670 likes | 1.2k Views
Yoğun Bakım Ünitesinde Elektrolit ve Asit Baz Bozuklukları. Dr. Mehmet Koç Nefroloji Bilim Dalı , Marmara Ü niversit esi Tıp Fakültesi. HİPONATREMİ.
E N D
Yoğun Bakım Ünitesinde Elektrolit ve Asit Baz Bozuklukları Dr. Mehmet Koç Nefroloji Bilim Dalı, Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Fig. 4 Extracellular-fluid and intracellular-fluid compartments under normal conditons and during states of hyponatraemia. Normally, the ECF and ICF compartments make up 40 and 60 per cent of total body water, respectively (Panel a). With the syndrome of inappropriate secretion of antidiuretic hormone, the volumes of ECF and ICF expand (although a small element of sodium and potassium loss, not shown, occurs during inception of the syndrome) (Panel b). Water retention can lead to hypotonic hyponatraemia without the anticipated hypo-osmolality in patients who have accumulated ineffective osmoles, such as urea (Panel c). A shift of water from the ICF compartment to the ECF compartment, driven by solutes confined in the ECF, results in hypertonic (translocational) hyponatraemia (Panel d). Sodium depletion (and secondary water retention) usually contracts the volume of ECF but expands the ICF compartment. At times, water retention can be sufficient to restore the volume of ECF to normal or even above-normal levels (Panel e). Hypotonic hyponatraemia in sodium-retentive states involves expansion of both compartments, but predominantly the ECF compartment (Panel f). Gain of sodium and loss of potassium in association with a defect of water excretion, as they occur in congestive heart failure treated with diuretics, lead to expansion of the ECF compartment but contraction of the ICF compartment (Panel g). In each panel, open circles denote sodium, solid circles potassium, large squares impermeable solutes other than sodium, and small squares permeable solutes; the broken line between the two compartments represents the cell membrane, and the shading indicates the intravascular volume.
Fig. 5 Effects of hyponatraemia on the brain and adaptive responses. Within minutes after the development of hypotonicity, water gain causes swelling of the brain and a decrease in osmolality of the brain (b). Partial restoration of brain volume occurs within a few hours as a result of cellular loss of electrolytes (rapid adaptation) (c). The normalization of brain volume is completed within several days through loss of organic osmolytes from brain cells (slow adaptation) (d). Low osmolality in the brain persists despite the normalization of brain volume. Proper correction of hypotonicity re-establishes normal osmolality without risking damage to the brain (back to a). Overly aggressive correction of hyponatraemia can lead to irreversible brain damage (osmotic demyelination) (e).
Fig. 6 Extracellular-fluid and intracellular-fluid compartments under normal conditions and during states of hypernatraemia. Normally, the ECF and ICF compartments account for 40 and 60 per cent of total body water, respectively (Panel a). Pure water loss reduces the size of each compartment proportionately (Panel b). Contrary to common belief, the volume of ECF in this setting is reduced, not normal, although the reduction is often not clinically evident. The sodium content of ECF remains unaltered, yet 1 of each 2.5 l of water that is lost is from the ECF compartment. Hypotonic sodium loss causes a relatively larger loss of volume in the ECF compartment than in the ICF compartment (Panel c). Potassium loss in addition to hypotonic sodium loss further reduces the ICF compartment (Panel d). Hypertonic sodium gain results in an increase in ECF but a decrease in ICF (Panel e). In each panel, the open circles denote sodium, and the solid circles potassium; the broken line between the two compartments represents the cell membrane, and the shading indicates the intravascular volume.
Tanımlar-1 Asidoz: pH < 7.40 Alkaloz: pH > 7.40
Tanımlar-2: PaCO2 Metabolik Asidoz: pH < 7.40 & paCO2 < 40 Metabolik Alkaloz: pH > 7.40 & paCO2 > 40 Respiratuar Asidoz: pH < 7.40 & paCO2 > 40 Respiratuar Alkaloz: pH > 7.40 & paCO2 < 40
Metabolik Asidoz Anyon Gap Hesaplaması Sodyum - (Klor + HCO3) Normal AG = 12 +/- 2 Potasyum formüle dahil edilmeyebilir.
Artmış Anyon GapMetabolik Asidoz Metanol Üremi DKA Paraldehid toksisitesi İskemi Laktik asidoz Etilen glikol Salisilat toksisitesi
Artmamış Anyon-Gap Metabolik Asidoz Hiperalimantasyon Asetozolamid Renal tübüler asidoz Diyare Üreter fistülleri Pankreas fistülleri
Respiratuar Kompansasyon HCO3- konsantrasyonu düştükçe respiratuar kompansasyonla PCO2 düşer. Winter formülü: Beklenen paCO2 = (1.5 x Ölçülen HCO3) + [6-10] paCO2hesaplandan küçük ise: 1’ Respiratuar Alkaloz paCO2 hesaplandan büyük ise (CO2 retansiyonu): 1’ Respiratuar Asidoz paCO2 stabilleşmesi 12 – 36 saat buluyor.
Başka bir Metabolik Hastalık Var Mı? Delta Gap Hesaplanması: Ölçülen Anyon Gap - Normal Anion Gap) + Serum HCO3= 24 (Hasta AG - 12) + (HCO3) = 24 Delta gap < 24: Bikarbonat kaybı var yada kullanılıyor. Non-Anyon Gap Metabolik Asidoz Delta gap > 24: Bikarbonat birikimi var. Metabolic Alkaloz
Vaka #1 25 yaşında IDDM tanısı olan bayan hasta. Ateş ve diyare ile başvuruyor. pH = 7.05, paCO2 = 20, paO2 = 90 Na+ = 130, Cl- = 100, HCO3- = 10 Asid-baz hastalığı nedir?
Vaka #1 Bu hastada asid-baz hastalığı nedir? A. Anyon gap metabolik asidoz. B. Normal anyon gap metabolik asidoz. C. Anyon gap metabolik asidoz & Normal anyonmetabolik asidoz. D. Anyon gap metabolik asidoz & Normal anyon gap metabolik asidoz & Respiratuar alkaloz. E. Anyon gap metabolik asidoz &Normal anyon gap metabolik asidoz & Respiratuar asidoz.
Anion Gap = 130 - (100 + 10)= 20 • Anion gap metabolic acidosis. • Beklenen paCO2=(1.5 x 10) + (6-10) =21-25 arasında • Hastada paCO2=20, hiperventile ediyor. • 1’ Respiratuar alkaloz • Delta gap: • (20 - 12) + 10 (ölçülen HCO3) = 18 (24 altında) • 1’ Non-anyon gap metabolik asidoz. • Diyare ile HCO3kaybı.
Vaka #2 65 yaşında diyabetik hasta pnömoni ve hiperglisemi ile başvuruyor. pH = 7.05, paCO2 = 34, paO2 = 55 Na+ = 130, Cl- = 114, HCO3- = 6 K+ = 3.8 Asit-baz tablosu nedir?
Vaka #2 Bu hastada asid-baz hastalığı nedir? A. Anyon gap metabolik asidoz. B. Non-anyon gap metabolik asidoz. C. Non-anyon gap metabolik asidoz & Respiratuar asidoz. D. Anyon gap metabolik asidoz & Respiratuar asidoz. E. Non-anyon gap metabolik asidoz & Respiratuar alkaloz.
Vaka #2 Cevap pH = 7.05, paCO2 = 34 130 - (114 + 6) = 10 = anion gap yok 1’ Non anyon gap metabolik asidoz. Beklene paCO2 = (1.5 x 6) + (6-10) = 15-19 (Ölçülen paCO2 = 34) 1’ Akut respiratuar asidoz Bu vakaya bikarbonat infüze eder miydiniz?? Ventilatör desteği verir miydiniz?
Respiratuar Asidoz paCO2her 10 artış: Akut Respiratuar Asidoz: pH = 0.08 düşer Kronik Respiratuar Asidoz: pH = 0.03 düşer
Vaka #3 70 yaşında bayan hasta. 50 yıl 3 paket/gün sigara içimi. Preop AKG: pH = 7.35, paCO2 = 55, paO2 = 65 Asit-baz tablosu nedir?
Vaka #3 Bu hastada asid-baz hastalığı nedir? A. Akut respiratuar asidoz. B. Kronik respiratory asidoz. C. Akut & Kronik respiratuar asidoz. D. Akut respiratory asidoz & Metabolik asidoz. E. Kronik respiratuar asidoz & Metabolik asidoz.
Vaka #3 55 – 40 = 15 (normal paCO2 15 üstünd) 1.5 x 0.03 = 0.045 7.40 - 0.045 = 7.35 Kronik respiratuar asidoz.
Vaka #4 80 yaş erkek hasta, aspirasyon pnömonisi ve mental bozuklukla geliyor. pH = 7.16, paCO2 = 70, paO2 = 50 Asit-baz tablosu nedir?
Vaka #4 Bu hastada asid-baz hastalığı nedir? A. Akut respiratuar asidoz. B. Kronik respiratory asidoz. C. Akut & Kronik respiratuar asidoz. D. Akut respiratuar asidoz & Metabolik asidoz. E. Kronik respiratuar asidoz & Metabolik asidoz.
Vaka #4 • 70 – 40 = 30(normalin 30 üstünde) • 3.0 x 0.08 = 0.24 • 7.40 - 0.24 = 7.16 • Akut respiratuar asidoz.
Vaka #4Bu hastaya tedavide ne yaparsınız? A. NaHCO3 infüzyonu. B. Oksijen tedavisi. C. Non-invasif ventilasyon (BIPAP). D. Entübasyon / mekanik ventilasyon. E. Destek verilip verilmeyeceğinin tartışılması.
Kronik Respiratuar Asidoz Zemininde Akut Respiratuar Asidoz paCO2’de her 10 artışa karşılık pH0.03 - 0.08 arasında düşer. 60 yaşında astımlı erkek hasta. Acile astım krizi ile başvuruyor. pH = 7.22, paCO2 = 70, paO2 = 70 Asit-baz tablosu nedir?
Vaka #5Bu hastada asid-baz hastalığı nedir? A. Akut respiratuar asidoz. B. Kronik respiratory asidoz. C. Akut & kronik respiratuar asidoz. D. Akut respiratuar asidoz & Metabolik asidoz. E. Kronik respiratuar asidoz & Metabolik asidoz.
Cevap #5 70 - 40 = 30 (normal paCO2 30 üzerinde) Akut resp asidoz için: 3 x 0.08 = 0.24, 7.40 - 0.24 = 7.16 Kronik resp asidoz için: 3 x 0.03 = 0.09, 7.40 - 0.09 = 7.31 Hastada pH = 7.22 Kronik üzerine akut respiratuar asidoz.
Vaka #5Tedavide ne yapardınız? pH = 7.22, paCO2 = 70, paO2 = 70 A. NaHCO3 infüzyonu. B. Oksijen tedavisi. C. Non-invazif ventilasyon (BIPAP). D. Entübasyon / mekanik ventilasyon. E. Göğüs Hast Konsültasyonu.
Vaka #5Tedavide ne yapardınız? pH = 7.22, paCO2 = 70, paO2 = 70 A. NaHCO3 infüzyonu. B. Oksijen tedavisi. C. Non-invazif ventilasyon (BIPAP). D. Entübasyon / mekanik ventilasyon. E. Göğüs Hast Konsültasyonu.