كاربردهاي ICT

1. كاربردهاي ICT آموزش الکترونیکی

2. آموزش • آموزش تجربه ای مبتنی بر یادگیری است که به منظور ایجاد تغییرات نسبتاً ماندگار در انسان صورت می پذیرد • دلایل نیاز به آموزش: • بالقوه بودن انسان • رسیدن به کمال در سایه آموزش ممکن است • حقیقت طلبی انسان • انسان میخواهد بداند، کشف کند و دانش خود را گسترش دهد • اجتماعی بودن انسان • بسیاری از نیازها در جامعه برطرف میشود • اجزای سیستم آموزشی • معلم • متعلم • محتوی

3. انواع تعاملات و فرآیند های آموزشی • تعاملات در آموزش • تعامل بین فراگیر و محتوی • تعامل بین فراگیر و معلم • تعامل بین دانشجویان • انواع فرآیند آموزشی • آموزش حضوری یا سنتی • آموزش نیمه حضوری • آموزش از راه دور (Distance Learning) • خودآموزی اصل است

4. ویژگیهای آموزش از راه دور • جدایی یادگیرنده و یاد دهنده از هم • استفاده از فناوری در آموزش با استفاده از وسایل جدید و رسانه های آموزشی مختلف • یادگیری متفاوت با شکل سنتی در کلاس • فردی و خصوصی شدن یادگیری • فرآیند آموزشی از نظر نوع فعالیت به سه دسته زیر تقسیم می شود • معلم پایه یا استاد محور • متعلم پایه یا دانشجو محور • ترکیبی

5. آموزش الکترونیکی چیست؟ • آموزش الکترونیکی به مجموعه‌ وسیعی از شیوه‌های آموزش مبتنی بر فناوری اطلاعات اعم از رایانه، دیسک فشرده، شبکه، اینترنت و اینترانت ، نرم‌افزارهای کاربردی و دانشگاه مجازی گفته می‌شود که امکان آموزش و یادگیری را برای هر فرد در هر زمینه‌، در هر زمان و مکان به صورت مداوم فراهم می‌سازد. • آموزش الكترونيكي، آموزش مبتني بر فناوري اطلاعات است كه گستره وسيعي از كاربردها، از جمله آموزش مبتني بر وب، آموزش مبتني بر كامپيوتر و كلاسهاي مجازي را در بر مي‌گيرد.

6. تاریخچه آموزش الكترونیكی در جهان  • آموزش غیرحضوری، با آموزش مكاتبه ای در دهه اول سال 1700 میلادی آغاز شده است. • آموزش مكاتبه ای كه با نامه نگاری توسط مدرسه یا مؤسسه های واجد شریط اداره می شد و بین دانشجویان و استادان از طریق نامه نگاری ارتباط برقرار می گردید، مورد توجه دانشجویان  و دانش آموزان بود. • اولین دوره آموزشی از راه دور دانشگاهی كه در سال 1892 تأسیس شد،  متكی بر پست اداره می شد • روشهای بهره گیری از آموزش غیرحضوری مبتنی بر فناوری به اوایل دهه 1900 میلادی باز می گردد. • مجوز اولین رادیوی آموزشی دانشگاهی در سال 1921 صادر شد، كه اولین پایه شكل گیری آموزش الكترونیكی محسوب می گردد. •  در سال 1960 با تكامل و پیشرفت رسانه ها، تكنولوژی آموزش از راه دور نیز دچار تغییر شد و بجای تكیه بر سیستم پستی ، دانشگاه ها با استفاده تركیبی از ابزار چند رسانه ای مالتی مدیا، جهت پشتیبانی آموزشی از دانشجویان اقدام می نمودند

7. موج های آموزش الکترونیکی در جهان • موج اول آموزش الکترونیکی  (1999-1994) • با ظهور پست الکترونیکی، مرورگرهای وب، اچ‌تی‌ام‌ال , مدیا پلایر و ...، چهره‌ آموزش مبتنی بر چند‌رسانه‌ای‌ها تغییرات زیادی پیدا کرد. • اساساً این نوع آموزش با کمک ابزارهایی چون پست الکترونیکی و اینترنت، و به صورت آموزش مبتنی بر رایانه و آموزش مبتنی بر وب، با کیفیت پایین و به صورت متناوب انجام گرفت. • موج دوم آموزش الکترونیکی (2005- 2000) • فناوری‌هایی چون جاوا، کاربردهای وسیع انواع  شبکه‌ها، خطوط مخابراتی با پهنای باند وسیع،اسکریپت ها، نرم افزار های تحت وب ، طراحی ‌سایت ‌های پیشرفته و ... ، انقلابی در صنعت آموزش به وجود آورد و آموزش تحت وب را به آموزش واقعی بسیار نزدیک ساخت • ارائه‌ محتوای دوره در محیط‌های آموزشی چند بُعدی و ارائه‌ خدمات پیشرفته و باکیفیت به فراگیران و همچنین تعریف و ارائه‌ استانداردهای آموزش الکترونیکی از ویژگی‌های این دوران به شمار می‌آیند .

8. تقسیم بندی سیستم های آموزشی به لحاظ کاربردی • آموزش مبتني بر وب(WBT): • دراين روش منابع آموزشي از طريق اينترنت و در محيط وب، در اختيار فراگير قرار مي‌گيرد. • در اين روش از سرويس‌هاي پست الكترونيكي، تابلوهاي اعلانات، و چت براي برقراري ارتباط فراگير با منابع آموزشي استفاده مي‌شود. • سیستم های الکترونیکی پشتیبانی از عملکرد(EPSS): • هنگام کار با سیستم های مختلف برای کاربران مشکلاتی پیش می آید . به منظور رفع این مشکلات می توان از سیستم های پشتیبانی از عملکرد که به نوعی کاربر را آموزش می دهند استفاده کرد.این قبیل سیستم ها دسترسی به اطلاعات جامع در لحظه نیاز را برای کاربران فراهم می کنند.

9. تقسیم بندی سیستم های آموزشی به لحاظ کاربردی(ادامه) • کلاس مجازی نا همزمان (AVC): • کلاسی در اینترنت است که معلم و فراگیر را به طور نا همزمان و با استفاده از فناوری های مختلف شبکه و اینترنت دور هم جمع می کند . • به این صورت که آنها همگی از فضای آموزشی به اشتراک استفاده کرده ولی هر یک در زمان مورد نظر خود به این فضا ی آموزشی مراجعه می کنند و از آنچه تا این لحظه در کلاس رخ داده است اطلاع حاصل می نمایند . • کلاس مجازی همزمان (SVC): • یک محیط آموزشی زنده است که در آن معلم و دانشجویان به صورت همزمان اما در مکان های فیزیکی متفاوت با بهره گیری از شبکه های کامپیوتری به آموزش مشغول می شوند این بدان معناست که کلاس در زمان واقعی برگزار می گردد.

10. تفاوتهای دو مدل همزمان و غیرهمزمان

11. انواع آموزش الكترونیكی • ●  Computer Base Training • در این نوع آموزش كه بیشتر از طریق حافظه‌های جانبی نظیر CDها عرضه می‌گردد، محتوا دروس را می‌توان با تكنیك‌ها و تكنولوژی‌های موجود در نرم‌افزارهای تولید محتوا، تهیه و ارائه داد. • ●  Internet Base Training • نوع دیگر در آموزش الكترونیكی این است كه بتوانیم مطالب و یا محتوا دروس را از طریق تكنولوژی‌های موجود در شبكه به صورت Web ارائه دهیم.

12. انواع آموزش الكترونیكی(ادامه) • در کشور ما به دلیل ضعف زیر ساختهای مخابراتی می توان روشهای Computer Base Training و Internet Base Training را با هم ترکیب نمود و یک مدل قابل قبول را ارائه نمود. • بطوریکه آموزش و تمرین یادگیرنده که حدود 85 درصد موارد تحصیل را در بر دارد، به صورت CBT و رفع اشکال و ارزشیابی که حدود 15 درصد موارد تحصیل را در بر دارد، به صورت IBT انجام گردد.

13. فناوریهای آموزش الکترونیکی • متن • مستندات • Excel, PowerPoint, PDF • صوت و تصویر • با استفاده از خطوط پرسرعت • پست الکترونیکی • اعلام نمره ها, اعتراضات, اطلاعیه ها • پیام رسانی فوری و گپ • گروههای خبری • تابلو اعلانات • تخته های سفید • برنامه Microsoft Net meeting, مکانی برای نوشتن و گذاشتن متن و تصویر دلخواه • برنامه های کاربردی اشتراکی • کنفرانس های صوتی یا ویدئویی • شبیه سازی • پایگاه داده • پروفایل کاربران, سؤالات امتحانی, ثبت و ارزیابی نتایج امتحانات • نرم افزارهای کنترل از راه دور • معلم مجازی

14. مزایای و معایب آموزش الکترونیکی • مزایا • حذف محدودیت زمان و مکان, انعطاف در زمان و مکان • عدم محدودیت سن • کاهش هزینه تحصیلی • دسترسی ساده به منابع آموزشی • امکان یادگیری مشارکتی بدون هیچ حد و مرز • انعطاف در برنامه آموزشی • معایب • نبود زير ساخت مناسب در بعضي كشورها • شکاف پهنای باند (the Bandwidth divide) • هزينه اوليه نسبتاّ بالا • تداوم ارتباط و هزينه‌هاي پشتيباني • نياز به سواد رايانه‌اي • آموزش به زبان غير بومي

15. سیستمهای مدیریت آموزش الکترونیکی • سیستم مدیریت آموزش LMS (Learning Management System) • LMS نرم افزاری است که بر آموزش دانشجویان نظارت دارد. • ثبت نام, انتخاب واحد, کوییزها, امتحانات پایانی, ... • سیستم مدیریت محتوای آموزشی LCMS (Learning Content Management System) • هدف نرم افزار : مدیریت محتوای آموزشی است که میتواند بصورت سفارشی برای هر دانشجو باشد. • محتوای آموزشی همان مطالبی است که در قالب دروس باید به دانشجویان انتقال یابد.

16. سیستم مدیریت آموزش الکترونیکی(LMS) • سیستم مدیریت آموزش الکترونیکی(LMS): • این سیستم با هدف مدیریت فرآیند یادگیری و آموزش ایجاد می گردد . • در واقع قلب سیستم های آموزش و فراگیری الکترونیکی را چنین سیستمی تشکیل می دهد • مهمترین ویژگی های یک سیستم مدیریت فراگیری الکترونیکی: • مدیریت کلاس و نیز مدیریت فراگیرنده • گزارش گیری ( گزارش کارایی و پیشرفت) • قابلیت زمانبندی وقایع • به روز رسانی پروفایل فراگیرنده • قابلیت ارزیابی و سنجش

17. سيستم مديريت محتواي آموزشي (LCMS) • سيستم مديريت محتواي آموزشي (LCMS): • يك سیستم مدیریت محتویات و مطالب فراگیری الکترونیکی( LCMS) بر روی توسعه، مدیریت و انتشار محتویاتی که توسط یک LMSدر اختیار قرار می گیرد تمرکز می کند . • در واقع يك LCMSمحیطی است با کاربرهای متعدد، جایی که متخصصین توسعه یادگیری به خلق، ذخیره استفاده مجدد و انتشار محتویات فراگیری دیجیتال می پردازند . • مهمترین ویژگی های یک LCMS: • سهولت مدیریت منابع اطلاعاتی • قابلیت گسترش • قابلیت توزیع شدگی • سهولت به اشتراک گذاری و استفاده مجدد از منابع و محتویات • دسته بندی و بازیابی معنایی

18. زیرساختهای لازم برای توسعه آموزش الکترونیکی • توسعه‌ مهارت‌هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات در تمام سطوح جامعه براي عموم مردم. • ترغيب و ترويج پژوهش‌هاي آموزشي در زمينه‌ فناوري اطلاعات؛ • گسترش كمي و كيفي در توليد نرم‌افزارهاي آموزشي. • تجهيز مدارس و دانشگاه‌ها به رايانه و دسترسي به شبكه‌ جهاني. • توسعه‌ مراكز آموزش مهارت‌هاي اطلاعات و ارتباطات. • تقويت زيرساخت‌هاي شبكه اينترنت در كشور. • گسترش سطح دسترسي عموم به رايانه و شبكه‌ جهاني. • توسعه‌ فرهنگ استفاده از فناوري اطلاعات در امور روزمره.

19. آموزش الکترونیک در ایران • آغاز راه نخستین دانشجویان مجازی ایران در ترم پاییزه سال ۸۲ در دانشگاه شیراز تحصیل خود را آغاز کردند • اولین مرکز آموزش الکترونیک در ایران که به صورت رسمی مدرک مورد تایید وزارت علوم را صادر نمود ، مرکز آموزش الکترونیک دانشگاه علم و صنعت ایران بود. • مرکز آموزش الکترونیکی درسال ۱۳۸۳ تاسیس و برای اولین بار در کشور، اقدام به جذب دانش‌پذیر به صورت فراگیر در مقطع کارشناسی با ظرفیت ۲۲۴ نفر با استفاده از مزیت‌ها و ظرفیت‌های آموزش الکترونیکی ( E – Learnig ) نمود . • در بهمن ماه سال ۱۳۸۴ نیز برای اولین بار در ایران، اقدام به جذب دانشپذیر به صورت فراگیر با ظرفیت ۲۵۱ نفر در مقطع کارشناسی ارشد با بهره گیری از آموزش کاملا الکترونیکی نمود.

20. بررسی مرکز آموزش الکترونیک دانشگاه علم و صنعت • در بهمن ماه سال 1383 با راه اندازی مرکز آموزش الکترونیک در ابتدا با سه رشته مهندسی IT ، مهندسی کامپیوتر گرایش نرم افزار ، علوم کامپیوتر در مقطع کارشناسی و دو رشته مهندسی IT گرایش ارتباطات ICT و MBA گرایش مدیریت اجرایی در مقطع کارشناسی ارشد فعالیت خود را آغاز نمود . • اساس کار تعامل مداوم بین استاد و دانشجو از طریق کامپیوتر است • در این شیوه دانشجو دروس را بصورت Off-Line دریافت کرده و در طول ترم هر زمان که بخواهد با گذرواژه­ای که به وی داده می­شود می تواند وارد کلاس شود • کلیه فعالیتها شامل ورود و خروج استاد و دانشجو ، پرسش و پاسخ ، تکالیف و تمرینات ، کوئیز و امتحان و ارائه نمرات با استفاده از سیستم مدیریت آموزش بصورت اتوماتیک اداره و کنترل می شوند .

21. بررسی مرکز آموزش الکترونیک دانشگاه علم و صنعت • برای ارتباط کلامی بین استاد و دانشجو از چت گفتاری و برای نوشتن هم از ابزار Digitalizing Pad استفاده شده است • علاوه بر این کلاس های On-Line هم در ساعات معینی در هفته با اعلام قبلی توسط دانشگاه جهت رفع اشکال ، حل تمرین ، کوئیز و امتحان برگزار می شود . • با این وجود ، برای برخی از دروس عملی در طول ترم کلاس های حضوری نیز برگزار می شود . • امتحانات پایان ترم بصورت حضوری و در سال اول در پنج شهر اصفهان ، تبریز ، مشهد ، تهران و اهواز بطور همزمان برگزار شد . • دانشجو پس از فارغ التحصیلی مدرک رسمی دانشگاه علم و صنعت را دریافت می کند که مورد تأیید وزارت علوم است بدلیل این که دانشگاه دارای مجوز تأسیس دانشگاه مجازی از شورای گسترش آموزش عالی کشور می باشد ، لذا ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر و نیز جذب افراد در بازار کار یا استخدام بکار دولتی برای فارغ التحصیلان امکان پذیر است .

22. بررسی مرکز آموزش الکترونیک دانشگاه علم و صنعت • در سیستم دانشگاه امکان برگزاری ویدئو کنفرانس پیش بینی شده ولی دلیل محدودیت در پهنای باند هنوز به بهره­برداری نرسیده است. • دانشگاه علم و صنعت کتابخانه مجازی شامل 15000 کتاب و پایان نامه بصورت الکترونیکی فراهم کرده است . • هزینه اولیه برای راه اندازی مرکز 350 میلیون تومان بوده که صرف تهیه محتوای درسی ، استخدام اساتید مجرب ، امکانات و فضای آموزشی ، و اجاره سیستم LMS (هزینه خرید آن بالغ بر یک میلیون دلار) شده است . • دانشجویان برای ثبت نام باید مبلغ 500 هزار تومان پرداخت نمایند ، در ترم اول 14 واحد بعنوان مرحله دانش پذیری ارائه می شود و در پایان ترم شرط قبولی معدل 14 می باشد ، پس از موفقیت در ترم اول فرد بصورت رسمی دانشجوی دانشگاه علم و صنعت خواهد بود .