Umiejętności logiczne

1. Umiejętności logiczne

2. Twierdzenie Cauchy’ego (Darboux) Założenia: f(x) jest funkcją ciągłą w przedziale [a, b] f(a) • f(b) < 0 Teza: istnieje taki punkt c [a, b] , że f(c) = 0. Dowód: … Odróżnianie tez od założeń c a b Umiejętności logiczne

3. Odróżnianie tez od założeń Twierdzenie Berkeleya • Założenia: • Cała wiedza pochodzi z doświadczenia • Brzytwa Ockhama • Teza: • Nie istnieją przedmioty materialne • Dowód: • … Umiejętności logiczne

4. Odróżnianie tez od założeń Twierdzenie Hobbesa • Założenia: • Natura ludzka jest egoistyczna i aspołeczna • Teza: • Ludzie przystępują do umowy społecznej, która powołuje władzę • Dowód: • … Umiejętności logiczne

5. Odróżnianie tez od założeń Twierdzenie Hobbesa • Założenia: • Natura ludzka jest egoistyczna i aspołeczna • Ludzie z natury są równi • Teza: • Ludzie przystępują do umowy społecznej, która powołuje władzę • Dowód: • … Umiejętności logiczne

6. Odróżnianie tez od założeń Twierdzenie Hobbesa • Założenia: • Natura ludzka jest egoistyczna i aspołeczna • Ludzie z natury są równi • Ludzie z natury są rozumni • Teza: • Ludzie przystępują do umowy społecznej, która powołuje władzę • Dowód: • … Umiejętności logiczne

7. Badanie poprawności rozumowań • Przesłanki: • Jeżeli nie zostanie zawarta umowa społeczna, która powoła władzę, będzie trwał stan wojny wszystkich przeciw wszystkim • Została powołana władza w drodze umowy społecznej • Wniosek: • Ustała wojna wszystkich przeciw wszystkim Czy wniosek wynika logicznie z przesłanek? Umiejętności logiczne

8. Przesłanki: Jeżeli nie zostanie zawarta umowa społeczna, która powoła władzę, będzie trwał stan wojny wszystkich przeciw wszystkim Została powołana władza w drodze umowy społecznej Wniosek: Ustała wojna wszystkich przeciw wszystkim Schemat rozumowania: p  q p ---------------- q Załóżmy, że wniosek jest fałszywy Badanie poprawności rozumowań Umiejętności logiczne

9. Przesłanki: Jeżeli nie zostanie zawarta umowa społeczna, która powoła władzę, będzie trwał stan wojny wszystkich przeciw wszystkim Została powołana władza w drodze umowy społecznej Wniosek: Ustała wojna wszystkich przeciw wszystkim Schemat rozumowania: p  q p ---------------- q Załóżmy, że wniosek jest fałszywy Wówczas q jest prawdziwe i pierwsza przesłanka jest prawdziwa bez względu na poprzednik implikacji (a tym samym i drugą przesłankę). Badanie poprawności rozumowań Umiejętności logiczne

10. Przesłanki: Jeżeli nie zostanie zawarta umowa społeczna, która powoła władzę, będzie trwał stan wojny wszystkich przeciw wszystkim Została powołana władza w drodze umowy społecznej Wniosek: Ustała wojna wszystkich przeciw wszystkim Schemat rozumowania: p  q p ---------------- q Załóżmy, że wniosek jest fałszywy Wówczas q jest prawdziwe i pierwsza przesłanka jest prawdziwa bez względu na poprzednik implikacji (a tym samym i drugą przesłankę). Zatem mogą obie przesłanki być prawdziwe, a wniosek fałszywy. Badanie poprawności rozumowań Umiejętności logiczne

11. Uzupełnianie przesłanek • Każda rzecz ma swoją przyczynę. • Ciąg przyczyn sprawczych nie może iść w nieskończoność. • Zatem istnieje pierwsza przyczyna, którą wszyscy nazywają Bogiem. Umiejętności logiczne

12. Uzupełnianie przesłanek • Każda rzecz ma swoją przyczynę. • Ciąg przyczyn sprawczych nie może iść w nieskończoność. • Zatem istnieje pierwsza przyczyna, którą wszyscy nazywają Bogiem. • Ale jeśli jakaś rzecz jest swoją własną przyczyną, nie powstaje nieskończony regres w ciągu przyczyn Umiejętności logiczne

13. Uzupełnianie przesłanek • Każda rzecz ma swoją przyczynę w innej rzeczy. • Ciąg przyczyn sprawczych nie może iść w nieskończoność. • Zatem istnieje pierwsza przyczyna, którą wszyscy nazywają Bogiem. Umiejętności logiczne

14. Uzupełnianie przesłanek • Każda rzecz ma swoją przyczynę w innej rzeczy. • Ciąg przyczyn sprawczych nie może iść w nieskończoność. • Zatem istnieje pierwsza przyczyna, którą wszyscy nazywają Bogiem. • Ale wniosek jest sprzeczny z pierwszą przesłanką Umiejętności logiczne

15. Uzupełnianie przesłanek • Każda rzecz w świecie ma swoją przyczynę w innej rzeczy. • Ciąg przyczyn sprawczych nie może iść w nieskończoność. • Zatem istnieje pierwsza przyczyna, którą wszyscy nazywają Bogiem. • Czy dowód jest dedukcyjny? Na jakiej podstawie są przyjęte przesłanki? Umiejętności logiczne

16. Uzupełnianie przesłanek • Obserwujemy, że w świecie, każda rzecz ma swoją przyczynę w innej rzeczy. • Ciąg przyczyn sprawczych nie może iść w nieskończoność. • Zatem istnieje pierwsza przyczyna, którą wszyscy nazywają Bogiem. • Pierwsza przesłanka jest indukcyjna, druga pojęciowa. Umiejętności logiczne

17. Uzupełnianie przesłanek Stwierdzamy bowiem w świecie zjawisk zmysłowych łańcuch podporządkowanych przyczyn sprawczych. Nigdzie jednak nie spotykamy, no i to niemożliwe, by coś było przyczyną sprawczą siebie samego; istniałoby przecież wcześniej od siebie samego, co jest niemożliwe. Ciąg zaś przyczyn sprawczych nie może iść w nieskończoność. W łańcuchu bowiem podporządkowanych przyczyn sprawczych, pierwsze ogniwo jest przyczyną sprawczą pośredniego, a pośrednie ostatniego: czy tych pośrednich będzie więcej, czy tylko jedno. Usunąwszy zaś przyczynę, ginie skutek. Jeśli przeto w łańcuchu przyczyn sprawczych nie istnieje pierwsze ogniwo, nie będzie i pośredniego, no i ostatniego; gdyby więc łańcuch przyczyn sprawczych szedł w nieskończoność, nie byłoby pierwszej przyczyny sprawczej, a co za tym idzie, nie byłoby i pośrednich przyczyn sprawczych, nie byłoby i skutku ostatniego: co jest jaskrawym fałszem. A więc musimy przyjąć istnienie jakiejś pierwszej przyczyny sprawczej, którą wszyscy nazywają: Bóg. Umiejętności logiczne

18. Przesunięcie kategorialne Dowód ontologiczny Kartezjusza • Jestem rzeczą myślącą (duszą). • Jestem niedoskonałą rzeczą myślącą. • Mam ideę doskonałości. • Nie mogę być jej autorem • bo nic doskonalszego nie może pochodzić od czegoś mniej doskonałego • Mam ją od rzeczy doskonałej, Boga. • Bóg istnieje. • Mogę mieć niedoskonałą ideę doskonałości Umiejętności logiczne

19. Rozumowanie dedukcyjne a indukcyjne • Logiczny schemat falsyfikacji: x(W(x)  Z(x)), W(a) ------------------------------ Z(a) W(a), Z(a) -------------------------- x(W(x)  Z(x)) • Zdanie W(a) ∧ Z(a) nazywa się potencjalnym falsyfikatorem hipotezy H  x(W(x)  Z(x)). • Ze względu na uteoretyzowanie obserwacji, potencjalny falsyfikator nie ma uzasadnienia „empirycznego” (indukcyjnego). Umiejętności logiczne

20. Rozróżnianie pojęć: alienacja • 1. stan osoby, która utraciła więź ze środowiskiem, w którym żyje • 2. filoz. proces, w którym pewne wytwory działalności ludzkiej odrywają się od swych twórców i podporządkowują ich sobie • Słownik języka polskiego PWN • Alienacja = wyobcowanie, przedstawienie sobie czegoś własnego jako coś obcego Umiejętności logiczne

21. Alienacja pracy (Marx) • produktu pracy • procesu pracy • alienacja gatunkowa • Zniesienie: zniesienie prywatnej własności środków produkcji Umiejętności logiczne

22. alienacja Narcyza alienacja Herkulesa Zniesienie: dążenie do transcendencji Alienacja Narcyza/Herkulesa (Mounier) Umiejętności logiczne

23. Kilka typowych błędów pojęciowych • Utylitaryzm głosi, że najważniejsze jest dobro ogółu. Umiejętności logiczne

24. Kilka typowych błędów pojęciowych • Utylitaryzm głosi, że najważniejsze jest dobro ogółu. • Utylitaryzm głosi, że należy działać dla dobra ogółu. Umiejętności logiczne

25. Kilka typowych błędów pojęciowych • Utylitaryzm głosi, że najważniejsze jest dobro ogółu. • Utylitaryzm głosi, że należy działać dla dobra ogółu. • Utylitaryzm głosi, że należy działać dla osiągnięcia jak największej liczby dóbr dla jak największej liczby osób. • Dobro ogółu = suma dóbr poszczególnych osób. Umiejętności logiczne

26. Kilka typowych błędów pojęciowych • Utylitaryzm głosi, że jedynym dobrem jest użyteczność. Umiejętności logiczne

27. Kilka typowych błędów pojęciowych • Utylitaryzm głosi, że jedynym dobrem jest użyteczność. • Użyteczność (utility) = funkcja liczbowa określona na zbiorze trójek złożonych z osób, działań i skutków tych działań. Umiejętności logiczne

28. Kilka typowych błędów pojęciowych • Utylitaryzm głosi, że jedynym dobrem jest użyteczność. • Użyteczność (utility) = funkcja liczbowa określona na zbiorze trójek złożonych z osób, działań i skutków tych działań. • W rachunku hedonicznym użyteczność jest proporcjonalna do intensywności i trwałości przyjemności odczuwanej przez osobę. • Utylitaryzm głosi, że celem jest maksymalizacja sumy użyteczności skutków wszystkich działań. Umiejętności logiczne

29. Kilka typowych błędów pojęciowych • W rachunku hedonicznym użyteczność jest proporcjonalna do intensywności i trwałości przyjemności odczuwanej przez osobę. • Przykład: • Moja użyteczność postawienia Tobie piwa jest równa różnicy między miarą intensywności i trwałości mojej przyjemności ze sprawienia Tobie przyjemności a miarą intensywności i trwałości mojej przykrości z powodu wydatku finansowego • Twoja użyteczność wypicia tego piwa jest równa mierze intensywności i trwałości przyjemności z wypicia piwa Umiejętności logiczne

30. Zasada maksymalizacjiużyteczności oczekiwanej E(A1) = v11• p11 + v12• p12 E(A2) = v21• p21 + v22• p22 Umiejętności logiczne

31. Kilka typowych błędów pojęciowych • Konserwatysta postrzega społeczeństwo jako organiczną całość Umiejętności logiczne

32. Kilka typowych błędów pojęciowych • Konserwatysta postrzega społeczeństwo jako organiczną całość. • Konserwatysta pojmuje społeczeństwo jako organiczną całość. Umiejętności logiczne

33. Kilka typowych błędów pojęciowych • Konserwatysta postrzega społeczeństwo jako organiczną całość. • Konserwatysta pojmuje społeczeństwo jako organiczną całość. • Konserwatysta zapatruje się na społeczeństwo jak na organiczną całość. Umiejętności logiczne

34. Kilka typowych błędów pojęciowych • Stąd można wyciągnąć poprawny wniosek, że … Umiejętności logiczne

35. Kilka typowych błędów pojęciowych • Stąd można wyciągnąć poprawny wniosek, że … • Jeżeli przesłanki są prawdziwe, a rozumowanie poprawne, to wniosek jest prawdziwy. Umiejętności logiczne

36. Kilka typowych błędów pojęciowych • Stąd można wyciągnąć poprawny wniosek, że … • Jeżeli przesłanki są prawdziwe, a rozumowanie poprawne, to wniosek jest prawdziwy. • Każda właściwa odpowiedź na pytanie jest poprawna, ale nie każda prawdziwa (trafna). Umiejętności logiczne

37. Kilka typowych błędów pojęciowych • Każda właściwa odpowiedź na pytanie jest poprawna, ale nie każda prawdziwa (trafna). • Na przykład: • Kto zabił Juliusza Cezara? • Ciocia Klocia zabiła Juliusza Cezara. • Juliusz Cezar zmarł śmiercią naturalną. • Nie wiem. • Nie zawracaj mi głowy. • Częściowo zabił Juliusza Cezara. Umiejętności logiczne