09.30u – 09.45u 09.45u – 10.45u 10.45u – 11.00u 11.00u – 11.20u 11.20u – 12.20u 12.20u – 13.30u

1. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie

2. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie 09.30u – 09.45u 09.45u – 10.45u 10.45u – 11.00u 11.00u – 11.20u 11.20u – 12.20u 12.20u – 13.30u 13.30u – 14.00u 14.00u - 15.00u 15.00u – 15.30u 15.30u – 16.30u 16.30u InleidingVoorstelling project ‘Door-groei naar competenties in practica’ Koffiepauze Onderwijsvernieuwing binnen de Associatie K.U.Leuven Voorstelling project ‘De ingenieur als problem solver en entrepeneur’ Broodjeslunch Competenties in de bedrijfswereld Workshop 1 Koffiepauze Workshop 2 Receptie

3. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie

4. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Door-groei naar competenties in practica OOF2005/08

5. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • Onderwerp • Deelnemende instellingen • Kader • Doelstellingen • Werkwijze • Producten • Resultaten • Dank aan • Contact INHOUD

6. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • Onderwerp • Deelnemende instellingen • Kader • Doelstellingen • Werkwijze • Producten • Resultaten • Dank aan • Contact INHOUD

7. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • ontwikkeling van competenties uit de BaMa-profielen • bij studenten in een bacheloropleiding • (bio)wetenschappen en technologie • specifiek in practica ONDERWERP

8. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • werkvormen en evaluatievormen aanreiken om competenties te ontwikkelen bij studenten • terrein verkennen en verruimen: wat werkt hier en nu voor docenten en studenten • ervaringen van docenten en studenten bundelen ONDERWERP

9. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • Onderwerp • Deelnemende instellingen • Kader • Doelstellingen • Werkwijze • Producten • Resultaten • Dank aan • Contact INHOUD

10. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Hogescholen • Katholieke Hogeschool Sint-LievenDepartement Industrieel Ingenieur Departement Aalst • De Nayer InstituutDepartement Industriële Wetenschappen • Katholieke Hogeschool LimburgDepartement Industriële Wetenschappen • Katholieke Hogeschool KempenDepartement Industriële Wetenschappen • Katholieke Hogeschool Brugge-OostendeDepartement Industriële Wetenschappen-Technologie DEELNEME NDE INSTELLINGEN

11. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Universiteit • Katholieke Universiteit LeuvenFaculteit WetenschappenFaculteit IngenieurswetenschappenFaculteit Bio-ingenieurswetenschappenFaculteit Farmaceutische Wetenschappen DEELNEME NDE INSTELLINGEN

12. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Team • Promotor: Johan Van den Bossche • Stuurgroep: vertegenwoordigers uit de deelnemende instellingen en uit DUO/ICTO • Projectmedewerker: Ellen Danckaert DEELNEME NDE INSTELLINGEN

13. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • Onderwerp • Deelnemende instellingen • Kader • Doelstellingen • Werkwijze • Producten • Resultaten • Dank aan • Contact INHOUD

14. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Evoluties en veranderingen m.b.t. • wetenschap en technologie • bedrijfsleven • beroepspraktijk • samenleving • individu • onderwijs KADER

15. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Wetenschap en technologie • nieuwe concepten, begrippen, methoden, technologieën, enz. • reikwijdte, ritme en kanalen van informatietoevoer en kennisontwikkeling nemen toe KADER

16. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Bedrijfsleven • internationalisering • wijzigende marktsituaties • sterk uitgebouwde informatica- en communicatiesystemen KADER

17. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Beroepspraktijk • hoge eisen aan werknemers • direct inzetbaar  flexibel inzetbaar • uitbouw eigen beroepsloopbaan • competentiemanagement: competenties bedrijf en werknemer KADER

18. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Samenleving • globalisering sociale en culturele leven • kritische maatschappij KADER

19. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Individu • uitdaging om hiermee om te gaan • kennis bezitten  kennis managen • levenslang leren KADER

20. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Onderwijs • vraag naar flexibel inzetbare werknemers • vraag naar zelfverantwoordelijke burgers •  Bologna-verklaring  Vlaams structuurdecreet kennis  competenties KADER

21. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie BaMa-profielen • < Associatie K.U.Leuven • profiel van een professionele en academische bachelor, en master i.t.v. competenties • toetssteen voor opleidingen associatie • richtlijn in kader van visitatie en accreditatie KADER

22. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Competenties • competentie= geïntegreerd geheel van kennis, vaardigheden en houdingen • context = belangrijk om betekenis te krijgen • ontwikkeling i.p.v. ‘opslag’ • omvangrijk  werkbaar i.t.v. gedragsindicatoren KADER

23. Professionele bachelor Academische bachelor Beroepsspecifieke competenties Wetenschappelijke competenties Algemene competenties Denken en redeneren Informatie verwerven en verwerken Kritisch reflecteren Projectmatig en methodisch handelen Levenslang leren Communiceren met specialisten en leken Leiding geven Algemene beroepsgerichte competenties Planmatig probleemoplossen Zin voor maatschappelijke verantwoordelijkheid Teamgericht werken Algemene wetenschappelijke competenties Onderzoeken Standpunt innemen

24. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie BaMa-profielen • vaag • overlappen • indeling KADER

25. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • Onderwerp • Deelnemende instellingen • Kader • Doelstellingen • Werkwijze • Producten • Resultaten • Dank aan • Contact INHOUD

26. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • omschrijven en concretiseren van competenties uit de BaMa-profielen voor docenten en studenten • werkvormen en evaluatievormen aanpassen en uittesten • sensibilisering en vorming van docenten m.b.t. het competentiedenken DOELSTELLINGEN

27. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • Onderwerp • Deelnemende instellingen • Kader • Doelstellingen • Werkwijze • Producten • Resultaten • Dank aan • Contact INHOUD

28. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • literatuur • inventarisatie van good practices: bezoeken aan alle deelnemende instellingen • uitvoeren van pilootprojecten • disseminatie van resultaten: studiedagen, website, publicatie WERKWIJZE

29. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Pilootprojecten • in bestaande practica • doelstellingen (her)bekijken i.t.v. competenties • aangepaste werkvorm(en) • aangepaste evaluatievorm(en) WERKWIJZE

30. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • Onderwerp • Deelnemende instellingen • Kader • Doelstellingen • Werkwijze • Producten • Resultaten • Dank aan • Contact INHOUD

31. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Publicatie “Competenties in praktijk gezet. Praktijkboek voor competentieontwikkeling in het hoger onderwijs” (ISBN: 978-90-301-9344-9) PRODUCTEN

32. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Publicatie • Deel 1: Waarom competenties? Waarom niet! • Maatschappelijke context • Competenties • Principes van CGO • Tips voor starters PRODUCTEN

33. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • Deel 2: Competenties…goed… maar welke? • 9 competenties van de bachelor • belang • omschrijving • deelaspecten • voorbeeld • communiceren PRODUCTEN

34. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • Deel 3: Competentiegericht onderwijs… en nu de voorbeelden! • 12 praktijkvoorbeelden • practicum algemene natuurkunde PRODUCTEN

35. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie Website • http://ingenieur.kahosl.be/projecten/competenties/ • Associatieleden: inschrijven via in community ‘Competenties in praktijk gezet’ (Toledo) PRODUCTEN

36. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • Onderwerp • Deelnemende instellingen • Kader • Doelstellingen • Werkwijze • Producten • Resultaten • Dank aan • Contact INHOUD

37. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • docenten beïnvloeden onbewust competentieontwikkeling van studenten • enthousiaste docenten doen geïsoleerd aan CGO • weerstanden tegenover CGO RESULTATEN

38. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie • CGO vraagt inderdaad meer werk

39. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie CGO: weerstanden

40. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie CGO: weerstanden • kennis verdwijnt  kennis én vaardigheden én houdingen • niveau opleiding daalt  integendeel  zelfs opletten voor te hoge studiebelasting • docent is overbodig  juist niet: naast ‘expertfunctie’ is coachen heel belangrijk RESULTATEN

41. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie CGO: doelstellingen • transparantie  ook concreet • meerwaarde voor leerproces van student en studiebelasting? RESULTATEN

42. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie CGO: werkvormen • afstemming op de te bereiken doelstellingen • (combinatie van) activerende werkvormen • student is zelfverantwoordelijk: eigen leerpad uitstippelen RESULTATEN

43. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie CGO: werkvormen • docent als coach  docent is niet verantwoordelijk voor het leerproces van de student, wel voor de stimulering ervan  begeleidende rol • authentieke leerstituaties • vakintegratie en vakoverschrijdend RESULTATEN

44. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie CGO: assessment

45. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie CGO: assessment • testcultuur  assessmentcultuur • student wordt actief betrokken • nog steeds evalueren om te selecteren:vergelijking met norm of andere studenten RESULTATEN

46. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie CGO: assessment • maar meer evalueren om te lerenvergelijking van student met zichzelf op verschillende momenten • feedback! RESULTATEN

47. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie CGO: assessment • Evaluatieobject en -moment: • productevaluatie / summatief • procesevaluatie / formatief • Evaluatiemiddel • Presentatie • Poster • Rapport • … RESULTATEN

48. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie CGO: krachtige leeromgeving • Beoordelaar: • Self-assessment • Peer-assessment • Docent-assessment • Externe-assessment Co-assessment/ 90° RESULTATEN 180° 360°

49. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie CGO: assessment • goede afstemming van evaluatievorm op doelstellingen • combinatie van evaluatievormen en beoordelaars • gooi niet alles overboord RESULTATEN

50. Competenties in de praktijk. Naar competentiegericht onderwijs in (bio)wetenschappen en technologie CGO: organisatie • niet alleen op micro-niveau • inbedding in hele opleiding / onderwijsinstelling • afstemming van doelstellingen, werkvormen en evaluatievormen is gewenst • overleg! RESULTATEN