250 likes | 494 Views
آشنایی با بورس اوراق بهادار. مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی. تاریخچه. اولين م طالعه برای تاسیس بورس تهران در سال 1315 توسط یک بلژیکی به نام وان لوترفلد انجام شد. در اواخر سال 1341، هیئتی بلژیکی به دعوت وزارت بازرگانی، تهیه طرح تاسیس بورس را عهده دارشدند.
E N D
آشنایی با بورس اوراق بهادار مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی
تاریخچه • اولين مطالعه برای تاسیس بورس تهران در سال 1315 توسط یک بلژیکی به نام وان لوترفلد انجام شد. • در اواخر سال 1341، هیئتی بلژیکی به دعوت وزارت بازرگانی، تهیه طرح تاسیس بورس را عهده دارشدند. • قانون بورس در سال 1345، در مجلس تصویب شد. • بورس اوراق بهادار در ايران از پانزدهم بهمن 1346 فعاليت خود را با انجام چند معامله بر روي سهام بانكتوسعه صنعتي و معدني ـ به عنوان بزرگترين مجتمع واحدهاي توليدي و اقتصادي آن زمان ـ آغاز كرد.
تاریخچه- ادامه • روزهای فعالیت بورس در ابتدا 2 روز در هفته بود که با گسترش فعالیت ها و پذیرش شرکت های جدید به 5 روز افزایش یافت. • اعطاي معافيتهاي مالياتي به شركتها و مؤسساتپذيرفته شده در بورسو همچنين، تصويبقانون گسترش مالكيت سهام واحدهاي توليدي در ارديبهشت 1354 به عنوان عامل گسترش بورس • ارزش دادوستد از 15 میلیون ریال در سال 1346 به 380 میلیون ریال در سال1356، وتعداد بانكها و شركتهاي بيمهپذيرفته شده از 6 بنگاه اقتصادي با 2/6 ميليارد ريال سرمايه در سال 1346 به 105 بنگاه با بيش از 230ميلياردريال در سال 1357 افزايش يافت.
تاریخچه- ادامه • پس از انقلاب اسلامي و تا پيش از برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادي، بر اثر ملي شدن بانكها، بيمه ها، و صنايع كشور تعداد زيادي از بنگاههاي اقتصادي پذيرفته شدهدر بورس از آن خارج شدند، به گونهاي كه تعداد آنها از 105 شركت و مؤسسه اقتصادي در سال 1357 به 56شركت در پايان سال 1367 كاهش يافت. • در سال 1362 دادوستد اوراق قرضه به دليل ربوي بودن ازچرخه دادوستد بورس خارج شد و به اين ترتيب، بورس اوراق بهادار در ايران كه از اوايل دهه 1360 بر روياوراق سهام شركتها نيز فعاليتي نداشت، دوره ركودي را آغاز كرد كه تا پايان سال 1367 همچنان ادامه يافت.
وضعیت فعلی • ارزش بازار: 395.028 میلیارد ریال • تعداد شرکت های پذیرفته شده: 435 • تعداد کارگزاران: 91 • تعداد تالارها: 23 • میانگین روزانه ارزش معاملات: 230 میلیارد ریال • ارزش بازار به GDP : 19 درصد • ابزارهای پذیرفته شده: سهام و اوراق مشارکت
روند شاخص قیمت و بازده نقدیاز سال 1376 تا 1385
شاخص های قیمت • نماگری است که تغییرات قیمت یک یا چند سهم را در یک دوره زمانی معین، اندازه گیری می کند. • مهمترین شاخص های محاسبه شده در بورس تهران: • شاخص کل قیمت(TEPIX) • شاخص صنایع • شاخص پنجاه شرکت فعال تر • شاخص قیمت و بازدة نقدی(TEDPIX) • شاخص بازدة نقدی(TEDIX)
شاخص کل قیمت(TEPIX) • از فروردین ماه 1369محاسبه شده است. Pit= قیمت شرکت iام در زمان t qit= تعداد سهام منتشره شرکت iام در زمانt Dt= عدد پایه در زمان t که در زمان مبداء برابر pioqio∑ بوده است Pio= قیمت شرکت iام در زمان مبدأ qio= تعداد سهام منتشره شرکت iام در زمان مبدأ n = تعداد شرکتهای مشمول شاخص
مثال • فرض می شود که فهرست شرکت های پذیرفته شده در بورس شامل 3 شرکت با اطلاعات زیر باشد: • شرکتتعداد سهام منتشرهقیمت پایه (ریال) الف 1،000،000 4500 ب 2000،000 6،000 ج 1،200،000 4،000 از آن جا که در تاریخ مبدأ ارزش جاری و ارزش پایة سهام یکسان است، در یک ستون و به صورت حاصل ضرب قیمت در تعداد سهام منتشره محاسبه میشود:
ارزش جاری سهام منتشره 21،300،000،000 × 100 = 100 = شاخص قیمت = ارزش پایة سهام منتشره 21،300،000،000 مثال شرکتارزش جاری (پایه) سهام (ریال) الف 4،500،000،000 ب 12،000،000،000 ج 480،0000،000 جمع 21،300،000،000 حال میتوان شاخص قیمت را در تاریخ مبدأ به صورت زیر محاسبه کرد:
مثال حال اگر سهام شرکتها مورد معامله قرار گیرند و سهام شرکتهای ”الف“ و ”ب“ به ترتیب 500 و 2000 ریال افزایش و سهام شرکت ”ج“ 1000 ریال کاهش یابد اطلاعات شرکتها برای محاسبة شاخص به صورت زیر است: شرکتتعداد سهام منتشره قیمت جاری ارزش جاری سهام الف 1،000،000 5،000 5،000،000،000 ب 2،000،000 8،000 16،000،000،000 ج 1،200،000 3،000 3،600،000،000 جمع 24،600،000،000 شاخص قیمت سهام به صورت زیر میشود: 24،600،000،000 49/115=100 × __________ = شاخص قیمت سهام 21،300،000،000
شاخص های دیگر • شاخص قیمت و بازدة نقدی یا همان شاخص بازدة کل با نماد TEDPIX از فروردین 1377 در بورس تهران محاسبه و منتشر شده است. تغییرات این شاخص نشانگر بازدة کل بورس است و از تغییرات قیمت و بازدة نقدی پرداختی، متأثر میشود. • شاخص بازدة نقدی که با نماد TEDIX منتشر میشود، بیانگر سطح عمومی بازدة نقدی پرداختی شرکتها است و مقدار آن از تقسیم پایة شاخص کل قیمت بر پایة شاخص قیمت و بازدة نقدی، به دست میآید
ارکان بازار اوراق بهادار 1. شورای عالی بورس و اوراق بهادار 2. سازمان بورس و اوراق بهادار
شورای عالی بورس و اوراق بهادار 1. وزیر امور اقتصادی و دارایی 2. وزیر بازرگانی 3. رييس کل بانک مرکزی 4. روسای اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و اتاق تعاون 5. رییس سازمان که به عنوان دبیر شورا و سخنگوی سازمان نیز انجام وظیفه خواهد کرد 6. دادستان کل کشور یا معاون وی 7. یک نفر نماینده از طرف ”کانون“ ها 8. سه نفر مالی منحصرا از بخش خصوصی 9. یک نفر خبره مالی منحصرا از بخش خصوصی برای هر بورس کالایی
سازمان بورس و اوراق بهادار هیئت مدیره سازمان دارای 5 عضو است که از میان افراد امین و دارای حسن شهرت و با تجربه در رشته مالی منحصرا از بخش غیر دولتی به پیشنهاد رئیس شورا و با تصویب شورا انتخاب می شوند.
سایت های اینترنتی مرتبط • سازمان بورس و اوراق بهادار www.seo.ir • شرکت بورس اوراق بهادار تهران www.irbourse.com • پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه ایران www.sna.ir • شرکت مدیریت فناوری بورس تهران www.tsetmc.com • مدیریت پژوهش توسعه و مطالعات اسلامی www.rdis.ir
تعاریف و مفاهیم • ارزش بازار سهام ارزش بازاری سهام منتشرشده برابر با حاصل ضرب تعداد در قیمت جاری سهام منتشرشده توسطشرکتهای پذیرفته شده در بورس. • بازده کل سهم (تغییر قیمت سهام در طی سال + حق تقدم + سودسهمی + سود نقدی)/(آخرین قیمت سال پیش)*100 • حق تقدم درصد افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده های نقدی ضرب در تفاوت آخرین قیمتاز قیمتاسمی سهام شرکت.
تعاریف و مفاهیم • سود سهمی درصد افزایش سرمایه از محل اندوخته ها ضرب در آخرین قیمت • سود نقدی سود نقدی ناخالص اعلام شده در مجمع عمومی عادی سالانه شرکت. • نسبت قیمت به درآمد(P/E) نسبت آخرین قیمت سهام به سود هر سهم پیش از کسر مالیات.