Chương 6 Kiểu đối tượng phức

1. Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG-HCM Khoa Công Nghệ Thông Tin Chương 6 Kiểu đối tượng phức ThS. Trần Minh Triết

2. Nội dung • Định nghĩa kiểu đối tượng phức • Khởi tạo đối tượng phức • Ràng buộc trên kiểu dữ liệu • Cập nhật đối tượng phức

3. Đặc tả kiểu đối tượng phức • Cú pháp: Tên-kiểu-đối-tượng-phức:: Tên-field1: Kiểu1 Tên-field2: Kiểu2 … Tên-fieldn: Kiểun

4. Đặc tả kiểu đối tượng phức • Ví dụ: Phân-số:: tử-số : ℤ mẫu-số : ℤ Khách-hàng:: họ-tên : String địa-chỉ : String điện-thoại:String

5. Đặc tả kiểu đối tượng phức • Ví dụ: Date:: day : {d ℕ1| d  31} month : {m ℕ1| m  12} year :{y  ℕ1| y  1900} • Ví dụ: Date:: day : {1, 2, …, 31} month : {1, 2, …, 12} year :{y  ℕ1| y  1900}

6. Đặc tả kiểu đối tượng phức • Ví dụ: Điểm:: x : ℝ y : ℝ Tam-giác :: A : Điểm B : Điểm C : Điểm Hình-tròn :: tâm :Điểm bán-kính :ℝ

7. Tạo đối tượng phức • Hàm mk-TênKiểuĐốiTượngPhức dùng để tạo đối tượng phức thuộc kiểu tương ứng • Ví dụ: mk-Phân-số: ℤ ℤ Phân-số mk-Phân-số (5, 10) sẽ tạo ra 1 đối tượng phân số có tử-số là 5 và mẫu-số là 10 Điểm

8. Tạo đối tượng phức • Ví dụ: mk-Điểm: ℝ ℝ Điểm mk-Tam-giác: Điểm  Điểm  Điểm  Tam-giác mk-Tam-giác(mk-Điểm(0,0), mk-Điểm(1,0), mk-Điểm(0, 1)) sẽ tạo ra tam giác có các điểm là A(0,0), B(1, 0) và C(0,1) mk-Hình-tròn: Điểm ℝ  Hình-tròn mk-Hình-tròn (mk-Điểm(100,100), 200) sẽ tạo ra 1 đối tượng hình tròn có tâm (100,100) và bán kính 200

9. Ràng buộc trên kiểu dữ liệu • Ràng buộc trên kiểu dữ liệu • Điều kiện về miền giá trị của các thuộc tính trong kiểu dữ liệu • Điều kiện về mối liên quan về giá trị của các thuộc tính trong kiểu dữ liệu • Ví dụ: mk-Date (29, 2, 2007) !!! • Ràng buộc trên kiểu dữ liệu • Tính chất bất biến (invariant) trên các thuộc tính nhằm đảm bảo tính hợp lệ của thông tin trong đối tượng

10. Ràng buộc trên kiểu dữ liệu • Hàm kiểm tra ràng buộc trên kiểu dữ liệu • Ví dụ: Date:: day : {d ℕ1| d  31} month : {m ℕ1| m  12} year :{y  ℕ1| y  1900} inv-Date: Date  B inv-Date (d) ≜ (d.month  {1, 3, 5, 7, 8, 10, 12}  d.day  {1,…, 31})  (d.month  {4, 6, 9, 11}  d.day  {1,…, 30})  (d.month = 2  là-năm-nhuận(d.year)  d.day  {1,…, 29})  (d.month = 2  (là-năm-nhuận(d.year))  d.day  {1,…, 28})

11. Ràng buộc trên kiểu dữ liệu • Ví dụ: cho kiểu dữ liệu Mảng-tăng Mảng-tăng :: ds : ℝ* số-pt : ℕ Ràng buộc: mảng có tối đa 1000 phần tử, các phần tử trong ds luôn có thứ tự tăng và số-pt bằng đúng với số phần tử trong ds inv-Mảng-tăng: Mảng-tăng B inv-Mảng-tăng(m) ≜ lets = m.ds, n = m.số-ptin lens 1000   i, j  indss  i > j  s(i)  s(j)  n = lens

12. Ràng buộc trên kiểu dữ liệu • Ví dụ: cho kiểu dữ liệu Mảng-tăng Mảng-tăng :: ds : ℝ* số-pt-không-âm-phân-biệt : ℕ Ràng buộc: các phần tử trong ds luôn có thứ tự tăng và số-pt-không-âm-phân-biệt là số lượng các phần tử không âm phân biệt trong ds inv-Mảng-tăng: Mảng-tăng B inv-Mảng-tăng(m) ≜ lets = m.ds, n = m.số-ptin  i, j  indss  i > j  s(i)  s(j)  n = card { x  elemss | x  0}

13. Cập nhật đối tượng phức • Phương án 1: Tạo ra đối tượng mới với các thông tin mới cập nhật và các thông tin sẵn có • Ví dụ: d = mk-Date(1, d.month, d.year) sẽ cập nhật lại giá trị ngày là 1, vẫn giữa nguyên giá trị tháng và năm • Phương án 2: sử dụng hàm  để cập nhật thuộc tính trong đối tượng phức • Ví dụ: d =  (d, date↦ 1) sẽ cập nhật lại giá trị ngày là 1, vẫn giữa nguyên giá trị tháng và năm ⃐ ⃐ ⃐

14. Cập nhật đối tượng phức • Ví dụ: đặc tả hàm rút gọn phân số (giả sử tử số và mẫu số đều là số tự nhiên) RÚT-GỌN-PS extwrps: Phân-số lettử-số-cũ = ps.tử-số, mẫu-số-cũ = ps.mẫu-sốin let u = uscln (tử-số-cũ, mẫu-số-cũ) in let tử-số-mới = tử-số-cũ / u, mẫu-số-mới = mẫu-số-cũ / uin ps = mk-Phân-số (tử-số-mới, mẫu-số-mới) ⃐ ⃐

15. Cập nhật đối tượng phức • Ví dụ: đặc tả hàm rút gọn phân số (giả sử tử số và mẫu số đều là số tự nhiên) RÚT-GỌN-PS extwrps: Phân-số lettử-số-cũ = ps.tử-số, mẫu-số-cũ = ps.mẫu-sốin let u = uscln (tử-số-cũ, mẫu-số-cũ) in let tử-số-mới = tử-số-cũ / u, mẫu-số-mới = mẫu-số-cũ / uin ps = (ps, tử-số↦ tử-số-mới, mẫu-số↦ mẫu-số-mới) ⃐ ⃐ ⃐