400 likes | 1.11k Views
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI. KÖMÜR JEOLOJİSİ. YAKMA (COMBUSTION) TEKNOLOJİSİ KOKLAŞTIRMA (COKING) TEKNOLOJİSİ GAZLAŞTIRMA (GASIFICATION) TEKNOLOJİSİ SIVILAŞTIRMA (LIQUIFICATION) TEKNOLOJİSİ KİMYASAL MADDE ÜRETİLMESİ (CHEMICALS FROM COAL). Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN. Kavuşan JEM408 1/34.
E N D
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ • YAKMA (COMBUSTION) TEKNOLOJİSİ • KOKLAŞTIRMA (COKING) TEKNOLOJİSİ • GAZLAŞTIRMA (GASIFICATION) TEKNOLOJİSİ • SIVILAŞTIRMA (LIQUIFICATION) TEKNOLOJİSİ • KİMYASAL MADDE ÜRETİLMESİ (CHEMICALS FROM COAL) Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 1/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ YAKMA TEKNOLOJİSİ TEMEL REAKSİYONLARI • Tam Yakma • C + O2 → CO2 + ΔQ • Sınırlı Yakma • C + 1/2 O2 → CO + ΔQ • CO + 1/2 O2 → CO2 +ΔQ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 2/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ • KULLANIM AMACINA GÖRE YAKMA METOTLARI • EV VE KÜÇÜK SANAYİİ TİPİ YAKMA ÜNİTELERİ • ELEKTRİK ÜRETİM TEKNOLOJİSİNE UYGUN YAKMA ÜNİTELERİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 3/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ • TEKNOLOJİLERİNE GÖRE YAKMA METOTLARI • SABİT YATAK (FIXED BED) YAKMA TEKNOLOJİLERİ • AKIŞKAN YATAK (FLUID BED) YAKMA TEKNOLOJİLERİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 4/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ SABİT YATAK (FIXED BED) YAKMA TEKNOLOJİLERİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 5/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ • SABİT YATAK (FIXED BED) YAKMA TEKNOLOJİSİ • ALTTAN YAKMA • ÜSTTEN YAKMA Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 6/34
Alttan Yakma KÖMÜR JEOLOJİSİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI BACA GAZI KÖMÜR YANMA ZONU KÜL HAVA Kavuşan JEM408 7/34
KÖMÜR JEOLOJİSİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI • Üstten Yakma KÖMÜR HAVA YANMA ZONU BACA GAZI KÜL Kavuşan JEM408 8/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ BİLİNEN İLK ALTTAN YAKMA ÜNİTESİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 9/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ AKIŞKAN YATAK YAKMA ÜNİTELERİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 10/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI AKIŞKAN YATAK YAKMA ÜNİTELERİ KÖMÜR JEOLOJİSİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 11/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ AKIŞKAN YATAK YAKMA ÜNİTELERİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 12/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI TERMİK SANTRALİN ELEMANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 13/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TEKNOLOJİSİ (Çatalağzı-Zonguldak) Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 14/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI ELEKTRİK ÜRETİM TEKNOLOJİSİ (Tunçbilek-Kütahya) KÖMÜR JEOLOJİSİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 15/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI ELEKTRİK ÜRETİM TEKNOLOJİSİ (Kangal-Sivas) KÖMÜR JEOLOJİSİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 16/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ KOKLAŞTIRMA (COKING) KÖMÜRLERİN HAVASIZ ORTAMDA ISITILMASI SONUCU, GAZ (havagazı), SIVI (kömür yağı; kömür likörü) VE KATI (kok) OLARAK DAMITILMASI İŞLEMİDİR. KATI FAZI OLUŞTURAN KOK, DEMİR ÇELİK ENDÜSTRİNDE DEMİR CEVHERİNİN ERGİTİLMESİNDE VAZGEÇİLMEZ HAMMADDEDİR. Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 17/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ KOK –DEMİR, ÇELİK ENDÜSTRİSİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 19/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ • KÖMÜRLERİN ISI KARŞISINDAKİ DAVRANIŞLARI • KÖMÜRLER ISITILDIKLARINDA SIRASIYLA OLANLAR: • ÖNCE ŞİŞER HACİMCE BÜYÜRLER • GAZ ÇIKIŞI BAŞLAR • GAZ ÇIKIŞI EN YÜKSEK NOKTAYA ULAŞIR • GAZ CIKIŞI SON BULUR • HACİMCE KÜÇÜLÜRLER • KALINTI KÜTLE DEĞİŞMEZ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 18/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ KOKLAŞTIRMA TESİSİ ALMANYA-PROSPER Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 20/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KOKLAŞTIRMA HÜCRELERİ KÖMÜR JEOLOJİSİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 21/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ SOĞUTMA KULESİ VE GAZ DEPOLAMA KULESİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 22/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ KOKLAŞTIRMA UNİTESİ ŞARJ KULELERİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 23/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ • KOKLAŞTIRMA TEKNOLOJİSİ • ALÇAK SICAKLIK KOKU -450-750 C • Reaktif kok, yüksek oranda katran içerir. • ORTA SICAKLIK KOKU- 750-900 C • Reaktif kok, yüksek gaz verimi için veya briketlemeye uygundur. • YÜKSEK SICAKLIK KOKU-900-1050 C • Sert, non-reaktif koktur ve metalurjide kullanılır. Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 24/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ KOKLAŞTIRMA TEKNOLOJİSİ KÖMÜR YAĞI VE KÖMÜR KATRANI ÜRETİMİ İÇİN SIVI FAZ KULLANILIR. BİLEŞİMİNDE, ZİFT, ANTRASEN YAĞI, KREOZOT YAĞI, NAFTALEN YAĞI, HAFİF YAĞ VE KATRAN ASİTLERİ BULUNUR. GAZ FAZI, BİLEŞİMİNDE CO, CH4, H2S, SOX GAZLARI BULUNUR VE DOĞAL GAZA YAKIN BİLEŞİMDEDİR. Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 25/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI GAZLAŞTIRMA TEKNOLOJİSİ KÖMÜR JEOLOJİSİ Gazlaştırma C + H2O → CO + H2 – ΔQ CO2 + C→ 2CO – ΔQ Hidrojenasyon C + 2H2 → CH4 + ΔQ Ara Reaksiyon CO + H20 → CO2 + H2 +ΔQ Methanisazyon CO + 3H2→ CH4 + H20 + ΔQ Piroliz 4 CnHm → mCH4 + (4n-m)CH + ΔQ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 26/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ LURGI TEKNOLOJİSİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 27/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ WINKLER TEKNOLOJİSİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 28/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ KOPPER-TOTZEK TEKNOLOJİSİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 29/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 30/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ KÖMÜRLERİN SIVILAŞTIRILMASI Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 31/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ KÖMÜRLERİN SIVILAŞTIRILMASI Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 32/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ KÖMÜRLERİN SIVILAŞTIRILMASI Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 33/34
KÖMÜRLERİN KULLANIM ALANLARI KÖMÜR JEOLOJİSİ KÖMÜRLERDEN KİMYASALLAR ÜRETİMİ KÖMÜR ORGANİK MADDELERİN ÜRETİMİ İÇİN KARBON, HİDROJEN, AZOT VE KÜKÜRT KAYANĞI OLDUĞUNDAN KİMYASAL MADDE ÜRETİMİNDE TEMEL MADDEDİR. FİSHER-TROPSCH SENTEZİ İLE DEĞİŞİK KİMYASAL BİLEŞİKLE ÜRETİLMEKTEDİR. KATI, SIVI VE GAZ FAZINDA HER TÜRLÜ ORGANİK BİLEŞİKLERİN YANINDA, AROMATİK BİLEŞİKLERİNDE TEMEL KAYNAĞIDIR. Doç. Dr. Gültekin KAVUŞAN Kavuşan JEM408 34/34