«Орон нутгийн бїртгэлийн їйл ажиллагааны єнєєгийн байдал, цаашид анхаарах асуудлууд»

1. «Орон нутгийн бїртгэлийн їйл ажиллагааны єнєєгийн байдал, цаашид анхаарах асуудлууд» Тамгын газрынМэдээлэл, шинжилгээ їнэлгээний хэлтсийн ахлах мэргэжилтэн Б.Ариунболд

2. Нэг. Удирдлага, зохион байгуулалтын чиглэлээр Улсын бїртгэлийн їйл ажиллагааг тєв, орон нутагт бэхжїїлэх, албан хаагчдыг мэргэжил арга зїйн удирдлагаар хангах ажлын хїрээнд «Улсын бїртгэлийн байгууллагын удирдах ажилтны нэгдсэн зєвлєгєєн»-ийг энэ оны 2 дугаар сарын 23-25-ны єдрїїдэд Улаанбаатар хотноо Ерєнхий газрын удирдлага, газар, хэлтсийн дарга, орон нутгийн улсын бїртгэлийн газар, хэлтсийн дарга нарыг хамруулан зохион байгуулж, 2011 онд хийхээр тєлєвлєсєн ажил, арга хэмжээний талаар зєвлєлдєж, їїрэг чиглэл єгч ажиллав.

3. Зєвлєгєєний їеэр орон нутгийн улсын бїртгэлийн газар, хэлтсийн 2010 оны їйл ажиллагааг дїгнэж, газар, хэлтсийн дарга нартай Улсын бїртгэлийн ерєнхий газрын дарга 2011 оны їр дїнгийн гэрээ байгуулах арга хэмжээг зохион байгуулав. • Энэ онд орон нутгийн Улсын бїртгэлийн хэлтсийн дарга нар Улсын бїртгэлийн ерєнхий газрын дарга болон аймгийн Засаг даргатай їр дїнгийн гурвалсан гэрээг байгуулан гэрээнд заасан їйл ажиллагааг хэрэгжїїлэн ажиллаж байна. • Улсын бїртгэлийн ерєнхий газраас 2011 онд улсын бїртгэлийн їйл ажиллагааг орон нутагт бэхжїїлэх чиглэлээр олон ажил, арга хэмжээг зохион байгуулан ажиллаж байна. • Улсын бїртгэлийн їйл ажиллагааг тєв, орон нутагт бэхжїїлэх, їйлчилгээг иргэдэд хїртээмжтэй хїргэх, анхан шатны нэгж дэх бїртгэлийн їйл ажиллагаа, хяналтыг сайжруулах зорилгоор Засгийн газрын 2011 оны 20 дугаар тогтоолын дагуу сум, дїїрэг, хорооны бїртгэлийн ажилтныг тус газрын орон нутаг дахь, салбар нэгжид шилжїїлэн орон тоо, бїтцийн асуудлыг шийдвэрлэх ажлын хїрээнд шаардлагатай зарим хууль, Засгийн газрын тогтоолд нэмэлт, єєрчлєлт оруулахаар судалгаа, тооцоо хийх, санал боловсруулах їїрэг бїхий «Ажлын хэсэг»-ийг байгуулж, зарим асуудлыг 2011 оны тєсвийн тодотголд тусгуулахаар холбогдох арга хэмжээг авч байна.

4. Улсын бїртгэлийн їйл ажиллагааны ачааллыг бууруулах, тєвлєрлийг сааруулах зорилгоор орон нутагт їйл ажиллагаа явуулах тєрийн бус байгууллага, їйлдвэрчний эвлэлийн байгууллагын улсын бїртгэлийг тухайн орон нутагт нь бїртгэх зохион байгуулалтын арга хэмжээг авч, бїртгэлийн ажлыг 7 дугаар сарын 1-ний єдрєєс эхлїїлээд байна. • Энэхїї бїртгэлтэй холбогдуулан аймаг, орон нутагт їйл ажиллагаа явуулдаг нийт 592 тєрийн бус байгууллага болон їйлдвэрчний эвлэлийн байгууллагын хувийн хэргийг аймгийн Улсын бїртгэлийн хэлтсїїдэд хїлээлгэн єгєв.

5. Мянганы сорилтын сангийн «Хөрөнгийн эрхийн төсєл»-ийн хүрээнд бїсийн тулгуур тєв - 8 аймгийн Улсын бїртгэлийн хэлтэс, 4 дїїргийн бїртгэлийн тасгийн болон тус газрын 1, 3 дугаар байрны засвар тохижилтын ажил хийгдэж, автомашин нийлүүлэх гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулаад байна. • Төв аймгийн Улсын бїртгэлийн хэлтсийн засварын ажил дуусч ашиглалтад хүлээж аваад байна. • 6 аймаг, 2 дүүргийн Улсын бїртгэлийн хэлтэс, тасгуудын байранд засвар тохижилтын ажил хийгдэж байна.

6. Орон нутгийн Улсын бүртгэлийн байгууллагын үйл ажиллагааг бэхжүүлэх, улсын бїртгэлийн їйлчилгээний орчныг сайжруулах зорилгоор Хөвсгөл, Увс аймгийн Улсын бүртгэлийн хэлтсийн байрыг шинээр барих, барилга угсралтын ажлын гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулахаар тендер зарлан үнэлгээ хийгдэж байна. • Улсын бїртгэлийн хэлтсийн жишиг байрны зургийг хийлгэж, Хөвсгөл, Увс аймгийн Улсын бүртгэлийн хэлтсийн байрыг шинээр бариулахаар тогтов.

7. Улсын бїртгэлийн байгууллагыг автомашинаар хангах ажлын хїрээнд Тєрийн ємчийн хорооны 2011 оны 193 дугаар тогтоолоор байгууллагын албан хэрэгцээнд ашиглах автомашины тєрєл, тоо хэмжээг тогтоолгож, тус газар болон Баянхонгор, Баян-Өлгий, Булган, Говь-Алтай, Дундговь, Дорноговь, Сүхбаатар, Увс аймгийн Улсын бїртгэлийн хэлтэст 2011 онд төсвийн хєрєнгєєр, Євєрхангай, Хэнтий, Орхон, Дархан-Уул, Завхан, Ховд, Тєв, Дорнод аймгийн Улсын бїртгэлийн хэлтэс, Нийслэлийн бүртгэлийн газарт Монголын Мянганы Сорилтын сангийн «Хєрєнгийн эрхийн тєсєл»-ийн санхїїжилтээр автомашин худалдан авах ажиллагааг эхлїїлээд байна. • Улсын бїртгэлийн байгууллагыг автомашинаар хангах ажлын хїрээнд орон нутгийн Засаг даргын Тамгын газартай хамтран автомашин худалдан авахаар ажиллаж байгаа бөгөөд одоогийн байдлаар Хөвсгөл, Сүхбаатар, Увс, Говь-Алтай, Булган, Дорноговь, Дундговь аймгуудын Улсын бїртгэлийн хэлтэст автомашин хүлээлгэн өгөөд байна.

8. Хоёр. Эрх зїйн орчинг сайжруулах чиглэлээр • Óëñûí á¿ðòãýëèéí åðºíõèé õóóëüòàé íèéö¿¿ëýí áóñàä õîëáîãäîõ õóóëьд íýìýëò, ººð÷ëºëò îðóóëàõ хуулийн òºñëèéã áýëòãýõ àæëûí õýñãийг áàéãóóëàí Азийн сангийн тєслєєр зєвлєхийг сонгон хамтран àæèëëàæ байна. • Улсын бїртгэлийн їйл ажиллагааг тїргэн шуурхай болгох хїргэх, бїртгэх їйл ажиллагааны шат дамжлагыг тодорхой болгох, бїртгэлийг зєрчил дутагдалгїй хийх ажлын хїрээнд «Иргэний улсын бїртгэл хєтлєх журам», «Эд хєрєнгийн эрхийн бїртгэл хєтлєх журам», «Хуулийн этгээдийн улсын бїртгэл хєтлєх журам»-ыг боловсруулж батлуулан їйл ажиллагаандаа мєрдєн ажиллаж байна. • Иргэн, эдийн засгийн холбогдолтой 30 хуулийн давхардал, хийдэл, зєрчлийг тогтоож, холбогдох хуульд нэмэлт, єєрчлєлт оруулах хуулийн тєсєлд єгєх саналыг боловсруулан Тэргїїн шадар сайдын ажлын албанд тус тус хїргїїлээд байна.

9. Гурав. Иргэний шинэчилсэн бїртгэлийн талаар • Хїний хєгжил сангийн тухай хууль, Монгол Улсын иргэний шинэчилсэн бүртгэл явуулах òóõàé Улсын Их Хурал, Засгийн газрын шийдвэрїїдийг хэрэгжїїлэх ажлын хїрээнд Ерєнхий газраас єгсєн їїрэг чиглэлийн дагуу иргэний шинэчилсэн бїртгэлийг улсын хэмжээнд зохион байгуулан ажиллаж, єнєєдрийн байдлаар орон нутгийн хэмжээнд 98.7 хувьтай явагдаж байна. • Иргэний шинэчилсэн бїртгэлд бїртгэгдсэн бїртгэлийн болон баримт бичгийн зєрчилтэй иргэний зєрчлийг арилгуулахаар Ерєнхий газрын даргын 2010 оны 716 дугаар тушаалын дагуу 2011 оны 1 дїгээр сард 21 аймгийн Улсын бїртгэлийн хэлтсээс 29 хоногт 41 хяналтын байцаагч болон улсын бїртгэгч нар Ерєнхий газарт ажиллаж їндсэн мэдээллийн санд бїртгэлгїй 90693 мэдээллийг тусгахаас 67657 мэдээллийг оруулсан байна. • Мєн Ерєнхий газраас Иргэний шинэчилсэн бїртгэлийн ажлыг дїгнэх видео бага хурлыг орон нутгийн улсын бїртгэлийн газар, хэлтсийн удирдлага, албан хаагчдыг оролцуулан 2011 оны 1 дїгээр сарын 15-ны єдєр зохион байгуулж, ажлын їр дїнгийн талаар санал бодлоо солилцож, цаашид авах арга хэмжээний талаар зєвлєлдєн ажилласан.

10. Дєрєв. Сургалтын ажлын талаар • Иргэний шинэчилсэн бїртгэлийн ажлыг дїгнэх видео бага хурлыг орон нутгийн улсын бїртгэлийн газар, хэлтсийн удирдлага, албан хаагчдыг оролцуулан 2011 оны 1 дїгээр сарын 15-ны єдєр зохион байгуулж, ажлын їр дїнгийн талаар санал бодлоо солилцож, цаашид авах арга хэмжээний талаар зєвлєлдєв. • Монголын Мянганы сорилтын сангийн “Хєрєнгийн эрхийн тєсөл”-ийн хүрээнд 21 аймгийн Улсын бүртгэлийн хэлтсийн Эд хєрєнгийн эрхийн бїртгэлийн тасгийн дарга, тус газрын эд хєрєнгийн эрхийн улсын бїртгэгч нарыг хамруулсан “Эд хєрєнгийн эрхийн бїртгэлийн їйл ажиллагааг боловсронгуй болгох чиг хандлага-1, 2” сэдэвт семинарыг 2011 оны 1 дїгээр сарын 20-21, 4 дїгээр сарын 25-26-ны єдрїїдэд зохион байгуулан ажиллав. • Улсын бїртгэлийн байгууллагын 2011 онд хэрэгжїїлэх ажил, арга хэмжээний талаар зєвлєлдєх, орон нутгийн бїртгэлийн байгууллага, албан хаагчдыг мэргэжил арга зїйн удирдлагаар хангах, ажлын удирдамж, чиглэл єгєх зорилгоор «Улсын бїртгэлийн байгууллагын удирдах ажилтны нэгдсэн зєвлєгєєн»-ийг 2 дугаар сарын 23-25-ны єдрїїдэд Улаанбаатар хотноо тус газрын удирдлага, газар, хэлтсийн дарга, орон нутгийн улсын бїртгэлийн газар, хэлтсийн дарга болон холбогдох албан хаагчдыг хамруулан зохион байгуулан ажилласан болно.

11. Зєвлєгєєнд урилгаар Тагнуулын ерєнхий газар, Нийслэлийн прокурорын газар, Авлигатай тэмцэх газар, Цагдаагийн ерєнхий газар, Удирдлагын академи, Мэдээлэл, шуудан, харилцаа холбоо, технологийн газар, Монголын мянганы сорилтын сан, АНУ-ын Азийн сан зэрэг хамтран ажилладаг байгууллагудын удирдах албан тушаалтан, багш нар оролцож, холбогдох чиглэлээр илтгэл, танилцуулга хийж хамтран ажиллав. • Хуулийн этгээдийн зарим бїртгэлийг орон нутагт хийж эхэлсэнтэй холбогдуулан бїртгэлийн їйл ажиллагааны талаарх арга зїйн зєвлєгєє єгєх, дадлагажуулах сургалтыг 21 аймгийн хуулийн этгээдийн улсын бїртгэгч нарыг хамруулан энэ оны 6 дугаар сарын 2-4-ний єдрїїдэд зохион байгуулав. • Орон нутгийн Улсын бїртгэлийн газар, хэлтсїїд нь Ерєнхий газраас зохион байгуулсан сургалт, семинарт хамрагдахын зэрэгцээ ажилтан, албан хаагчдынхаа мэдлэг, чадварыг дээшлїїлэхэд анхааран ажиллаж, аймгийнхаа удирддлага, ИТХ болон ЗДТГ-аас зохион байгуулсан сургалтуудад идэвхтэй хамрагдсан байна. • ̺í орон нутгийн Улсын бїртгэлийн хэлтсїїд нь ñóìäûí èðãýíèé á¿ðòãýëèéí àæèëòíóóäûí ñóðãàëò ñåìèíàðûã çîõèîí áàéãóóëж, сум тус бүрээр зөрчилтэй байгаа иргэдийг нэг бүрчлэн үндсэн мэдээллийн санд тулгалт хийлгэж, зөрчлийг хэрхэн арилгах талаар арга зїйн зєвлєгєє єгч, тодорхой арга хэмжээ авч ажилласан нь тєрийн бїртгэлийн їнэн зєв байх зарчим, тєрийн бодлогыг зєв зїйтэй хэрэгжїїлж байгаа сайшаалтай ажил болж байна.

12. Тав. Бàéãóóëëàãûí íýýëòòýé áàéäëûã õàíãàõ ÷èãëýëýýð àâñàí àðãà õýìæýý • Орон нутгийн Улсын бїртгэлийн хэлтсїїд нь улсын бїртгэлийн їйл ажиллагаа, холбогдох хууль тогтоомжийг олон нийтэд сурталчлах, иргэдийг бїртгэлд єргєнєєр хамруулах зорилгоор орон нутгийн телевиз, хэвлэл мэдээллийн байгууллагуудтай 2011 онд хамтран ажиллах гэрээ байгуулж ажиллаж, орон нутгийн радио болон телевизээр 187 удаагийн мэдээ, мэдээлэл, ярилцлага, сонин хэвлэлд 73 удаа нийтлэл гаргасан байна. • Мєн хагас жилийн тайлангийн хугацаанд «Нээлттэй хаалганы єдєр»-ийг тус бїр 6 удаа зохион байгуулан ажилласан байна. • Їйлчилгээний соёлыг дээшлїїлэх иргэдэд тїргэн шуурхай їйлчлэх, байгууллагын ил тод байдлыг хангах зорилгоор «Бүртгэлийн нэгдсэн лавлах 1890» утасны сурталчилгааг орон нутгийн Улсын бїртгэлийн хэлтсїїд мэдээллийн самбартаа байршуулан иргэдийн санал, хїсэлт, єргєдєл, гомдол хїлээн авч, лавлагаа єгч ажиллаж байна. • Їйлчилгээний заалуудад улсын бїртгэл хийлгэхэд шаардагдах бїрдїїлэх баримт бичгийн жагсаалт, єргєдлийн маягтыг хэвлэн мэдээллийн самбарт байршуулан иргэдэд їйлчилж байгаа нь иргэдийг олон дахин явах, єргєдлєє бичиж чадахгїй буруу бичиж дахин асуух зэрэг урьд ємнє гарч байсан цаг їрсэн чирэгдлийг арилгасан сайн ажил болсон байна. • Тухайлбал, Євєрхангай аймгийн Улсын бїртгэлийн хэлтэс нь бүртгэлийн үйл ажиллагааг сурталчлах ажлын хїрээнд өөрчлөлт орсон хууль, дүрэм, журмыг иргэдэд сурталчлан таниулах зорилгоор Сурталчилгааны баг, Сургалтын багийг байгуулан үйл ажиллагаагаа явуулж эхлээд байна. • Чингэлтэй, Сонгинохайрхан, Хан-Уул, Налайх, Баянгол, Баянзүрх дүүргүүдийн Бүртгэл мэдээллийн тасгууд халамж үйлчилгээ, нийгмийн даатгал, мэргэжлийн хяналт, банк болон нотариатын їйлчилгээг нэг дор тєвлєрїїлж иргэдэд улсын бүртгэлийн үйлчилгээг нэг цэгээс хүргэн ажиллаж байна. • Мөн “Угтах үйлчилгээ”-г шинээр зохион байгуулж, энэ үйлчилгээг тогтмолжуулан байна.

13. Зургаа. Улсын бїртгэл хєтлєх їйл ажиллагаа Иргэний улсын бїртгэлийн чиглэлээр 2011 оны хагас жилийн тайлангийн хугацаанд иргэний гэр бїлийн байдлын 8 тєрлийн 71154 á¿ðòãýë хийгдсэн нь ємнєх оны мєн їетэй харьцуулбал 24.4 хувиар єссєн байна.Їїнд: тєрсний бїртгэл 32263, гэрлэлтийн бїртгэл 4385, гэрлэлт сэргээсний бїртгэл 28,гэрлэлт цуцалсны бїртгэл 1401, їрчлэлтийн бїртгэл 1207, Эцэг тогтоосны бїртгэл 6455, овог, эцгийн нэр, нэр єєрчилсний бїртгэл 16484,Нас барсны бїртгэл 8931 тус тус хийгдсэн байна. ● Гадаадад зорчих эрхийн бїртгэлийн чиглэлээр: Орон нутгийн улсын бїртгэлийн газар, хэлтсїїд нь гадаадад зорчих эрхийн бїртгэлийн холбогдох хууль, эрх зїйн актын хїрээнд дараах бїртгэлийн ажлуудыг хийсэн байна. Їїнд: Тайлангийн хугацаанд нийт 11143 їндэсний энгийн гадаад паспорт, 1468 хїїхдийн хавсралт їнэмлэх олгож, 7803 иргэний гадаад ïàñïîðòûí õóãàöààã ñóíãàæ ажиллав. Үүнийг 2010 оны мөн үетэй харьцуулбал гадаад паспорт олголт 48.5 õóâèàð, хүчинтэй хугацааны сунгалт 25.9 õóâèàð, õ¿¿õäèéí хавсралт ¿íýìëýõ олголт 9.6 õóâèàð òóñ òóñ єссєн ¿ç¿¿ëýëòòýé áàéíà. ● Èðãýíèé ¿íýìëýõ, шилжилт хөдөлгөөний талаар: Нийт 91253 иðãýíä èðãýíèé ¿íýìëýõ îëãîñоí нь ємнєх оны мєн їетэй харьцуулбал 51 хувиар буурсан їзїїлэлттэй байна. Їїнээс èðãýíèé ¿íýìëýõèéã 27786 èðãýíä äàõèí îëãîж, 25, 45 íàñíû õóãàöààíû ñóíãàëò 33687-ийг хийсэн байна. Иргэний шилжилт хєдєлгєєний бїртгэлийн хїрээнд Иргэний бїртгэлийн тухай хууль, мєн Засгийн газрын 2002 оны 214 дїгээр тогтоолоор баталсан “Монгол Улсын иргэн шилжин суурьших хєдєлгєєнийг бїртгэх, мэдээлэх журам“-ын хїрээнд дараах бїртгэлийн ажлуудыг гїйцэтгэсэн байна. Їїнд: аймаг, хотоос бїрмєсєн шилжин явсан 23077, шилжин ирсэн 21651, сум, дїїргээс шилжин явсан 48733, хаягийн хєдєлгєєн 71075 иргэнд хийсэн байна.

14. Хуулийн этгээдийн улсынбїртгэлийн чиглэлээр • Орон нутгийн улсын бїртгэлийн хэлтсийн хуулийн этгээдийн бїртгэгч нь нєхєрлєл, хоршоо, компани, улсын тєсєвт їйлдвэрийн газар байгуулсан, єєрчлєн байгуулсан, тїїний їїсгэн байгуулах баримт бичигт єєрчлєлт орсон, татан буулгасныг улсын бїртгэлд бїртгэж, тэдгээрийг улсын бїртгэлийн жагсаалтад хєтєлж, хуулийн этгээдэд улсын бїртгэлийн гэрчилгээ олгож, хуулийн этгээдийг шинэчилсэн бїртгэлд хамруулж, иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагын хїсэлтээр лавлагаа єгч, хуулийн этгээдийн нэрийн баталгаажуулалтыг тухай бїр хийжээ. • 2011 оны эхний хагас жилийн тайлангийн хугацаанд шинээр байгуулагдсан ХК-4, ХХК-3943, нєхєрлєл-48, хоршоо-46, улсын тєсєвт їйлдвэрийн газар-20, Төрийн өмчит ААТҮГ-1, орон нутгийн өмчит ААТҮГ-4 нийт 74066хуулийн этгээдийг улсын бїртгэлд бїртгэж, улсын бїртгэлийн гэрчилгээ олгосон байна.

15. Эд хєрєнгийн эрхийн улсын бїртгэлийн чиглэлээр • 2011 îíы эхний хагас жилийн байдлаар эд хөрөнгө өмчлөх, эзэмших, ашиглах эрхтэй холбоотой улсын бїртгэлийн нийт 146432 ìýä¿¿ëãèéã иргэн, хуулийн этгээдэас õ¿ëýýí àâ÷, õÿíàсан нь ємнєх оны мєн їетэй харьцуулбал 49.9 хувиар єссєн їзїїлэлттэй áайна. Тýäãýýðèéí 142948 ìýä¿¿ëýãò ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëэн á¿ðòãýë áàòàëãààæóóëàëò хийж, øààðäëàãà õàíãààã¿é 3484 ìýä¿¿ëãèéã õÿíàæ, ä¿ãíýëò ãàðãàí áóöààñàí áàéíà. • Èðãýä, õóóëèéí ýòãýýäýä энэ хугацаанд эä õºðºí㺠ºì÷ëºõ, ýçýìøèõ, àøèãëàõ ýðõèéí òàëààðõ 26466 ëàâëàãàà олгосон нь ємнєх оны мєн їетэй харьцуулвал 58.8 хувиар єссєн їзїїлэлттэй байна. • Мєн їйлчилгээний хураамжид 930.993.251 тєгрєг, тэмдэгтийн хураамжид 318.539.438 тєгрєг, эд хєрєнгє ємчлєх эрхээ худалдсанаас оруулсан татварын орлого 6.430.967.395 тєгрєгийг тус тус оруулсан байна. • 2011 îíû 5 äóãààð ñàðûí áàéäëààð îðîí íóòàãò 204796 õóâèéí õýðýã õàäãàëàãäàæ áàéãààãààñ, ãàçàð-87108, ãàçðààñ áóñàä ¿ë õºäëºõ ýä õºðºíãº-117668, õºäëºõ õºðºíãийн 20 хувийн хэрэг хадгалагдаж áàéна.

16. Бїртгэлийн хяналтын ажлын талаар • Тайлангийн хугацаанд нийт иргэний бүртгэлийн чиглэлээр 21518 удаа шалгалт хийж, 10762 зєрчил илрїїлж, їїнээс 9257 зєрчлийг арилгасан байна. • Ерєнхий газрын Бүртгэлийн хяналтын газраас Төв аймгийн Улсын бїртгэлийн хэлтэс болон сумдын бүртгэлийн үйл ажиллагаанд иж бүрэн шалгалт хийж, шалгалтаар илэрсэн зөрчлийг арилгуулахаар улсын байцаагчийн мэдэгдэл хүргүүлсэн байна. • Бүртгэлийн хяналтын газарт Орон нутгийн хяналтын улсын байцаагч нараас 600 ширхэг дүгнэлт, регистрийн дугаар өөрчилснийг мэдэгдсэн 85 ширхэг хаатр-25 маягтыг хянуулахаар хүргүүлсэн байна.

17. Мэдээлэл, технологийн чиглэлээр • Орон нутагт бїртгэлийн їйл ажиллагааг тасралтгїй, хэвийн явуулах їїднээс аймаг, нийслэл, сум дүүргийн хэмжээнд иргэний бүртгэлийн програм, орон нутгийн эд хөрөнгийн эрхийн бүртгэлийн албадад ашиглагдаж байгаа “REAL”, хуулийн этгээдийн “LER”, иргэний бүртгэлийн “CIVILRЕG” багц програмд гарсан алдаа, гэмтлийг засварлаж, хэвийн ажиллагааг хангаж ажилласан байна. • Сэлэнгэ аймгийн Хушаат, Сүхбаатар сум, Хэнтий аймгийн Дэлгэрхаан сумын иргэний шинэчилсэн бүртгэлийн зөөврийн компьютер ораклийн алдаа зааж ажиллахгүй байсныг баазыг хуулан авч, шинээр image явуулж hardware id-ийг идэвхижүүлж хэвийн болгоэ ажиллав. • Дорнод аймгийн Үл хөдлөх эд хөрөнгийн бүртгэлийн, Өмнөговь, Дундговь, Хөвсгөл аймгийн хуулийн этгээдийн тасгийн сервер компьютерийн програм хангамжийг шинэчлэн суулгаж, хэвийн ажиллагаанд оруулав. Орон нутгийн бүртгэлийн ажилтнуудын хүсэлтээр тэдний компьютерт Netsupport Control-оор хандан 92 удаа хэрэгцээт програмыг суулгаж, холбогдох тохиргоог хийн хэвийн үйл ажиллагааг хангаж ажиллав. • Аймаг, нийслэлийн серверүүдийн хооронд мэдээлэл солилцох процесс удаашралтай байсан тул иргэний үнэмлэхний мэдээллийн санг DVD-д бичиж аймгуудад тараах арга хэмжээ авав. Хуулийн этгээдийн мэдээллийн санг 21 аймаг, Багануур дүүргийн серверт хуулж бэлтгэн ажиллав.

18. Бїртгэлийн архивын чиглэлээр • Орон нутгийн Улсын бїртгэлийн хэлтсїїд нь архивын їйл ажиллагаандаа холбогдох хууль, журам, зааврыг удирдлага болгон архивын сангийн бїрдїїлэлтийг баяжуулан цэгцлэх, сайжруулах, иргэд, байгууллагыг їнэн, зєв мэдээллээр ханган ажилласан байна. • Архивын хадгаламж, хувийн хэрэгт тооллого хийж, бїртгэлийн дэвтрийг сэргээж засварлан, урьд онуудын їлдэгдэл ХААТР маягтуудыг їндсэн мэдээллийн санд байрлуулах, шилжсэн иргэдийн хувийн хэргийг тухайн аймаг, хотуудад хїргїїлэх арга хэмжээ авч ажилласан байна. • Тухайлбал, Хэнтий, Нийслэлийн бүртгэлийн газар архивын тооллогын ажлыг хийж дуусгасан байна. • Увс аймгийн Улсын бїртгэлийн хэлтэс архивтаа шинээр хаягийн сан үүсгэж ажиллаж, Баянхонгор, Завхан аймгууд Хуулийн этгээдийн хувийн хэргийг тоолж, Дархан –Уул аймаг иргэний баримтын архивын тооллогыг хийж дуусгасан байна. • Тайлангийн хугацаанд архивын санд 362093 маягтыг байрлуулж архивын сангийн баяжилтыг хийсэн байна.

21. АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА.