دکتر رجبی

2. تاسیسات مکانیکی و برقی دکتر رجبی

3. منبع و فصل های مصوب: مشخصات فني عمومي تاسيسات مكانيكي ساختمان نشريه شماره 128-1 تا 128-6 نقشه کشی تأسیسات مکانیکی ساختمان مبحث 13،14،15،16،17و 19مقررات ملی ساختمان

4. فصل بندی مباحث • بخش اول : مفاهیم اولیه • بخش دوم : تاسیسات مکانیکی • بخش سوم : تاسیسات برقی

5. نحوه تخصیص نمرات الف) پروژه 6 نمره

6. فصل اول: مفاهیم اولیه گرمایش و سرمایش • تاسیسات قلب ساختمان و تامین کننده شرایط آسایش و آرامش • شرایط آسایش تابع دما، رطوبت، جریان هوا، کیفیت هوا، تشعشعات گرمایی • دما • شرایط تعادل حرارتی: شرایطی که احساس گرما از تلفیق دما، رطوبت و جریان هوا نتیجه بشود • دمای موثر: دما در شرایط تعادل حرارتی • عوامل در تعیین دمای موثر: • اختلاف آب و هوا و اختلاف فصول • مدت اقامت • سن و جنسیت • تاثیرات ورود و خروج ناگهانی • حرارت تشعشی • جمعیت • میزان فعالیت

7. فصل اول: مفاهیم اولیه گرمایش و سرمایش • مشخصات هوا • حالت اشباع • دمای خشک: دمای هوا در حالت عادی • دمای مرطوب: نشان دهنده توان تبخیری رطوبت از هوا می باشد. این دما معمولا توسط دماسنج جیوه­ای که با دستمال مرطوب پوشانده شده باشد اندازه گیری می شود • دمای نقطه شبنمدمایی که رطوبت موجو در هوا شروع به تشکیل قطرات ریز آب می نماید • رطوبت نسبی • محتوای رطوبت • آنتالپی هوا • گرمای محسوس • گرمای نهان

8. فصل اول: مفاهیم اولیه گرمایش و سرمایش • نمودار سایکومتریک: نمودار مشخصات هوا حاوی اطلاعات دمای خشک، دمای مرطوب، نقطه شبنم، آنتالپی مخصوص،  حجم مخصوص، رطوبت مخصوص،رطوبت نسبی وضریب حرارت مخصوص • در محاسبات مربوط به گرمایش و تهویه مطبوع، پارامتر هایی همچون دمای خشک، دمای مرطوب، نقطه شبنم، رطوبت نسبی و .... مورد نیاز است. مهندسین با تشکیل نمودار سایکرومتریک، توان محاسبات پارامتر های مذکور را با داشتن 2 پارامتر، میسر کرده اند.برای خواندن هرکدام از پارامتر ها، دو پارامتر در دسترس را از روی نمودار دنبال کرده و محل تلقی آن دو را در نظر می گیریم. حال از روی این محل تلاقی پارامتر های دیگر قابل برداشت هستند

10. فصل اول: مفاهیم اولیه گرمایش و سرمایش • اصطلاحات رایج در صنعت تهویه • تبرید: دفع گرما از محیط و انتقال گرما به محیط دیگر • گرما • BTU: واحد اندازه گیری گرما برابر مقدار انرژی حرارتی لازم برای بالا بردن دمای یک پوند آب به میزان یک فارنهایت • گرمای ویژه: مقدار انرژی حرارتی لازم برای بالا بردن دمای یک پوند آب به میزان یک فارنهایت • گرمای محسوس: گرمایی که موجب تغییر دمای جسم بشود • گرمای نهان • انرژی • تن سرمایی: سرمایی که یک تن یا 2000 پوند یخ صفر درجه در 24 ساعت از دست می دهد تا به آب صفر درجه تبدیل شود

11. فصل اول: مفاهیم اولیه گرمایش و سرمایش • روشهای انتقال حرارت • انتقال حرارت هدایتی: انتقال انرژی بین اجسام که در تماس فیزیکی هستند، رسانش گرمایی در اتم‌ها و مولکول‌های در حال ارتعاش و برخورد و برهم‌کنش آن‌ها با مولکول‌ها و اتم‌های مجاور یا حرکت تند و داغ اتم‌ها صورت می‌گیرد که بخشی از انرژی خود (گرما) را به ذرات همسایه منتقل می‌کنند • انتقال حرارت همرفتی (جابجایی): درواقع انتقال گرما از یک مکان به مکان دیگر به وسیله حرکت سیالها می‌باشد. همرفت فرایندی است که در آن انتقال گرما اساساً از طریق انتقال جرم اتفاق می‌افتد • جابجایی طبیعی: حرکت توده‌ای سیال به وسیله نیروهای شناوری که نتیجه تغییرات چگالی بر اثرتغییرات دما در سیال است، اتفاق می‌افتد • جابجایی اجباری: در این مورد سیال با استفاده از پمپ، توربین یا وسایل مکانیکی دیگر برای جریان یافتن تحت اجبار قرار می‌گیرد. • انتقال حرارت تشعشعی: تابش گرمایی انرژی منتشرشده به وسیله ماده با موج الکترومغناطیسی است که شامل همه موادی که دارای دمای بالاتر از صفر مطلق هستند، می‌باشد. تابش گرمایی بدون حضور ماده، از میان فضای خالی منتشر می‌شود

12. فصل اول: مفاهیم اولیه گرمایش و سرمایش • مدیریت مصرف انرژی (مبحث 19) • تقسیم مناطق کشور از منظر نیاز انرژی گرمایی- سرمایی(پیوست 3) - نياز انرژي گرمايي-سرمايي سالانه كم - نياز انرژي گرمايي-سرمايي سالانه متوسط • نياز انرژي گرمايي-سرمايي سالانه زياد • تقسیم شهرها - شهرهاي بزرگ : مراكز استانها و شهرهاي با بيش از يك ميليون نفر جمعيت - شهر هاي كوچك : شهرهاي با كمتر از يك ميليون نفر جمعيت كه مركز استان نيستند

13. فصل اول: مفاهیم اولیه گرمایش و سرمایش • مدیریت مصرف انرژی (مبحث 19) • گونه بندي كاربري ساختمان به چهار گروه الف تا د پيوست 4 • گونه بندي ساختمان ها با كاربري غير مسكوني - استفاده منقطع : در صورتي استفاده از ساختمان (يا بخشي از آن) منقطع تلقي مي شود كه بتوان در هر شبانه روز حداقل ده ساعت كنترل دما (در محدودة دماي متعارف در زمان اشغال فضاها) را متوقف كرد. - استفاده مداوم : اگر تعريف استفاده منقطع صادق نباشد. • اگر از بعضي فضاهاي ساختمان بصورت مداوم، و از برخي ديگر بصورت منقطع استفاده گردد، نوع استفاده از بخش بزرگتر ملاك تصميم گيري براي كل ساختمان است مگر آنكه مساحت بخش يا بخش هاي كوچكتر بيش از 150 متر مربع باشد. در اينصورت محاسبات حرارتي هر نوع فضا بايد بصورت مستقل انجام شود.

16. فصل اول: مفاهیم اولیه گرمایش و سرمایش • عوامل موثر در بهینه سازی مصرف انرژی (مبحث 19) • نوع، مساحت، جنس، ضخامت، پوشش و زاویه دیوارها، پنجره ها و درها (خواص جداره ای) • میزان تماس جداره ها با هوا • میزان اینرسی حرارتی جداره ها • نوع انرژي مصرفي (برقي و غير برقي ) ساختمان هايي كه كمتر از يا مساوي 50 % انرژي مصرفي آنها جهت گرمايش، سرمايش، تهويه و تهويه مطبوع از نوع برقي باشد یا نباشد. • وجود امكان بهره گيري از انرژي خورشيدي • استفاده از تجهیزات و سیستمهای نوین و هوشمند (سيستم هاي نوين تهويه) • کیفیت درز بندی • توصیه طراحی: حجم كلي و فرم ساختمان: هر قدر نسبت پوسته خارجي ساختمان به زيربناي آن كوچكتر باشد، انتقال حرارت كمتري خواهد داشت. • توصيه : در مناطق با نياز انرژي زياد، (پيوست 3) متراكم طراحي ساختمان –کاهش نسبت به سطح زيربنا • توصيه: در اقليم هاي گرم و مرطوب، و يا با نياز سرمايي زياد (پيوست 3) طراحي برای امكان استفاده از تهويه طبيعي براي تمام فضاهاي داخلي فراهم گردد

17. فصل اول: مفاهیم اولیه گرمایش و سرمایش • عوامل موثر در بهینه سازی مصرف انرژی (مبحث 19) • (توصیه طراحی) جهت گيري ساختمان : جهت گيري ساختمان نسبت به جنوب در بهره گيري از انرژي خورشيدي بسيار مؤثر است. جدارهاي نورگذر جنوبي به منظور بهره برداري بيشتر از انرژي تابشي خورشيد در سردترين روز سال از ساعت 9 صبح تا 3 بعدازظهر درمعرض تابش خورشيد قرار گيرند. به علاوه ساختمان به نحوي قرار گيرد كه از بادهاي نامطلوب در طول سال محفوظ باشد و ضمناً طي فصل گرم بتوان از نسيم ها و بادهاي مطلوب به منظور تهويه طبيعي و كاهش دماي داخل استفاده كرد.

18. فصل اول: مفاهیم اولیه گرمایش و سرمایش • عوامل موثر در بهینه سازی مصرف انرژی (مبحث 19) • (توصیه طراحی) جانمايي فضاهاي داخلي فضاهاي داخل :فضاهاي اصلي و فضاهاي حائل فضاهاي اصلي فضاهايي هستند كه در اكثر اوقات شبانه روز استفاده شده و افراد در آن سكونت دارند. فضاهاي حائل داراي افراد ساكن نبوده و به طور مستمر مورد استفاده قرار نمي گيرند. • جانمايي فضاهاي اصلي و فضاهاي حائل بايد به نحوي صورت گيرد كه فضاهاي حائل مابين فضاهاي اصلي و جبهه هاي نامطلوب ساختمان (از نظر حرارتي) قرار گيرند تا انتقال حرارت از فضاهاي اصلي به خارج (يا از خارج به فضاهاي اصلي در ماه هاي گرم سال) به حداقل برسد. • فضاهاي اصلي بايد رو به جبهه هاي مطلوب ساختمان قرار گيرند. • جبهه هاي مطلوب ساختمان به ترتيب اهميت عبارتند از: جنوبي، شرقي، شمالي. • استقرار فضاهاي اصلي رو به جنوب باعث مي شود تا بتوان بخشي از گرماي مورد نياز ساختمان را در اوقات سرد از طريق تابش آفتاب به داخل تأمين نمود.

19. فصل اول: مفاهیم اولیه گرمایش و سرمایش • عوامل موثر در بهینه سازی مصرف انرژی (مبحث 19) • (توصیه طراحی) جدارهاي نورگذر (پنجره ها، نورگيرها) بايد از قاب هاي مرغوب و بدون درز مستقيم و با حداقل نشت هوا باشند. استفاده از شيشه هاي دوجداره و يا دوقاب موازي براي اين سطوح به ويژه در مورد پنجره ها توصيه مي شود. • مشخصات حرارتي انواع نورگيرها و پنجره ها در پيوست 9 • (توصیه طراحی) سايبان ها : • سايبان ها براي كنترل ميزان تابش آفتاب به سطوح نورگذر ساختمان به كار مي روند. • براي تعيين نياز به وجود سايبان بايد اقليم منطقه بطور دقيق مطالعه شود تا اوقات گرم سال در منطقه مورد نظر تعيين و در جبهه هاي مختلف ساختمان با توجه به اوقات گرم سال و زواياي تابش خورشيد در اوقات مزبور زاويه سايبان افقي يا عمودي تعيين شود • استفاده از عايق حرارتی : • جلوگیری از خطر زنگ زدگی در مناطق مرطوب • رنگ پنجره ها : موثر در جذب و انعکاس و عبور نور خورشید

20. فصل اول: مفاهیم اولیه گرمایش و سرمایش • عوامل موثر در بهینه سازی مصرف انرژی (مبحث 19) • میزان تعویض هوا (بانکها و بیمارستانها) • وسایل روشنایی و گرما زا در ساختمان • نحوه قرار گیری ساختمان های مجاور: ایجاد سایه، ساختمان های بهم چسبیده • جهت جریان حرارتی (پدیده دود کش)

21. فصل اول: مفاهیم اولیه گرمایش و سرمایش • نکات مهم در بهینه سازی مصرف انرژی در منزل • جانمایی مناسب ترموستات • خاموش مردن یا به حداقل رساندن ترموستات هنگام مسافرت • بسته بودن دودکش و لوله شومینه جز در زمان استفاده • افزایش ضخامت جداره باعث کاهش اتلاف؟؟؟ • ایجاد رطوبت مناسب در خانه • سیستم تهویه مطبوع به طور مستقیم در معرض آفتاب یا جریان هوا نباشد • بسته بودن بازشوها هنگام روشن بودن سیستم تهویه مطبوع

22. فصل اول: مفاهیم اولیه گرمایش و سرمایش • تاثیرات مخرب صنعت بر محیط زیست • گازهای گلخانه ای • تخریب لایه ازن

23. فصل دوم: سیستمهای تهویه • سرمایش تبخیری (کولر آبی) • کاهش دمای خشک هوا توسط پاشش آب در مسیر عبور هوا • عملکرد: در کولرهای آبی، آب که در محفظه پاینی دخیره می شود توسط پمپ به بالای کابین کولر انتقال داده شده و روی پوشال ها ریخته می شود. هوا در جریان عبوری از پوشالهای خیس، گرمای خود را از دست داده خنک و مرطوب شده و توسط کانالهای به فضای مورد نظر هدایت می شود. • این روش در مناطقی با رطوبت بالا بازدهی خوبی ندارد.

24. فصل دوم: سیستمهای تهویه • سرمایش تبخیری (کولر آبی) • ملاحظات جانمایی 1-کولر آبی باید دست کم 3 متر از هر دهانه دودکش و یا هواکش فاضلاب ساختمانی فاصله داشته باشد مگر آنکه این دهانه حاقل 2 متر بالاتر از سطح رویی کولر آبی باشد. 2- اطراف کولر آبی باید حداقل 60 سانتیمتر فضای دسترسی و سرویس داشته باشد. 3- کولر آبی را نباید بالای معابر عمومی نصب نمود مگر اینکه در زیر آن سینی قطره گیر با لوله تخلیه به مکانی دور از این معابر تعبیه گردد.

25. فصل دوم: سیستمهای تهویه • یونیت هیتر(واحد گرم کننده ): • یونیت هیتر برای گرم کردن فضاهای بزرگ نظیر سالنهای سرپوشیده، سالنهای کارخانجات و غیره استفاده می شود. • اجزای دستگاه 1) کویل با لوله های پرده دار (حامل آب گرم، داغ یا بخار)، 2) پروانه یا فن (ملخی و سانتریفیوژ)، 3) پره های جهت دهنده هوای خروجی (جهت هدایت هوا به محل دلخواه) و 4) کابینت یا محفظه (جهت استقرار دستگاه)

26. فصل دوم: سیستمهای تهویه • یونیت هیتر(واحد گرم کننده ): • یونیت هیترها را می توان از لحاظ واسطه انرژی حرارتی به سه نوع آب، بخار و برقی و از لحاظ ترتیب قرار گرفتن قطعات به دو نوع مکنده [مکش هوا از کویل]، دمنده [دمش هوا روی کویل] و همچنین از لحاظ محل نصب به دو گروه سقفی آویزی و زمینی تقسیم بندی نمود. • مزایا: قدرت حرارتی زیاد جاگیری کمتر، توزیع بهتر هوای گرم و سرعت زیاد در گرم کردن فضا می باشد.

27. فصل دوم: سیستمهای تهویه • فن کوئل • فن کوئل ها از فیلتر، کویل سرد و گرم، بادزن، تشتک تخلیه، ترموستات و بدنه تشکیل می شوند. (لوله های مسی با پره های آلومینیومی) • سیستم های توامان سرمایش و گرمایش از طریق انتقال حرارت اجباری توسط فن (بادزن) • موارد مصرف : هتل ها، ادارات و آپارتمان ها • فن کول ها معمولاً دارای کلید کنترل دور سه سرعته هستند و کنترل ظرفیت آن با تغییر دور بادزن و تغییر دبی آب صورت می پذیرد. • مزایا: • سیستم سرمایش نسبت به کانال کشی فضای کمتری اشغال می کند. • نیاز به اتاق بادزن نیست یا ابعاد آن کوچکتر است. • فضای مورد نیاز برای عبور کانالهای هوا کوچکتر است.

28. فصل دوم: سیستمهای تهویه • فن کوئل • معایب فن کوئل ها • تعمیرات سیستم های آبی بیشتر از سیستم های هوایی است. • نیاز به تعویض مرتب فیلترها و مشکل بودن تمیز کردن کویل ها. • برای میعانات رطوبت هوا باید فکری کرد • روش طراحی لوله کشی فن کویل ها • لوله کشی مستقل یا چهار لوله ای (جدا برای آب گرم و آب سرد) • لوله کشی مشترک یا دو لوله ای (هم برای آب گرم و هم برای آب سرد) • لوله کشی مرکب یا سه لوله ای (رفت جدا و برگشت مشترک) صورت می پذیرد.

29. فصل دوم: سیستمهای تهویه • پکیج:یک موتورخانه کوچک برای یک واحد مسکونی • در استفاده از پکیج باید به نکات زیر توجه نمود: • فشار آب شهر در محل نصب دستگاه پکیج می باید حداقل 1 و حداکثر 5/3 اتمسفر باشد. • در صورتیکه بخشی از مسیر دودکش پکیج شوفاژ بصورت افقی (بیش از 30 سانتی متر) باشد، استفاده از پکیج های فن دار الزامی است. • در صورتیکه محل نصب پکیج گازی در بالکن یا فضای باز می باشد، باید از وزش مستقیم باد یا جریان هوا محفوظ شده باشد. • برای محاسبه تقریبی ظرفیت پکیج مورد نیاز، متراژ واحد مسکونی را در عدد 150 (کیلو کالری) و متراژ واحدهای اداری را در عدد 100 (کیلوکالری) ضرب می کنیم. • با توجه به هد پمپ سیر کولاتور در دستگاه های پکیج گرمایشی، حداکثر طول لوله کشی افقی تا محل شوفاز ها حدود 35 متر می باشد.

31. فصل دوم: سیستمهای تهویه • پکیج • برای ابهای با سختی بالاتر بهتر است از پکیج دو مبدله استفاده شود. • استفاده از دودکش مخصوص، کواکسیال (دو جداره) در هنگام نصب پکیج دیواری، این امکان را فراهم می کند که علاوه بر خروج دود ناشی از کارکرد دستگاه به خارج، هوای مصرفی مورد نیاز پکیج نیز توسط جداره دوم دودکش از محیط خارج تأمین گردیده و در نتیجه ایمنی کاملی از نظر هوای پاک برای مصرف کننده فراهم گردد. • در صورت عدم استفاده از دودکش دو جداره طول لوله افقی دودکش نباید از 20 سانتیمتر بیشتر باشد. • هرگز نمی توان دودکش پکیج دیواری را به دودکش مشترک و یا شیر مصرف گازی مشترک وصل کرد چون مکش دود به درستی انجام نمی شود.

32. فصل دوم: سیستمهای تهویه • مزایا • استقلال واحدهای ساختمان از نظر بی نیازی به موتور خانه و هزینه های سرویس و نگهداری آن. • در صورت اجرای لوله کشی گاز مستقل و کنتور گاز جداگانه برای هر یک از واحدهای ساختمان، استقلال یاد شده از نظر هزینه گاز مصرفی هم ایجاد می شود. • راندمان احتراق پکیج های گرمایشی نسبت به سیستم حرارت مرکزی بین دو تا سه برابر بیشتر است و این بدان معناست که برای تولید مقدار ثابت انرژی گرمایشی، مقدار مصرف گاز در سیستم حرارت مرکزی دو تا سه برابر بیشتر از پکیج گرمایشی می باشد. • در صورت استفاده از پکیج گرمایشی نیازی به لوله کشی های قطور سیستم حرارت مرکزی از موتورخانه تا رادیاتور واحدها نبوده و پرت حرارتی لوله های مربوطه در طول مسیر کاهش می یابد. • با استفاده از پکیج یا زمینی دیگر نیازی به اشغال فضایی بنام موتورخانه در ساختمان نخواهد بود. • معایب • مقداری از فضای کابینت آشپزخانه یا تراس کم می شود. • در صورت عدم استفاده از پکیج فن دار برای احتراق از هوای داخل ساختمان استفاده می گردد. • شاید پکیج برای عده ای از مردم و مصرف کنندگان مانند سیستم حرارت مرکزی اطمینان بخش نباشد.

33. فصل دوم: سیستمهای تهویه • بادگیر • یک سیستم تهویه سنتی است که در مناطق گرم و خشک کشور همچون یزد هنوز مورد استفاده قرار می گیرد، در این روش جریان هوا خشک و گرم از دریچه های مخصوص تعبیه شده در بالای ستون مناره ای وارد شده و به سمت پایین جریان می یابد در پای مناره، جریان هوا با عبور از حوضچه آب به روش سرمایش تبخیری خنک شده و به فضای مورد نظر هدایت می گردد. هوای گرمی که در محیط وجود دارد نیز بعلت نیرو شناوری به سمت بالا حرکت کرده و از طریق پنجره های مشبک بالای گنبدی خانه خارج می شود و یک نیروی مکشی نیز برای هوای خنک تازه ایجاد می نمایند.

35. فصل دوم: سیستمهای تهویه • هواسازها • استفاده از پیش گرمکن در هواسازها بمنظور تهویه ورودی هوای خارج و به جهت پیش گرمایش هوا • به جهت صرفه جویی در مصرف انرژی مقداری از هوای برگشتی از محل مورد تهویه پس از عبور از فیلتر(به جهت پالایش هوا) به سیستم بر می گردد تا از میزان هوای ورودی کاسته شود. در مسیر جریان هوا می توان از تجیهزاتی همچون رطوبت گیرها (مانند هواشوی، کویل سرد، مواد جاذب رطوبت)، کویل گرمایی و سرمایی، رطوبت زن و بادزن که به یک سیستم کانال دارای خروجی هوا که به فضای تهویه شده منتهی می شود استفاده نمود • منابع تأمین سرمایش(ماشین تبرید و لوله کشی)، گرمایش (دیگ و متعلقات و لوله کشی) و تهیه آب (مخزن، پمپ، لوله کشی، برج خنک کن) نیز وجود دارد. کانال تامین کننده هوا اتاقک دمنده جداساز لرزش(اتصال انعطاف پذیر) کویل سرمایشی یا گرمایشی اتاقک تصفیه هوا کانال مخلوط کردن هوا(هوای برگشتی از ساختمان+هوای تازه بیرون)

36. فصل دوم: سیستمهای تهویه • هواسازها • استفاده از هوای برگشتی برای اماکن زیر مجاز نیست: • توالت و پیسوار • حمام • آشپزخانه و آبدارخانه • رختکن • پارکینگ مشترک • فضاهایی که در آن گازهای زیان اور تولید می شود • هوای یک واحد مسکونی برای استفاده در واحد مسکونی دیگر

37. فصل دوم: سیستمهای تهویه • بخاری: • بخاری نوع متحرک منابع گرمازاست. بخاری هوای موجود در فضا را مصرف نموده و در صورت عدم ورود هوای تازه با سوختن ناقص، تولید منوکسید کربن می نماید. در خرید نوع و قدرت گرایش بخاری متراژ محل استفاده بسیار تأثیر گذار است، جدول زیر روش تقریبی برای انتخا بخاری ها بر حسب متراژ محل ارائه می دهد. • ظرفیت بخاری خانگی گاز سوز بدون دودکش نباید از 7/11 کیلو وات بیشتر باشد. نباید از بخاری خانگی گاز سوز بدون دودکش بعنوان تنها وسیله گرمایش در یک واحد مسکونی استفاده نمود. کاربرد این نوع بخاری در اماکنی همچون توالت و دستشویی، حمام، انبار و اتاق خواب مجاز نیست.

38. فصل دوم: سیستمهای تهویه • زنت یا ایر واشر (مخفف زمستانی و نیمه تابستانی ) • در تابستان مانند کولر آبی عمل نموده و در زمستان مخلوط هوای تازه و هوای گرم برگشتی که با عبور از کوئل حرارتی گرم شده است را در صورت نیاز رطوبت زنی کرده و به فضای مورد نظر وارد می کند. • دستگاه ایرواشر غبار و ذرات و سایر آلودگی ها را از هوایی که به آن وارد می شود زدوده و هوای تمیز را بیرون می دهد. هوا توسط بادزن به درون محفظه مکیده شده و توسط آبفشانها با آب شسته می شود. این آب پس از عبور از فیلتر آشغال زدایی شده و دوباره به آبفشانها بر می گردد. • از کاربردهای این سیستم می توان به تمیز سازی هوا، رطوبت دهی، رطوبت زدایی و همچنین سرمایش تبخیری اشاره نمود.

39. فصل دوم: سیستمهای تهویه • شومینه: • مهم ترین و رایج ترین منبع گرمازای متمرکز ثابت • شومینه گرم کننده ای با ظاهری زیباست. • معایب شومینه: • شومینه به سادگی 50 درصد حرارت تولیدی را از دودکش اش هدر می دهد. • خطر مسمومیت با گازهای تولیدی – که شومینه آن را کامل نمی سوزاند- بیشتر از بخاری های معمولی است. • این بخاری آجری دیواری – نسبت به بخاری های معمولی – بیشتر هوا را خشک می کند. • به دلیل مخلوط شدن گازهای تولیدی از شومینه با هوای چرب شهرهای بزرگ – که توی آشپزخانه هم غنی تر شده- حساسیت تنفسی و چشمی را متحمل می کند.

40. فصل دوم: سیستمهای تهویه • گرمایش از کف: • در این سیستم با گردش آب از درون شبکه ای از لوله های پنج لایه که در زیر کف نصب شده اند حرارت به آرامی توزیع می شود شبکه لوله تمام کف را بصورت ناحیه بندی پوشش می دهند با قطع و وصل جریان در هر ناحیه، گرمایش متوقف و یا برقرار می شود. با قطع و وصل جریان در هر ناحیه، گرمایش متوقف و یا برقرار می شود حداکثر دمای کف 30 درجه سانتیگراد و آب گرم خروجی از موتورخانه با دمای 40 تا 50 درجه می باشد این سیستم برای شیشه ای، سنگ، سرامیک، پارکت و موکت مناسب است از کاربردهای سیستم گرمایش از کف می باشد.

42. فصل دوم: سیستمهای تهویه • گرمایش از کف: • مزایای سیستم گرمایش از کف • گرمای مطبوع و یکنواخت، • خشک ماندن زمینهای مرطوب(آشپزخانه)، • استفاده موضعی و بهینه برای صنعت و ارزش افزوده برای ساختمان • قابلیت اتصال به سیستم خورشیدی، صرفه جویی در مصرف انرژی (30 تا 50 درصد)، • عدم نیاز این سیستم به مبدل حرارتی در اتاق موجب معماری راحت تر، • عدم نیاز به مبدل حرارتی در اتاق موجب دیوارهای تمیزتر، • عدم نیاز به مبدل حرارتی در اتاق موجب فضای مفید بیشتر، • عدم نیاز به مبدل حرارتی در اتاق موجب ایمنی (عدم وجود صفحات داغ و تیز) بالاتر، • عدم نیاز به مبدل حرارتی در اتاق موجب سبکی ساختمان • عدم نیاز به مبدل حرارتی موجب افزایش ارتفاع اتاق

43. فصل دوم: سیستمهای تهویه • جدیداً دو عیب عمده برای استفاده از این سیستم در محیط مسکونی ذکر نموده اند • بعلت ایجاد شار گرمایی پایین به بالا، مواد ریز موجود در پرزهای فرش به همراه جریان گرما به سمت بالا حرکت کرده و در هوا معلق می شوند که می تواند موجب مشکلات تنفسی گردد 2. در اثر تماس مداوم کف پا به یک سطح گرم امکان ایجاد مشکلات استخوانی همچون پوکی استخوان در دراز مدت وجود دارد • جدیداً طرح گرمایشی از کفی به بازار آمده است که بجای لوله حاوی آب گرم از کابل برقی ضد آب مخصوص استفاده می کند محل استفاده از این نوع سیستم علاوه بر کف اتاقها بیشتر مکانهایی مانند دور لوله ها، روی سقف های شیب دار برفگیر، زیر مسیرهای برفگیر و دارای قابلیت انجماد سطحی می باشد.

44. فصل دوم: سیستمهای تهویه • پمپ حرارتی • عمل انتقال انرژی از نقطه مبدأ (کم دما) به نقطه مقصد که دارای دمای بیشتر می باشد را انجام می دهد. • تفاوت بین پمپ حرارتی و دستگاه های تهویه مطبوع مرسوم، این است که پمپ حرارتی قابلیت انتقال حرارت برای هر دو سیستم سرمایش و گرمایش را دارد پمپ حرارتی می تواند مانند سیستم های چیلر یا سیستم های تبخیری تولید سرما کنند که این عمل با چرخه سرمایش (مانند یخچال) مقدور می باشد.

45. فصل دوم: سیستمهای تهویه • پمپ حرارتی • پمپ های حرارتی ادوات تبرید تمام الکتریکی هستند که هیچگونه سوخت فسیلی رد آن مصرف نمی شود و بالطبع فاقد هر گونه آلایندگی زیست محیطی می باشند • این پمپ ها برای نواحی سردسیر(پایینتر از 40درجه فارنهایت) مناسب نبوده و دارای راندمان پایینی هستند. • پمپ های حرارتی عموماً برای آپارتمان های کوچک مناسب می باشند و جهت نصب این تأسیسات از پنجره ساختمان بهره برده و یا اینکه دریچه ای برای آن در سطح دیوار ایجاد می کنند. • پمپ های حرارتی صرفاً قابلیت تأمین هوای سرد و گرم را داشته و جهت تأمین آب گرم مصرفی از تأسیسات دیگری باید استفاده نمود • سر و صدا، پایین بودن بازده انرژی، هزینه بالای تعمیر و نگهداری و محدودیت استفاده از معایب پمپ های حرارتی هستند.

46. فصل دوم: سیستمهای تهویه • کنوکتورها • از نظر ساختمانی شبیه فن کوئل بوده ولی بادزن ندارد. • کنوکتورها در انواع آویزی، ایستاده، داخل دیواری و لوله های پره دار ساخته می شود • انتقال حرارت در آنها بصورت جابجایی طبیعی بوده و برای آب داغ بخار مناسب هستند.

47. فصل دوم: سیستمهای تهویه • رادیاتورها • رایجترین مبدلهای حرارتی برای گرمایش اتاقها • انتقال حرارت آنها از طریق جابجایی طبیعی است. • رادیاتورها در سه نوع چدنی، فولادی و آلومینیومی ساخته می شوند. • از رادیاتور برای گرمایش با آب گرم استفاده شده که آب گرم از بالا وارد و از پایین خارج می شود. • بهترین محل نصب رایاتور زیر پنجره و کنار دیوارهای سرد تر است. • در قسمت بالایی رادیاتورها شیر هواگیری تعبیه شده است تا بتوان هوای بوجود آمده در سیستم را تخلیه نمود. • باید دقت کرد که رادیاتورهای فولادی برای مناطق با رطوبت نسبتاً پایین و رادیاتورهای آلومینیومی برای مناطق با رطوبت بالا مورد استفاده قرار می گیرند.

48. فصل دوم: سیستمهای تهویه • مزایا و معایب سیستم ها و روش های مختلف تأمین حرارت برودت و تهویه • سیستم کولر آبی در تابستان و رادیاتور در زمستان: • سیستم براساس سرمایش تبخیری بوده و بین رطوبت با دما رابطه معکوس وجود دارد. این سیستم شدیداً تابع دما و رطوبت نسبی هوای خارج است و در هوای خشک تر راندمان بالاتری دارد. • معایب: 1-کنترل دما و رطوبت مقدور نیست، 2-احتیاج به کانال کشی داریم و 3- در استفاده از رادیاتور هوا جابجا نمی شود و ممکن است مشکل تنفسی بوجود آید. • مزایا: مزیت سیستم مذکور در پایین بودن هزینه آن است. • سیستم کولر گازی در تابستان و رادیاتور در زمستان: • در این سیستم قابلیت تنظیف و گردش مناسب هوا و همچنین کنترل دما و تا حدی رطوبت وجود دارد و به سقف کاذب و کانال کشی نیز نیاز نیست • این سیستم قادر به تأمین هوای تازه نبوده و هزینه بالاتری دارد همچنین ممکن است رطوبت نسبی در زمستان به پایین تر از حد مجاز برسد.

49. فصل دوم: سیستمهای تهویه • مزایا و معایب سیستم ها و روش های مختلف تأمین حرارت برودت و تهویه • سیستم هوادهی با دستگاه تبخیری برای تابستان و کویل گرمایی در زمستان: • در فصل تابستان عملکرد این سیستم شبیه کولر آبی بوده و در زمستان هم از همان دستگاه استفاده می شود • مزایا: 1-گردش هوای تازه ، 2- عدم نیاز به لوله کشی گسترده برای رادیاتور • مشکلات: 1- هزینه بیشتر نسبت به رادیاتور و 2- نیاز به فضای معماری سرپوشیده برای نصب دستگاه • سیستم فن کوئل با تعبیه هوای تازه در پشت دستگاه های فن کوئل: • این سیستم دریچه هوای تازه دارد در نتیجه کنترل رطوبت نسبی هوای داخل ممکن نیست. علی رغم نیاز به لوله کشی گسترده در این سیستم، امکان کنترل جداگانه دمای هر اتاق از طریق فن کوئل مستقل از محسنات این روش می باشد. • سیستم فن کوئل به انضمام دستگاه تأمین هوای تازه جداگانه • در این نوع سیستم هوارسان به جهت تأمین هوای تازه وجود دارد و امکان کنترل رطوبت نسبی در زمستان امکان پذیر است این دو سیستم می توانند جایگزین هم شوند و با کاهش ظرفیت فن کوئل دمای هوای خروجی از هوارسان در تابستان کاهش می یابد در این سیستم برای دستگاه و سقف کاذب کانال، فضای معماری نیاز می باشد

50. فصل دوم: سیستمهای تهویه • مزایا و معایب سیستم ها و روش های مختلف تأمین حرارت برودت و تهویه • سیستم هوادهی با دستگاه های هوارسان: • مشابه سیستم هواساز بوده که در آن کنترل دما و رطوبت صورت می گیرد اما نیاز به فضای معماری برای دستگاه و سقف کاذب کانال نیز وجود دارد • سیستم هوادهی پکیج یونیت: • مزایا: عدم نیاز به موتورخانه، برای استقلال واحدهای مناسب است • معایب به نسبت سیستم موتورخانه ای ظرفیت پایین تر و عملکرد ضعیفتری دارد. • پمپ حرارتی: • مزایا: عدم نیاز به موتورخانه و استقلال واحدها • معایب: ظرفیت پایین تر ، راندمان پایین