روئوس فعاليت هاي مهم در غربالگري

2. روئوس فعاليت هاي مهم در غربالگري

3. نمونه گيري

4. استاندارد های مکان نمونه گیری : • ترجیحا اتاقی مجزا • با نور ودمای مناسب • نزدیک به اتاق واکسیناسیون ومراقبت مادر وکودک

5. استاندارد تجهیزات • تخت شیب دار • وارمر/ دماسنج • ملحفه یکبار مصرف • راک • لانست • پد الکلی • فیلتر پیپر واتمن /S&S/903 • گاز استریل • چسب مخصوص • دستکش یکبار مصرف • فرم ها • SAFETY BOX

6. فرم نمونه گیری قبل از نمونه گیری تکمیل گردد. با خودکار تکمیل گردد. قبل از نمونه گیری شماره روی کارت خونی و فرم تطبیق شود نوع نمونه گیری *نوزاد روی تخت با شیب ده درجه و با در بغل مادر * فقط پای نوزاد لخت شود نحوه نمونه گیری * محل خونگیری از قلب پایین تر باشد(شیب ده درجه) * در صورت داشتن بریدگی-اسکار و تورم و راش نمونه گیری از پاشنه پا خودداری شود * پاشنه با حوله ولرم 3 دقیقه گرم شود.(حرارت 41 و 40 درجه) *با پد الکل پاک کنید و باید محل خشک شود. (الکل باعث همولیز می شود و نتایج را تحت تاثیر قرار می دهد) *عمق لانست نباید از 2.4میلی متر بیشتر باشد

7. اگر نوزاد پره مچور است عمق 2 میلی متر باشد( برای جلوگیری از آسیب به استخوان-تاندون و عصب) • قطره اول خون پاک شود. • کارت را به لکه خونی نزدیک کرده تا خود به خود جذب مرکز دایره گردد • از زدن لانست مجدد در همان محل جلوگیری شود. • کارت واتمن 903 دارای شماره ساخت و تاریخ انقضا • جمع آوری خون بوسیله سرنگ از ورید و انتقال خون بر روی فیلتر برای غربالگری نورادان نباید استفاده شودولی بعنوان یک روش آلترناتیو قابل قبول است. • بعد از نمونه گیری پا را بالای سطح بدن به مدت 5 دقیقه نگه داشته و با گازاستریل محل خونگیری را پاک نموده و سپس با چسب مخصوص ضد حساسیت ترخیص نمایید. •  جهت نمونه گیری نیازی به ناشتا بودن نیست نکته: محل خونگیری نوزادان پاشنه پا بالای یک سال نرمه کناری دست

8. مکان های نمونه گیری:

10. ضروریات نگهداری نمونه • نمونه ها به صورت افقی روی راک قرار گیرد • برای خشک شدن نمونه ها 3 ساعت وقت لازم است • کارتهای خونی نباید در معرض جریان هوا ، حرارت و تابش نور مستقیم باشد • کارتهای خونی چروکیده و تاخورده نشوند. • خون نمونه های مختلف با هم مخلوط نشود • باید کارتهای خونی حداکثر ظرف 24 ساعت به آزمایشگاه انتقال یابد.در صورت عدم امکان انتقال سریع نمونه در یخچال نگهداری شود. • کارت خون به مدت یک هفته در کاغذ مقاوم به رطوبت در حرارت اتاق قابل نگهداری است

11. ویژگی نمونه های نامناسب: • شکل نمونه باید دایره باشد. • قطر لکه خون بیشتر از 5 م م نباشد . • لکه خون از هر دو طرف همسان دیده شود • دو لکه روی هم نباشند. • در یک دایره بیشتر از یک لکه خون نباشد. • کاغذ فیلتر آغشته به مواد خارجی نباشد . • لکه های خون بدون اثر انگشت باشند. • استفاده از خون مویرگی

12. ضروریات آزمایش تایید نوزاد حداقل 4 تا 6 ساعت ناشتا باشد جداسازی پلاسما از خون حداکثر ظرف یک ساعت انجام شود اگر انتقال نمونه ها بیش از 24 ساعت طول می کشد نمونه ها فریزر شود Cut off در آزمایش غربالگری وتائید 4 میلی گرم /دسی لیتر است. واحد وزن در سیستم SI مول می باشدنحوه تبدیل م گ/ د ل به میکرو مول در لیتر : مقدار میکرو مول در لیتر =60.54* مقدار ( میلی گرم /دسی لیتر )

13. جوابهاي كاذب آزمايش غربالگري • موارد منفيكاذب • عدم تغذيه با شير مادر و تغذيه با مواد غير پروتئینی • دياليز • تزريق خون • تغذيه خوراكي • NPO • موارد مثبت كاذب بيماري كبد • نارسي نوزاد • ابتلاي مادر به PKU‌ ، هايپرالميناسيون

14. ثبت و ارسال نمونه

15. شرح وظایف

17. آزمايشگاه غربالگري • پانچر استاندارد • كيت مورد تاييد • فرايند تهيه كيت • مسئول خريد كيت • تامين اعتبار • برآورد كيت مورد نيازبه انضمام تخمین دپو • كنترل كيفي آزمايشگاه/اعلام به بیماریها • خطاي آزمايش غربالگري • پيگيري آموزش پرسنل آزمايشگاه • نحوه جوابدهی(انفرادی /لیست ) • ردیابی نمونه ها • نحوه انتقال نمونه به ازمایشگاه و دریافت پاسخ مشکوک وسالم

18. خلاصه عملکرد آزمایشگاه: • در مرکز منتخب نمونه گيري، نمونه خو ن از پاشنه پا تهیه می شود* • نمونه خون به آزمایشگاه منتخب مركز استان(آزمايشگاه غربالگری ) ارسال می شود • آزمایشگاه موارد مثبت را به معاونت بهداشت و مرکز بهداشت شهرستان (ستاد پیگیری) گزارش فوری می نماید • مرکز بهداشت شهرستان موارد مثبت را به مركز نمونه گيري ومرکز پوشش دهنده محل سکونت گزارش فوری می نمایدمرکز نمونه گيري یا پوشش دهنده محل سکونت پس از فراخوان والدين (و بعد از درخواست آزمایش توسط پزشک در دفترچه بیمار) ، نوزاد را به مركز انجام دهنده آزمايش HPLC /آزمايشگاه تهيه كننده نمونه سرم ارجاع فوري مي دهد. • آزمايشگاه HPLCدر صورت مثبت بودن جواب آزمايش به صورت فوري جواب را به معاونت بهداشتي،مركز بهداشت شهرستان و آزمايشگاه تهيه كننده نمونه سرم گزارش مي نمايد،پاسخ هاي نرمال نيز بايد در اسرع وقت به اين مراكز ارسال گردد •  موارد مثبت توسط مرکز بهداشتی درمانی پوشش دهندۀ محل سکونت با فرم ارجاع به بیمارستان منتخب مركز استان ارجاع فوری مي شوند

19. استانداردهای مواد نمونه گیری • کاغذ فیلتر واتمن 903 که دارای شماره ساخت و تاریخ انقضا باشد. • کیت مورد تایید :کیمیا پژوهان، پادتن علم، میثاق تلاشگران، بهارافشان • کیت مورد تایید برای آزمایش تایید HPLC :كيت Clin rep از كمپاني RECIPE مربوط به شركت شيميايي بهان

20. پيگيري موارد مشكوك و نيازمند نمونه گيري مجدد • دريافت گزارش • ثبت گزارش • تماس با والدين و پيگيري آن • در موارد مشكوك • ارجاع به آزمايشگاه تاييد تشخيص • تهيه نمونه فيلتر پيپر و ارسال به آزمايشگاه • موارد نمونه گيري مجدد.......

21. مواردي كه آزمايش غربالگري را به صورت كاذب منفي مي نمايد: در صورتي كه از نوزاد قبل از گذشت 48 ساعت از عمر خونگيري شود و يا به هر دليل در زمان خونگيري تغذيه كافي با شير نشده باشد، آزمايش بصورت كاذب، منفي مي شود. در اين شرايط بايد در زماني كه نوزاد به مدت 72 ساعت از شير تغذيه شده باشد، خونگيري و آزمايش، مجدداً تكرار شود. • در حالاتي نظير دیالیز، تزریق خون، تغذیه خوراکی یا وریدی با مواد كم پروتئین، NPO بودن و شرايطي نظير اينها كه مانع افزايش pheخون مي شود، آزمايش pheنوزاد مي تواند بصورت كاذب منفي شود. در هر يك از اين حالات بايد بعد از رفع عامل (زمان رفع عامل را پزشك معالج تعيين مي كند و بايد براي هر نوزاد بستري در بيمارستان توسط پزشك در پرونده ترخيص زمان مناسب آزمايش غربالگري را ثبت و به والدين آموزش) ودر شرايطي كه تغذيه نوزاد به مدت 72 ساعت با شير صورت گرفته باشد، نمونه گيري و آزمايش مجدد به روش ذكر شده، صورت گيرد. • مواردي كه آزمايش غربالگري را به صورت كاذب مثبت مي نمايد: • در حالاتي نظير بیماریهای کبد، نارسی نوزاد، ابتلاي مادر بهPKU، هیپرالیمانتاسیون، آزمايش غربالگري مي تواند بصورت كاذب مثبت شود. • نكته: همچنين اشکالات تکنیکی مي تواند بصورت كاذب منجر به مثبت يا منفي شدن آزمايش غربالگري نوزاد شود. در اين موارد نيز بايد نمونه گيري و آزمايش غربالگري تكرار و نتايج مجدداً ارزيابي شود. موارد نمونه گیری مجدد در برنامهPKU: موارد فوق نمونه نامناسب نوزاد نارس/براساس تصمیم پزشک

22. درفرم شماره یک : • نوع بیماری نیازمند نمونه گیری مجدد: • SC • G6PD • PKU • CH • همه موارد حتما مشخص گردد.