PARIS

1. PARIS

2. AURKIBIDEA • PARIS • PARISEKO DIRUA • SENA IBAIA • SACRE-COEUR • MOULIN ROGE • EURODISNEY • CHAMPS ELISES • PARISEKO GARAIPEN ARKUA • PARISEKO METROA • LOUVRE MUSEOA • LABASTILLA PLAZA • FRANTZIAKO IRAULTZA • NOTRE DAME • EIFFEL DORREA • CHAMBORD GAZTELUA

3. PARIS • PARIS FRANTZIAKO HIRIBURUADA DA, ETA HERRIALDEAREN IPARRALDEAN DAGO, SENA IBAIAREN ERTZEAN. HIRIAK 2.153.600 MILIOI BIZTANLE DITU, EUROPAR BATASUNEKO HANDIENA. PARIS GAUR EGUNGO EKONOMIA- GUNERIK GARRANTZITSUENETARIKOA DA.

4. PARISEKO DIRUA

5. SENA IBAIA • Sena (frantsesezSeine) ipar-mendebaldeko Frantziako ibaia da, herrialdeko garrantzitsuenetakoa, sal-erosketarako ubibe historikoa baita. Paris hirian, batez ere, turismo erakarle ona ere bada. • Kokapena • Frantzia • Luzera • 776 km • Arroa • 78 650 km² • Emaria • 500 m³/s • Iturburua • Borgoina • Ibai ahoa • Mantxako kanala

6. SACRE - COEUR • SACRE - COEUR BASILIKA PARISEKO ELIZARIK GARRANTZITSUENETARIKOA DA , MONTMARTREN DAGO KOKATURIK. • JESUSEN BIHOTZ SAKRATUARI ESKAINITAKO ELIZA BAT DA, 1873AN ERAIKI ZEN. • GAUR EGUN PARISEKO MONUMENTORIK BISITATUENETARIKO BAT DA.

7. MOULIN ROUGE • MoulinRougea (euskaraz Errota Gorria) 1889an Paris Olympiaren jabe ere bazen JosepOllerrek eraiki zuen kabaret tradizional bat da. Pigalleauzo gorrian kokatua dago, ClichyBoulevardean, Frantziako hiriburu den PariskoMontmartre auzoaren oinean. Eraikinaren goikaldean duen eta izena ematen dion kolore gorriko errota baten imitazioagatik da ezaguna. MoulinRougea Parisko gaueko ikur enblematiko bat da, eraikinak oraindik jarraitzen duen historia aberats bat du. • Duela ehun urte baino gehiagotik, MoulinRougea turista askorentzako, ezinbestean bisitatu beharreko tokia da. MoulinRougeak gaur egun, BelleÉpoquearen giro bohemioa sentitu nahi dutenentzako ikuskizun barietate handia eskaintzen du, giro hau oraindik eraikinaren barnean ikus daitekeelarik. Hala ere, Parisko MoulinRougearen izena eta estiloa mundu osoko beste kabaret askok imitatu dituzte.

8. EUROSDISNEY • DISNEYLAND RESORT PARIS OPORRETARA JOATEKO PARKE TEMATIKO HAUNDI BAT DA. • PARISEN EKIALDEAN DAGO KOKATUTA, PARISEN ERDIALDETIK 32KM-RA DAGO. • 1992-KO APIRILAREN 12-TIK DABIL FUNTZIOAN. • 14,5 MILIOI BISITARIREKIN 2007-AN EUROPA GUZTITIK BISITARI GEHIEN JASOTZEN DUEN PARKEA DA.

9. CHAMPS ELISES • CHAMPS-ÉLYSÉES PARISEKO HIRIBIDE NAGUSIA DA.1880 METRO LUZE DA ETA GARAIPEN ARKUTIK PLACE DE LA CONCORDE-RAINO DOA. • CHAMPS-ÉLYSÉES GREZIAR MITOLOGIAN AGERTZEN DEN ZELAI ELISEOETATIK DATORKIO. HAU BERTUTEDUN ARIMENTZAKO TOKIA ZEN, KRISTAUTASUNAREN PARADISUAREN BALIOKIDEA. BERTAN SARTU AHAL IZATEKO, LETE IBAIAN EDAN BEHAR ZUTEN.

10. PARISEKO GARAIPEN ARKUA • Garaipen Arkua (frantsesezArc de Triomphe) Parisko XVI. barrutian dagoen monumentua da. Champs-Élysées etorbidearen amaieran kokatua dago, Concorde plazatik 2,2 kilometrora, Charles de Gaulle plazan, antzinako place de l'Etoile delakoan ("Izarraren plaza"). Ziur aski, munduko garaipen arku ezagunena da. • 50 metro garai eta 45 metro zabal da.

11. PARISEKO METROA • Pariseko metroak 16 linea ditu eta guztira 213km ditu. • Europako 3.metrorik luzeena da Londresekoa eta Madrilgoaren ondoren.

12. LOUVRE MUSEOA • LOUVRE MUSEOA NAZIO BATEN AHALEGINAREN ONDORIOA DA. MUSEOAREN FUNTSAK EUROPAKO GARRANTZITSUENAK DIRA HERMITAGEREN ONDOREN, ETA PINTURA ALORRA DA ATALIK GARRANTZITSUENA, ERDIAROTIK XIX. MENDERA ARTEKO EUROPAKO PINTURA- ESKOLEN OBRAK BAIT DAUDE HAN GORDETA. GARRANTZI HANDIKOA DA, HALABER, ARKEOLOGIA- BILDUMA, MUNDUKO OSATUENA (EKIALDE HURBILA, EGIPTO … ), ETA APAINTZEN- ARTEEN EDO DEKORAZIO- ARTEEN BILDUMA ( BEIRA, BITXIGINTZA, ZERAMIKA… ).

13. LABASTILLA PLAZA • FRATZIAKO IRAULTZAREN IKURRA DA PLAZA HAU. • LA BASTILLA IZENEKO GOTORLEKUA SUNTSITU ZUTEN 1789-KO UZTAILAREN 14-AREN ETA 1790-EKO UZTAILAREN 14-ARTEAN. • FRANTZIAKO IRAULTZAREN GERTAERARIK GARRATZITSUENAK BERTAN IZAN ZIREN.

14. FRATZIAKO IRAULTZA • Frantziako Iraultza 1789 eta 1799 urteen artean Frantzian gertatutako prozesu sozial eta politikoa izan zen. Prozesu honetan, Frantzian zegoen egitura politikoa (monarkia absolutuaaristokraziarentzako eta klerokatolikoarentzakopribilegio feudalekin) irauli zen modu azkar batean nazionalismo, hiritartasun eta eskubide saihestezin ziren Ilustrazioko printzipio arrazionaletan oinarrituta. • Aldaketa horiek bortizki gertatu ziren Frantzian zehar, eta Izuaren Agintaldian exekuzio eta errepresio maila handiak izan ziren. Kanpo harremanei dagokienez, Frantziari gerra egin zioten Europako botere nagusi guztiek garai honetan, lehengo egoera politikora itzularazi nahian. • Iraultza Napoleon Bonapartek boterea eskuratzean amaitutzat jo zen. Inperio bat eta gerra ugariren ondoren, 1815eanmonarkia berrezarri zen Frantzian.

15. NOTRE DAME • Katedrala, distira gotikoaren ideiari estuki lotua sortzen da, garaiko gizarteak nahi eta behar zuen ikuspegi berri bati erantzun bezala, katedrala, kontaktu eta igoera izpiritualeko eraikin bezala hartzen zuen ikuspegia. Arkitektura gotikoa, XI. mendearen hasieran, hiri bizitza oso azkar eraldatzen ikusten duen gizarte baten barnean tresna boteretsu bat da. Hiria, arlo politiko eta ekonomikoan (gorantza doazen merkataritza harremanen isla) berebiziko garrantziaz birsortzen da, bere aldetik, burgesia aberatsak eta klero hiritarraren eraginak ere gorantza egiten dutelarik. Honen emaitza, hirietatik kanpo, landatar elkarte monarkikoetan, eraikuntza erlijiosoen beharrak, hiritar oparotasunaren ikur berria den katedralagatik ordezkatzea da. Eta, Frantziaren barnean, gorantza doan duintasun berri baten bilaketari erantzun bezala, Parisko Notre Dame Katedrala sortzen da. • Bereziki, bere availle-Coll organo bikaina nabarmentzen da, Notre Dameko organojole titular postua, organojole batek jaso dezakeen ohorerik gorenengokoetako bat delarik. Postu hau, Louis Vierne organojole eta konposatzaile frantziar bikainak bete zuen 1900 eta 1937 bitartean, Katedralaren gune artistiko eta musikalaren oparotasun handieneko garaia bezala gogoratzen dena.

16. EIFFEL DORREA • Eiffel Dorrea (frantsesez Tour Eiffel) Gustave Eiffel ingeniari frantsesak Parisko1889ko Nazioarteko Erakusketan eraikitako burdinezko egitura da. 1887 eta 1889 artean eraiki zen, urte horretako martxoaren 31n inauguratu zelarik. • 324 metroko garaiera du eta 10.000 bat tonatako pisua (eraiki berria zegoenean 7.300 tonako pisua zuen). Berez dorreak 350 metroko garaiera izan behar zuen, baina bizilagunak beldur ziren harri bakar bat ez zuen eraikin berri hura ez ote zitzaien gainera etorriko, eta azkenean garaiera gutxitu egin zen 300 metrora (azkeneko 24 metroak geroago gehitu ziren telebistako antena bat bertan kokatu zenean). • 200 langilek hartu zuten parte eraikuntzan eta 18.038 burdin atal elkartu behar izan zituzten 2,5 milioi buloi erabiliz. • Garaiko artisten iritziaren kontra eraiki zen, hauek burdinezko monstruotzat hartu baizuten. Baina gaur egun dudarik gabe Frantzia eta Parisko ikur nagusia da. Munduko monumenturik ikustatuena da.

17. CHAMBORD GAZTELUA • Chambord gaztelua, munduan ezagutzen den gaztelurik onetako bat da . Bertan fratsesen eta Italiarren arkiteturak nahasten dira . • Loiora eskualdeko gaztelurik handiena da. Baina berez, Frantzizko lehenarentzat, eraiki zen ehiza pabilioi handi bat besterik ez da.

18. ORSAY MUSEOA • Orsay Museoa (frantsesezMusée d'Orsay) Parisen dagoen museo bat da, XIX. mendeko arte plastikoei eskainia, eta, bereziki, inpresionismo garaiko bere lanengatik ezaguna. Kronologikoki, antzinako maisuen (Louvre museoa) eta arte moderno eta garaikidearen (Georges Pompidou Zentroa) arteko artearen historia hartzen du.

19. GRÉVIN MUSEOA • GRÉVIN MUSEOA ARGIZARIAREN MUSEOA DA. 500 FIGURA DITU GUTXI GORA BEHERA, ESZENA DESBERDINETAN BANATUTA, FRANTZIAREN HISTORIOTIK BIZITZA MODERNORARTE.

20. VERSALLES • Versalles Frantziako udalerria da , Yvelines departamenduko hiriburua , frantziako uhartea eskualdean, Parisgo metropoligunean. • Gaur egun 86.400 biztanle ditu, eta zerbitzuak eta batez ere, jauregiak erakartzen duen turismoa dira hiri honen ekonomiaren oinarriak.

21. EGILEAK NEREA JONE