaklarını sordu. "Evet" cevabını alınca sevincinden ağladı. • Uzun süreden beri beslediği develerden birisini Hz. Peygamber’in emrine tahsis ettiğini bildirdi. • Hz. Peygamber ise deveyi ancak parasını ödemek suretiyle kabul edebileceğini söyledi ve bu develerden birisini aldı. "Kasvâ" adlı deve budur

27. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Hz. Ebû Bekir’in kızları Esmâ ve Âişe yolculuk için azık hazırladılar. • “Hz. Peygamber ve Hz. Ebû Bekir, yol kılavuzluğu ile ünlü Abdullah b. Üreykıt adlı kişiyi kılavuz olarak kiraladılar. • Hz. Ebû Bekir kılavuza develeri teslim etti. Üç gün sonra Sevr Dağı'nın eteğinde buluşmak üzere sözleştiler.

28. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Abdullah b. Üreykıt • Henüz İslâm’ı kabul etmemişti, • Ama maharetli bir kılavuz olmasının yanında güvenilir bir kimseydi.

29. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Hz. Peygamber hemen evine döndü. • Üzerinde bulunan emanetleri Hz. Ali’ye bırakarak sahiplerine vermesini ve peşlerinden gelmesini söyledi. • Müşrikleri yanıltmak için gece kendi yatağında onun yatmasını istedi.

30. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Gece yarısı Hz. Ebû Bekir’in evine gitti. • Her ikisi de gece vakti evin arka kapısından çıkıp, yaya olarak Mekke’nin beş kilometre güneybatısında bulunan Sevr Dağı'ndaki gizlenmeye elverişli mağaraya gittiler.

31. SEVR DAĞI – SEVR MAĞARASI 4. PEYGAMBERLİĞİN MEDİNE DÖNEMİ • 4.1. Hicret • Hz. Peygamber hemen evine döndü. • Üzerinde bulunan emanetleri Hz. Ali’ye bırakarak sahiplerine vermesini ve peşlerinden gelmesini söyledi. • Müşrikleri yanıltmak için gece kendi yatağında onun yatmasını istedi. • Gece yarısı Hz. Ebû Bekir’in evine gitti. Her ikisi de gece vakti evin arka kapısından çıkıp, yaya olarak Mekke’nin beş kilometre güneybatısında bulunan Sevr Dağı'ndaki gizlenmeye elverişli mağaraya gittiler

32. SEVR DAĞI – SEVR MAĞARASI 4. PEYGAMBERLİĞİN MEDİNE DÖNEMİ • 4.1. Hicret • Hz. Peygamber hemen evine döndü. • Üzerinde bulunan emanetleri Hz. Ali’ye bırakarak sahiplerine vermesini ve peşlerinden gelmesini söyledi. • Müşrikleri yanıltmak için gece kendi yatağında onun yatmasını istedi. • Gece yarısı Hz. Ebû Bekir’in evine gitti. Her ikisi de gece vakti evin arka kapısından çıkıp, yaya olarak Mekke’nin beş kilometre güneybatısında bulunan Sevr Dağı'ndaki gizlenmeye elverişli mağaraya gittiler

33. SEVR DAĞI – SEVR MAĞARASI • 4.1. Hicret

34. SEVR DAĞI – SEVR MAĞARASI • 4.1. Hicret

35. SEVR DAĞI – SEVR MAĞARASI • 4.1. Hicret

36. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Medine, kuzeyde olduğu halde, güneye doğru gitmelerihedef saşırtmak içindi. • Mağarada üç gün üç gece kaldılar. • Bu süre zarfında Hz. Ebû Bekir'in azatlısı Âmir b. Füheyre koyunları bu bölgede otlatarak mağaranın yakınına getiriyor, böylece taze süt içiyorlardı.

37. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Hz. Ebû Bekir’in kızı Esmâ mağaraya yiyecek getiriyor, gündüzleri Mekke'de geçiren oğlu Abdullah da geceleri mağaraya gelerek şehirde olup bitenleri haber veriyordu. • Abdullah sabaha yakın şehre giderken Âmir b. Füheyre de koyunları onun peşi sıra sürerek ayak izlerini ortadan kaldırıyordu. • Müşriklerin sıkı takibi nedeniyle mağarada sıkıntılı anlar yaşandı.

38. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Aralarında Ebû Cehil'in de bulunduğu bir grup, Hz. Ebû Bekir’in evine gelerek Esmâ'yı sorguya çekti. • Esmâ, babasının nerede olduğunu bilmediğini söylemesi üzerine Ebû Cehil ona bir tokat vurdu ve küpelerini yere düşürdü. • Müşrikler Hz. Ebû Bekir'i de evinde bulamayınca, Resûl-i Ekrem'in onunla birlikte gittiği kanaatına vardılar. Derhal Medine yolunu tuttular. Mekke’yi karış karış aradılar

39. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Öte yandan Kureyşliler sabah olup Hz. Peygamber’in yatağında Hz. Ali’nin yattığını görünce hayal kırıklığına uğradılar; sûikastin başarısızlıkla sonuçlanması üzerine hiddetlendiler . • Bu arada Resûl-i Ekrem'i öldüren veya esir eden kimseye yüz deve ödül vereceklerini Mekke'nin her tarafında ilan ettiler

40. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Bir grup, izlerini takip ederek Sevr Dağı'na geldi ve Hz. Peygamber'in saklandığı mağaranın ağzına kadar vardı. • Bunun üzerine Hz. Ebû Bekir endişelendi. • Hz. Peygamber ona endişelenmemesini söyledi ve müşriklerin kendilerine zarar veremeyeceğini bildirdi.

41. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Hz. Ebû Bekir olayı şöyle anlatır: • “Bir ara başımı kaldırdığımda Kureyş casuslarının ayaklarını gördüm ve, • “Yâ Resûlallah! Bunlar eğilip baksalar bizi görürler” dedim. • Resûlüllah “Sus yâ Ebâ Bekir! İki yoldaş ki, Allah onların üçüncüsüdür, hiç endişe edilir mi"? buyurdu.

42. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Allah’ı yoldaş olarak görecek kadar O’na yakın olmak. • Eğer, • Allah’a bu kadar yakınsanız, • O’nun dostluğundan eminseniz, • O’nu dost olarak kabul ettiyseniz, • O’nun da sizi dost olarak kabul ettiğinden eminseniz korkmanıza gerek yok.

43. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Kur’an-ı Kerim’de bu hususa işaret edilmektedir: • “Muhammed’e yardım etmezseniz, bilin ki, inkar edenler onu Mekke’den çıkardıklarında mağarada bulunan iki kişiden biri olarak Allah ona yardım etmiştir. Arkadaşına “üzülme, Allah bizimle beraberdir” diyordu. Allah da ona güven vermiş, görmediğiniz askerlerle onu desteklemiş, inkar edenlerin sözünü alçaltmıştı”.(Tevbe 40)

44. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Hz. Peygamber ve Hz. Ebû Bekir mağaraya girdikten sonra ve müşriklerin gelmesinden önce bir örümceğin mağaranın girişine ağ gerdiği ve bir güvercinin de yumurtlayıp kuluçkaya yattığı; bunu gören müşriklerin içeriye bakma ihtiyacı hissetmeden çekip gittikleri kaynaklarda kaydedilmektedir, ki bunların meydana gelmesi imkan dışı değildir.

45. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Şu kadar var ki, Peygamberimiz yolculuğa çıkarken ne örümceği ve ne de güvercini hesaba katmıştı. • O, tüm gerekli tedbirleri alarak yola çıkmıştı.

46. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Mağarada geçirilen üçüncü günün sonunda Kılavuz, sözleşilen saatte develerle birlikte Sevr'e geldi. • Resûl-i Ekrem, Hz. Ebû Bekir ve Âmir b. Füheyre, Abdullah b. Üreykıt’ın kılavuzluğunda Medine'ye doğru yola çıktılar. • Kafile, tuzağa düşmemek için kervanların izlediği işlek yolu veya bilinen başka bir güzergâhı takip etmedi. Şayet işlek yollardan birini izleselerdi, Mekke'ye giden yolcular onları ihbar edebilirlerdi.

47. Bu sebepten, kılavuzun tercih ettiği yolu izlediler. • Bu yol, Mekke’nin güneyindeki Sevr'den başlar, Cidde’ye doğru kuzeybatı istikametinde bir müddet gidildikten sonra tekrar iç kısma döner

48. Mekke’nin kuzeyindeki Usfân’dan itibaren asıl yolla dört defa kesişir, yolun tam yarısında, Cuhfe mevkiinde esas yolun Kızıldeniz tarafına geçer ve bu istikamette Medine'ye ulaşır. Cuhfe’den sonra da artık Kureyş'in nüfuz bölgesinden çıkılmış olur.

49. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Kafile Medine'ye doğru ilerlerken birkaç defa takibe uğrayıp sorguya çekilmek istendi. • Fakat bu teşebbüsler başarısızlıkla sonuçlandı.

50. Hicret ve Medinede İslam Toplumunun Oluşumu • Sürâka b. Mâlik, Kureyş'in va’detmiş olduğu ödülden haberdar olmuştu. • Hz. Peygamber ve arkadaşlarının kabilelerinin yakınından geçtiğini öğrenir öğrenmez silahlanarak atına bindi ve harekete geçti.