1.63k likes | 1.94k Views
STARZEJEMY SIĘ. Paweł Dąbrowski Oddział Kardiologii Szpital im Papieża Jana Pawła II w Zamościu tel. 6773890. STARZENIE. TO PROCES INWOLUCJI OBEJMUJĄCY CAŁY ORGANIZM CO PROWADZI DO UTRATY ICH REZERWY CZYNNOŚCIOWEJ. STARZENIE. INWOLUCJA NATURALNA
E N D
STARZEJEMY SIĘ Paweł Dąbrowski Oddział Kardiologii Szpital im Papieża Jana Pawła II w Zamościu tel. 6773890
STARZENIE • TO PROCES INWOLUCJI OBEJMUJĄCY CAŁY ORGANIZM CO PROWADZI DO UTRATY ICH REZERWY CZYNNOŚCIOWEJ
STARZENIE • INWOLUCJA NATURALNA • ZMIANY CHOROBOWE - nakładanie się skutków chorób • MECHANIZMY KOMPENSACYJNE • ODDZIAŁYWANIE ZEWNĘTRZNE- ŚRODOWISKOWE- sumowanie • ODRĘBNOŚĆ PSYCHOLOGICZNA
ZANIK DEGENERACJA WYMIANA ZABURZENIA FUNKCJI ROZPLEM ODNOWA KOMPENSACJA ANATOMICZNA KOMPENSACJA CZYNNOŚCIOWA STARZENIE KOMÓREK
STARZEJEMY SIĘ • Liczba osób po 85rż w Europie zachodniej >3%
STARZENIE NATURALNE • 0-30-65-70-100-120 LAT • SŁABA PŁEĆ ? KOBIETY 8 LAT DŁUŻEJ • WARUNKI ŻYCIA, PRACA, PAPIEROSY • 100 LAT TEMU W AMERYCE • 2% 65 LAT • 50 LAT TEMU 4% • DZISIAJ >11%
OPIEKA NAD STARSZYMI • KOSZTY: LECZENIE, 30% ŁÓZEK SZPITALNYCH W USA, 30% LEKÓW, • REHABILITACJA FIZYCZNA, I PSYCHOLOGICZNA, KOSZTY ~300MILIARDÓW • 25% W DOMACH STAROŚCI • 50% PO 80 RŻ- WIĘCEJ ŁÓŻEK NIŻ W SZPITALACH
STAROŚĆ • ZMIANA PODEJŚCIA DO STAROŚCI • PRZESUNIĘCIE GRANICY WIEKU • ZMIANA SAMOOCENY • STAREGO NIE WARTO LECZYĆ ? • MOTYWACJA • AKTYWNOŚĆ ŻYCIOWA • ZŁOŻONY PROBLEM, BRAK PRZYGOTOWANIA • KILKA CHORÓB • EFEKT DOMINA • PSYCHOLOGIA
MASA CIAŁA • PRZYROST W WIEKU ŚREDNIM • SPADEK W WIEKU STARCZYM • MASA MIĘŚNIOWA • MASA KOSTNA • ZMIANY W KOMÓRCE • PRZYROST TŁUSZCZU, LIPOFUSCYNY • SPADEK WODY, POTASU • ZMIANY CZYNNOŚCIOWE: SPADEK ZUŻYCIA TLENU I PRZEMIANY MATERII
STARZENIE - WYDOLNOŚĆ • PŁUCA : WZROST OBJ. ZALEGAJĄCEJ, SPADEK OBJ. ZYCIOWEJ, PROCESY CHOROBOWE • SERCE: ZMNIEJSZENIE WYDOLNOŚCI SERCA, ZMIANY NACZYŃ , PROCESY CHOROBOWE • ZMNIEJSZENIE WYDOLNOŚCI INNYCH NARZĄDÓW: NEREK, UKŁADU ENDOKRYNNEGO I INNE
STARZENIE • NIEDOBORY WITAMIN, ŻELAZA • NERKI: SPADEK PRZEPŁYWU KRWI I CLEARENSU KREATYNINY • SERCE: CO, HR, CHF • NIETOLERANCJA GLUKOZY • PŁUCA VC • ODPORNOŚĆ KOMÓRKOWA • DEPRESJA, DEMENCJA, PARKINSONIZM • MIAŻDŻYCA
STAROŚĆ • SKUTECZNOŚĆ LECZENIA I REHABILITACJI • INNE PROBLEMY: • URAZY • BEZSENNOŚĆ • NIEDOWIDZENIE, NIEDISŁYSZENIE • BRAK PRAGNIENIA • PRZEWLEKŁY BÓL • NADUŻYWANIE LEKÓW
STAROŚĆSCHORZENIA TYPOWE DLA WIEKU • WYPADANIE NARZĄDÓW PŁCIOWYCH • CHOROBY NOWOTWOROWE • PÓŁPASIEC • RAK SKÓRY • PARKINSONIZM • CHOROBY TARCZYCY (MASKED HUPERTHYREOIDISM)
STAROŚĆSCHORZENIA TYPOWE DLA WIEKU • HYPOTERMIA (32 ST) • ŚPIĄCZKA HYPEROSMOLARNA • UDARY • POLIMIALGIA REUMATYCNZA • OSTEOPOROZA • ZŁAMANIA SZYJKI KOŚCI UDOWEJ • RAK GRUCZOŁU KROKOWEGO
STAROŚĆPODSTAWOWE PROBLEMY OPIEKI SZPITALNEJ • ZABURZENIA SNU I ZABURZENIA ŚWIADOMOŚCI, BŁĄDZENIE • UPADKI, OMDLENIA • ZŁAMANIA BEZ UCHWYTNEGO URAZU • ODLEŻYNY • NIETRZYMANIE MOCZU / LUB ZALEGANIE • PRZEDŁUŻONA REHABILITACJA • TĘSKNOTA ZA DOMEM
FIZJOLOGIA - SERCE • ZMNIEJSZENIE SIŁY SKURCZU • WYDŁUŻENIE CZASU SKURCZU • ZWOLNIENIE NAPEŁNIANIA • ZWOLNIENIE AKCJI SERCA • OSŁABIENIE REAKCJI NA STYM. ADRENERGICZNĄ • NIEWYDOLNOŚĆ PRZY WYSIŁKU
SERCE • ZANIK MIĘŚNIA: • ZANIK BRUNATNY: WŁÓKNIENIE I NACIEKI AMYLOIDU • KRĘTY PRZEBIEG NACZYŃ WIEŃCOWYCH • SPADEK PODATNOŚCI ROZKURCZOWEJ • DEFORMACJA KOMÓR, ZANIK BELECZKOWANIA, POSZERZENIE OPUSZKI AORTY • WŁÓKNIENIE UKŁADU BODŹCOPRZEWODZĄCEGO
SERCE • TKANKA ŁĄCZNA: • UTRATA SPRĘŻYSTOŚCI- KOLAGEN/ELASTYNA, WAPNIENIE • WĘZEŁ ZATOKOWY: BRADYKARDIA, NIEWYDOLNOŚĆ WĘZŁA • ZABURZONE PRZEWODZENIE ŚRÓD I MIĘDZYPRZEDSIONKOWE
SERCE • UKŁAD BODŹCOPRZEWODZĄCY: • ZANIK KOMÓREK, DEGENERACJA, ZASTĘPOWANIE PRZEZ KK TŁUSZCZOWE, PRZEROST TK. ŁĄCZNEJ, ZWŁÓKNIENIE, ZWAPNIENIA, FA • REAKCJA NA REGULACJĘ AUTONOMICZNĄ • BLOKI S-A, A-V I OBWODOWE
SERCE • WĘZEŁ A-V: • BLOK A-V IO • BLOK A-V IIO • BLOKI ODNÓG: LBBB, RBBB • BLOK A-V III
FIZJOLOGIA - NACZYNIA KRWIONOŚNE • MIĘŚNIE GŁADKIE- SPADEK SIŁY SKURCZU • ŚRÓDBŁONEK: NO, ZAKRZEPY • SZTYWNOŚĆ ŚCIANY I OPÓR • ŻYŁY: ZMNIEJSZENIE PODATNOŚCI • NACZYNIA PŁUCNE : WZROST OPORU
CIŚNIENIE TĘTNICZE • RR: 100 + WIEK ? • OPÓR X POJEMNOŚĆ MINUTOWA • SPOŻYCIE SOLI • DIETA, ALKOHOL, PAPIEROSY • CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE • CZ. PSYCHOGENNE
NADCIŚNIENIE TĘTNICZE po 65 rż > 50% • PIERWOTNE • WTÓRNE: • CH. NEREK • CH. GRUCZOŁÓW DOKREWNYCH: TARCZYCA, NADNERCZA, PRZYSADKA, PRZYTARCZYCE I INNE • KOARKTACJA AORTY • CZ. GENETYCZNE
NADCIŚNIENIE PRZYSPIESZA STARZENIE • PRZYSPIESZENIE MIAŻDŻYCY • PRZEROST SERCA • CHF, FA, AEV • PRZEROST BŁONY ŚRODKOWEJ TETNIC • ZMIANY NARZĄDOWE
NADCIŚNIENIE TĘTNICZE • REHABILITACJA ? • TAK • BEZ WYSIŁKU IZOMETRYCZNEGO • Często inne ograniczenia
SERCE • POWIĘKSZENIE JAM • PRZEROST ZWŁASZCZA PRZEGRODY • ZACHOWANA F-CJA W SPOCZYNKU • ZMNIEJSZENIE SPRAWNOŚCI WYSIŁKOWEJ: CZĘSTOŚĆ, NAPEŁNIANIE, KURCZLIWOŚĆ, CZYNNOŚĆ ENDOKRYNNA ANP
SERCE • PRZEPŁYW WIEŃCOWY • GORSZA REAKCJA ADAPTACYJNA I ODRUCHOWA: HRV, HYPOTONIA ORTOSTATYCZNA • UKŁAD BODŹCO-PRZEWODZĄCY SERCA • APARAT ZASTAWKOWY
SERCE • APARAT ZASTAWKOWY: • ZASTAWKA AORTY I MITRALNA: • ZWŁÓKNIENIE, ZWAPNIENIA PO 70 RŻ 32% KOBIET, 14% MĘŻCZYZN, • ZABURZENIA FUNKCJI: ZWĘŻENIA, NIEDOMYKALNOŚĆ
ZWĘŻENIE ZASTAWKI AORTY • NABYTE: GORĄCZKA REUMATYCZNA • MIAŻDŻYCOWE • POWIERZCHNIA Z ~3 DO <1CM2 • GRADIENT • PRZEROST LK • ROZSTRZEŃ LK
ZWĘŻENIE ZASTAWKI AORTY • OBJAWY: • OBRZĘK PŁUC • UTRATY PRZYTOMNOŚCI I ZASŁABNIĘCIA • SPADEK RZUTU • TPV,FV • SPADEK PRZEPŁYWU WIEŃCOWEGO (GRADIENT) • BÓLE WIEŃCOWE : SPADEK PRZEPŁYWU(GRADIENT)
ZWĘŻENIE ZASTAWKI AORTY • OBJAWY cd: • TOWARZYSZĄCE ZMIANY MIAŻDŻYCOWE • NIEWYDOLNOŚĆ KRĄŻENIA • MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW • ZATORY OBWODOWE • BAKTERYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA
ZWĘŻENIE ZASTAWKI DWUDZIELNEJ (MITRALNEJ) • NABYTE: • GORĄCZKA REUMATYCZNA • MIAŻDŻYCOWE • POWIERZCHNIA ZASTAWKI ~5CM DO 1.5CM2 • GRADIENT, ROZSTRZEŃ LA, PCW
ZWĘŻENIE ZASTAWKI DWUDZIELNEJ (MITRALNEJ) • POWIKŁANIA: • MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW • ZATORY OBWODOWE • NIEWYDOLNOŚĆ KRĄŻENIA • ZAKAŻENIA DRÓG ODDECHOWYCH • BAKTERYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA • OBJAWY: • OBRZĘK PŁUC • KASZEL, KOŁATANIA SERCA, DUSZNOŚĆ, CHRYPKA
NIEDOMYKALNOŚĆ ZASTAWKI MITRALNEJ • NABYTA: • REUMATYCZNA • NIEDOKRWIENNA • CHF • ROZSTRZEŃ LA I LK • OBJAWY: • OSŁABIENIE, DUSZNOŚĆ • OBRZĘK PŁUC
NIEDOMYKALNOŚĆ ZASTAWKI MITRALNEJ • POWIKŁANIA: • FA • ZATOROWOŚĆ • ZAPALENIE WSIERDZIA • NIEWYDOLNOŚĆ KRĄŻENIA
NIEDOMYKALNOŚĆ ZASTAWKI AORTY • NABYTA: • REUMATYCZNA • MIAŻDŻYCOWA • ZZSK • ROZSTRZEŃ I PRZEROST LK (COR BOVINUM) • OBJAWY:OSŁABIENIE, DUSZNOŚĆ, KOŁATANIA SERCA, ZAWROTY GŁOWY, OMDLENIA, STENOKARDIA
NIEDOMYKALNOŚĆ ZASTAWKI AORTY • POWIKŁANIA: • FA • ZATOROWOŚĆ • BAKTERYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA
MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW • 350-600/MIN • SPADEK RZUTU • CZĘSTOŚĆ ROŚNIE Z WIEKIEM
MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW • PRZYCZYNY: • SAMOISTE • WADY SERCA • NADCZYNNOŚĆ TARCZYCY • NADCIŚNIENIE TĘTNICZE • CHNS • POCHP
MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW • OBJAWY: • KOŁATANIE SERCA • OSŁABIENIE • DUSZNOŚĆ • BÓLE W KLP • OMDLENIA I ZASŁABNIĘCIA
MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW • POWIKŁANIA: • CHF • TACHYKARDIOMIOPATIA • NIEWYDOLNOŚĆ KRĄŻENIA • ZATOROWOŚĆ OBWODOWA • POWIKŁANIA LECZENIA P-KRZEPLIWEGO
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA • JEST TO STAN, W KTÓRYM WIELKOŚĆ RZUTU MINUTOWEGO SERCA JEST NIEWYSTARCZAJĄCA W STOSUNKU DO POTRZEB ORGANIZMU • PRAWO FRANKA-STARLINGA: WYDOLNOŚĆ JEST FUNKCJĄ KURCZLIWOŚCI, OBCIĄŻENIA WSTĘPNEGO I NASTĘPCZEGO
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA AFTERLOADCO CHF PRELOAD, EDP,EDV
NIEWYDOLNOŚĆ SERCA • PRZYCZYNY: • CHOROBA NIEDOKRWIENNA SERCA • WADY SERCA WRODZONE I NABYTE • ZAPALENIE MIĘŚNIA SERCA • ZAPALENIE WSIERDZIA • ZAPALENIE OSIERDZIA • KARDIOMIOPATIE • ZABURZENIA RYTMU SERCA
ZAPOTRZEBOWANIE SERCA NA TLEN • HR • KURCZLIWOŚĆ • AFTERLOAD • WYSIŁEK DO GENEROWANIA CIŚNIENIA JEST WIĘKSZY NIŻ DO OBJĘTOŚCI (np. AoS vs AoI ) • RPP (RATE PRESSURE PRODUCT)
ZAPOTRZEBOWANIE SERCA NA TLEN • METABOLIZM TLENOWY • ZDOLNOŚĆ EXTRAKCJI TLENU (PO CS) • KWAS MLEKOWY - METABOLIZM BEZTLENOWY
ĆWICZENIE I REZERWA SERCA • REZERWA SERCA: ZDOLNOŚĆ DO ZWIĘKSZENIA PRACY SERCA (RZUTU) PRZY WZROŚCIE ZAPOTRZEBOWANIA TKANEK NA TLEN: HR I OBJ. WYRZUTOWA->CO 6->25L/MIN, O2 250->1500L/MIN, (TISSUE EXTRACTION)
WYSIŁEK W NIEWYDOLNOŚCI SERCA • WZROST ZAPOTRZEBOWANIA TKANEK NA TLEN • ZWIEKSZENIE DYSOCJACJI OXYHEMOGLOBINY • ZWIĘKSZENIE RZUTU SERCA • REDYSTRYBUCJA KRĄŻENIA
WYSIŁEK W NIEWYDOLNOŚCI SERCA • ZAWARTOŚĆ TLENU: • 18ml O2/dl tętnicza różnica 4ml • 14 ml O2/dl żylna • przy wysiłku różnica 12-14 ml O2/dl