Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach - Filia we Włoszczowie

1. Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach - Filia we Włoszczowie Mikołaj Kopernik – wielki polski astronom (1473-1543) Włoszczowa, maj 2013

2. Nicolaus Copernicus

3. W  2013 roku przypadają aż trzy rocznice związane z wielkim astronomem – • 19 lutego - 540. rocznica urodzin, • 24 maja - 470. rocznica śmierci, • 470.  rocznica wydania drukiem   “O obrotach sfer niebieskich”.

4. Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 r. w Toruniu przy ul. Św. Anny – obecnie mieści się tu Muzeum Kopernika, w rodzinie kupca Mikołaja i Barbary pochodzącej z rodziny Watzenrode, miał troje rodzeństwa – starszego brata Andrzeja oraz starsze siostry Barbarę i Katarzynę.

5. Mikołaj Kopernik (ok. 1420–1483)– ojciec wielkiego astronoma, kupiec, zajmował się handlem miedzią.

6. Wuj Łukasz Watzenrode w l. 1491-1495 sfinansował Andrzejowi i Mikołajowi studia na wydziale sztuk wyzwolonych Uniwersytetu Krakowskiego. • W czasie studiów u Kopernika zrodziła się koncepcja teorii budowy świata odmiennej od obowiązującej. • W 1483 roku zmarł ojciec Kopernika, opiekę nad rodziną objął brat matki, biskup warmiński Łukasz Watzenrode. Biskup warmiński Łukasz Watzenrode (1447-1512)

7. Tutaj uczył się Mikołaj Kopernik matematyki, astronomii, retoryki i poetyki Collegium Maius – najstarszy budynek Akademii Krakowskiej

8. Uniwersytet w Bolonii W latach 1496-1499 Kopernik był studentem prawa w Bolonii, gdzie rozpoczął także naukę greki oraz medycyny, w 1503 r. uzyskał dyplom doktora prawa kanonicznego w Ferrarze i ukończył drugi i ostatni rok studiów medycznych w Padwie. Podczas pobytu we Włoszech gromadził wiadomości historyczne o starożytnych systemach astronomicznych.

9. Teoria geocentryczna (z gr. geo – Ziemia) –  teoria  budowy  Wszechświata, której istotąjest założenie, że nieruchoma  Ziemia  znajduje się w centrum Wszechświata, a wokół niej krążą pozostałe  ciała niebieskie:  Słońce, planety, Księżyc  i  gwiazdy. Teorię geocentryczną opracował grecki astronom Klaudiusz Ptolemeusz w II w. n.e. Klaudiusz Ptolemeusz według XVI-wiecznego wyobrażenia

10. Teoria heliocentryczna  • Arystarch z Samos (ok. 310–230 p.n.e.) – grecki astronom z wyspy Samos, który jako pierwszy zaproponował heliocentryczny model Układu Słonecznego.Astronomowie starożytni odrzucili jednak tę hipotezę, gdyż nie zgadzała się z ich obserwacjami. • Teoria heliocentryczna (gr. helios – słońce) teoria budowy Układu Słonecznego, według której Słońce znajduje się w środku Wszechświata. Pomnik Arystarcha z Samos w Salonikach

11. Od 1503 do 1510 Mikołaj Kopernik przebywał na zamku biskupów warmińskich w Lidzbarku Warmińskim, gdzie pracował jako sekretarz i lekarz biskupa Watzenrodego. • Na lata spędzone w Lidzbarku przypada opracowanie przez Kopernika pierwszego zarysu teorii heliocentrycznej.

12. Kapituła katedralna we Fromborku w czasach Kopernika… i obecnie W 1510 r. Mikołaj Kopernik osiedlił się na stałe we Fromborku, gdzie został mianowany kanonikiem. Prowadził także obserwacje astronomiczne i pisał swe główne dzieło w latach 1515-1530. Kopernik zajmował się także kartografią, opracowując m.in. mapę Warmii.

13. Frombork na mapie Polski

14. Podczas wojny polsko-krzyżackiej (1520-21) Kopernik dowodził obroną Zamku Kapituły Warmińskiej w Olsztynie, sprowadził sprzęt wojskowy oraz zabezpieczył żywność dla ludności miasta. Po zakończeniu działań wojennych zasiedlał puste łany osadnikami.

15. Frombork - mury obronne z gankami, po prawej Wieża Kopernika Pod koniec sierpnia 1521 r. Kopernik ponownie osiedlił się we Fromborku, zamieszkał w wieży obronnej. Poświęcał wiele czasu na obserwacje astronomiczne. Swoją teorię opisywał w dziele, któremu nadał tytuł„De Revolutionibus” („O obrotach”).

16. Prywatna WieżaKopernika we Fromborku, będąca jego obserwatorium

17. Wnętrzeprywatnej wieży - obserwatorium Mikołaja Kopernika we Fromborku

18. M. Kopernik nie wymyślił zupełnie nowych instrumentów astronomicznych, lecz używał takich samych, jakich używali jego starożytni poprzednicy. Zapoznał się z nimi już w czasach studiów w Krakowie i wtedy wykonywał pierwsze obserwacje. Instrumenty wykonane były z drewna jodłowego i niestety nie zachowały się do naszych czasów. Jednak ich dokładne opisy w dziele „O obrotach”… pozwoliły na ich rekonstrukcję. ł

19. Astrolabium • Przyrząd składający się z sześciu pierścieni pozwalał mierzyćpołożenie ciał niebieskich na horyzoncie.

20. Kwadrant • To płyta kwadratowaod 1,5 do 2 m. W jednym z narożników przytwierdzony jest kołek i narysowana ćwiartka okręgu. • Kwadrant służył do określania wysokości Słońca.

21. Triquetrum Instrument składa się z trzech listew, w każdej pozycji zachowuje kształt trójkąta. Przyrząd mierzył wysokości ciał niebieskich i wysokość Księżyca.

22. Mikołaj Kopernik uważał, że świat jest kulisty, a więc skończony. Teoria Kopernika traktuje Ziemię jako jedną z wielu planet obiegających Słońce. . • Obraz Jana Matejki „Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem ” (1873) W latach 1539-41 przebywał we Fromborku niemiecki astronom i matematyk Jerzy Joachim von Lauchen, zwany Retykiem. OpuszczającFrombork zabrał ze sobą odpis „De Revolutionibus” celem wydrukowania go w Norymberdze.

23. Ta sama karta w pierwszym wydaniu; Norymbergia 1543 r. Karta 9 oryginału De revolutionibus orbium coelestium • Dzieło zostało wydrukowane po łacinie w 1543 r. pod zmienionym tytułem „De revolutionibus orbium coelestium”(„O obrotach sfer niebieskich”). • W 1616 r. Kościół, nie zgadzając się z teorią Kopernika, umieścił dzieło w Indeksie ksiąg zakazanych, skąd wycofano je dopiero w 1828 r.

25. „O obrotach sfer niebieskich”

26. Mikołaj Kopernik w dziele„O obrotach sfer niebieskich” udowodnił m.in., że: • Nie istnieje jeden środek wszystkich sfer niebieskich • Środek Ziemi nie jest środkiem Wszechświata, lecz tylko środkiem ciężkości i środkiem strefy Księżyca • Wszystkie strefy obiegają Słońce i dlatego Słońce jest środkiem całego Wszechświata • To, co nam się przedstawia jako ruch Słońca, pochodzi nie z jego ruchu, lecz z ruchu Ziemi • Ruch planet pochodzi nie z ich ruchu, lecz z ruchu Ziemi

27. Układ słoneczny Ptolemeusza Układ Słoneczny Mikołaja Kopernika

28. Mikołaj Kopernik wyznaczył okres obiegu Ziemi dookoła Słońca i wyznaczył długość roku gwiezdnego jako równą365 dni 6 godzin 10 minut, a więc zaledwie o 1 minutę więcej niż to przyjmuje się obecnie.

29. „Śmierć Mikołaja Kopernika” - obraz Aleksandra Lessera namalowany na 400-lecie urodzin Kopernika (1873 r.)

30. Portret M. Kopernika z kościoła Św. Jana Chrzcicielai Jana Ewangelisty wToruniu uważany jest za jedno znajwierniejszych przedstawień astronoma. Jest toobraz nieznanego malarza z lat ok 1582-89 r.

31. Mikołołaj Kopernik był nowoczesnym uczonymi odważnym człowiekiem szukającym prawdy o Wszechświecie. • Zmarł 24 maja 1543 r. Został pochowany pod posadzką katedry fromborskiej. Mikołaj Kopernik w wieku 70 lat,rekonstrukcja wyglądu twarzy na podstawie czaszki odnalezionej w 2005 r. w Archikatedrze we Fromborku. W 1854 r. ukazało się w pierwsze polskie wydanie dzieła.

32. Galileusz,GalileoGalilei (1564-1642), włoski filozof i astronom. Zwolennikheliocentrycznej budowy świata i teorii M. Kopernika. W 1633 r. inkwizycja potępiła i skazała 70-letniego wówczas Galileusza na dożywotnie więzienie za to, iż uparcie popierał i głosił tezy Kopernika. To jemu przypisuje się słowa– "a jednak się kręci". W obliczu tortur i okrutnej śmierci załamał się i odwołał swoje tezy, które uznał za "absurdalne" i "potępione”.

33. UKŁAD SŁONECZNY

34. Jak świat czci Mikołaja Kopernika - wielkiego polskiego astronoma

35. Znaczki pocztowe 1945 1946 1951 1955 1953

36. 1959 1962 1964 1960 1961

37. 1969 1970

38. 1971 1972

39. 1973 1973

40. 1973 1992 1993 2003

41. Watykan 1973 r. Niemcy 1973 Mongolia 1973

42. Bangladesz USA Kolumbia Afryka Kamerun

43. Węgry 1973 Kuba 1973

44. Kopernicja – rodzaj roślin należący do rodziny palm. Znanych jest ok. 25 gatunków kopernicji. Pochodzą one z Ameryki Południowej i Środkowej. Nazwa nadana została na cześć polskiego astronoma Mikołaja Kopernika. • :

45. Kopernik (Copernicus) – uderzeniowy krater księżycowy Krater jest widoczny przez lornetkę. Wał krateru ma szerokość około 22 km, wysokośćzewnętrzna 1010 m, wewnętrzna zaś – 3350 m. Średnica dna krateru wynosi ok. 46 km.

46. Kopernik (Copernicus) – krater na powierzchni Marsa o średnicy 294 km. Decyzją Międzynarodowej Unii Astronomicznej w 1973 r. został nazwany od polskiego astronoma.

47. Widok innych kraterów na Marsie

48. Góra Kopernika - góra na Spitsbergenie,największej wyspie Norwegii na Morzu Arktycznym o wysokości 1035 m n.p.m.

49. ORP „Kopernik” – polski okręt w służbie od 1971 do 2005 r. ORP (Okręt Rzeczypospolitej Polskiej) – tradycyjny skrót poprzedzający nazwę własną polskiego okrętu, czyli takiego, który służy pod banderą wojenną w Marynarce Wojennej RP.

50. Pomniki Mikołaja Kopernika Warszawa Toruń