AŞILAR

1. AŞILAR DR. ÖZLEM BAYRAKTAR SARAL

2. Koruyucu hekimlik

3. Tarihçe • Aşıların yaygın olarak kullanılması ile 10 onemli hastalık en azından dunyanın belli bölgelerinde kontrol altına alınmıştır Çiçek Difteri Tetanoz Sarı humma Boğmaca Haemophilusinfluenzae tip b’nin neden olduğu hastalıklar Çocuk felci, Kızamık kabakulak ve kızamıkçık

4. Aşılar nasıl olmalı İMMUNİJENİK STABİL GÜVENİLİR

5. AŞI TİPLERİ İNAKTİVE AŞILAR CANLI AŞILAR TOKSOİD AŞILAR M.olab koşullarında üretilir. Isıya hassastır Tek doz yeterlidir Dezavantaj; Uygulama sonrası m.o mutasyon geçirebilir M.o. Isı veya kimyasal yolla inaktive edilmesi ile elde edilir Stabil ve güvenilirdir BİRDEN FAZLA DOZ UYGULANIR Toksinlerin formol ile inaktive edilmesi ile oluşturulur TETANOZ DİFTERİ İNFLUENZA HEPATİT A HEPATİT B KIZAMIK KIZAMIKÇIK SU ÇİÇEĞİ KABAKULAK

6. II. JENEASYON AŞILAR KONJUGE AŞILAR Antijenik fragmanlar kullanılarak gerçekleştirilir inaktif aşılardır SUBUNİT AŞILAR REKOMBİNANT DNA TEKNOLOJİSİ KULLANILIR Bağışıklık sisteminin tanıyacağı m.onın protein veya toksini aşısı olşturulacakm.o’nın kapsülü bağlanır HEPATİT B HiB Pnömokok meningokok İnfluenza Aselüler boğmaca

7. MUKOZAL MEMBRAN YOLUYLA AŞILAMA • İNTRADERMAL UYGULAMA • ÇIPLAK DNA AŞILARI • YENİLEBİLİR AŞI REKOMBİNANT VEKTÖR AŞILAR GELECEKTEKİ AŞILAR AŞI VEKTÖRÜ VEYA TAŞIYICISI, İÇİNE BAŞKA BİR HASTALIĞA NEDEN OLAN M.O. NIN ZARARSIZ GENETİK MATERYALİNİN EKLENDİĞİ ZAYIFLATILMIŞ VİRUS VEYA BAKTERİDİR ??????? HIV’E KARŞI DENEYSEL AŞILAR

9. GENEL BAĞIŞIKLAMA PRENSİPLERİ

10. Eş zamanlı uygulanacak aşılar farklı bölgelere uygulanmalı Aynı ekstremiteye aşı uygulanması gerekirse kas kitlesinin fazla olduğu uyluk bölgesi seçilmeli ve her iki aşı arası 2.5-5 cm olmalıdır Genel olarak farklı canlı aşılar aynı vizitte eş zamanlı olarak uygulanabilir Fakat aynı vizitte uygulanmıyorsa uygulama aralığı 4 hafta olmalıdır

12. Aşı uygulamaları notları • Her aşı için bir uygulama yaşı vardır • Her aşı için bir uygulama aralığı vardır • Hiçbir şekilde yarım ya da bölünmüş dozlarda uygulanmamalıdır • Birden fazla doz şeklinde uygulanması gereken aşılar için eğer normalde önerilen zaman aralığından daha uzun bir süre geçtiyse aşılama serisine yeniden başlamak GEREKMEZ • Farklı üreticiler tarafından üretilen aşılar birbirleri yerine kullanılabilir • Bir hastalığı geçirmiş ya da o hastalığa aşılanmış bir kişinin yeniden aşılanmasında bir sakınca yoktur

19. Aşıların uygulama şekilleri

22. Emzirme ve aşılama • İnaktive ve canlı aşıların hiçbirinin emzirmekte olan anne ve bebeğine herhangi bir yan etkisi yoktur • Ancak kızamıkçık aşısı bu genellemenin dışındadır

23. Aşılama sonrası oluşabilecek acil durumlar için bulundurulması gereken ekipman ve ilaçlar

24. Sağlık bakanlığı 2012 Aşı Takvimi Kızamık aşısında olduğu gibi, suçiçeği aşısının 12. ay değil 14-15. aylar içerisinde uygulanmasının çok daha etkili bir koruma sağladığı tespit edilmiş ve bu nedenle suçeçiği aşısının uygulanma tarihi 14-15. aylar olarak değiştirilmesine karar verilmiştir ve uygulamaya da bu şekilde geçilmiştir.Doğumda hemen : Hepatit B1. ay aşısı : Hepatit B • 2. ay aşısı : Karma (DBT-Çocuk felci) + Verem , Rotavirüs(1.) ve Pnömokok(1.) • 3. ay aşısı : Karma (DBT-Çocuk felci), Rotavirüs(2.) ve Pnömokok(2.) • 4. ay aşısı : Karma (DBT-Çocuk felci), Pnömokok(3.) • 6. ay aşısı : Hepatit B • 9. ay aşısı : Kızamık (kaldırıldı) • 12. ay aşısı : Kızamık, kızamıkçık, kabakulak • 12 – 14 ay aşısı : Suçiçeği • 12-15 ay aşısı : Pnömokok (4) • 18. ay aşısı : Karma (DBT-Çocuk felci) • 24. ay aşısı : Hepatit A • 30. ay aşısı : Hepatit A • 4-6 yaş arası aşısı : Kızamık, kızamıkçık, kabakulak • 4-6 yaş arası aşısı : DBT-çocuk felci • 4-6 yaş arası aşısı : Suçiçeği

25. Çocuklarda Özel Durumlarda aşılama • Steroid kullanımı • Kronik hastalıklar

26. Steroid kullanımı olan çocuklarda aşılama Pek çok klinisyen 2 mg/kg/gün ya da daha fazla prednizon ve buna eş doz veya 10 kg’dan ağır çocuklar için toplam günde 20 mg’dan daha fazla prednizon ve buna eş doz kortikosteroid, özellikle 14 günden fazla uygulanmış ise bu durumun canlı virüs aşılarının immün yanıt oluşturması konusunda yetersizlikler olabileceği kanısındadır

27. Buna göre kortikosteroid kullananlarda canlı virüs aşısı uygulanırken dikkat edilecek konular şunlardır: Deriye ya da solunum yollarına (aerosol olarak) veya gözlere, eklem içine, bursa ve tendonlarakortikosteroid enjeksiyonu genellikle canlı virüs aşısı uygulanmasını kontrendike hale getirecek bir immunosupresyona neden olmaz. Ancak, çok uzun süreli uygulamadan dolayı sistemik immunosupresyon oluştuğuna dair klinik veya laboratuvar kanıt varsa kortikosteroid tedavisi kesildikten en az 1 ay sonrasına kadar canlı virüs aşıları uygulanmamalıdır. 2 mg/kg/gün prednizon veya eş değerinden daha az veya 10 kg’ın üzerinde olup günde toplam 20 mg’dan daha az prednizon veya eş değerini alan çocuklara kortikosteroid tedavisi sırasında canlı virüs aşısı uygulanabilir. Yalnızca fizyolojik kortikosteroid idame dozları alan çocuklara kortikosteroid tedavisi sırasında canlı virüs aşıları uygulanabilir.

28. 2 mg/kg/gün’den daha fazla prednizon veya eş değeri veya 10 kg’ın üzerinde olup günde toplam 2 20 mg’dan daha fazla prednizon veya eş değerini 0 mg’dan daha fazla prednizon veya eş değerini her gün ya da gün aşırı 14 günden daha az süre ile alan çocuklara canlı virüs aşısı kortikosteroid tedavisi kesildikten hemen sonra uygulanabilir. Kendisi bağışıklık yanıtını baskılayıcı kabul edilen bir hastalığı bulunan ve birlikte sistemik ya da lokal uygulanan kortikosteroid tedavisi alan çocuklar: Bu çocuklara özel koşullar dışında canlı virüs aşısı yapılmamalıdır. Her gün ya da gün aşırı 14 günden daha fazla bir süre ile alan çocuklara canlı virüs aşısı kortikosteroid tedavisi en az 1 ay süreyle kesildikten sonra uygulanmalıdır.

29. Konvülzyon Öyküsü Olan Çocuklar Kendisinde veya ailesinde konvülziyon öyküsü bulunan bebeklere ve çocuklara DTB veya kızamık aşısı (genellikle KKK olarak) yapıldığında konvülziyon geçirme riskleri artmıştır.Çoğu olguda nöbetler kısa, kendiliğinden düzelen, jeneralizekonvülziyonlar şeklindedir ve genellikle ateşle birlikte ortaya çıkarlar. Bu özellikler bu tür aşı ile ilişkili konvülziyonlarınfebrilkonvülziyonlar olduğunu düşündürmektedir. Bu konvülziyonların kalıcı beyin hasarıya da epilepsiye yol açtıklarına, nörolojik hastalıkları agrave ettiklerine veya altta yatan hastalıkların prognozunu etkilediğine ilişkin hiçbir kanıt yoktur.

30. yakın bir süre önce konvülziyon geçirmiş olan çocuklarda ilerleyici bir nörolojik hastalık olmadığı kesin olarak saptanıncaya ya da önceki konvülziyonun kesin nedeni belirleninceye kadar boğmaca aşısının geciktirilmesi uygun olacaktır. Bunun aksine, kızamık aşısı çocuğun son zamanlarda geçirmiş olduğu konvülziyonun nedeni, seyri ve çocuğun nörolojik durumunun kesinleşme olasılığının çok yüksek olduğu bir yaşta uygulanmaktadır. Son zamanlarda konvülziyon geçirmiş bir çocukta kızamık aşısının ertelenmesinin önerilmeyişinin temelinde bu farklılık yatmaktadır.

31. Konvülzif hastalıklara ilişkin aile öyküsü boğmaca veya kızamık aşısı için bir kontrendikasyon değildir ve aşılanmayı geciktirmek için bir neden oluşturmaz. Bu çocuklardaki aşılanma sonrası konvülziyonlar genellikle febril kökenlidir, prognozları iyidir ve dahaönce tanısı konmamış olan nörolojik hastalıklar ile karıştırılma olasılıkları düşüktür.

32. ERİŞKİN BAĞIŞIKLAMA

34. Erişkin aşılama

35. Erişkin dönemde yapılması önerilen aşılar

36. Difteri-Tetanoz-Boğmaca Aşısı

37. Difteri-Tetanoz-Boğmaca Aşısı Difteri-tetanoz-boğmaca aşısı

38. Kontrendikasyonlar Difteri-tetanoz-boğmaca aşısı

39. Difteri-Tetanoz-Boğmaca Aşısı Difteri-tetanoz-boğmaca aşısı

40. Temas Sonrası Bağışıklama tetanoz

41. Temas sonrası profilaksi Difteri-tetanoz-boğmaca aşısı

42. Doğurganlık çağı / gebe kadınlar Difteri-tetanoz-boğmaca aşısı

43. İmmun sistemi baskılanmış kişiler Difteri-tetanoz-boğmaca aşısı

44. Kızamık, Kabakulak ve Kızamıkçık aşısı

45. Kızamık, Kabakulak ve Kızamıkçık aşısı Kızamık-kabakulak-kızamıkçık aşısı

46. Kızamık bileşeni Kızamık-kabakulak-kızamıkçık aşısı

47. Kabakulak bileşeni Kızamık-kabakulak-kızamıkçık aşısı

48. Kızamıkçık bileşeni Kızamık-kabakulak-kızamıkçık aşısı

49. Kontrendikasyonlar Kızamık-kabakulak-kızamıkçık aşısı

50. KKK aşısı Kızamık-kabakulak-kızamıkçık aşısı