به نام خدای مهربان

1. به نام خدای مهربان

2. استاد گرامی:دکتر بهشتی مآل بهناز بهاری دانشجوی کارشناسی ارشد میکروبیولوژی ترم 3 92_91

3. Hepatitis B virus (HBV)

4. هپاتیت به معنای التهاب کبد است که فعالیت های آن را مختل می کند • این بیماری به علت های مختلفی ایجاد می شود یکی از این علت ها آلودگی به ویروس هپاتیت Bاست • ویروس هپاتیت B عامل بروز بیماری هپاتیت B در انسان است • این ویروس در کبد انسان جایگزین شده و تکثیر می کند

5. بیماری هپاتیت B، پس از سل و مالاریا شایعترین بیماری عفونی و مسری محسوب می شود. • کمتر از یک درصد افراد آلوده این بیماری را به شکل خیلی شدید و سریع نشان می‌دهند که منجر به از کار افتادن کبد و مرگ می‌شود. • در اغلب موراد تشخیص آلودگی به ویروس هپاتیت B به دنبال اهدای خون و با انجام تست آزمایشگاهی رخ می دهد و این افراد معمولا هیچگونه علامتی نداشته و از آلوده بودن خود تعجب می کنند.

6. ویروس هپاتیت B در کبد یک مومیایی 500 ساله کشف شده • گروهی از دانشمندان كره ای با جدا كردن كبد یك كودك مومیایی شده موفق شدند ویروس هپاتیت B را شناسایی كنند. • به گزارش خبرگزاری مهر، محققان دانشگاه دانكوك در سئول با جداكردن و بررسی كبد این كودك مومیایی شده كه مربوط به 500 سال قبل است، برای اولین بار توانستند در اجساد مومیایی شده بدست آمده از دوران گذشته ویروس هپاتیت B را كشف كنند.

7. براساس گزارش ساینس دیلی، این دانشمندان با بررسی ژنوم این مومیایی با هدف پی گیری تكامل این ویروس در قرن های گذشته كشف كردند كه حتی در 500 سال قبل هم ویروس هپاتیت B وجود داشته است. باوجود این هنوز مشخص نشده است كه از چه زمانی دو نوع B و A این ویروس از هم جدا شده اند. • به گفته این محققان، كشف این ویروس قدیمی مربوط به 500 سال قبل می تواند به عنوان یك كلید راهنما به درك و شناخت این مسئله كه ویروس هپاتیت از چه زمانی دوره تكامل خود را آغاز كرده و توسعه درمان های جدید كمك كند.

8. بیماری زایی • انتقال از طریق مایعات بدن, خون, وسایل آلوده تزریق , تماس جنسی و مادران باردار آلوده می‌توانند موقع زایمان ، ویروس را منتقل کنند. • ابتلا به این بیماری هیچ ارتباطی به سن, فصل و جنس ندارد. • دوره کمون طولانی دارد , در کبد تکثیر یافته و در سرم دوره ی نسبتا زیادی باقی می ماند که به ویروس اجازه ی انتقال می دهد. • بیشتر افرادی که در تماس با ویروس هپاتیت B هستند (بیش از 90%)آنتی بادی تشکیل داده و خودبه خود در طی شش ماه بهبود می یابند. • در ۵ تا ۱۰ در صد مبتلایان تبدیل به حالت مزمن می شود و گاهی منجر به سرطان کبد می شود.

9. در افراد مسن آلوده به ویروس هپاتیت Bخطر جدی ابتلا به نکروز شدید سلول های کبدی یا نارسایی شدید کبدی وجود دارد ، مخصوصا اگر بیماری های دیگری نیز داشته باشند .

10. تظاهرات بالینی : از نظر بالینی شباهت های زیادی به هپاتیت نوع Aدارد ، اما دوره ی کمون آن بیشتر است (1 تا 6 ماه) . علایم و نشانه های هپاتیت Bممکن است بی سر و صدا، موذیانه و متغیر باشد. تب و نشانه های تنفسی نادر هستند . • علایم بالینی شامل تهوع, استفراغ, بی اشتهایی شدید, علایمی شبیه سرماخوردگی مانند ضعف یا خستگی، احساس کسالت، تب، درد عضلانی، التهاب مفاصل • یرقان ممکن است ظاهر شود یا نشود. اگر یرقان رخ دهد، همراه با آن ، مدفوع به رنگ روشن و ادرار تیره خواهد بود. • ممکن است که کبد حساس باشد و 14-12 سانتی متر به صورت عمودی بزرگ شود. • در تعدادی از بیماران، طحال بزرگ و قابل لمس است. • غدد لنفاوی خلفی گردن نیز ممکن است بزرگ شود.

11. هپاتیتBمنتقل شده از مادر به نوزاد در موقع تولد می‌تواند به دو شکل مزمن و حاد دیده شود. مزمن یعنی دستگاه ایمنی بدن تا 6 ماه نمی‌تواند ویروس را شناسایی و نابود کند، در حالی که ویروس برای ماهها و سالها در کبدباقی مانده و به فعالیت و تکثیر ادامه می‌دهدکه می تواند باعث سرطان کبد و آسیب آن می‌شود.

12. حدود ۸۵ در صد بیماران کاملا بهبود حاصل پیدا می کنند. • مرگ و میر بین ۷/۲- ۶/۰ درصد است که بسته به سن و شرایط متغیر است. حدود ۱۰ تا ۵ در صد افراد به هپاتیت مزمن مبتلا می شوند که این مبتلایان منبع اصلی انتشار ویروس در جامعه هستند.

13. کمتر از 10 درصد بزرگسالان بیماری را به شکل مزمن نشان می‌دهند، در حالی که این رقم در کودکانی که در موقع تولد آلوده شده‌اند به 90 درصد و در نوجوانان به 30 - 25 درصد می‌رسد. • خطر ابتلا به ویروس در بزرگسالان بستگی به سلامتی دستگاه ایمنی دارد. افرادی که دستگاه ایمنی آنها به دلایلی مانند پیوند عضو ، دیالیزو مشکلات کلیوی و ایدز تضعیف شده است بیشتر از افراد سالم مبتلا می‌شوند. گزارشها نشان داده است که 90 درصد افراد مبتلا به ایدز به هپاتیت آلوده شده‌اند و از این تعداد 15 درصد ، آن را به شکل مزمن نشان می‌دهند.

14. اگر دستگاه ایمنی نتواند بیماری را تا 6 ماه کنترل کند، شخص علایم هپاتیت مزمن را نشان می‌دهد. نشانه‌های هپاتیت مزمن مشابه هپاتیت حاد می باشد. معمولا در افرادی که چندین سال است مبتلا به بیماری هستند گروهی از علایم اضافی را نشان می‌دهند. این علایم شامل کهیر، جوش های پوستی، آرتریت ، سوزش یا مورمور کردن در بازوها و پاها (Polyneuropathy) می‌باشد .

15. ویروس هپاتیت B : • یک DNA ویروس پوشش دار از خانواده Hepadnaviridae • کوچک, دارای پوشش, دارای DNA دو رشته ای و حلقوی, که قسمتی از آن تک رشته ای است • دارای آنزیم ریورس ترانس کرپیتاز (RTase) • که این آنزیم چسبیده به ژنوم ویروس است و دارای فعالیت ریبونوکلئاز است

16. 8 ژنوتیپ از نظر توزیع جغرافیایی از HBV شناسایی شده (A_H) برای مثال: • A و D ← رایج در آمریکا و اروپا • B وC ← در چین و جنوب آسیا • بافت هدف این ویروس و میزبان آن محدود و فقط در کبد, گاهی پانکراس و کلیه انسان و میمون را نیز آلوده می کند.

17. اتصال ذرات ویروسی بطور اختصاصی به رسپتور ویژه سلول های کبد←pre S1 • مکانیسم دقیق ورود ویروس روشن نشده : هر دوی اندوسیتوزیز و ترکیب مستقیم پوشش ویروس با غشای پلاسمایی پیشنهاد شده • بعد از باز شدن پوشش (uncoating) ←آزاد سازی داخل سیتوپلاسم و انتقال نوکلئوکپسید به هسته ← ترمیم DNA حلقوی بوسیله آنزیم های ویروسی و سلولی • ایجاد cccDNAcovalently closed circular DNA)) • cccDNA ویروسی بکار می رود به عنوان یک الگو برای سنتز RNA

18. DNA ویروس شامل 4 ORF است : • 1. ژن های precore / core , کدکننده برای پروتئین های نوکلئوکپسید و برای پروتئین های غیر ساختاری , ترشحی ,HBe Ag • 2. ژن های کدکننده پلیمراز برای ریورس ترانس کریپتاز ,Rnase H • 3. ژن های Pre S1,Pre S2و ژن surface کد کننده برای سه پروتئین envelope • 4. ژن X, کد کننده برای پروتئین تنظیمی X • X Protein در بهره وری رونویسی HBV به وسیله interact با فاکتورهای رونویسی مختلف شرکت دارد .

20. آنتی ژن های ویروس هپاتیت B : • HBs Ag _ آنتی ژن سطحی هپاتیت ) Bنشانه ی تکثیر و عفونت فعال است ) (آنتی ژن سطحی آنتی ژن استرالیا نامیده می شود بعلت اینکه اولین بار در سرم یک فرد بومی استرالیایی شناسایی شد ) • _ HBcAgآنتی ژن مرکزی هپاتیت B • HBeAg _ یک پروئتین مستقل که در خون گردش می کند. • _ HBxAgفرآورده ی ژنی از ژن x، از DNAویروس هپاتیت B

21. هر آنتی ژن، آنتی بادی خاص خود را دارد که نشان دهنده ی مراحل مختلف فرآیند بیماری است: • Anti HBc : آنتی بادی برای آنتی ژن هسته ای (مرکزی) HBV ؛ در طی مرحله ی حاد بیماری وجود دارد ، ممکن است نشان دهنده ی تداوم ویروس هپاتیت B در کبد باشد. • Anti-HBs :آنتی بادی ذرات سطحی بر روی ویروس هپاتیت B ؛ در اواخر دوره ی نقاهت ظاهر شده و معمولا بهبودی و گسترش ایمنی را نشان دهد. • :Anti-HBeآنتی بادی نسبت به آنتی ژن e هپاتیت B ، معمولا نشان دهنده ی کاهش عفونت زایی است. • :Anti-HBxAgآنتی بادی به آنتی ژن x هپاتیت B؛ نشان دهنده ی تکثیر مداوم ویروس هپاتیت B است.

22. HBs Agدر جریان خون 80 تا 90 درصد از بیماران عفونی شده طی 1 تا 10 هفته بعد از در معرض HBVقرار گرفتن و 8-2 هفته قبل از شروع نشانه ها یا افزایش سطح ترانسفراز ها ظاهر می شود. بیمارانی که HBsAgدر آنها 6 ماه یا بیشتر از عفونت حاد دوام می یابد ، به عنوان حاملین HBsAgدر نظر گرفته می شوند. • HBeAgآنتی ژن بعدی HBVاست که در سرم یافت می شود. معمولا طی یک هفته از ظاهر شدن HBsAgو قبل از تغییر در سطوح آمینوترانسفراز ها ظاهر می شود و طی دو هفته از سرم ناپدید می شود.

23. ویژگی های مورفولوژیکی آزمایشات فراساختاری از سرم بیماران هپاتیت B این 3 فرم را نشان می دهد: • فراوان ترین فرم ← ذرات کروی و کوچک , محتوی HBs Ag, با قطر nm 25تا 17 , با غلظت 1013 ذره در هر ml, دارای تراکم g/cm310/18در Cscl • فرم های فیلامنتی با طول های گوناگون و قطری برابر با ذرات کوچک اینها نیز حاوی پلی پپتیدهای HBs Ag

24. ویریون هپاتیت B با قطر nm 42, یک ذره کروی پیچیده , شامل یک envelope خارجی دربردارنده لیپیدهای گرفته شده از میزبان, همه پلی پپتیدهای ژن S, پروتئین های سطحی L(large),medium)M) ,(small)S و HBs Ag و هسته داخلی • سرم بیماران آلوده ممکن است دربر داشته باشد به میزان 1010 ویریون در هر ml • چگالی ویریونحدود g/cm3 22 در Cscl

25. Antigenicity : • هر سه پروتئین پوششی HBV محتوی HBs Ag است که بسیارایمونوژنیک است و القا می کند Anti HBs را (ایمنی همورال) • پروتئین های ساختاری ویروس همچنین لنفوسیت های T را با توانایی حذف سلول های آلوده به HBV تحریک می کند .(cytotoxic T-cells; ایمنی سلولی) • الیگو پپتید های ویروسی 15-8 آمینو اسیدی روی مولکول های MHC class I سلول میزبان , سوار می شوند و انتقال داده می شود به سطح سلول • سپس L.T. سلول های آلوده را تشخیص و آن ها را تخریب می کند .

26. چگونگی تشخیص هپاتیت B اولین راه تشخیص استفاده از آزمایش خون است که آنتی ژن هاو آنتی بادی هایی که بوسیله دستگاه ایمنی در مقابل ویروس ساخته می‌شود را مشخص می‌کند. • شامل شناسائی HBs Ag (آنتی ژن سطحی ) ,HBs Antibody, HBc Antibody مربوط به آنتی ژن مرکزی و ...

27. آزمایش آنزیم های کبدی آزمایش آنزیم های کبدی میزان آنزیمهای کبد مانند آلانین آمینو ترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمینو ترانسفراز (AST) را مشخص می‌کند. افزایش این آنزیمها نشانه آسیب کبد است. • در هپاتیت حاد این آنزیمها افزایش پیدا می‌کند ولی موقتی است و ندرتا مشکلات دراز مدت کبدی بوجود می‌آورد. • در هپاتیت مزمن مقدارALTکبد به شکل دوره‌ای یا دائمی افزایش می‌یابد و خطر آسیبهای کبدی دراز مدت را افزایش می‌دهد.

28. بیوپسی کبد سایر روشها میزان آسیب کبدی را مشخص نمی‌کنند به همین دلیل از بیوپسی کبد استفاده می‌شود. بیوپسی برای افرادی که بار ویروسی خیلی بالاتر از صد هزار دارند و آنزیمهای کبد در آنها افزایش پیدا کرده است استفاده می‌شود.

29. ارتباط هپاتیت B و ایدز بزرگسالانی که به ویروس هپاتتBآلوده شده‌اند کمتر از 10 درصد احتمال دارد آلودگی را به شکل مزمن نشان دهند ولی اگر شخص به ایدز مبتلا باشد این احتمال به 25 درصد می‌رسد. زیرا این افراد دستگاه ایمنی ضعیفی دارند. در افراد مبتلا به ویروس ، پاسخ به هپاتیت , ضعیف شده یا از بین می‌رود. این موضوع باعث فعال شدن ویروس می‌شود و در نتیجه خطر آسیب کبد را افزایش می‌دهد. • در افراد آلوده با هر دو ویروس خطر ابتلا به سرطان کبد بیشتر می‌شود و همچنین در این افراد خطر از کار افتادگی کبد دو برابر می‌شود.

30. درمان اختصاصی برای هپاتیت B وجود ندارد. انترفرون آلفا ممکن است برای هپاتیت مزمن موثر باشد. • افراد در معرض خطر شامل شاغلین در مراکزبهداشتی و درمانی, کارکنان آزمایشگاهها, کارکنان بانک خون, نوزادان متولدشده از مادران مبتلا, معتادین تزریقی و افراد دارای هموفیلی و دریافت کنندگان خون و محصولات آن. • بیشترین موارد آلودگی به این ویروس در کشورهای عقب مانده است بطوریکه 5 درصد نوزادان در هنگام متولد شدن مبتلا می شوند.

31. واکسن هپاتیت B دو نوع واکسن هپاتیتBکه محتویHBSAgمی‌باشد در دسترس است. • واکسنهای بدست آمده از پلاسمای خون و واکسنهای نوترکیب • اثر بخشی واکسن جهت جلوگیری از حامل مزمن شدن از 90 درصد تجاوز می‌کند.

32. بر اساس آخرین گزارشات سازمان جهانی بهداشت حدود 400 میلیون نفر در سراسر جهان حامل ویروس هپاتیت B هستند . • سالانه حدود 50 میلیون نفر به تعداد افراد آلوده به این ویروس در دنیا افزوده می شود. • از سال 1372 کلیه نوزادان در کشور تحت واکسیناسیون هپاتیت B قرار گرفته اند و به همین دلیل از میزان بروز موارد جدید کاسته شده است.

33. پیشگیری روشهای پیشگیری و کنترل عبارتند از: ۱- انجام واکسیناسیون ۲- کنترل و جدا کردن خونهای آلوده ۳- تزریق ایمنوگلوبین به نوزدانی که از مادر مبتلا متولد شده و افرادی که با بیماران تماس داشته اند ۴- عدم مصرف خون کسانی که هرگونه ناراحتی کبدی دارند ۵- استفاده از وسایلی مانند دستکش هنگام معاینه بیمار و ……..

34. 6- حذف سریع وسایل آلوده وضدعفونی کردن وسایل مورد استفاده ۷- اجتناب از رفتارهای اجتماعی پر خطر که انتشار ویروس را تسهیل می کند .

35. Refrences: 1.Xuanyong,l., Block,t.,(2004), Study of the early steps of the Hepatitis B Virus life cycle, International Journal of Medical Sciences, 1:21_33 2.Grimm,D.,Thimme,R.,Eblum,H.,(2011), HBV life cycle and novel drug targets, Hepatol Int,5:644_653 3.Ruiping,M., Quanta,X., Lihua,S., Dakun,W.,(2011), Hepatitis B virus infection, Ma et al. Virology Journal,8:486

36. سپاسگزار از توجهتان