Utopia

1. Utopia

2. Definicja • Słowo „topia” pochodzi z j. greckiego („topos”) i oznacza „miejsce”. Stojąca na początku litera „u” mogła wywodzić się z grec. „eu” lub „ou”. • „eutopia” – dobre miejsce • „outopia” – miejsce, którego nie ma • Utopia jest dobrym miejscem, którego nie ma.

3. Ciekawy cytat • „Społeczeństwo niezdolne do wydawania na świat utopii i do poświęcania się za nią zagrożone jest sklerozą i ruiną. Mądrość, dla której nie istnieją żadne fascynacje, zaleca nam szczęście dane, gotowe; człowiek tego szczęścia się wyrzeka i właśnie to wyrzeczenie czyni go stworzeniem historycznym, czyli zwolennikiem szczęścia wyobrażonego”. (E.M. Cioran)

4. Topos utopii w literaturze • Termin pochodzi od dzieła Tomasza Morusa pt. „Utopia”(1516 r.). • „Państwo”, Platon • „Utopia”, Tomasz Morus, 1516 r. • „Państwo Słońca”, Tommaso Campanella, 1602 r. • „Nowa Atlantyda”, Francis Bacon, 1627 r. • „Rok 2440”, Sebastien Mercier, 1761 r. • „Pamiętniki przemysłowca z 2440 roku”, Barthlemy Enfantin, 1829 r. • „W roku 2000”,Edward Bellamy, 1888 r.

5. Platon, „Państwo” • Utwór pt. „Państwo” Platona jest uznawany za jedną z pierwszych utopii. Filozof starożytny w tym dziele pisał, że człowiek zagubiony w niestałym świecie szuka wolności i pokoju w harmonii. Harmonię tę może zapewnić: cnota, zdrowie, praworządność, porządek. • Wspólnota ludzi, którzy razem mieszkają, zapewniają sobie wzajemną pomoc i dbają o szczęście innych, to idealne państwo.

6. Platon

7. Tomasz Morus, „Utopia” • W 1516 r. ukazał się utwór angielskiego pisarza i polityka Tomasza Morusa pt. „Książeczka zaiste złota i niemniej pożyteczna jak przyjemna o najlepszym ustroju państwa i nieznanej dotąd wyspie Utopii”. Dzieło to znane jest pod nazwą „Utopia”. • Literacka Utopia to wyspa bez nędzy i wyzysku, kłamstwa, przemocy, nietolerancji, zawiści, złości, bez próżniactwa i pracy ponad siły. Utopią rządził król Utopus, który wprowadził dobroczynne instytucje. Odgrodził swoje państwo od reszty świata, w której panowało zło.

8. Tomasz Morus

9. Antyutopia • antyutopia, utopia negatywna, dystopia • Jest to utwór, który pokazuje społeczeństwo pozornie doskonale zorganizowane, działające zgodnie z najnowszymi osiągnięciami nauki i techniki, w którym jednak władza ma charakter totalitarny, a tradycyjny system wartości i norm etycznych ulega destrukcji. • W dwudziestym wieku powstało wiele antyutopii, z których najsłynniejsze to: „Nowy wspaniały świat” Aldousa Huxleya z roku 1932, „451 Farenheita” Raya Badbury'ego z roku 1953 i „Rok 1984” George'a Orwella.

10. George Orwell

11. George Orwell • George Orwell to autor słynnej antyutopii pt. „Rok 1984”. To utwór fantastyczny – jego akcja dzieje się w przyszłości. • Zasady, które organizują życie ludzi w społeczeństwie utopijnym, ograniczają ich swobodę. • Nadzór nad zuniformizowanym społeczeństwem sprawują cztery ministerstwa: Prawdy, Pokoju, Miłości i Obfitości. • Główną rolę w budowaniu świadomości społeczeństwa partyjnego odgrywają organizacje dziecięce i młodzieżowe: Kapusie, Liga Młodych, Młodzieżowa Liga Antyseksualna. Mają one na celu wychowanie prawomyślnych obywateli.