580 likes | 706 Views
Àâñòðàëèéí Øèíý Ñàóò Óýëñ ìóæ óëñûí Àâëèãàòàé òýìöýõ õàðààò áóñ êîìèññûí ¿¿ðýã, ôóíêö. Èëòãýëèéí àãóóëãà. Àâñòðàëèéí Çàñãèéí ãàçðûí òîãòîëöîî ; Øèíý Ñàóò Óýëñèéí Ïàðëàìåíò áà Çàñãèéí ãàçàð Àâëèãàòàé òýìöýõ õàðààò áóñ êîìèññ ( ÀÒÕÁÊ )- ûã áàéãóóëñàí øàëòãààí
E N D
Àâñòðàëèéí Øèíý Ñàóò Óýëñ ìóæ óëñûí Àâëèãàòàé òýìöýõ õàðààò áóñ êîìèññûí ¿¿ðýã, ôóíêö
Èëòãýëèéí àãóóëãà • Àâñòðàëèéí Çàñãèéí ãàçðûí òîãòîëöîî; Øèíý Ñàóò Óýëñèéí Ïàðëàìåíò áà Çàñãèéí ãàçàð • Àâëèãàòàé òýìöýõ õàðààò áóñ êîìèññ (ÀÒÕÁÊ)- ûã áàéãóóëñàí øàëòãààí • ÀÒÕÁÊ-ûí ìºðäºí øàëãàõ àæèëëàãàà • ÀÒÕÁÊ-ûí àâëèãààñ ñýðãèéëýõ, áîëîâñðîë áà ñóäàëãààíû àæèë • Õàðèóöàí òàéëàãíàõ òîãòîëöîî • Àâñòðàëèéí áóñàä àâëèãàòàé òýìöýõ áàéãóóëëàãà
Àâñòðàëèéí Çàñãèéíãàçðûí òîãòîëöîî
Àâñòðàëè – ¯íäñýí õóóëèíä çààñàí òºðèéí òîãòîëöîî
Øèíý Ñàóò Óýëñ ìóæ óëñûí Çàñãèéí ãàçðûí á¿òýö
Øèíý Ñàóò Óýëñèéí Õóóëü òîãòîîõ áàéãóóëëàãà • Ïàðëàìåíò 2 òàíõèìààñ á¿ðäýíý • Äýýä òàíõèì (óëñûí Ñåíàò) íü õóóëü òîãòîîõ Ǻâëºëèéí ¿¿ðýã õ¿ëýýíý. • Äîîä òàíõèì (Çàñãèéí ãàçðûí ñóóäàë) íü õóóëü òîãòîîõ Àññåìáëåéí ¿¿ðýã ã¿éöýòãýíý.
Çàñãèéí ãàçðûí òàíõèì (ÿéöýòãýõ çàñàãëàë) • Ñàéä á¿ð Ïàðëàìåíòûí ºìíº Çàñãèéí ãàçðûí íýã ÿàì áóþó àãåíòëàãèéã õàðèóöíà. • ßàì á¿ð õýä õýäýí õóóëèéí õýðýãæèëò õàðèóöíà. • Ñàéäóóä øèéäâýð ãàðãàíà, Òàíõèìäàà çîðèóëæ áîäëîãî, чèãëýë áîëîâñðóóëíà. • Àãåíòëàãóóä ñàéäûí óäèðäëàãà äîîð àæèëëàíà.
Ø¿¿õ (Ø¿¿õ çàñàãëàë) • Øèíý Ñàóò Óýëñèéí ø¿¿õ íü Ø¿¿õèéí òóõàé ä¿ðýì áîëîí Áðèòàíè, Øèíý Ñàóò Óýëñèéí Ïàðëàìåíòûí õóóëèéí äàãóó áàéãóóëàãäñàí. • Øèíý Ñàóò Óýëñèéí ø¿¿õ çàñàãëàëûí äýýä õýëáýð íü Äýýä ø¿¿õ þì. • Ø¿¿ãчèä ìóæ óëñûí ¿íäñýí õóóëèéí àñóóäëûã ìºí çîõèöóóëíà. (Õóóëüä ø¿¿õèéí òàëààñ õÿíàëò òàâèíà.)
Øèíý Ñàóò Óýëñ (ØÑÓ) ìóæ óëñ áà ò¿¿íèé òºðèéí àëáà
ØÑÓ – Àâñòðàëèéí õàìãèéí òîì ìóæ óëñ áîëîõ íü • 6.77 ñàÿ õ¿íàìòàé • 800,642 km2 òàëáàé áóþó Àâñòðàëèéí íèéò ãàçàð íóòãèéí 10.4%-èéã ýçýëäýã.
ØÑÓìóæ óëñûí òºðèéí àëáà • ØÑÓ-èéí çàñàã çàõèðãààíä 381,000 õ¿í àæèëëàäàã • ØÑÓ-èéí òºðèéí àëáà íü 80 ÿàì, àãåíòëàã, àëáàí ãàçðààñ á¿ðääýã.
Àâëèãàòàé òýìöýõ õàðààò áóñ êîìèññûí ¿¿ñýë(ÀÒÕÁÊ)
ÀÒÕÁÊ-ûí ¿¿ñýë • 1980-àä îíû ïàðëàìåíò, ø¿¿õ, òºðèéí àëáàí õààãчäûã òîéðñîí àâëèãûí àñóóäàë • Ýäãýýð ìàðãààí, àñóóäëààñ áîëæ: • îëîí ò¿ìíèé òºðèéí àëáàíä èòãýõ èòãýë áóóðñàí áà • ýäèéí çàñãèéí ¿ðã¿é áàéäàë ãàçàð àâчýý.
ÀÒÕÁÊ áàéãóóëàãäñàí íü • 1988 îíä ÀÒÕÁÊ-èéí õóóëü áàòëàãäñàí. • 1989 îíû 3 ñàðä ¿éë àæèëëàãààãàà ýõýëñýí.
¯íäñýí 3 ôóíêö • Àâëèãàч ¿éëäëèéã ìºðäºí øàëãàõ, îëîí íèéòýä èë ãàðãàõ • Àâëèãààñ èäýâõòýé óðüäчèëàí ñýðãèéëýõ • Îëîí íèéò, òºðèéí àëáàí õààãчäàä àâëèãàòàé òýìöýõ áîëîâñðîë îëãîõ
Àâëèãûí ýñðýã áóñàä áàéãóóëëàãóóä • Êóèíñëýíäèéí Ãýìò õýðýã, ç¿é áóñ ¿éëäýëòýé òýìöýõ êîìèññ • Áàðóóí Àâñòðàëèéí Ãýìò õýðýã, àâëèãàòàé òýìöýõ êîìèññ
ÀÒÕÁÊ–ûí õóóëü õýíä õàìààðàõ âý? Òºðèéí àëáàíûõàí: • ÀÒÕÁÊ–ûí õóóëèíä çààñàí àëáàí õààãчèä • Òºðèéí àëáàí õààãчèä áîëîí òºðèéí ñàéä, ïàðëàìåíòûí ãèø¿¿ä, îðîí íóòãèéí çàñàã çàõèðãààíû áàéãóóëëàãàä ñîíãîãäñîí õ¿ì¿¿ñ • Òºðèéí àëáûã ã¿éöýëä¿¿ëæ áóé áóñàä õ¿ì¿¿ñ
ÀÒÕÁÊ–ûí õóóëü õýíä õàìààðàõ âý? Òºðèéí àëáàí õààãч áóñ õ¿ì¿¿ñ: • Òºðèéí àëáàí õààãчäàä àâëèãà ºãºõ ãýæ îðîëäñîí õýí á¿õýí
Àâëèãûí òóõàé • “Àâëèãà“-ûã õóóëèéí 8 áà 9 ä¿ãýýð ç¿éëä òîäîðõîéëæ ºãñºí • Ïàðëàìåíòààñ ÀÒÕÁÊ–ûã “íîöòîé, ñèñòåìèéí øèíæòýé” àâëèãà äýýð òºâëºðºõ чèãëýë ºãäºã.
Àâëèãà÷ çàí ¿éë ãýæ þó âý? • àëáàí ¿¿ðãýý ¿íýíч áóñ, õàãàñ äóòóó ã¿éöýòãýõ • îëîí ò¿ìíèé èòãýëèéã àëäàõ • àëáàí ¿¿ðãýý ã¿éöýòãýõ ÿâöäàà îëæ àâñàí ìýäýýëýë, ìàòåðèàëûã áóðóóãààð àøèãëàõ • ÀÒÕÁÊ–ûí õóóëèéí 8 (1)-ä òîäîðõîéëñîí àñóóäëóóä
Àñóóäàë íîöòîé ýñýõèéã õýðõýí ìýäýõ âý? Àëèâ ¿éëäëèéã àâëèãàч õýìýýí ¿çýõýä ¿íäýñëýë õýðýãòýé: • Ýð¿¿ãèéí õýðýã • Ñàõèëãûí çºðчèë • Àæëààñ õàëàõ íîöòîé øàëòãààí • Ïàðëàìåíòûí ãèø¿¿ä áà îðîí íóòãèéí çºâëºëèéí ãèø¿¿äèéí õóâüä ¸ñ ç¿éí ä¿ðìèéí òîìîîõîí çºðчèë ãàðãàõ
ÀÒÕÁÊ-ûí ñàíààчèëãà Ïàðëàìåíò Àãåíòëàã Õóâü õ¿ì¿¿ñ ÀÒÕÁÊ-ûí ¿íýëãýý/ ¯íýëãýýíèé õîðîî ¯éëäýë õèéõ çààâàð ºãñºí ÀÒÕÁÊ-ûí ìºðäºëò ñóäàëãàà ¯ðãýæë¿¿-ëýõ øààðäëàãà-òàé ¯ðãýëæ-ë¿¿ëýõ øààðäëà-ãàã¿é Óðüäчèëàí ñýðãèéëýõ àæèëëàãàà Áèä ìýäýýëëýý õýðõýí áîëîâñðóóëäàã âý?
Àâëèãûã ìºðäºí øàëãàõ íü • Á¿õ ºðãºäºë ãîìäîëä ýõíèé ñóäàëãààã õèéæ ¯íýëãýýíèé õîðîîíä øèëæ¿¿ëíý. • ¯íýëãýýíèé õîðîî íü: • ÀÒÕÁÊ-îîñ òóõàéí àñóóäëûã ìºðäºæ øàëãàõ ýñýõ, • èëòãýëèéã àãåíòëàãèéí äîòîîäîä õÿíàæ øàëãàõ õýðýãòýé ýñýõ, • öààøèä ¿ðãýëæ¿¿ëýí ñóäëàõ õýðýãòýé ýñýõèéã òîãòîîíî.
Àâëèãûã ìºðäºí ñóäëàõ íü • ¯íýëãýýíèé òºâººñ öààøèä ìºðäºí øàëãàõ õýðýãòýé ãýæ ä¿ãíýñýí àñóóäëóóä • Àñóóäàë á¿ðèéã ̺ðäºí øàëãàëòûã óäèðäàõ á¿ëýãò èëòãýíý.
Óðüäчèëñàí ìºðäºëò ñóäàëãàà • Àñóóäëûí òàëààðõ ìýäýýëýëä óë ñóóðüòàé ¿íýëãýý õèéõèéí òóëä óðüäчèëñàí ìºðäºëò ñóäàëãààã íýõýìæëýãч áóþó õîëáîãäîõ àëáàí òóøààëòíû îðîëöîîòîéãîîð õèéíý. • Àñóóäëûã íýõýìæëýãчèéí õàìò òîäðóóëàõ áà áàéãóóëëàãûí õàìò ïðîöåäóðûí ìºðäºëò ñóäàëãààã õèéäýã.
Àâëèãààñ óðüäчèëàí ñýðãèéëýõ • Òºðèéí áàéãóóëëàãóóäàä çààâàð,çºâëºãºº, ìýäýýëýë ºãºõ • Àâëèãûí ¿éëäýë äàâòàãäàõààñ óðüäчèëàí ñýðãèéëýõ èæ á¿ðýí çºâëºìæ ºãºõ • Òºðèéí áàéãóóëëàãà, àëáàí õààãчäàä àâëèãûí ýñðýã òýìöýõ ¸ñ ç¿éí óóð àìüñãàë òºëºâø¿¿ëýõ
ÀÒÕÁÊ-ûí ìºðäºí øàëãàõ ýðõ íü òóñ êîìèññûã ¿¿ðýã ôóíêöýý ã¿éöýòãýõýä íü òóñ íýìýð áîëäîã. • Áèå äààæ ìýäýý áàðèìò öóãëóóëäàã. • Ø¿¿õ áèø, ø¿¿õ øèã àæèëëàäàãã¿é. • Does not make and is specifically precluded from making findings of guilt • Íîòëîõ áàðèìòûí òàëààð íàðèéí ä¿ðýì æóðàìä áàðèãääàãã¿é. Íîòëîõ áàðèìòûã ººðºº áèå äààæ îëæ òîãòîîæ áîëíî.
̺ðäºí øàëãàëò • ÀÒÕÁÊ-ûí ¿éë àæèëëàãààíû õàìãèéí òîä õàðàãäàõ õýñýã • Òîìîîõîí áóþó ñèñòåìèéí øèíæòýé àâëèãûí ¿éëäýë, çàí áàéäëûã øàëãàíà. • Îëîí ò¿ìíèé àøèã ñîíèðõîëä íèéöñýí àñóóäëûã øàëãàíà • Îëîí íèéòýä ìýäýýëæ áîëíî • Íèéò ãîìäëûí 5.5 îðчèì õóâèéã øàëãàäàã.
Òóñãàé õ¿ч õýðýãëýõ ýðõ • Ìýäýýëýë, áàðèìò áèчèã àâàõ ýðõ ãýõ ìýò • Òºðèéí áàéãóóëëàãà, ò¿¿íèé áàéð áàéøèíä îðæ áèчèã áàðèìòûã øàëãàõ, õóóëæ àâàõ • Íýãæëýã õèéõ ýðõ îëãîõ, àøèãëàõ • Óòàñíû ÿðèà ñîíñîõ, òºõººðºìæ àøèãëàõ ýðõ àâàõ • Õÿíàëòòàé îïåðàö ÿâóóëàõ (ìºðäºí òàãíàõ)
Ìýäýýëýë, áèчèãáàðèìò àâàõ ýðõ • Òºðèéí áàéãóóóëëàãà, àëáàí òóøààëòíààñ áèчãýýð ìýäýýëýë øààðäàõ • ßìàðâàà áàéãóóëëàãà, õ¿íýýñ õýðýãöýýòýé áèчèã áàðèìò áóþó ìàòåðèàëûã ãàðãàæ ºãºõèéã øààðäàõ S21, S22 ICAC Act
Òºðèéí áàéãóóëëàãàä íýâòðýí îðîõ ýðõ • Òºðèéí áàéãóóëëàãûí ºðºº áàéðàíä íýâòðýí îðæ øàëãàõ • ßìàðâàà áàðèìò áèчèã áóþó ýä ç¿éëèéã øàëãàõ • Áàðèìò áèчãèéã õóâèëæ àâàõ • Òºðèéí áàéãóóëëàãà áóþó àëáàí õààãчèä ýíý ¿éë ÿâöàä òóñëàõ ¸ñòîé s23 ICAC Act
Íýãæëýã õèéõ ýðõ • ÀÒÕÁÊ-ûí àæèëòàí íýãæëýã õèéõ ýðõ àâàõààð õîëáîãäîõ õóóëèéí áàéãóóëëàãàä õ¿ñýëò ãàðãàõ ÁÓÞÓ ýðõ á¿õèé êîìèññàð óã ýðõèéã îëãîíî • Óã íýãæëýã õèéõ ýðõ àëü ч îðîí áàéðàíä (õóâèéí îðîí áàéðàíä ч) õ¿чèíòýé • Òóõàéí îðîí áàéðàíä ìºðäºí øàëãàëòàä õýðýãòýé áàðèìò, ìàòåðèàë áàéõ áàòàëãààòàé ¿íäýñëýë äýýð ñóóðèëàí íýãæëýã õèéâýë çîõèíî. s40 ICAC Act
Íýìýëò ýðõ ìýäýë • Ýëåêòðîí õÿíàëò • Óòàñíû ÿðèàã äóíäààñ íü áàðüæ àâàõ • Ñîíñîõ òºõººðºìæ àøèãëàõ • Õÿíàëòòàé îïåðàö • Áèåчëýí øàëãàõ
Çààâàë äàãàæ ìºðäºõ • Ãýðчèéã ÀÒÕÁÊ äýýð äóóäàæ óóëçàí áèчëýã õèéíý (º.õ ãàíöààðчëàí) • Ǻâõºí Êîìèññûí àæèëòíóóä, ãýðч áà òýäíèé èòãýìæëýãäñýí òºëººëºãчèä îðîëöîíî. • Ãýðчèéã õàìãààëàõ, ìºðäºí øàëãàëòûí ¿åä øóäðàãà áàéäëûã ñàõèí õàíãàõ ¸ñòîé.
Íèéòèéí ºìíºõ àñóóëãà, áàéöààëò • Êîìèññàð áóþó äýä êîìèññàð áèåýð îðîëöîíî. • Òóõàéí àñóóäëûã ìàø èõ, ýñâýë øóóä ñîíèðõîæ áóé õ¿ì¿¿ñ áàéöààëò äýýð áèåýð èðýõ áóþó òºëººë뺺 îðîëöóóëæ áîëíî. • Áàéöààëò ÿâóóëàõ êîìèññàðààñ çºâøººðºë àâñàí áîë ãýðч òºëººëºõ õ¿íýý îðîëöóóëæ áîëíî.
Íèéòèéí ºìíºõ àñóóëãà/áàéöààëò • ÀÒÕÁÊ-ûí õóóëèéí äàãóó íèéòèéí ºìíº àñóóëãà ÿâóóëàõ øààðäëàãà õàíãàãäàæ áàéãàà ýñýõèéã øàëãàõ • Ãýðч¿¿ä äóóäàãäàí îðîëöîíî. • ̺ðäºí øàëãàëò áà áàéöààëòûí çîðèëãî, öàð õ¿ðýýã ºìíº íü õýâëýë ìýäýýëëýýð ìýäýýëñýí áàéõ • ̺ðäºí øàëãàõ àæèëëàãààã îëîí íèéòèéí ø¿¿ëò¿¿ðò äýëãýæ ìýäýýëýõ ¿éë ÿâö òóë îëîí íèéò, õýâëýë ìýäýýëýë îðîëöîæ áîëíî. • Îðîëöñîí õ¿ì¿¿ñèéí íýð òºðä õàðø íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é.
Òóñãàé íºõöºë¿¿ä • ÀÒÕÁÊ-ûí ºìíº ìýäýýëýë, ìýä¿¿ëýã ºãºõººð èðæ áàéãàà õ¿í: • Àñóóëòàä õàðèóëàõààñ òàòãàëçàõ, • ªºðòºº áàéãàà ÿìàð íýã áàðèìò áóþó ìàòåðèàëëàã ç¿éëèéã ºãºõººñ òàòãàëçàõ ýðõã¿é. • Ãýðчèéí ºãñºí ÿìàðâàà ìýäýýëýë, áàðèìòûã ò¿¿íèé ýñðýã ýð¿¿, èðãýí, ñàõèëãûí àñóóäàëä àøèãëàæ áîëîõã¿é. s.37 ICAC Act
̺ðäºí øàëãàõ àæèëëàãààíû ¿ð ä¿íã èëòãýõ
̺ðäºí øàëãàõ àæèëëàãààíû ¿ð ä¿íã èëòãýõ • ÀÒÕÁÊ ìºðäºí øàëãàõ àæèëëàãàà ÿâóóëàõäàà: • ̺ðäºí øàëãàõ àæèëëàãààíû ¿ð ä¿íã èëòãýõ • ̺ðäºí øàëãàõ àæèëëàãààíû ÿâöàä îëæ òîãòîîñîí íîòëîõ áàðèìòóóä • Àâëèãà÷ çàí ¿éëèéí èëðýë¿¿ä • Íîòëîõ áàðèìò áà àâëèãàч çàí ¿éëèéí øàëòãààíóóä • Òóõàéí õ¿íèéã ø¿¿í òàñëàõ øààðäëàãàòàé ýñýõ
̺ðäºí øàëãàëòûí èëòãýë • ̺ðäºí øàëãàëòûí ¿ð ä¿íã ïàðëàìåíòàä èëòãýíý, • ÀÒÕÁÊ-ûí âåá õóóäàñ äýýð òàâèõ áà • Òºðèéí áàéãóóëëàãà, îëîí íèéò ÀÒÕÁÊ-ààñ èëòãýëèéí õóâèéã àâч áîëíî.
Òîìîîõîí ìºðäºí øàëãàëò äàõü óðüäчèëàí ñýðãèéëýõ àæèëëàãàà • ÀÒÕÁÊ íü ñèñòåìèéí áóþó ïðîöåäóðûí øèíæòýé õºíäâºë çîõèõ àñóóäëûã ìºðäºí øàëãàíà. • Àâëèãûí ýðñäýëèéã àðèëãàõ, öààøèä àâëèãà ãàðàõ áîëîìæèéã áóóðóóëàõ çºâëºìæ ºãíº. • ÀÒÕÁÊ íü 2 æèëèéí òóðø ººðèéí ºãñºí çºâëºìæèéí ìºðººð àæèë õýðýãæ¿¿ëæ áóé ýñýõèéã àíõààðàõ áà ÿâöûí èëòãýëèéã âåá õóóäàñ äýýðýý òàâüäàã.
Áóñàä àâëèãààñ ñýðãèéëýõ àæèëëàãààíóóä
Àâëèãààñ óðüäчèëàí ñýðãèéëýõ àæèëëàãààíóóä • Íîì õýâëýë • Ǻâëºãºº • ̺ðäºí øàëãàãäàõ øààðäëàãàã¿éä òîîöîãäñîí àñóóäàë äýýð çºâëºãºº ºãºõ • Ñóäàëãààíû àæèë áà õýëýëö¿¿ëãèéí ìàòåðèàëóóä • պ人 îðîí íóòãààð ÿâàõ • Ñóðãàëò, áîëîâñðîë • ÀÒÕÁÊ-ûí âåá õóóäàñ äýýð “Àâëèãûí àñóóäëóóä”-ûí òàëààð ìýäýýëýë òàâèõ
Íîì õýâëýëèéí æèøýý • ØÑÓ ìóæ óëñûí òºðèéí àëáàíû ä¿ð çóðàã • Øóäðàãà áàéõ òóõàé çºâëºãºº • Øóóä õýëýëöýýð õèéõ • Òºðèéí àëáàíä áýëýã, àøèã îðëîãûí àñóóäëûã óäèðäàõ íü • Õýýë õàõóóëü, øàí õàðàìæ, áýëýã øàãíàë
ÀÒÕÁÊ-ûí õàðèóöàí òàéëàãíàõ òîãòîëöîî