การประเมิน Appraisal [ Risk Assessment ]

การประเมิน Appraisal [Risk Assessment] รองศาสตราจารย์ ดร.เลิศชัย เจริญธัญรักษ์ Dr.rer.nat (Env Health Sc), Univ.of Innsbruck, Austria Cert. in Field Epidemiology, Env & Occ Epid วท.ม. (วิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม), ป.บัณฑิต (วิศวกรรมสุขาภิบาล), วท.บ. (เคมี) คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น lertchai@kku.ac.th 3 ก.พ.2552 รร.เอเชีย แอร์พอร์ต

What is meant an appraisal ? Critical state for decision making carefully examine the report submitted by Consultant for Quality Control Verify or Approve the work done (reject or accept) Definition: An appraisal is about considering, evaluating and interpreting information in a systematic and objective way.

(Env.) HealthImpact Assessment ระยะการก่อสร้าง ก่อนดำเนินการ สถานการณ์ทางสุขภาพ โครงการ หลังดำเนินการ • -Vital Statistics • -Diseases • -Nutrition Status • -Sanitary • -Occupational Health & Safety • -Health Resources and Personnel • -Vectors & Carriers (Agent & Env) • -etc. ระยะดำเนินการ Prediction Evaluatuon Mitigation

The(E)HIAstudyconcepts The (E)HIA study attempts to answer five questions: i) What will happen as a result of the project? ii) What will be the extent of the changes? iii) Do the changes matter? iv) What can be done about them? v) How can decision-makers be informed of what needs to be done? Identification Prediction Evaluation Mitigation Documentation

Evaluation concepts To evaluate “ Do the changes matter? ”, this judgment of significance can be based on one or more of the following : • Comparison with laws, regulation or accepted standards • Consultation with the relevant decision-makers • Reference to pre-set criteria such as protected sites, features or species • consistency with government policy objectives • Acceptability to the local community or the general public.

Mitigation • Changing project sites, routes, processes, raw materials, operating methods, disposal routes or locations, timing or engineering designs • Introducing pollution controls, waste treatment, monitoring, phased implementation, landscaping, personnel training, special social services or public education • Offering (as compensation) restoration of damaged resources, money to affected persons, concessions on other issues, or off-site programs to enhance some other aspect of the environment or quality of life for the community.

Background to Risk Assessment Risk is the probability that a particular adverse event occurs during a stated period of time, or results from a particular event. A hazard is an act or phenomenon posing, potential harm to some persons or things

What is Risk ? • The answer to this is found in the answers to the questions – • What can go wrong? – the Hazard • How likely is it to happen? – the Probability • What will happen ? – the Consequences • This tells us the difference between the likelihood for harm -Hazard (where there is no time base) and Risk – what harm is likely to happen (where there is a time base)

There are many examples of public health impacts from environmental hazards SO2 in Thailand (Mae Moh Lignite Mine, Lampang) Arsenic in Bangladesh, Taiwan & Chile, Thailand Cadmium in Mae Sod, Tak, Thailand Lead in Kity, Thailand Melamine in Milk from China VOC in Rayong Province Lead from car exhausts, smelter operations PM10 in Chaingmai Province

สาระสำคัญของรายงานEIA • สภาพสิ่งแวดล้อมในปัจจุบัน(ExistingEnvironmentalConditions) • ทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ • (PhysicalResources) • ทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางชีวภาพ • (Ecological [Biological] Resources) • คุณค่าการใช้ประโยชน์ของมนุษย์ • (Human use Values) • คุณค่าต่อคุณภาพชีวิต • (Quality of Life Values)

ทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ (Physical Resources)

ทรัพยากรสิ่งแวดล้อมทางชีวภาพ (Ecological Resources)

คุณค่าการใช้ประโยชน์ของมนุษย์ (Human use values)

คุณค่าต่อคุณภาพชีวิต (Quality of Lifes)

ตัวอย่างข้อมูลรายละเอียดโครงการอุตสาหกรรมตัวอย่างข้อมูลรายละเอียดโครงการอุตสาหกรรม • สถานที่ตั้งและขนาดของโครงการ แผนผังต่างๆ • วัตถุดิบ ชนิด แหล่งที่มา คุณสมบัติ ความเป็นพิษ การขนถ่าย • การจัดเก็บ • ผลิตภัณฑ์ ผลผลิต ชนิด ปริมาณ จำนวน อัตราการผลิต จำหน่าย • การขนส่งวัตถุดิบ และผลผลิต • กระบวนการผลิต รายละเอียดต่างๆ • ภาวะมลพิษที่เกิดจากกระบวนการผลิตและระบบควบคุม • พลังงาน แสดง ชนิด ปริมาณ แหล่งพลังงานต่างๆ • พนักงาน จำนวน ระดับคนงาน เจ้าหน้าที่ ที่พัก ทุกระดับ เวลา • ระบบเสริมและระบบสาธารณูปโภค ปริมาณน้ำใช้/ดื่ม น้ำทิ้ง น้ำฝน • ระบบไฟฟ้า แหล่ง ปริมาณ กำลังไฟฟ้าที่ใช้ • เทคโนโลยีการลดหรือการจัดการของเสีย • อาชีวอนามัยและความปลอดภัย • การจัดให้มีพื้นที่สีเขียว นันทนาการ

Principle of Assessment • Community cooperation is essential in profiling, especially with regard to providing personal medical information where it is relevant. • Baseline or background health information is useful in determining changes in the original health profile of workers and communities within the impact area of development project through time.

Principle of Assessment • Baseline health information can be obtained from secondary data sources available in the municipal as well as provincial health offices. • Primary data may be collected through surveys of impact communities in cases where secondary data are insufficient to provide an accurate health profile of affected communities.

Baseline information which contributes to profiling • Characteristics of the existing and incoming populations of the region including size, age structure, socioeconomic status, population at risk • Physical characteristics of the region, such as frequency of atmospheric inversion, variability of river flow, orientation of prevailing winds, water tables, geological stability

Baseline information which contributes to profiling • Existing land uses, especially those that can be considered incompatible with or inappropriate to the proposed development • Current health status of the population including morbidity, mortality, and social and psychological health indicators. • Current levels of pollutants and environmental degradation.

Baseline information which contributes to profiling • Existing data and studies concerning the types of problems likely to arise from the development project or policy. The reliability of these data needs to be carefully considered, especially if they relate to a region or population which differs from that for which EHIA is being carried out. • Existing standard of living of the population especially in relation to factors such as access to water supplies, adequacy of diet, and access to health facilities.

Minimum dataset for industrial development proposals • Best available quantitative description of diseases related to pollutants associated with the development project. • Best available quantitative description of the dispersive, absorptive and adsorptive mechanisms in air, water and soil. • Information on concentrations of the pollutants over the various periods of time to which the affected population groups, including workers, will be exposed.

Minimum dataset for industrial development proposals • Information on environmental, social and economic factors which are likely to influence the susceptibility of the affected population. • Forecasting of health effects including their intensity, duration, and lag time between exposure and effect. • Assessment of short- and long-term health impacts.

Minimum dataset for industrial development proposals • Identification of and the means by which the health effects could be eliminated or reduced. • Assessment of the health impacts of alternatives. • Definition of the health monitoring system to be instituted together with the activities of the proposed project.

Principle of Assessment • Compilation of baseline data • Identification of impacts • Prediction of the magnitude • of the changes • Determination of the • significance of the impacts

What is health impact? • The predicted change from natural “baseline” state resulting from a particular activity • adverse or beneficial • both temporal and spatial dimensions • primary (direct) or secondary (indirect) • cumulative effects possible from combination with existing developments • need to consider lifetime of project

Evaluation of health impact • Serious negative impact • Very significant negative impact • Significant negative impact • Minor negative impact • No negative impact • (Positive impact)

Aims of assessment (prediction) • when impact will occur • area which impact will affect • magnitude of the impact • significance of predicted changes • certainty of prediction • limitations of techniques and data used

Prediction and assessment • E.g.airqualityimpactprediction • Predictionofdispersalofplumes • ofpollutantsachievedbyuseof • computermodels

Principles of assessing the interaction between environment & health • Alternative/complementary approaches • Epidemiology • Health Risk Assessment

Differences betweenepidemiology andrisk assessment

Impact identification/presentation methods A number of techniques have been developed for the presentation of (env) health impacts results to decision-makers and the general public. • ad hoc - briefing, consultationand • workshopmethods • Indexapproaches • (matrixesandchecklists) • Overlays (GIS) • Networks • Systemsdiagrams, Cost-benefit analysis • (systemsanalysis) • Simulation modeling workshops

วิธีการประเมิน การตั้งคณะกรรมการเฉพาะกิจ (Ad hoc committee approach) การเช็ครายการ (Checklist) การใช้เมตริกซ์ (Matrices) การใช้แผนภาพซ้อน (Overlays) การวิเคราะห์แบบสายใยเชื่อมโยงความสัมพันธ์กัน (Networks) การใช้แบบจำลองทางคณิตศาสตร์ (Simulation [mathematical] modelling) *ขบวนการมีส่วนร่วม*(Participation)

Briefing, consultation and workshops“ad hoc” This method gives broad qualitative information which is of value in comparing alternative development sites or schemes.This information is stated in simple terms readily understandable by a lay decision-maker or member of the public, and avoids outlining the actual impacts on the specific parameters which will be affected. • Briefing / brainstorming approaches to • scoping frequently used - relies on • experience and knowledge of the • assessment team • Consultation with interested groups and statutory consultees • Public participation

การตั้งคณะกรรมการเฉพาะกิจการตั้งคณะกรรมการเฉพาะกิจ (Ad hoc committee approach) เป็นวิธีการเชิญผู้เชี่ยวชาญสาขาต่างๆมาร่วมพิจารณา เพื่อจะประเมินผลกระทบของโครงการนั้นๆ เปรียบเทียบข้อดี ข้อเสีย พิจารณาทางเลือกต่างๆ จะทำให้ได้ข้อมูลแนวความคิดผลกระทบทางคุณภาพที่เป็นไปได้อย่างกว้างๆ วิธีนี้อาจทำให้ได้ข้อมูลผลกระทบที่สำคัญไม่ทั้งหมด การกำหนดเกณฑ์หรือข้อกำหนดที่แตกต่างกันในกลุ่ม/คณะผู้เชี่ยวชาญ ทำให้การวิเคราะห์นั้นอาจจะขาดความหนักแน่นไม่มีประสิทธิภาพ เนื่องจากบางครั้งพยายามที่จะแจกแจงรายละเอียดสำหรับการประเมินผลกระทบแต่ละหัวข้อมากหรือน้อยเกินไปไม่สามารถบอกได้ชัดเจนว่าความเข้าใจในแต่ละผลกระทบในแต่ละประเด็นเหมือนกันหรือไม่

Ad hoc method • Benefits • 􀂄relatively cheap in terms of time and resources • universially applicable • experience and expertice of practitioner • simulation approach used for rapid assessments • Disadvantages • No assurance that a comprehensive • set of impacts will be identified • difficulty of arriving at consensus • and risk for inconsistencies • number of participants limited

การตั้งคณะกรรมการเฉพาะกิจการตั้งคณะกรรมการเฉพาะกิจ (Ad hoc committee approach) ตัวอย่างที่ใช้วิธี Ad hocเพื่อเลือกที่ตั้งของเขื่อนและอ่างเก็บน้ำระหว่าง A B และ C โดย กรณี A และ B เป็นโครงการก่อสร้างเขื่อน และอ่างเก็บน้ำในลำน้ำ จำนวน 4 และ 1 แห่ง ตามลำดับ ส่วน กรณี C เป็นกรณีที่ไม่มีโครงการ

Checklists method • Checklist present a specific list of environmental • health parameters to be investigated for possible • impacts. They do not require establishing cause • -effect links to project activities. • simplechecklists • descriptivechecklists • questionnairechecklists • weighting-scalingchecklists

การเช็ครายการ (Checklist) เป็นวิธีการกำหนดค่าตัวแปรเฉพาะของแต่ละสิ่งแวดล้อมมาใช้เพื่อตรวจสอบผลกระทบที่อาจเป็นไปได้ โดยพิจารณาผลกระทบที่คาดว่าจะเกิดจากโครงการ โดยพิจารณาแจกแจงว่าเป็นผลกระทบที่เป็นผลเสียหรือผลดี เป็นผลกระทบที่เกิดขึ้นในระยะสั้นหรือระยะยาว เป็นผลกระทบที่แก้ไขให้กลับคืนมาได้หรือไม่ได้ ตลอดจนผลกระทบที่เกิดขึ้นเป็นบริเวณหรือมีการแพร่กระจายไปอย่างกว้างขวาง ไม่ได้ต้องการความสัมพันธ์ระหว่างสาเหตุและผลกระทบในกิจกรรมของโครงการ อาจจะบอกหรือไม่ต้องบอกถึงวิธีการวัดและการแปรผลมากนัก อย่างไรก็ตามวิธีการเช็ครายการอย่างกว้างๆพื้นฐานที่ใช้กันอย่างใดอย่างหนึ่งใน 4 แบบ ดังนี้ Simple checklist มีรายชื่อของตัวแปร ไม่ต้องการตัวชี้วัดวิธีการวัดตัวแปร Descriptive checklist การพรรณนาแจกแจงตัวแปรสิ่งแวดล้อม ชี้วิธีการวัดตัวแปร Scaling checklist เหมือนวิธีการพรรณนาแต่ให้ค่าหรือคะแนนแต่ละตัวแปรด้วย Scaling-weighting checklist เป็นการให้ค่าหรือคะแนนโดยคิดเป็นน้ำหนักสัดส่วน

การเช็ครายการ (Checklist) ตัวอย่างโครงการสร้างถนนสายหัวไทร-ทะเลน้อย จ.สงขลา * = ไม่มีผลกระทบ x = มีผลกระทบ

Advantages and disadvantages of checklists • Advantages • comparatively simple method • not necessarily project specific, and • once established can be used in many • different situations • Disadvantages • can never be considered as definite • or complete • do not help to identify secondary effects

Matrixes This methodology basically incorporates a list of project activities with a checklist of environmental health conditions or characteristics that might be affected. Combining these lists as horizontal and vertical axes for the matrix allows the identification of cause-effect relationships between the specific activities and impacts. • variety of forms available • essentially consist of two checklists • development actions on one axis • environmental parameters on the other • generally do not attempt to detail • magnitude or significance of impacts in • numerical terms • useful way of presenting a clear summary

Matrixes • Advantages • easily modified • relationships between development and • environment are made explicit • summary in an easily understood from • Disadvantages • fail to identify secondary or tertiary impacts • may not provide an objective way of • comparing impact magnitudes or • significance

Sample of Kireetharn Pumped storage project:Matrixes

การใช้เมตริกซ์ (Matrices) วิธีการวิเคราะห์โดยจัดทำเป็นตารางปัจจัยสุขภาพและกิจกรรมที่เกิดจากโครงการ ตารางแกนตั้งหรือแถวเป็นตัวแปรสุขภาพต่างๆ แกนนอนหรือคอลัมน์เป็นกิจกรรมของโครงการ พิจารณาความสัมพันธ์วัดขนาดของผลกระทบกระทำได้โดยดูผลที่เกี่ยวเนื่องระหว่างกิจกรรมและปัจจัยสุขภาพ โดยตั้งเป็นตัวเลขไม่ต้องมีเครื่องหมาย ตัวอย่างเช่น เลข 1 – 5 โดยเลข 1= ผลกระทบน้อย (มีความสำคัญต่ำ) เลข 5 = ผลกระทบสูง (มีความสำคัญสูง) หรือใช้ตัวเลข 1 ถึง 3 แสดงระดับความสำคัญ และมีเครื่องหมาย + หรือ – แสดงถึงทิศทางของผลกระทบ ถ้า เครื่องหมาย + หมายถึงผลกระทบด้านบวก เครื่องหมาย – หมายถึง ผลกระทบด้านลบ เช่น -3 หมายถึง มีผลกระทบด้านลบสูงมาก, -2 หมายถึง มีผลกระทบด้านลบสูง, -1 หมายถึง มีผลกระทบด้านลบพอสมควร, 0 หมายถึง ไม่เกิดผลกระทบ เมื่อให้ตัวเลขและ/หรือเครื่องหมาย ในตารางแต่ละแกนแล้ว ต้องรวมค่าตัวเลขในแต่ละแกน เพราะจะมีหลายๆกิจกรรม หลายปัจจัย เพื่อหาผลกระทบโดยรวม โดยแต่ละกิจกรรมและปัจจัยสุขภาพ ต้องพิจารณาถึงแนวทางหรือมาตรการแก้ไขป้องกันติดตามหรือเพิ่มศักยภาพด้วย เพราะมีส่วนสำคัญในการพิจารณาน้ำหนักหรือค่าคะแนนในแต่ละส่วน

การใช้เมตริกซ์ (Matrices) ตัวอย่างวิธี scaling matrix, checklist ที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่างกิจกรรมกับสิ่งแวดล้อมของพื้นที่ โครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำคีรีธารแบบสูบกลับ อ.มะขาม จ.จันทบุรี

การใช้เมตริกซ์ (Matrices) ตัวอย่างวิธี scaling matrix, checklist ที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่างกิจกรรมกับปัจจัยสุขภาพของพื้นที่ โครงการโรงไฟฟ้าพลังน้ำคีรีธารแบบสูบกลับ อ.มะขาม จ.จันทบุรี

การใช้แผนภาพซ้อน (Overlays) ลักษณะวิธีการใช้แผ่นโปร่งใสหลายๆแผ่นที่แสดงปัจจัยสุขภาพต่างๆที่อยู่ภายในเขตอิทธิพลของที่ตั้งโครงการ โดยให้น้ำหนักของสีต่างๆกัน พื้นที่ที่จะให้สีเข้มในแต่ละแผ่นจะเป็นปัจจัยสุขภาพต่างกัน หรือแยกประเภทปัจจัยแต่ละชนิดไว้ในแต่ละแผ่น แล้วนำมาพิจารณาหลายเรื่องโดยการวางซ้อนกัน การวิเคราะห์ผลกระทบด้วยวิธีนี้มีประโยชน์อย่างมากสำหรับการเลือกที่ตั้งโครงการ เช่น เส้นทางขนส่ง เป็นต้น เพื่อแจกแจงผลกระทบกว้างๆ อย่างไรก็ตาม จะใช้วิธีนี้ได้ต่อเมื่อมีข้อมูลพื้นฐานอย่างเพียงพอ ปัจจุบันมีการพัฒนาระบบสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ (GIS=Geographic Information System) ซึ่งสะดวกมากยิ่งขึ้น

การประเมิน Appraisal [ Risk Assessment ]