490 likes | 737 Views
Vliegtuigbranden. PBO - Opleiding Onderluitenant. VLIEGTUIGBRANDEN. Naar de hel …. en terug …. Pascal Van De Velde – Brandofficier Air Traffic Control Centre - Defensie. Naar de hel …. Veelal groot aantal slachtoffers, over een grote oppervlakte verspreid …
E N D
Vliegtuigbranden PBO - Opleiding Onderluitenant
VLIEGTUIGBRANDEN Naar de hel … en terug … Pascal Van De Velde – Brandofficier Air Traffic Control Centre - Defensie
Naar de hel … • Veelal groot aantal slachtoffers, over een grote oppervlakte verspreid … • Grote hoeveelheden brandstof, hevige en uitgebreide branden … • Aanwezigheid van talrijke gevaren … • Gebrek aan tijd en blusmiddelen … • Onbekende of onvoldoende gekende objecten … • … Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
en terug … • Inzicht in de gevaren … • Kennis van de objecten … • Weten wat te doen … • Weten wat te gebruiken … Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Algemene maatregelen • Massale uitruk, zeker schuimbluswagen(s) en poederbluswagen(s) • Coördinatie door provinciaal rampenplan • Openbare en militaire vliegvelden hebben eigen hulpplannen en gespecialiseerde brandweer • Onmiddellijke versterking noodzakelijk bij onvoldoende beschikbare blusmiddelen(schuim – poeder) • Met spoed, doch met nodige omzichtigheid benaderen • Grote verspreiding slachtoffers • Niet uitwissen van sporen, nodig voor onderzoek Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Benodigde hoeveelheid blusstof ? • Primaire inzet (Q1) • Uitwendig vliegtuig, vooral brandstof • Practical critical area • = 2/3 ( L x (W + K) ) in m² • Hoeveelheid SVM en debiet: • AFFF 5,5 liter / m² / min • FPF 7,5 liter / m² / min • PF 8,2 liter / m² / min • 90 % knock-down binnen 1 minuut Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Benodigde hoeveelheid blusstof ? • Reserve schuimproductie (Q2) • Instandhouden brandvrije zone in PCA • 100 % knock-down • Blussen branden buiten PCA • % van Q1 Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Benodigde hoeveelheid blusstof ? • Blusstof voor binnenbrand (Q3) • Voornamelijk water • Afhankelijk vliegtuig categorie • Cat 1-2 : 0 liter • Cat 3 : 240 L/min x 5 min = 1200 L • Cat 4 : 240 L/min x 10 min = 2400 L • Cat 5-6-7 : 500 L/min x 10 min = 5000 L • Cat 8-9-10 : 1000 L/min x 10 min = 10000 L(met debiet van 240 L/min per straal) Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Benodigde hoeveelheid blusstof ? • Totaal nodige blusstof • Q = Q1 + Q2 + Q3 • Voorbeeld Airbus 310 volgens ICAO : • Cat 8 • 18200 liter H2O + AFFF • Debiet van 7200 L/min • + 450 kg poeder Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Vliegtuigherkenning • Burgervliegtuigen • Opvallende beschildering • Nationaliteitsnummer en inschrijvingskenmerk • Soorten: • Sportvliegtuigen • Verkeersvliegtuigen • Passagiersvliegtuigen (klein – middel – groot) • Cargovliegtuigen • Combivliegtuigen • Hefschroefvliegtuigen Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Vliegtuigherkenning • Militaire vliegtuigen • Ev camouflagekleuren • Nationaliteitsembleem en toestelnummer • Soorten: • Transportvliegtuigen • Verkennings- en verbindingsvliegtuigen • Bommenwerpers • Jachtvliegtuigen • Hefschroefvliegtuigen Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Vliegtuigkennis • Vliegtuigconstructie • Toegangen tot het vliegtuig • Motoren • Brandstof • Landingsgestel • Drukhouders en druksystemen • Hulp- en noodsystemen • Bewapening • ontsnappingssystemen Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Vliegtuigconstructie • Romp • Cockpit, cabine, laadruimte • Rompspanten of ribben, langs- en dwarsliggers, langsverstijvers, beplating en cabinevloer • Vleugel • Vleugelribben, liggers, langsverstijvers, beplating • Brandstoftanks • Bedieningssystemen, ophanging motoren Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Toegangen tot vliegtuigen • Normale toegangsdeuren • Afh toestel, 1 tot 12 deuren, links en rechts • Links passagiers, rechts service • Naar buiten toe (draaiend of schuivend), naar beneden klappen of naar binnen en omhoog schuivend • Nooddeuren en noodluiken • Meestal boven de vleugels • Nooddeuren bij grotere vliegtuigen • Noodluiken naar binnen openen en naar buiten verwijderen Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Toegangen tot vliegtuigen • Inbreekpunten • Soms voorzien door constructeur • Geen leidingen en dergelijke • Open te maken met bevrijdingsmateriaal • Aangeduid op romp • Canopy • Enige toegang tot cockpit jachtvliegtuig • Voorzien van explosieven voor afwerping of verbrijzeling • Open schuiven, kantelen of draaien Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Motoren • Zuigermotor • Uitwendige propeller • Kleine uitlaat, dicht bij motor • Gevaar: draaiende propeller • Propeller laat motor vast lopen bij crash • Meestal bij sport- en kleinere verkeersvliegtuigen Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Motoren • Schroefturbine of turboprop • Uitwendige schroef, aangedreven door straalmotor • Grotere uitlaat aan achterzijde motor • Blokkeren van propeller veroorzaakt grote schade aan straalmotor met explosie of wegslingerende stukken tot gevolg • Gevaar: draaiende propeller en uitlaat motor Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Motoren • Straalmotor • Geen uitwendige propeller • Grote in- en uitlaat aan motor • Gevaar: • grote aanzuigkracht aan inlaat • Krachtige en hete uitlaatgassen (160 km/h, 80°) • Kans dat motor blijft doordraaien Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Brandstof • Benzine (AvGas) • Voor zuigermotoren • Vlampunt: -40° C • Zelfontbrandingstemperatuur: 480° C • Branduitbreidingssnelheid: 215 – 245 m/min • Kerozine (Jet fuel) • Voor straalmotoren • Jet A1, Jet A2 en Jet B Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Brandstof • Jet A1 (JP1, JP2, JP3, ATK, AvTur) • Europese jets • Vlampunt: 38° C • Zelfontbrandingstemperatuur: 245° C • Branduitbreidingssnelheid: 30 m/min • Jet A2 (JP5, ATC, AvCat) • Marinevliegtuigen • Vlampunt: 65° C • Branduitbreidingssnelheid: 30 m/min Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Brandstof • Jet B (JP4, ATG, AvTag) • USA & militiare jets • Vlampunt: -20° C • Zelfontbrandingstemperatuur: 250° C • Branduitbreidingssnelheid: 215 - 245 m/min • Verbrandingswaarde : 43000 kJ/kg Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Landingsgestel • Bevat hydraulisch systeem, banden onder hoge druk en grondremmen • “Hot brakes” bij hard remmen (1600° C) • Explosie van de banden bij brand, zijwaarts(veiligheidszone = 35 meter) Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Drukhouders en -systemen • Drukhouders • Zuurstof (containers van 5 liter vloeibare O2) • Blussystemen • Stikstof • Hydraulisch systeem • Bediening vliegorganen, landingsgestel,… • 200 – 300 bar Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Hulp- en noodsystemen • Startsysteem • Kleine turbine om elektrische, hydraulische en/of pneumatische kracht te leveren • Opstarten vliegtuig zonder externe hulpmiddelen • APU (auxilliary power unit) • Kleine turbine voor stroomvoorziening wanneer hoofdmotoren niet draaien • EPU (emergency power unit) • Noodvoorziening voor elektrische en hydraulische kracht tijdens vlucht bij uitvallen van de motoren Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Bewapening • Boordbewapening • Munitie ter verdediging of redding • Kanon(nen) of machinegeweren en munitie • Chaff-patronen (misleiding radargeleide raket) • Flare-patronen (misleiding hittezoekende raket) • Signaalmunitie (flare – smoke) • Geen werking bij impact • Geen grote algemene explosie te verwachten, wel scherfverwekking en grote hitte • Wapens kunnen afvuren door hitte • Veiligheidszone = 70 meter Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Bewapening • Bommen • Grotere hoeveelheden explosieven • In bommenruim of onder romp of vleugels • Geen explosie bij impact, wel bij brand mogelijk(veiligheidszone = 300 meter) • Worden meestal voor de crash afgeworpen • In vredestijd enkel oefenbommen (oranje of blauw) Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Bewapening • Raketten • Naast explosieve lading ook voortstuwende lading • Eventueel zoeksysteem • Onder romp of vleugel of op vleugeltip • Komen meestal los van het vliegtuig bij impact • Ontsteken van voortstuwende lading bij brand Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Ontsnappingssystemen • Emergency canopy release • Verbrijzelen of wegschieten canopy door middel van explosieven • Voor gebruik schietstoel of bij noodsituatie • Bediening zowel uitwendig als inwendig • Niet gebruiken bij brandgevaar Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Ontsnappingssystemen • Schietstoel • Noodevacuatie piloot door middel van explosieven • Aanwezigheid aangeduid aan buitenzijde • Bediening enkel inwendig met afvuurhendel(geel/zwart gekleurd) • Bevat parachute, overlevingspakket, zuurstof en opsporingssysteem • Inwerkingskracht van ongeveer 10G Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Optreden bij vliegtuigongeval • Benadering • Rekening houden met : • Lokatie (moeilijk toegankelijk, ramptoeristen) • Verspreiding van slachtoffers • Vermijden uitwissen van sporen voor onderzoek • Info vragen bij HC 100: • Type toestel, hvd passagiers, lading, fuel • Veiligheidszone • Initiëel 100 meter • Sitrep aan HC 100 Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Optreden bij vliegtuigongeval • Opstelling • Windrichting • Zoveel mogelijk met wind in de rug • Terreinomstandigheden • Hoogst gelegen punt bij glooiend terrein • Andere objecten • Vluchtwegen vanaf vliegtuig • Vrijwaren • Niet hinderen • Gevaren • Motoren, brandstof, landingsgestel, bewapening Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Optreden bij vliegtuigongeval • Inzet • Gericht op : • Creëren van overleefbare situatie • Redding van slachtoffers • Voorkomen van brand • Branduitbreiding voorkomen en/of blussen • Meestal zal de inzet een combinatie zijn waarbij alle blusacties of brandvoorkomingsacties in functie staan van de redding Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Optreden bij vliegtuigongeval • Redding • Slachtoffers buiten het wrak naar veilige zone • Inzittenden • Via normale toegangen en/of noodluiken(let op voor hoogteverschil en evacuatiemiddelen in vliegtuig) • Steeds met ondersteuning • Andere slachtoffers (huizen, voertuigen, …) Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Optreden bij vliegtuigongeval • Voorkomen van brand • Steeds bedacht zijn op ontsteking • Uitgestroomde brandstof bedekken met schuim • Lekkende leidingen afdichten • Vonkvorming voorkomen (gereedschap, …) • Motoren, vleugels en bewapening afkoelen Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Optreden bij vliegtuigongeval • Branduitbreiding voorkomen of blussen • 90% knock down • Combinatie poeder en schuim • Schuim • Sproeistralen • 100% knock down • Cabinebranden met sproeistraal • Koelen motoren, vleugels, bewapening • omgevingsbranden Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
Optreden bij vliegtuigongeval • Cabinebrand • Zeer snel onleefbaar (hitte, rook) • Snel gevaar voor flash-over • Koelen van buitenuit (romp) • Vuur zo dicht mogelijk benaderen • Zo snel mogelijk ventileren • Eerst brand onder controle, dan evauatie Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
F-16 ongeval Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
F-16 ongeval • Gevaren • Motor • Brandstof • Radar • Bewapening • Canopy en schietstoel • Koolstofvezels • EPU • Hydrazine Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
F-16 ongeval • Gevaren van : • Straalmotor grote aanzuiging (VZ = 8 m) hete en krachtige uitlaat (94° C, 300 km/h op 25 m) turbinebladen komen naar buiten bij opblazen motor • Brandstof Jet B brandstoftanks in romp en vleugels, eventueel onder romp of vleugels • Radar hoge frequentie, niet-ioniserend in neus, hoek 60° rondom VZ = 30 m voor personeel Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
F-16 ongeval • Bewapening : • kanon Vulcan M61A1, 20 mm, 6000 r/min links boven, vuuropening naast cockpit munitiedrum (achter cockpit) • Chaff & flare(links en rechts achteraan, onderkant) • Afvuurpatronen canopy • Raketmotor schietstoel • Afvuurpatronen pylons • Mogelijkheid op bommen • Mogelijkheid op missiles Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
F-16 ongeval • Canopy : • Openingsmogelijkheden • Elektrisch (paneel “external canopy switch”) • Mechanisch (“canopy handle safety access”) • Explosief (“rescue”) • Bevrijdingsmateriaal (slijpschijf, kettingzaag,…) Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
F-16 ongeval • Schietstoel: • Werking op hoogte 0 en snelheid 0 • Activatie door zwart/gele hendel tussen benen piloot • Safe te plaatsen met hendel “ground safety lever”, links op de schietstoel naast piloot, omhoog te brengen Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
F-16 ongeval • Koolstofvezels : • Komen voor in de staartvlakken, neus en remschoenen • Zeer klein, 8 micron op 6 à 10 mm • Zeer licht, praktisch onvernietigbaar en zeer goede elektrische geleiders • Worden door atmosferische omstandigheden snel en ver verspreid • Vernietiging van elektrische of elektronische apparatuur • Bedekken met schuimlaag • Besmette kledij: stofzuigen en goed reinigen • Besmet materiaal: idem kledij of bedekken met lijm / verf • Sanering: bodem bedekken met schuim & omploegen Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
F-16 ongeval • Emergency Power Unit (EPU) • Noodkrachtbron voor elektriciteit en hydraulische kracht • Werkt op hydrazine (H70 = 70% hydrazine + 30% water) • Zilverkleurige cilinder van 30 liter H70, in rechter bovendeel van de romp bij voorzijde vleugel. • Stacato-geluid bij werking • Uitlaat aan onderkant rechtervleugel • Uitlaatgassen bevatten hydrazinedampen • 12 minuten autonomie Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
F-16 ongeval • Emergency Power Unit (EPU) Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
F-16 ongeval • Hydrazine • Doorschijnende, olieachtige vloeistof, ammoniakgeur • Vlampunt: 70°C, kookpunt: 135°C • Zeer stabiel en ongevoelig voor schokken • Explosieve atmosfeer met H70-dampen • Geen gebruik van absorberend materiaal • Bijtend en uiterst GIFTIG • MAC damp = 0,1 ppm(reukwaarneming vanaf 3 à 5 ppm) Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
F-16 ongeval • Interventie • Steeds uitgaan van hydrazine-ongeval • Adembescherming & volledige interventiekledij • Steeds met wind in de rug benaderen • Aan linkerzijde van F-16 voor redding • Openen canopy (liefst mechanisch met zwengel) • Veiligstellen schietstoel (pin of schroevendraaier) • Losmaken piloot • Harnasriemen, voetspanners, zuurstof- en radioverbindingen, … • Veiligheidszone van minimaal 35 m instellen • Wachten op speciaal hydrazineteam Defensie Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie
F-16 ongeval • Maatregelen bij hydrazinebesmetting • Besmette kledij en materiaal uittrekken (bescherming behouden) en onderdompelen in vat met water • Besmetting huid: overvloedig spoelen en wassen met zeep • Besmetting ogen: minimaal 15 min spoelen • Bij inslikken: veel water laten drinken en laten braken • Slachtoffer ten spoedigste naar ziekenhuis • Besmette kledij en materiaal ter beschikking stellen van de neutralisatieploeg Defensie Pascal Van De Velde – Air Traffic Control Centre - Defensie