Διεθνείς τάσεις στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών

1. Διεθνείς τάσεις στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών Κασιμάτη Κατερίνα Eπίκ. Καθηγήτρια Παιδαγωγικού Τμήματος Α.Σ.Π.ΑΙ.Τ.Ε

2. Συγκριτική μελέτη ΟΟΣΑ για εκπαιδευτική αξιολόγηση: OECD (2013) Synergies for Better Learning. An International Perspective on Evaluation and Assessment

3. Έννοια της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών αναφέρεται στην ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών σχετικά με τις ικανότητές τους και το έργο τους, αλλά και στην ανατροφοδότηση για τη βελτίωση των πρακτικών τους (ΟECD, 2013: 272)

4. Εννοιολογικό πλαίσιο αξιολόγησης εκπαιδευτικού (Santiago & Benavides, 2009)

5. Σκοποί, στόχοι και λειτουργίες της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών Αναπτυξιακή λειτουργία αξιολόγησης Λογοδοτική λειτουργία της αξιολόγησης

6. Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού για βελτίωση της πρακτικής του: Πότε είναι αποτελεσματική;

7. Αξιολόγηση εκπαιδευτικού για λογοδοσία: Πότε είναι αποτελεσματική;

8. Αρμόδιοι φορείς για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού

9. Σύνδεση αξιολόγησης εκπαιδευτικού με την αξιολόγηση μαθητή και την αξιολόγηση της σχολικής μονάδας

10. Χαρακτηριστικά της αξιολογικής διαδικασίας

11. Πρότυπα αναφοράς, διαστάσεις και κριτήρια αξιολόγησης (1)

12. Πρότυπα αναφοράς, διαστάσεις και κριτήρια αξιολόγησης (2)

13. Πρότυπα αναφοράς, διαστάσεις και κριτήρια αξιολόγησης (3)

14. Μέθοδοι, εργαλεία και πηγές πληροφόρησης (1)

15. Το portfolio του εκπαιδευτικού • Επιτρέπει να συμπεριληφθεί μια σειρά τεκμηρίων σχετικά με διαφορετικές διαστάσεις του έργου του εκπαιδευτικού • Μπορεί να περιλαμβάνει: σχέδια μαθήματος, δείγματα από εργασίες μαθητών, σχόλια εκπαιδευτικού από την αξιολόγηση των μαθητών, ερωτηματολόγια αυτοαξιολόγησης εκπαιδευτικού, φύλλα αναστοχασμού, εκπαιδευτικό υλικό • Χρησιμοποιείται συχνά για όλα τα είδη αξιολόγησης • Είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για την αυτοαξιολόγηση του εκπαιδευτικού • Πρέπει να αντανακλά την «πραγματική» δουλειά του εκπαιδευτικού στην τάξη

16. Μέθοδοι και εργαλεία και πηγές πληροφόρησης (2)

17. Οι αξιολογητές

18. Η χρήση πολλών και διαφορετικών αξιολογητών ….

19. Προϋποθέσεις για αποτελεσματικότητα αξιολογικής διαδικασίας

20. Η ικανότητα για αξιολόγηση … • Είναι ένα ζήτημα το οποίο συχνά η εκπαιδευτική πολιτική δεν λαμβάνει υπόψη • Ωστόσο … η διασφάλιση της αξιοπιστίας των αξιολογητών και η ετοιμότητα των εκπαιδευτικών να αξιοποιήσουν τα αποτελέσματα μπορεί είναι καθοριστικής σημασίας για την αποτελεσματικότητα της αξιολογικής διαδικασίας

21. Αποτελέσματα αξιολόγησης: Διαμορφωτική χρήση

22. Αποτελέσματα αξιολόγησης: Αθροιστική χρήση

23. Εφαρμογή της αξιολόγησης • Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών • μπορεί να εφαρμοστεί και να λειτουργήσει αποτελεσματικά μόνο • εάν οι εκπαιδευτικοί πειστούν για την αποτελεσματικότητά της

24. Δυσκολίες εφαρμογής

25. Πώς μπορούν να αμβλυνθούν οι δυσκολίες;

26. Το ζητούμενο είναι… Ο αναστοχασμός και το μοίρασμα των εμπειριών με συναδέλφους να αποτελεί μέρος της καθημερινής πρακτικής του εκπαιδευτικού

27. Συνήθεις πρακτικές αξιολόγησης εκπαιδευτικών στις χώρες του ΟΟΣΑ

28. Αναφέρεται στην ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών μετά το τέλος μιας δοκιμαστικής περιόδου Η δοκιμαστική περίοδος είναι μια σύντομη περίοδος κατά τη διάρκεια της οποίας οι νεοδιόριστοι εκπαιδευτικοί αξιολογούνται συνήθως από τους διευθυντές της σχολικής μονάδας καιπροσδιορίζονται οι επαγγελματικές τους ανάγκες. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της περιόδου αυτής οι εκπαιδευτικοί μπορούν να μονιμοποιηθούν 1. Αξιολόγηση μετά την ολοκλήρωση μιας δοκιμαστικής περιόδου

29. Την πιστοποίηση του εκπαιδευτικού, την τακτική ατομική αξιολόγηση και την αξιολόγηση για προαγωγή 2. Αξιολόγηση ως διαχείριση της απόδοσης των εκπαιδευτικών • Είναι μέρος μιας ευρύτερης διαδικασίας κατά την οποία αξιολογείται, παρακολουθείται και βελτιώνεται η απόδοση του εκπαιδευτικού. • Μπορεί να περιλαμβάνει:

30. Συνήθως γίνεται από εξωτερικούς αξιολογητές ή από έναν εθνικό φορέα υπεύθυνο για την μονιμοποίηση Πρόκειται για μια διαδικασία που έχει στόχο να βεβαιώσει επίσημα ότι ο εκπαιδευτικός είναι ικανός για να διδάξει Η πιστοποίηση του εκπαιδευτικού απαιτεί την αξιολόγησή του σύμφωνα με προκαθορισμένα κριτήρια Ι. Η πιστοποίηση εκπαιδευτικού

31. ΙΙ. Η τακτική αξιολόγηση Συνήθως είναι μια διαδικασία εσωτερική που διενεργείται εντός της σχολικής μονάδας Σε μερικές χώρες υπάρχει προκαθορισμένο πλαίσιο για την εφαρμογή της (π.χ. Αυστραλία, Καναδάς, Αγγλία, Γαλλία, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία), ενώ σε άλλες οι διευθυντές των σχολικών μονάδων είναι αυτόνομοι να αποφασίσουν για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή της (π.χ. Δανία, Ισλανδία, Φινλανδία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, Νορβηγία, Ισπανία, Σουηδία) Συνήθως η διαδικασία αυτή συνδέεται με σχέδιο επαγγελματικής ανάπτυξης του εκπαιδευτικού

32. ΙΙΙ. Αξιολόγηση για προαγωγή Σε μερικές χώρες είναι ανεξάρτητη από την τακτική αξιολόγηση (π.χ. Τσεχία, Εσθονία, Κορέα, Πολωνία), ενώ στις περισσότερες είναι ενσωματωμένη στην τακτική αξιολόγηση Συνήθως είναι προαιρετική και αφορά τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη βαθμολογική εξέλιξη του εκπαιδευτικού

33. 3. Ανταμοιβές/επιβραβεύσεις Πρόκειται για την αξιολόγηση που έχει στόχο την επιλογή/αναγνώριση εκπαιδευτικών με άριστη απόδοση και την επιβράβευσή τους με οικονομικές ή άλλου είδους ανταμοιβές (π.χ. Χιλή, Κορέα, Μεξικό)

34. Εκπαιδευτική πολιτική για αξιολόγηση εκπαιδευτικών Σχεδόν όλες οι χώρες (οι 23 από τις 28) που συμμετείχαν στην ερευνητική μελέτη έχουν θεσμοθετημένο πλαίσιο για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών Σε πολλές χώρες δεν υπάρχει πλαίσιο σε κεντρικό επίπεδο για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και την ευθύνη έχουν οι τοπικές εκπαιδευτικές αρχές και οι σχολικές μονάδες (π.χ. Γαλλόφωνο Βέλγιο, Δανία, Φινλανδία, Ισλανδία, Νορβηγία και Ισπανία) Οι αξιολογικές προσεγγίσεις διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Οι πιο κοινές είναι η αξιολόγηση των νεοδιόριστων εκπαιδευτικών και η τακτική ενδοσχολική αξιολόγηση Η θεσμοθέτηση εθνικών πλαισίων για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών σε αυτές τις χώρες είναι ένα ζήτημα που προβληματίζει

35. Στις περισσότερες χώρες γίνεται συνδυασμός της αναπτυξιακής και της λογοδοτικής λειτουργίας της αξιολόγησης σε μία αξιολογική διαδικασία

36. Ο συνδυασμός αναπτυξιακής και λογοδοτικής λειτουργίας της αξιολόγησης σε μία και μοναδική αξιολογική διαδικασία εμπερικλείει αντιφάσεις

37. Σε πολλές χώρες η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών αποτελεί πρόσφατο μεταρρυθμιστικό μέτρο (π.χ. Πορτογαλία) και φαίνεται να είναι ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα στην εκπαιδευτική αξιολόγηση Πολλές χώρες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εφαρμογή της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών (π.χ. Πορτογαλία, Χιλή)

38. Προκλήσεις στην εφαρμογή της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών

39. Αρμόδιοι φορείς για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών(1) Έχουν κεντρικό ρόλο στη θεσμοθέτηση και στην εφαρμογή της αξιολόγησης, στον σχεδιασμό της αξιολογικής διαδικασίας, συχνά με τη βοήθεια άλλων φορέων Οι εκπαιδευτικές αρχές (εθνική εκπαιδευτική διοίκηση σε εθνικό ή σε περιφερειακό επίπεδο)

40. Αρμόδιοι φορείς για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών(2) Οι επιθεωρητές έχουν σημαντικό ρόλο στην αξιολόγηση της ποιότητας της ηγεσίας του σχολείου και της διδασκαλίας Παρέχουν ανατροφοδότηση μετά τα αποτελέσματα της εξωτερικής αξιολόγησης σχετικά με την ηγεσία, την ποιότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας και το σχολικό κλίμα

41. Αρμόδιοι φορείς για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών(3) Οι επαγγελματικές οργανώσεις των εκπαιδευτικών σε μερικές χώρες έχουν σημαντικό ρόλο τόσο στον σχεδιασμό της αξιολογικής διαδικασίας όσο και στη συμμετοχή τους σε αυτήν Για παράδειγμα, στην Ιρλανδία οι προϋποθέσεις για την αξιολόγηση τωννεοδιόριστων εκπαιδευτικών τίθενται από τις κεντρικές αρχές σε συνεργασία με το Συμβούλιο των Εκπαιδευτικών

42. Αρμόδιοι φορείς για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών(4) Στις περισσότερες χώρες οι σχολικοί ηγέτες/διευθυντές των σχολικών μονάδων έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών Μοιράζονται την ευθύνη με εξωτερικούς αξιολογητές στη Χιλή, στη Γαλλία και στην Πορτογαλία Στον Καναδά Τσεχία, Ισραήλ, Ολλανδία, Πολωνία, Σλοβακία, Σλοβενία έχουν πλήρη ευθύνη της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών

43. Αρμόδιοι φορείς για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών(5)

44. Συχνότητα αξιολόγησης Η συχνότητα διαφέρει από χώρα σε χώρα. Μπορεί να γίνεται σε τακτικά χρονικά διαστήματα (π.χ. Βέλγιο, Χιλή, Ουγγαρία, Ισραήλ, Κορέα, Μεξικό, Ολλανδία, Νέα Ζηλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβενία, Αγγλία), σε συγκεκριμένα στάδια της σταδιοδρομίας του εκπαιδευτικού (π.χ. Αυστρία, Τσεχία) ή σε ειδικές περιπτώσεις (π.χ. Χιλή, Μεξικό) Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών μπορεί να είναι υποχρεωτική ή προαιρετική ανάλογα με τον σκοπό της

45. τις δεξιότητες και τις υποχρεώσεις που πρέπει να έχει ένας εκπαιδευτικός ώστε να θεωρείται «καλός» τα κριτήρια αξιολόγησης και τη βαρύτητά τους που θα καθορίσουν το επίπεδο απόδοσης του εκπαιδευτικού Πρότυπα αναφοράς • Περιλαμβάνουν • Μπορούν να είναι: • Εθνικά στάνταρντς (Αυστραλία, Γαλλία, Ισραήλ, Ολλανδία, Σουηδία) • Μια λίστα γενικών και επαγγελματικών υποχρεώσεων του εκπαιδευτικού, ακόμα και περιγραφή της εργασίας τους (Καναδάς, Λουξεμβούργο) • Ο εσωτερικός κανονισμός μιας σχολικής μονάδας ή ένα ετήσιο πρόγραμμα δράσεων της σχολικής μονάδας ή το αναπτυξιακό σχέδιο της σχολικής μονάδας (Πορτογαλία) • Ο κώδικας συμπεριφοράς του εκπαιδευτικού (Αυστραλία)

47. Η συμμετοχή των εκπαιδευτικών στον καθορισμό των προτύπων Οι εκπαιδευτικοί είναι πιο δεκτικοί με τη διαδικασία της αξιολόγησης εάν συμμετέχουν στη διαδικασία του ορισμού των προτύπων αναφοράς Οι σχεδιαστές της εκπαιδευτικής πολιτικής θα πρέπει να συνεργάζονται με τις επαγγελματικές οργανώσεις των εκπαιδευτικών Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία / Τα εθνικά πρότυπα διαμορφώθηκαν από κοινού με επαγγελματικές οργανώσεις εκπαιδευτικών, διευθυντές και καθηγητές πανεπιστημίων

48. Σχεδιασμός και Προετοιμασία Επαγγελματικές υποχρεώσεις Το περιβάλλον της τάξης Διδασκαλία Διαστάσεις που αξιολογούνται • Danielson (1996) Framework for Teaching • Επηρέασε μεγάλο αριθμό αξιολογικών συστημάτων σε ολόκληρο τον κόσμο (Καναδάς, Αγγλία, Χιλή κ.λπ.)

49. Εργαλεία και πηγές

50. Άλλα εργαλεία και πηγές