World Religions and Missions

1. World Religions and Missions Robert D. Patton Missionary to Suriname, South America

2. Humanism, Evolution, Communism Robert D. Patton Missionary to Suriname, South America

3. Humanism, enz. • Atheism – bribi dati no wan Gado de • Agnosticism – bribi dati no wan sabi efoe Gado no de efoe a de • Deism – Gado de, ma a de farawe en a no abi niks te maken nanga wi libi dja • Humanism – libisoema de gado • Evolutie • Communisme • Wantoe religie

4. Atheism • Onmogelijk filosofie, bikasi foe sabi zeker dati Gado no de, joe ben moesoe sabi alasani na ini da heelal. Anders kande Gado de na wan pisi dati joe no sabi • Da Bijbel taki: da dom soema taki: No wan gado de: Ps. 14:1 • Romeini 1:25ff. Taki moro fara

5. Atheism • Foe taki troe, ala soema aanbegi wna sani • Som soema aanbegi Gado disi ben meki da heelal • Som soema begi da schepping na presi foe da Schepper • Som soema aanbegi ala sortoe gado disi komopo foe dem egi prakseri

6. Evolutie • A no de wetenschap bikasi a proberi foe taki foe oorsprong – dati de geschiedenis. Wetenschap moesoe abi observatie en kontrol experimentatie • A de agensi dem toe basis wet foe wetenschap – entropy & conservatie foe energie

7. Wetenschap vs. religie • Ook toe som taki dati religie abi te maak soso nanga sani joe no man si, en a de wan sortoe cultuur bribi disi de helemaal aparti foe wetenschap. Dus wetenschap tolereer hem, en dem stoeka religie leki wan sortoe cultuur bribi. So dem poti Gado nanga dem engel na wan sei, en dem materiaal sani na wan tra sei, nanga prati so dati dem sani noiti miti

8. Evolutie bribi soso materialism • A bigin nanga da basis geloof dati materialism de ala sani disi de. Dus efoe joe gi dem dati, joe kan stree, ma dem ben wini dem punt kaba soso bikasi joe no ben stree abra da basis dati da moro fondamenteel sani de stof.

9. Deism • Gado ben meki dem wet en a ben gowe. • Som disi bribi na ini evolutie no abi trobi nanga disi, bikasi so wan gado no doe noti nownow en wi kan frigiti hem

10. Da basis foe evolutie de naturalism • Naturalism – da natuur de alasani disi bestaat • Dus – natural selectie, kans, kenki environment, genetic modificatie • No gids, no doel, en dem kenki sondro gado • Evolutie de da Schepper, niet Gado

11. Problemen nanga evolutie • Dem gebruiki wan pisi nomo foe dem feit, ma no taki foe trawan – leki som bonjo loekoe leki transitie meti, ma da moro gran hipi go agensi evolutie – da “Cambrian ontploffing” • Authoriteit – dem koniman taki so… alwasi da feiten de anders • Ad hominem argument – argue agensi dem soema persoonlijk

12. Straw man argument • Distortie foe wan soema bribi en dan naki da falsi bribi plata… Dem “begi da vraag” • Wan bribi dati joe no man tesi foe si efoe a de troe • Dem wani gebruiki woortoe na wan tra fasi • Wi abi da neiging foe bribi san wi wani bribi. Dus joe moesoe abi da kans foe abi trawan check dem resultaat foe si efoe a de troe.

13. Soema joe kan vertrouw • Dem troe expert sori o fara dem informatie de, en aksi joe foe check dem toe. Dem de eerlijk nanga demsrefi en dus eerlijk nanga trawan toe. • Now dem man na autoriteit no gi pasi foe soema aksi vragen disi steun creation positie

14. Wantoe fasi foe stoeka evolutie • Verschil na mindri san evolutionist assume de troe, en san dem stoeka foe troe • Wi kan taki dati evolutie de da beste systeem foe naturalism – ma disi no taki dati a de troe • Gebruiki joe woortoe na wan precis fasi – “define your terms” – wan bigi verschil de na mindri micro-evolutie (variatie) nanga macro-evolutie (njoen species)

15. Loekoe boen na da mechanism foe evolutie • A no taki soso dati bepaalde meti gersi demsrefi leki DNA patroon, enz. • Foe Darwin – soso mutatie & natural selectie • Tesi da theorie agensi da bewijs, no soso teki wantoe sani disi steun da theorie • Wan verschil de na mindri intelligent & onintelligent reden… • Verschil de na mindri foe macro & micro-evolutie

16. Evolutionary biologist • Dem taki dati genes nanga DNA disi ben feni fasi foe meki moro DNA doro natural selectie ben kom moro hipi • George Williams ben si dati stof & informatie de toe difrenti sani • Repetitive mechanical events no abi foeroe informatie content

17. San wi sabi • Libi de stof + informatie • Informatie de wan heri tra sani leki stof • Informatie no komopo foe dem wet foe chemie, physics, enz. • A moesoe komopo foe wan onafhangelijk oorsprong

18. Irreducable complexity • Disi wani taki dati libi abi foeroe sani disi wroko samen, en dem moesoe wroko samen na da srefi momenti. Joe no man bouw dem stap foe stap • Bijv. Da bombadier beetle…

19. Da probleem gi da evolutionist • Fosi, a ben taki dati a moesoe de fri foe da Bijbel so dati a kan ondrosoekoe pe dem feit tjari hem • Ma dan a taki dati soso material-istic filosofie de mogelijk. Ma san a sa doe efoe dem feit sori dati moro leki materialism de????

20. San wi sa taki abra wi prakseri • Wi sa taki dati da prakseri foe wi de soso DNA nanga chemie reactie dati pasa nanga kans nomo? • Da hersen de materiaal – dat wel, ma fa foe da process foe denki? • Troe materialists poti Gado leki wan sani disi no abi objectief realiteit

21. San troe Darwinism bribi • Gado no de boiti na ini da denki – wan illusie • Alasani de soso materiaal sondro doel • Joe no abi foe span abra moraliteit bikasi troe waarheid no de – bikasi soso Gado kan gi troe waarheid • Sondoe nanga konsensi no de toe

22. Darwinism bribi na ini wetenschap = modernism • Ma postmodernism bribi tapoe relativism – no wan waarheid de srefi, inclusief wetenschap

23. Problemen nanga Darwinian evolutie • Dem libisani de so complex dati joe no man abi wan pikin sani verander, dan wan trawan, en so go moro fara. Wan heri systeem moesoe de compleet, efoe da sani no wroko – so soso variatie no jepi… • En no wan basis de foe value, efoe foe lobi moi sani, efoe san de juisti, enz

24. Foe san’ede wi loekoe na evolutie • Efoe evolutie de troe, dan Gado no de, moraliteit no de, doel no de, toekomst de da grebi • Geologic uniformism - dem taki dati da floedoe no ben pasa, en dati alasani ben tan so sinsi da bigin. Dem taki dati grontapoe de 5.000.000.000 jari owroe. • 2 Petrus 3:3-6 ben taki dati soema sa taki so na ini dem laasti dei

25. Geologic column • Wan fasi dem wetenschapper ben poti dem bonjo leki dem ben denki dati dem moro owroe wan ben de na ondro, en jongoe wan na loktoe • No wan presi na grontapoe joe feni hem precis so. • A de circular reasoning – dem ston de owroe bikasi foe dem fossil. Dem fossil de owroe bikasi foe dem ston pe joe feni dem……

26. Geologists taki foe gi excuus • Overthrusting - wan bigi hipi ston kom moro hei leki a ben moesoe kom • Radioactive dating – toemoesi foeroe fout • Libisoema foetoestap ben feni nanga dinasaur, en prentje foe dinasaur tapoe bergi olo muur; dem feni trilobiet na ini foetoe prentje foe libisoema, en trilobiet ben dede 230.000.000 jari volgens evolutionist

27. Radioactive dating uranium-lead • Voorwaarden: • Da ston no ben abi dem product na ini dem fosi • No wan product ben kom na ini efoe gowe foe da ston • Da snelheid foe radioactief decay tan da srefi • Ma no wan voorwaarde ben de troe!

28. Problemen nanga C14 dating Libi sani dem feni ben moesoe dede 2300 jari kaba Bon disi gro ete dem taki de 10.000 jari owroe Lava foe vulcaan foe 200 jari terug dem feni de 3.000.000.000 jari owroe

29. Wantoe bewijs foe wan jongoe grontapoe • Magnetic field drop nanga afoe ibri 1400 jari. Efoe joe go baka 10,000 jari, dan grontapoe magnetic field sa de so tranga leki wan magnetic ster! • Meteor stof: wi ben moesoe abi 182 ft dipi na da moen, ma 1/8 duim ben de nomo. • Nickel % on grontapoe nanga zee – grontapoe wan paar duizend jari owroe • Mississippi delta deposit – ongeveer 4000 jari owroe

30. Wantoe bewijs foe wan jongoe grontapoe • Hei drukte foe olie & gas na ondro gron klop nanga wan paar duizend jari • Te joe loekoe na coal, joe si bewijs foe watra disi drai, en joe kan meki coal snel nanga juisti drukte & temperatuur. • Wi feni libisoema bonjo & metaal keti na ini coal, disi dem ben taki de omeni miljoen jari owroe

31. Jongoe grontapoe • Da rotatie foe grontapoe bigin foe slow sori wan jongoe leeftijd. • Da moen dribi moro farawe saf’safri. Ma a de toemoesi krosibei foe de omeni miljard jari owroe • % helium na atmosphere = jongoe grontapoe • Polonium218 halos klop nanga wan schepping ontmiddelijk

32. Jongoe grontapoe • Population statistiek: nanga groei slechts ½% /jaar, tokoe wi sa abi wi bevolking na 4000 jari. Miljoenen jari de onmogelijk

33. Jongoe solar stelsel • Komeet – dem lasi pikinso ibri leisi dem go lontoe da zon – jongoe tem • Micrometeoriet aanwezig – jongoe • Ster clusters & superster – jongoe

34. Fossils • Dem sori ontmiddelijk wan hipi difrenti complex libisani – ma no moro primitive form na ini pre-Cambrian ston • Sortoe (famiri – moro bradi leki species) – no kenki na sort over “omeni miljoen jari” – ma wel variatie na ini kind. • Hybred species – sterile, no meki pikin • No transition forms! Noti disi de hafoe-hafoe

35. Fossils steun schepping • Fossilization na ini hipi klop nanga floedoe. Da volgorde de foe da sorting foe watra. Som abi meti foe difrenti environment moksi na wan presi • Mammoths – gevroren nanga njanjan na dem tongo. Joe kan njan dem meti ete. Kande collapse foe wan canopy foe watra lontoe grontapoe

36. Canopy theorie • Foeroe watra lontoe grontapoe kan doe da volgende • Moi temperatuur – daarom tropische pransoen na ondro ice cap na polar gebied • Watra foe da floedoe • Bescherming foe cosmic ray so dati libisoema tan moro langa na libi • Extinction foe dinasaur – cold broedoe no ben man moro

37. Moro bewijs foe floedoe • Petrified bon – nanga boeba ete, ma taki ben hari komopo • Polystratic bon – wan bon doro omeni strata foe ston disi evolutie taki de omeni miljoen jari • Ephemeral marks – leki foet-printje, enz moesoe pasa snel • Soft part – safoe pisi foe da dede meti de ete baka omeni jari – moesoe pasa snel

38. Grontapoe de speciaal gi libi • Afstand foe da zon de juist • Rotatie snelheid per dag de juist • Temperature variatie bikasi foe da orbit lontoe da zon • Watra en CO2 meki greenhouse effect • Moen juisti afstand so tijd no bigi toemoesi

39. Grontapoe • Tilt 23 ½ degree de juisti foe seizoen • Ozone kibri wi foe ultraviolet radiatie • Atmosphere kibri wi foe meteors – 20.000.000 per dei • % nitrogen & zuurstof de juist • Magnetic field de juist • Watra de nofo

40. Da fosi wet foe thermodynamica • Da wet foe conservatie foe energie – a kan kenki form, ma joe no man meki hem, en joe no man figi hem poeroe

41. Tweede wet foe thermodynamica • Entropy – da wet foe energy pori – ala systeem efoe joe libi hem na hemsrefi go foe order te disorder. • Disi wani taki dati evolutie de onmogelijk • Mi bribi Gado ben poti disi na Genesis 3:17-19, en A sa poeroe disi na Rom. 8:18-23

42. Evolutionist stree • Open systeem nanga energie foe da zon. Ma soso foe abi energie no de sari; joe moesoe abi wan mechanism foe directie foe energie toe • Moro fara, ala systeem de opo • Libi sani abi da informatie na ini da genes foe ontwikkel – so dati da informatie de kaba

43. Mathematica • Wi kan sori dati da kans foe ontwikkel iniwan libi eiwit de onmogelijk. • En foe loekoe na wan cell de omeni maal so moeilijk. • Nofo tem nanga stof na ini da heelal no de foe disi pasa soso nanga kans.

44. Biologie sori da glori foe Gado • Da eye – efoe da heri sani no wroko, dan a de waardeloos. Darwin srefi ben taki dati a no klop nanga hem theorie • Sea slug njan aemone sondro foe kisi last foe stingi en gebruiki da stingi foe da anemone foe hem egi defense • Stingi ants & acacia tree – coadaptation • Cleaning symbiosis

45. Biologie • Bombadier kevel – moksi toe chemical samen foe explosie na ini tube. Ma a abi wan inhibitor & anti-inhibitor ook toe, & communicatie mechanism • Water beetle & detergent foe ontsnap • Migration instinct – dem no abi waarti efoe dem no wroko 100%. En wi feni na ini fowroe, walvis, fremoesoe, fisi, enz.

46. Biologie • Omeni sani de moi sondro “reden” – leki moi fisi 1 ½ mijl na ondro watra na ini doengroe • Mimicry ook toe de vaak perfect ma efoe a no de perfect a no abi wan zin • Convergence – da srefi type structuur na ini difrenti sortoe meti disi no abi relatie wan na trawan – leki zee-asi en kamra-wendje disi kan lolo ai onafhangelijk en abi wan tere disi joe kan hori joe heri skin nanga hem

47. Problem with mutations • 99.99% pori efoe kiri da organism • Dem kom zeldzaam 1:10.000.000 • So natural selection (conservation mechanism) & mutation & time no de adekwaat foe sori ontwikkeling

48. DNA • Disi moesoe abi da informatie foe da enzyme hemsrefi, en wan methode foe transmitting informatie na aminozuur moesoe de toe! • Informatie eis energy + intelligentie

49. Ape-man • Nebraska man komopo foe wan tifi! Wan paar jari moro lati, dem feni dati da tifi ben komopo foe wan sortoe agoe disi ben dede langatem terug. So srefi “Colorado man” ben komopo foe da tifi foe wan asi

50. Ape-man: Java Man • Wan pisi schedel, wan pisi thigh bonjo, 3 tifi panja 70 ft moksi nanga bonjo foe meti disi no libi moro. Dem taki dati Java Man = 750.000 jari ago. Moro lati, “expert” taki: 10 a de wan aap, 7 wan libisoema, 7 na wan “missing link”. Moro lati ete wan ben feni – da knee bonjo foe wan dede type olifant!