180 likes | 405 Views
HB +/- ASS. Korte workshop/dialoog over “hoogbegaafd en/of autisme ”. Historie ( I). Bleuler (1916): “ Lehrbuch der Psychiatrie” Naamgever “schizofrenie” en “autisme” Autisme viel tot 1980 in DSM onder “kinderschizofrenie” (!)
E N D
HB +/- ASS... Korte workshop/dialoog over “hoogbegaafd en/of autisme”
Historie (I) Bleuler (1916): “Lehrbuch der Psychiatrie” Naamgever “schizofrenie” en “autisme” Autisme viel tot 1980 in DSM onder “kinderschizofrenie” (!) Leo Kanner (1943): “Autistische verstoringen in affectief contact” Sociaal onvermogen Sterke behoefte aan constantheid/voorspelbaarheid Sensorisch (over)gevoelig (geluid, reuk, tast) Taaleigenaardigheden Beperkt spelrepertoire Stereotiepe bewegingen (wiegen, fladderen) Sterke voorkeur voor bepaalde voorwerpen en/of interesses Oorzaak aanvankelijk volgens Kanner: “Kille opvoeding”
Historie (II) Hans Asperger (1944): “Die autistische Psychopathen im Kindesalter” Gebrekkig (oog)contact Weerstand tegen verandering Vooral jongens (4 tot 9 jongens tot 1 meisje) Houterig / onhandig “Professortaal” Oorzaak volgens Asperger: wellicht erfelijk of “familiaal”
Verschijningsvormen (I) In DSM-IV (Klassiek) autisme Syndroom van Asperger PDD-NOS Samen (DSM-V): Autisme Spectrum Stoornissen (ASS) met dimensionele schaal. syndroom van Rett en syndroom van Heller (desintegratiestoornis van de kinderleeftijd): wel de symptomen maar door andere oorzaak, dus geen autisme.
Verklaringsmodellen Theory of Mind (TOM) Centrale coherentie Executieve functies
Verklaringsmodellen ASS Neuropsychologisch: Centrale coherentie (CC) Executieve functies (EF) Verklaart problemen met plannen/organiseren (EF), en … …gerichtheid op details, het missen van de samenhang (CC) Probleem: niet specifiek voor autisme
Overeenkomstige eigenschappen Voorlijke taalontwikkeling/woordenschat Excellent geheugen (voor feiten/details) Gefocuste aandacht/interesse voor bepaalde onderwerpen Moeite sociale interacties Humor Vaak eerlijk, sterk rechtvaardigheidsgevoel Hypersensitief Constant vragen stellen en/of praten Koppig/non-conformistisch Perfectionistisch
Interactie eigenschappen Asperger (moeite sociaal contact, motorische onhandigheid, sterk verbaal) plus… HB (non-conformistisch denken, constant vragen stellen, emotionele gevoeligheid) Is recept voor sociale paria… (Gallagher & Gallagher, 2002)
Verschijningsvormen Alleen HB Alleen ASS HB + ASS Spectra, continu.
Verschillen HB vs HB+ASS Motorische onhandigheid Routinematig handelen en/of “fladderen” Rest “verschillende (kwalitatieve) uitingsvormen van geconstateerde overeenkomsten” (Gallagher & Gallagher, 2002)
Verschillen in verschijningsvorm Informatieavond ‘autisme’ bibliotheek Oldenzaal 22 april 2010
Onderscheiden HB/ASS Moeilijk, want overeenkomsten, camouflage en continuïteit (spectrum) Anamnese (gedragsontwikkeling verschillende settings) Plaats kinderen met soortgelijke interesse bij elkaar (plusgroep) Vraag naar inzicht in sociale situaties en hoe het kind denkt dat het door de omgeving gezien wordt (J. Webb, Misdiagnosisandual diagnosis of giftedchildren, 2001)
Casussen J / T plusgroep M wiskunde M kaarten en dropjes R / B / W mentorship
Conclusies Hetzelfde gedrag kan verschillende oorzaken/verklaringen hebben… Bij stellen diagnose ASS is het wenselijk dat er ook gekeken wordt naar HB als mogelijke verklaring van gedrag Bij begeleiding/behandeling: maatwerk, pragmatisch.
Literatuur Interessante schrijvers/boeken: - Peter Vermeulen: ”Dit is de titel”; - Mark Haddon: “Het wonderbaarlijk incident met de hond in de nacht”; - Boeken van Daniel Tammet, TempleGrandin en andere mensen met HB/ASS; - James Webb et. al.:”Misdiagnosis and dual diagnosis of giftedchildren”;
Stellingen Een kind met ASS kan geen HAVO/VWO-diploma halen. Bij personen met HB+ASS dient de nadruk (in de begeleiding) te liggen op de stoornis. HB en ASS zijn eigenlijk uitingsvormen van dezelfde onderliggende eigenschap.