Karşılaştırmalı Siyasetin Dünü Bugünü

1. Karşılaştırmalı Siyasetin Dünü Bugünü Yardımcı Doçent Doktor Cenk Aygül

2. KSB • Karşılaştırmalı siyaset bilimi (KSB), ABD’de siyaset biliminin ayrı bir dalı olarak ondokuzuncu yüzyılın sonunda ortaya çıktı. 2. Dünya Savaşı sonrasında ABD akademisinin gücü tepe noktasında çıkar ve sonraları bir gerileme dönemi içine girer. 2 önemli evre: 1- davranışsalcı devrim: 1945-1960 ortaları, 2- bilimsel devrim: 1989 Soğuk Savaş’ın bitmesinden sonra.

3. Davranışsalcı devrim de bilimsel devrim de bilimi geliştirme iddiasında. Ancak ilki sosyolojiye dayanıyor. İkincisi daha çok ekonomiye ve metodolojiye. • KSB çok fazla bilgi üretti ancak hala genel / birleşik bir siyaset kuramımız yok!

4. 189 • Siyaset biliminin kurucu metinleri yüzlerce yıl önce yazıldı. • Plato (MÖ 427-347), Cumhuriyet • Aristo (MÖ 384-322), Siyaset • Macchiavelli (1469-1527), Prens • Montesquieu (1689-1755), Yasaların Ruhu Üzerine

5. Klasik Toplumsal Kuramlar

6. ABD • ABD’deki siyasal ve toplumsal düşünce Avrupa’daki gibi gelişkin değildi. İlk araştırma üniversiteleri Johns Hopkins Üniversitesi 1876’da kuruldu ve insanlar daha çok Alman üniversitelerine gitmek isterlerdi. • Siyaset biliminin öğretildiği ilk üniversite bölümleri siyaset ve tarih bölümleri oldu ve APSA (American Political Science Association, 1903), Amerikan Tarih Derneği’nden ayrılan bir grup tarafından kuruldu. O zamanki düşünce: “Tarih geçmiş siyasettir, siyaset bugünkü tarihtir.”

7. Amerika, Avrupa’ya kıyasla felsefi eksikliğini gözlemlenebilir, ölçülebilir olanı inceleyerek kapatmaya çalıştı. Ampirik olgular öne çıktı. • APSA: 1903 • Fransa: 1949 • İngiltere ve Hollanda: 1950 • Almanya: 1951 • Yunanistan: 1959 • Danimarka: 1965 • Şili: 1966 • Avusturya: 1971 • İtalya: 1973 • Arjantin: 1983 • IPSA (International Political Science Association): 1949

8. Davranışsalcı devrim • Öncülleri: 1921, Şikago Üniversitesi, Charles Merriam, Şikago Siyaset Bilimi Ekolü. Etkisi daha sonrakiler gibi fazla değil, çünkü sadece ABD politikası ile ilgilendi. GabrielAlmond (1911-2002) ve HerbertSimon (1916-2001) de Şikago ekolünden. Sonra ABD siyasetinin dışında ne varsa onu çalışmaya başladı KSB. • İkinci Dünya Savaşı’nın sonuna kadar temel ilgi alanı Nazi Almanyası ve savaşın çıkması. Avrupa’dan kaçan hocalar da ABD’ye destek oldu: Theodore Adorno, HannaArendt, Karl Deutsch, Max Horheimer, Otto Kircheimer, HerbertMarcuse, Hans Morgenthau, FransNeumann, LeoStrauss, EricVogelin, Karl Wittfogel.

9. Savaş sonrasında ülkelerin sistematik incelenmesi ön plan çıktı. Önemli düşünürler: GabrielAlmond, Easton, Dahl, Lipset. • Bu düşünürlerin hepsinin vurguladığı konu: sistematik teori kurma ve ampirik testler. • Bu dönemde hükümet ve formal kurumların incelenmesinin ötesine gidildi. Başka disiplinlerden, özellikle de sosyolojiden yardım alındı (Weber-Parsons) • Küçük Avrupa ülkelerinin yanısıra Üçüncü Dünya ülkeleri de incelenmeye başlandı. • Siyasal veri tabanları oluşturulmaya başlandı.

10. Davranışsalcı-sonrası dönem: 1967-1988 • Lipset ve Rokkan yeni dönemin entelektüel formunu belirledi. Bu dönemde eski dönemin hocaları Lipset, Rokkan, Huntington, Sartori (Parties and Party Systems) de yazdılar. Ancak yeniler bir süre sonra öne çıktılar: • Korporatizm (Schmitter) • Askeri (Stepan) • Otoriteryanizm (O’Donnell) • Devrim (Scott ve Skocpol) • Bu dönemdeki siyasal karışıklık KSB’de de var. Liberal, muhafazakar ve radikal kuramlar yanyana.

11. İkinci Bilimsel Devrim, 1989 sonrası • APSA KSB’deki bölünmenin önüne geçmek için 1989 sonrasında davranışsalcı dönemdeki gibi bilimselliği tekrar vurgulamaya başladı. Hedef genel / birleşik bir kuram oluşturmak. Ancak davranışsalcılıktan iki temel farkı var. 1- sosyoloji yerine ekonomi ağırlıklı, 2-karşılaştırmalı siyaset biliminin konularını tartışmıyor. Üç konu öne çıkar: Rasyonel seçim, formal kuram, niceliksel yöntemler. • Przeworski: demokratikleşme • Etnik çatışma • Oy verme • Hükümet oluşumu • Ekonomik politikalar