De pastorale e enheid

1. De pastorale eenheid 11 maart 2014, TPC Antwerpen

2. Toelichting van de tekst • ‘Een houtskoolvuur met vis erop en brood’ • Hulshoven: een herkenbaar voorbeeld • Wat is een pastorale eenheid? • De opdracht van de pastorale eenheid • De omvang van de pastorale eenheid • Het team van de pastorale eenheid • De zondagsviering in de pastorale eenheid • Financieel en materieel beheer van de pastorale eenheid • Medewerkers in de pastorale eenheid • De oprichting van een pastorale eenheid De pastorale eenheid, 11 maart 20142

3. Toelichting van de tekst ‘Een houtskoolvuur met vis erop en brood’ • Visietekst van en voor bisdom Antwerpen • Een netwerk van parochies • Rekening houdend met gesprekken die gevoerd werden en met kerkbeeld dat ons voor ogen staat • Deel 1 De pastorale eenheid, 11 maart 20143

4. Toelichting van de tekst Hulshoven: een herkenbaar voorbeeld • 4 parochies • 6 scholen • 2 WZC’s • Klooster • Jeugd- en volwassenbewegingen • Nieuwe beweging met internationale banden • Welzijnsschakel • Maandelijkse viering Filipijnse gemeenschap … De pastorale eenheid, 11 maart 20144

5. Toelichting van de tekst Wat is een pastorale eenheid? • kerkelijk verband van christelijke gemeenschappen • binnen een bisdom duurzaam opgericht • op een territorium dat meerdere parochiekernen en andere geloofskernen omvat • aan allen die het wensen, biedt de pastorale eenheid alles wat nodig is • binnen de pastorale eenheid worden de schotten … zoveel mogelijk opgeheven, met het oog op een samenhangend pastoraal beleid • een leidinggevend team, dat borg staat voor een gemeenschappelijke pastorale visie en aanpak De pastorale eenheid, 11 maart 20145

6. Toelichting van de tekst De opdracht van de pastorale eenheid • EENHEID IN VERSCHEIDENHEID • COMMUNICATIE • UITWISSELING • ONDERSTEUNING • SAMENWERKING • OPENHEID • AANVULLING • AFSPRAKEN De pastorale eenheid, 11 maart 20146

7. Toelichting van de tekst De omvang van de pastorale eenheid Drie criteria: • beschikbare aantal pastorale medewerkers (gewijden en lekengelovigen; vrijgestelden en vrijwilligers) • de natuurlijke, historische en sociologische grenzen, inclusief de pastorale samenwerkingsverbanden • een nieuwe afstemming op de burgerlijke grenzen van steden en gemeenten De pastorale eenheid, 11 maart 20147

8. Toelichting van de tekst Het team van de pastorale eenheid • Team is beleidsorgaan • Door de bisschop benoemd voor 6 jaar • Minstens 5 leden oefenen zending uit in geest van gezamenlijk leiderschap • Bijzondere verantwoordelijkheid: verkondiging en catechese, liturgie en gebed, diaconie en solidariteit, het beheer van de financiële en materiële middelen, de gemeenschapsopbouw (tussen medewerkers en geloofskernen) • De leider van het team moet eerst en vooral een bruggenbouwer zijn De pastorale eenheid, 11 maart 20148

9. Toelichting van de tekst Het team van de pastorale eenheid • De leiding van het team berust bij een gewijde bedienaar of bij een gemandateerde lekengelovige: • indien een priester, fungeert deze tegelijk als canonieke pastoor • indien diaken of lekengelovige, zal die gemandateerd worden in toepassing van Canon 517§2 van het Kerkelijk Wetboek, de deken zal fungeren als de priester die ‘voorzien van de machten en bevoegdheden van een pastoor, leiding geeft aan de pastorale zorg’ De pastorale eenheid, 11 maart 20149

10. Toelichting van de tekst De zondagsviering in de pastorale eenheid • Zondagkerk – in overleg en met goedkeuring van deken • Nieuwe liturgische gemeenschap en nieuwe liturgische spiritualiteit • Gebedsdienst, al of niet met uitreiking van communie – verbondenheid tussen gebedsdienst en eucharistieviering op zondag • Teamleden en medewerkers vieren op zondag zo veel mogelijk samen eucharistie • Liturgische vieringen op weekdagen De pastorale eenheid, 11 maart 201410

11. Toelichting van de tekst Financieel en materieel beheer van de pastorale eenheid • Economische werkgroep • Middelen operationeel groeperen per pastorale eenheid • Uitnodiging aan kerkraden om actief bij te dragen tot de werking van de pastorale eenheid • Centraal secretariaat De pastorale eenheid, 11 maart 201411

12. Toelichting van de tekst Medewerkers in de pastorale eenheid • Pastorale beroepskrachten en geëngageerde vrijwilligers in verschillende sectoren, met verschillende statuten en werkgevers • Met respect voor verscheidenheid, uitnodigen om mee te stappen in de opbouw van een plaatselijke kerkgemeenschap langs de weg van de pastorale eenheid De pastorale eenheid, 11 maart 201412

13. Toelichting van de tekst De oprichting van een pastorale eenheid • Groei • Dekenaal masterplan • Eerste gesprekken met deken • Stappenplan (waarover straks meer) • Oprichting bij decreet • Naam • Liturgische aanstelling team De pastorale eenheid, 11 maart 201413

14. Wat is netwerking • Omschrijving ‘Een samenwerkingsverband waarbinnen partners een aanzienlijk deel van hun eigen werking delen met het geheel, zonder volledig in elkaar op te gaan. De deelnemende organisaties blijven hun eigen doelstellingen hanteren. Toch beïnvloedt de samenwerking rond gemeenschappelijke en/of complementaire belangen de eigen werkwijze. De inzet van personeel, infrastructuur, kennis en financiële middelen worden beïnvloedt door het partnerschap’. (Uit: Stijn Suijs, De magie van (interorganisationele) netwerken. In: Gids voor sociaal-cultureel en educatief werk. Afl 24, december 1999). De pastorale eenheid, 11 maart 201414

15. Wat is netwerking • Model van netwerking in pastorale eenheid De pastorale eenheid, 11 maart 201415

16. Wat is netwerking • Leiding in de pastorale eenheid • Voordelen • duidelijke taakverdeling • gezicht naar buiten • Valkuilen • risico teveel procedures • inhoudelijke uitholling • verwaarlozing bijdragen aparte gemeenschappen Leiding-gevend team De pastorale eenheid, 11 maart 201416

17. Wat is netwerking • Dynamiek

18. Wat is netwerking • Netwerken is te DOEN! Visualiseer! • Visualiseer kernen en verbindingen • Niet jouw situatie, wel een concrete situatie • Denk aan alle mogelijke en wenselijke samenwerkingsverbanden en verbindingen • Spreek ook over betrokkenen die je niet visualiseert De pastorale eenheid, 11 maart 201418

19. Leidinggeven in een collegiaal team • Inleiding • Het team van de pastorale eenheid • Een team dat collegiaal werkt • Leidinggeven in een collegiaal team • Samenvatting Pastorale eenheden, 11 maart 201419

20. Inleiding • Leidinggeven: een containerbegrip • Opbouw van de inleiding Pastorale eenheden, 11 maart 201420

21. 1. Het team van een pastorale eenheid • Het team is verantwoordelijk voor de werking van de pastorale eenheid • Een team dat collegiaal werkt • Gezamenlijk leiderschap • Verantwoordelijkheid voor het geheel met verantwoordelijkheid voor een deelgebied • Kwaliteiten van de teamleden • De teamleider is een bruggenbouwer Pastorale eenheden, 11 maart 201421

22. 2. Een team dat collegiaal werkt • Gezamenlijke visie • Verantwoordelijkheid nemen voor het geheel en voor het deelgebied • Vakkennis en openheid naar andere disciplines • Bereidheid tot levenslang leren • Spiritualiteit Pastorale eenheden, 11 maart 201422

23. 3. Leidinggeven in een collegiaal team Eigenschappen van een leidinggevende volgens de regel van Benedictus: ° Levenservaring ° Rijpheid ° Bescheidenheid ° Nederigheid ° Standvastigheid ° Rechtvaardigheid ° Goede besluitvorming ° Soberheid ° Leiding geven als een vader ° Godvrezendheid Pastorale eenheden, 11 maart 201423

24. Mijn rol in dit geheel Twee uitgangspunten Pastorale eenheden, 11 maart 201424

25. Mijn rol in dit geheel Gewijde geschiedenis Pastorale eenheden, 11 maart 201425

26. Mijn rol in dit geheel Een paar parallellen Pastorale eenheden, 11 maart 201426

27. Mijn rol in dit geheel De conclusies • Niet zo eenvoudig • Veel hard werk • Zorg voor jezelfen voor elkaar • Helpt u mee? Pastorale eenheden, 11 maart 201427

28. Het proces om te komen tot een Pastorale eenheid Ton Jansens Marc Van Laere

29. Het proces Dekenale plannen voor pastorale eenheden Fase 1 Pilootprojecten Opvolging Fase 2 Volgende projecten Opvolging Fase 3Laatste projecten Opvolging

30. Hoe kom je tot een Pastorale eenheid? Voorbereiding: Brede informatie: Alle gemeenschappen Alle betrokkenen Alle geïnteresseerden Implementatie Pastorale eenheid Begeleiding Vorming Evaluatie De vorming van een pastorale eenheid Verslaglegging van eindresultaatDossier tot aanvraag Decreet tot vorming INFO Uitwerken van de plannen: INHOUDELIJK ORGANISATORISCH INFO

31. Wie begeleidt?

32. Wat kan je nu doen? • Bestendig de goede samenwerkingen • Zoek nieuwe vormen van samenwerking • Mobiliseer mensen • Bestudeer de informatie • Bespreek de tekst • Bespreek met de deken de zorgen en vragen die je hebt De pastorale eenheid, 11 maart 201432