290 likes | 507 Views
طراحي كارگاه آموزشي. دوره تربيت مربي كارآفريني بر اساس الگوي NFTE. هدف :. آشنايي با روش طراحي و برنامه ريزي كارگاه آموزشي. طراحي و برنامهريزي به چه سوالاتي پاسخ ميدهد؟.
E N D
طراحي كارگاه آموزشي دوره تربيت مربي كارآفريني بر اساس الگوي NFTE
هدف : آشنايي با روش طراحي و برنامه ريزي كارگاه آموزشي
طراحي و برنامهريزي به چه سوالاتي پاسخ ميدهد؟ • بعد از پايان كارگاه، انتظار دارم كه فراگيران چه مطالبي را بدانند، قادر به انجام چه كاري باشند و دربارة چه چيزي فكر كنند؟ • مفاهيم كليدي كه قصد انتقال آنها را دارم، چيست؟ • چه راهبردهاي آموزشي ويژهاي را ميتوانم بكار گيرم تا ميزان يادگيري را به حداكثر برسانم؟ • چگونه ميتوانم زمان، فضا و موضوعات را سازماندهي كنم تا به اهداف آموزشي خود دست پيدا كنم؟
4 گام براي برنامهريزي كارگاه آموزشي • تعيين اهداف كارگاه • تعيين محتواي كارگاه و توالي آن • تصميمگيري در مورد راهبردهاي آموزشي • انتخاب وسايل كمك آموزشيمناسب
گام اول:تعيين اهداف كارگاه • اهداف خود را به سه دسته تقسيم كنيد: 1- دانشها 2- مهارتها 3- نگرشها
اهداف دانشي كارگاه • مفاهيم كليدي مهم ، عقايد و نظريهها • اين اهداف را ميتوان با ميزان دقتهاي متفاوتي باافعالي از قبيل درك كردن، توضيح دادن، تشخيص دادن، توصيف كردن، مقايسه كردن، متمايز كردن، تحليل كردن و به ياد آوردن، بيان كرد.
اهداف مهارتي كارگاه • در گروه مهارتها فهرستي از رفتارها، مهارتها و قابليتهاي جديدي كه ميخواهيد فراگيران كسب كنند، تهيه كنيد.
بيان اهداف مهارتي كارگاه: • براي بيان اين اهداف از افعال رفتاري همچون، نمايش دادن، استفاده كردن، برنامهريزي كردن، ايجاد كردن، تغيير دادن، ارتباط برقرار كردن، نشان دادن و بهكار بردن استفاده كنيد.
اهداف نگرشي كارگاه: • توضيح اهداف نگرشي و اندازهگيري آنها مشكلتر است زيرا با عقايد، ارزشها، گرايشها و واكنشهاي احساسي فراگيران در ارتباط است. نگرشهاي ما، دلايل خوب يا بد، بيارزش يا باارزش بودن چيزها را بيان ميكنند.
گام دوم:تعيين محتواي كارگاه و توالي آن • مدت كارگاه، سطح تحصيلات فراگيران و ميزان آشنايي آنها با موضوع، عمق و وسعت آموزش را تعيين ميكند.
يك سؤال مهم در خصوص تعيين محتواي كارگاه: • هنگام تصميمگيري دربارة ايدههاي اساسي از خود بپرسيد: ˝چرا بايد فراگيران اين مطلب را بدانند؟˝
براي تعيين محتواي كارگاه: • سه يا چهار عنوان عمده و مهمي كه ميخواهيد فراگيران يك سال بعد از تمام شدن كارگاه، آنها را به ياد داشته باشند كدامند؟ سپس عناوين فرعي كه اين عناوين عمده را تقويت ميكنند بررسي كنيد. • ميزان محتوا را متناسب با ظرفيت و زمان واقعي كارگاه در نظر بگيريد.
روش ارائه مطالب: ارائه مطالب با توجه به چرخه يادگيري فراگيران • 1- برقراري ارتباط با دانستههاي قبلي • 2- برقراري ارتباط با معلومات جديد • 3- برقراري ارتباط با كاربردهاي احتمالي
مرحلة 1: برقراري ارتباط با دانستههاي قبلي • اگر اطلاعات جديد را بر مبناي دانستهها و تجارب قبلي فراگيران ارائه كنيد، مطالب جديد را آسانتر درك ميكنند. • هنگامي كه مفهوم جديدي را معرفي ميكنيد، آشنايي قبلي فراگيران با آنرا مورد تأكيد قرار دهيد و شيوههايي را در برنامه بگنجانيد كه موجب شود كه فراگيران دانستههاي قبلي خود را به ياد آورند.
مرحله 2: برقراري ارتباط با دانش جديد • در مرحله دوم، اطلاعات جديدي ارائه شده و فراگيران لغات، اصطلاحات و فرضيههاي جديد و تازهاي ياد ميگيرند . هنگامي كه اطلاعات جديد ارائه ميشود، سؤالات جديدي بوجود ميآيد. • در طول مرحلة دوم روشهاي آموزشي مانند سخنراني، نمايش، بحثهاي گروهي كوچك و بزرگ، مصاحبه و بازيهاي آموزشي ميتوانند مورد استفاده قرار گيرند.
مرحله 3: برقراري ارتباط با كاربردهاي جديد • در مرحلة سوم مفاهيم انتزاعي تبديل به مفاهيم عيني ميشوند. فراگيران با چالشهايي از قبيل تركيب معاني و مفاهيم، نتيجهگيري كلي و استنتاج دست و پنجه نرم ميكنند و يافتههاي خود را در موقعيتهاي جديد بهكار ميگيرند. در اين هنگام ناهماهنگي بين مفاهيم قبلي و دادههاي جديد براي آنها آشكار ميشود. وظيفة شما اين است كه به آنها كمك كنيد اين عدم هماهنگي را رفع كنند.
در مرحله سوم: • يادگيري به دو شكل فردي و گروهي صورت ميگيرد. • زماني كه براي تفكر، يادداشتبرداري و تهية طرحهاي عملي هر يك از افراد (فعاليتهاي فردي) اختصاص مييابد، متناسب با زمان بحثهاي عمومي و تجزيه و تحليلهاي گروهي (فعاليتهاي جمعي) باشد. • تبادل ديدگاههاي جديد، طرح پرسشها، مسائل و تضادهاي فردي باعث ميشود كه فراگيران منابع مفيدي براي يكديگر باشند تا بعد از تمام شدن برنامة كارگاه نيز به جستجوي ايدهها ادامه دهند.
توالي مطالب كارگاه: • مطالب را چندين بار مرتب كنيد تا توالي آنها از حالت نظري به حالت عملي و از حالت كلي به حالت جزيي در بيايند. • در يك اجراي اثربخش، بايد الگوي سازماندهي كارگاه براي شركتكنندگان كاملاً واضح باشد و ترتيب قرار گرفتن مطالب به دنبال هم دليلي منطقي و روشن داشته باشد.
گام سوم: تصميمگيري در مورد راهبردهاي آموزشي • راهبردهاي آموزشي را انتخاب كنيد كه انتقال اطلاعات از طريق آنها موجب دركبهتر فراگيران از اطلاعات مورد نظر شود.
انتخاب راهبردهاي آموزشي: • از برنامههاي افتتاحية جذاب، فعاليتهاي هنري، موسيقي، معماها، بازيها و تمرينها و فعاليتهاي تعاملي، فرصتهايي براي تفريح و سرگرمي استفاده كنيد. • براي شركتكنندگان فرصتهاي مباحثه گروهي كوچك، طوفان مغزي و ايفاي نقش، براي پرداختن به مطالب جديتر ايجاد كنيد.
چند نكته مهم: 1- شيوهها و راهبردها نامحدودند اما دقت كنيد تا راهبردي را كه براي محتوا و سرعت كارگاه شما مناسب است انتخاب كنيد. 2- برنامة كارگاه را طوري طراحي كنيد كه بعد از آموزش هر موضوع، به فراگيران فرصتي براي تجزيه و تحليل مطالب داده شود. اگر افراد نود دقيقه به مطالب گوش دهند تا آنرا ياد بگيرند، فقط ميتوانند بيست دقيقه از آنرا به خاطر بسپارند.
3- اگر قرار است فراگيران مطالب مهم را دروني كنند، بايد به آنها فرصت داد دربارة مطالب فكر كنند، سؤال بپرسند، مرور كنند، امتحان كنند و نسبت به آنچه كه اجرا ميشود واكنش نشان دهند. 4- ارائه اطلاعات بيش از حد بدون آنكه براي بررسي و تحليل آن زماني اختصاص داده شود يقيناً منجر به بيتأثير ماندن برنامة كارگاه خواهد شد.
نكته مهم براي بررسي و تحليل نبايد بيش از پنج مطلب مهم مطرح كرد
زمانبندي مناسب براي يك كارگاه يك ساعت و نيمه : • خوشامدگويي و معارفه: پنج تا ده دقيقه • شروع بحث، معرفي اهداف و مرور مطالب:ده تا پانزده دقيقه • ارائه محتواي اصلي :بيست تا بيست و پنجدقيقه • تمرين به كارگيري محتوا: بيست تا بيست و پنج دقيقه • بررسي تمرينها و مراحل تكميلي:ده دقيقه • خلاصه مطالب و ارزيابي: پنج تا ده دقيقه
انتخاب وسايل كمك آموزشي مناسب • براي ارائه و تفهيم هر ايدة مهمي، وسايل كمك آموزشي بصري كه به شما كمك ميكنند تا اطلاعات را بهتر توضيح دهيد، انتخاب كنيد. • اين وسايل ميتوانند شامل جزوهها، نمودارها، صفحات شفاف نمايش (ترانسپرنس)، فيلمهاي ويدئويي، اسلايدها يا انواع وسايل آموزشي ديگر باشند. • .
سازماندهي كلي كارگاه • تهيه اين ماتريس طراحي موجب ميشود كه نگاهي اجمالي و كلي به برنامة خود داشته باشيد و تعادلي ميان زمان ارائه محتوا و زمان تجزيه و تحليل برقرار كنيد. • اين موضوع را بررسي كنيد كه با تغيير ترتيب بعضي از فعاليتها چگونه ميتوانيد بازدهي كارگاه را بيشتر كنيد