1 / 34

OTOİMMÜNİTE

OTOİMMÜNİTE. DR. ALİ AKÇAY. OTOİMMÜNİTE. Genetik faktörlerin açık olarak rol oynadığı, sonradan kazanılmış hastalıkların oluşturduğu bir grup bozukluktur. Tek bir neden ya da mekanizma ile açıklanamaz.

jaguar
Download Presentation

OTOİMMÜNİTE

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. OTOİMMÜNİTE DR. ALİ AKÇAY

  2. OTOİMMÜNİTE • Genetik faktörlerin açık olarak rol oynadığı, sonradan kazanılmış hastalıkların oluşturduğu bir grup bozukluktur. • Tek bir neden ya da mekanizma ile açıklanamaz. • Otoantikorların küçük miktarları normalde de üretilebilir ve hücresel ilişkilerde fizyolojik rolü olabilir.

  3. MAJÖR TEORİLER • Normalde izole edilmiş antijenlerin ortaya çıkması • Anormal otoreaktiv hücresel klon oluşumuna neden olan anerji ya da defektif apopitosisden kaçış • Konakçı ile mikroorganizmalar arasındaki antijenlerin benzerliği • Helper ya da supresör T hücre fonksiyonlarında defekt

  4. GENEL ÖZELLİKLER - I • Otoimmün hastalıkların ortaya çıkmasında genetik bir hassasiyet de olasılıkla söz konusudur. • Otoimmün hastalıkların hemen tamamında çok sayıda mekanizma bir arada işlev görür. • Çoğu hastalık bağ dokusundaki (kollajen doku hastalıkları) immünolojik ve inflamatuar değişikliklerden köken alır. • Klinik özellikleri sıklıkla benzerdir. Bu nedenle ayırıcı tanı yapmak zordur.

  5. GENEL ÖZELLİKLER - II • Sık görülen bulgular sinovit, plörit, myokardit, endokardit, perikardit, peritonit, vaskülit, myozit, deri döküntüleri ve nefrittir. • Laboratuar testlerinde Coombs-pozitif hemolitik anemi, trombositopeni, lökopeni, immünoglobülin azlığı ya da fazlalığı, antinükleer antikorlar, romatoid faktör, kiryoglobülin, yanlış-negatif sifiliz testleri, yüksek kas enzimleri ve serum kompleman düzeylerinde değişiklikler görülebilir.

  6. GENEL ÖZELLİKLER - III • Laboratuar değişiklerinin bazıları hastalıksız ya da asemtomatik kişilerde de görülebilir. • Yaşlı kişiler, kronik enfeksiyonu olanlar ve çeşitli ilaçları kullanan hastalarda da bu testler yanıltıcı olarak pozitifleşebilir. • Bazen oluşan otonantikorlar patojenik olmayabilirler, bunlar zedelenmenin bir son ürünü ya da markeri olarak kabul edilirler (otoimmün tiroiditte antitiroglobülin antikorlar gibi)

  7. OLUŞUM MEKANİZMALARI • Hücre-aracılıklı otoimmünite • Antikor-aracılıklı otoimmünite • İmmün kompleks hastalığı

  8. HÜCRE-ARACILIKLI OTOİMMÜNİTE • Spesifik olarak immünize edilmiş otolog dokulara karşı T hücreleri aracılığı ile reaksiyon gelişmesidir. • Sitotoksik ya da killer T hücreler serum otoantikorları olmadan spesifik organda hasar oluştururlar. • Supresör T hücre aktivitesinde azalma ya da klonal anerji kaybına bağlı olarak ortaya çıkar. • Prototip hastalık SLE dir.

  9. İMMÜN KOMPLEKS HASTALIĞI • Oluşan otoantikorlar direkt olarak hedef organa hasar vermek yerine serumda otolog ya da heterolog antijene karşı reaksiyon vererek antijen-antikor kompleksleri oluştururlar. • Bu kompleksler otolog membranlara (glomerül bazal membranı gibi) nonspesifik olarak çökerler. Kompleman aktivasyonu olur. • Böylece o dokuda lokal inflamatuar yanıt ve hasar oluşur. • Prototip hastalıklar olarak SLE, RA, ilaçla olan hemolitik anemiler, trombositopeniler ve glomerulonefritler sayılabilir.

  10. ANTİKOR ARACILIKLI OTOİMMÜNİTE antikor Self antijenleri ile reaksiyon & hastalık ortaya çıkışı Otoantikor

  11. Otoantikor Yapımının Tetiklenmesi • Çevresel Antijenler • Antijenik cross-reactivity • İdiopatik cross-reactivity • Toleransı bozan costimulatory sinyaller • Yabancı-self protein komplekslerinden epitop yayılımı • Otoantijenler • Yabancı gibi tanınan otoantijenlerin salınımı • Otoantijen yapımı ve prezentasyonunda bozulma • Otoreaktif hücrelerin eliminasyonunda yetersizlik

  12. Otoantijenlerin Yapısı ve Fonksiyonu • Antijen • Hücre İçi • DNA • Histonlar • Ro (SS-A) • La (SS-B) • Sm • RNP • U1 RNA • P • 28S RNA • Ku/Ki • Hücre Membranı • Lenfosit • Eritrosit • Trombosit • Stres Proteini • Serum • Fosfolipid • RF • Yapı • Double Heliks • H1,H2A,H2B,H3,H4 • 52,60kDa protein • 48kDa fosfoprotein • B,B’,D ve E proteinleri • 68kDa A ve C proteinleri • Nükleer RNA • P0,P1,P2 ribozomal prot. • Ribozomal RNA • 70 ve 80kDa proteinler • CD45 ve diğerleri • ? • ? • HSP 73, 90 • Asidik fosfolipidler • IgG Fc • Fonksiyon • Transkripsiyon-replikasyon • Kromatin komponentleri • ? • Transkripsiyon bitirici faktör • Spliseosom komponenti • Spliseosom komponenti • Spliseosom komponenti • Protein sentezi bağlayıcı fak • GTPase bağlanma yeri • ? DNA tamiri • Fosfotirozin fosfotaz • - • - • Protein transportu • Koagülasyon • Antikor

  13. Anti-Jo1 Anti-ssDNA Anti-La Anti-GAD Anti-Scl70 Anti-lenfosit ANA Anti-Mi Anti-Sm Anti-Sentromer Anti-PM/Scl Anti Jo-1 ANCA Anti-ds DNA Anti-Ku AMA ACA Anti-Z DNA Anti-Eritrosit Anti-Parietal Hücre Anti-U1RNP Anti-Ro Anti-PCNA AHA Anti-KJ Anti-Düz kas Anti-Tiroglobilin Anti-SRP Anti-Mikrozomal AECA Anti-LKM1,2,3 Anti-Trombosit

  14. Klinik kullanımda otoantikorlar ANA AFA ANCA

  15. Anti-nükleer Antikorlar(ANA)

  16. Nükleer ANA Nükleolar Sitoplazmik Hücre nükleer elemanlarına karşı gelişen çeşitli otoantikorlar

  17. Anti-Nükleer Antikorlar • Nükleer • Kromatin • Anti-DNA:ds,ss,z • Histonlar • Ku • PCNA/Ga/LE-4 • Splisesomal • Sm • U1,2,4/6,5,7,11 snRNP • Diğer RNP • Ro (SS-A)/ • La (SS-B/Ha) • Mi-2 • P80-Koilin,MA-I • Nükleolar • RNA polimeraz I-II-III • Ribozomal RNP • Topoizomeraz- I (Scl-70) • U3 sno RNP (Fibrillarin) • Th sno RNP (Rnase MRP) • NOR 90 (hUBF) • PM-Scl (PM-1) • Sitoplazmik • tRNA Sentetaz • -Jo-1(His) • -Pl-7(Tir) • -PL-12(Ala) • -EJ(Gli) • -OJ((isol) • -Mas(Ser) • SRP • KJ • Fer(Elon F 1a)

  18. FANA ile ANA(+) ELISA ile spesifik Antikor ELISA ile yalancı (+) sonuç sık Ticari kit (+)

  19. ANA Pozitif Durumlar • Sağlıklı birey • Romatolojik • -SLE • -PM/DM • -SS • -Scl • -Vaskülitler • -RA • İlaca bağlı • KC Hastalıkları • -KAH,PBS • -Alkolik KC • Hematolojik Hastalıklar • -ITP • -AHA • Kronik İnfeksiyonlar • Malignansiler • -Lenfoma • -Lösemi • -Melanom • Solid Tm:Over,Meme,AC,Bb • AC Hastalıkları • -İdiopatik PF • -Asbestozis • -Primer Pul.HT • Diğer • Endokrin H. • Nörolojik H. • KBY • Organ Transplantasyonu

  20. Normal & ANA Prevalansı • ANA • -65 y> • -SLE çocuğu yakını • -SLE erişkin yakını • Anti-Ro • -SLE çocuğu yakını • -SLE erişkin yakını • -Gebe • Anti-La • Anti-DNA • -SLE çocuğu yakını • -SLE erişkin yakını % 1-5 20-36 30 21 0.44 5 3 0.5 3? 0.5-1 30 35

  21. ANA Pozitifliği • Sağlıklı bireylerde %1-5(1/40-320) • ANA (+) 2000 hasta incelenir ise • -SLE:1 • -SLE olmayan: 20-100 • -ANA +’lerde SLE:1/20-100 • -ANA + & Kas-iskelet semp: SLE 1/3 En sık romatoloji konsültasyonu nedeni

  22. ANA & Romatolojik Hastalıklar • Hastalık • SLE • Sistemik Skleroz • MCTD • PM/DM • Sjögren Sendromu ANA (+)’liği 99 97 93 78 96

  23. Anti-ds DNA Titresi Ölçümü & Klinik Kullanımı • Yüksek Titre • %90 SLE • Aktif Hastalık • Düşük Titre • Anti-ss DNA • RA • SS • MCTD • Kr.İnfeksiyonlar • Kr. KC Hastalığı • Yaşlılık

  24. ANA & KDH SS 5 10-20 5 5 5 60-70 45-60 5 5 5-10 5 5 5 Scl 5 10-20 5 5 20 5 5 20-30 25-30 50-60 5 5 5 PM/DM 5 10-20 5 5 5 5 5 5 5 5-10 50 30 55 MCTD 5 10-20 5 5 95-100 5 5 5 5 5 5 5 5 • Antikor • ds DNA • ss DNA • Histon • Sm • U1 RNP • Ro • La • Scl-70 • Sentromer • Nükleoler • PM-1 • Jo-1 • Ku SLE 65-80 60-70 70 30-40 35-45 30-40 15 5 5 5 5 5 10

  25. Anti-Nötrofil Sitoplazmik Antikorlar (ANCA)

  26. ANCA Tipi & Klinik İlişki • Tip • cANCA • pANCA • Atipik ANCA • Catepsin G • Azurocidin • Lactoferrin • Lysozyme • BPI • Antijen • Proteinaz 3 • Myeloperoksidaz • Elastase • Catepsin G • Azurocidin • Lactoferrin • Lysozyme • BPI • İlişkili Hastalık • WG • MPA • CSS • Renal vaskülitler • RPGN • MPA • KDH • ÜC • CH • Otoimmun hepatitler

  27. Anti-Nötrofil Sitoplazmik Ab.(ANCA) • 1982-Davies ve ark. • Küçük ve orta boy vaskülit patogenezi • Üç ayrı tip ANCA • perinükleer : pANCA • sitoplazmik : cANCA • atipik

  28. ANCA (+) Hastalıklar • Vaskülitler • Romatolojik Hastalıklar • İBH(CH:10-40, UC:40-80) • Otoimmun KC hastalıkları • Primer Sklerozan Kolanjit • İnfeksiyonlar: G(-) m.o. • Malignansiler • Myelodisplastik sendromlar • Diabetes mellitus • İlaçlar: (Hidralazin,minosiklin) • Diğer

  29. ANCA & Vaskülitler pANCA % 5-20 60-80 5-20 20-40 ? - - - - cANCA % 80-95 20-40 5-20 0-10 ? - - - - • Wegener Granülomatozu • Mikroskopik polianjiit • Churg-Straus Sendromu • Poliarteritis Nodoza • Kawasaki Hastalığı • Behçet Hastalığı • Henöch-Schönlein Purpurası • Takayasu Arteriti • Dev Hücreli Arterit

  30. ANCA & Otoimmun Romatizmal Hastalıklar Romatoid Artrit SLE JRA Sjögren Sendromu PM/Dermatomyozit Reaktif Artrit Relapsing Polikondrit AFS Skleroderma Atipik ANCA ANCA + Romatolojik Hastalık & Vaskülitik Seyir ?

  31. Anti-Fosfolipid Antikorları (AFA)

  32. Anti-Fosfolipid Antikorlar Negatif yüklü fosfolipidlere, fosfolipid bağlayan proteinlere ve fosfolipid-prot komplekslerine bağlanabilen Ig G, M, A yapısında olabilen heterojen bir grup otoantikor

  33. Antifosfolipid Antikorlar • Reagin • Lupus Antikoagulanı (LAC) • Antikardiolipin Antikorlar (ACA) • Spesifik Anyonik Fosfolipd Antikorları • Antifosfaditil Serin • Antifosfatidik Asit • Antifosfatidil İnozitol • Spesifik Nötral Fosfalipid Antikorları • Antifosfaditil Etonolamin

  34. AFS Tanı Kriterleri • Klinik • Venöz Tromboz • Arterial Tromboz • Tekrarlayan Fetal Kayıp • Trombositopeni • Serolojik • LA Pozitifliği • IgG ACA Pozitifliği • IgM ACA Pozitifliği Tanı için en az bir klinik ve bir serolojik bulgu gereklidir Serolojik test 2 ay ara ile iki kez orta veya yüksek titrede pozitif olmalıdır

More Related