Kansarmoede

1. Kansarmoede Lien Anseele 1BaOC

2. Inhoudstafel • Inleiding • Achtergrond • Twee verweven processen • Van een zorgrelatie naar een psychotherapeutische relatie: van containment naar creëren van psychische ruimte • Conclusie • Bronnen

3. Inleiding Er wordt gedacht en gewerkt vanuit: • Contextueel denkkader • Systeemtheorie • De maatzorgmethodiek • Empowerment-concept • cliënt vs. therapeut? • mogelijkheden van de psychotherapeut • Creëren van mentale ruimte bij cliënt

4. achtergrond • ‘hechtingsarmoede’ • Kansarmoede is geen psychiatrische problematiek • 2 psychologische realiteiten • Stress  psychische problemen • Psychologische onzekerheid en onveiligheid  kunnen er geen betekenis geven

5. Gemis aan psychologische bagage ‘Missing Link’ (vs. hulpverlener) gedoemd om te mislukken te hoge hulpverleningsdrempel, wantrouwen of uitputting hulpverlener • Soepele en flexibele aanpak • Kansarmoede: niet enkel zichtbaar en financieel

6. Twee verweven processen • Een driefasen-proces (model) • Materieel, financieel, pedagogisch en/of relationeel geen vooruitgang • Multipreblem-gezinnen • Fase 1: vertrouwen-op-maat • Fase 2: hier-en-nu • Fase 3: herstructureren en heropbouwen

7. Het containingsproces als psychotherapeutische attitude • Belangrijk: beschikbaarheid bieden aan kind • Voorwaarde: zelf voldoende containment in kindertijd ontvangen hebben • Probleem bij kansarmen: - zelf geen beschikbare ouder gehad - emotionele crisis - intense, gevaarlijke, onverteerde gevoelens - gebrek aan containment - afvuren van innerlijke chaos, gevoelens, paniek, agressie, machteloosheid…

8. Toestand van chaos: • ‘Op zoek naar een denker’ • anticommunicatieve, defensieve en destructieve bedoeling • = uitlokken van emoties bij anderen, met als bedoeling reacties te ontvangen

9. Van een zorgrelatie naar een psychotherapeutische relatie: van containment naar creëren van psychische ruimte • Containen, een veilig kader bieden en handelen • Psychotherapeut: • aankunnen/verdragen van onverwerkte gevoelens, fantasieën en gedachten • Niet: afstandelijk, zichzelf beschermend, bestraffend • Niet: onnodig structureren • Geen angsten tonen tot betrokkenheid • Niet interpreteren • Structuur aanbrengen in buitenwereld • Supervisie en teamondersteuning • Rollen bv: rol van de ‘redder’ • Continuïteit bieden • Rode draad bijhouden

10. De tijd: • Verleden • Toekomst • NU! • Thinking under fire • Onverteerde gevoelens/ervaringen in je opnemen • Exploratie van negatieve gevoelens en hun onderliggende betekenissen

11. Van afreageren naar verdragen van psychische pijn • Cliënt neemt attitudes op • Stilstaan bij verleden, angsen, gevoelens… • Niet enkel verzorgen en containen • Ook verbanden leggen • Betekenis geven • exploreren • Emoties, gedachten, herinneringen in relatie brengen • Nieuwe gevoelens, andere gedragingen • Zelfvertrouwen Casus MARIE

12. conclusie • Methodiek in psychologisch denkkader • Containen: tweeledige functie • Inzicht in methodiek  Zich staande houden tijden emotionele chaos en crisissen • Psychische ruimte helpen creëren  Denken over onverteerde gevoelens • Geen te hoge verwachtingen koesteren • Respectvolle en geduldige houding • Moed en wil om door te gaan

13. Bronnen • Bosmans, E. (2006). Psychotherapeutisch werken met kansarmen: een pleidooi voor een respectvol omgaan met psychisch lijden, Cliëntgerichte Psychotherapie, 44, 260-273.