1 / 25

ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ

ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ. Κουλικούρδη Άννα Τηλ/νο: 210-6682737 E-mail: akou@ait.gr. ΘΕΜΑ:. Πολυγλωσσικές & Πολυπολιτισμικές Ψηφιακές Βιβλιοθήκες. Τι περιλαμβάνει το θέμα;. Γενικά ζητήματα του πολιτισμού και της γλώσσας

june
Download Presentation

ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ Κουλικούρδη Άννα Τηλ/νο: 210-6682737 E-mail: akou@ait.gr

  2. ΘΕΜΑ: Πολυγλωσσικές& Πολυπολιτισμικές Ψηφιακές Βιβλιοθήκες

  3. Τι περιλαμβάνει το θέμα; • Γενικά ζητήματα του πολιτισμού και της γλώσσας • Μετάβαση από τοπικά σε παγκόσμια συστήματα & οι σχεδιαστικές προκλήσεις τους • Πολυγλωσσική ανάκτηση πληροφοριών (CLIR) • Τεχνικά ζητήματα (σετ χαρακτήρων γλωσσών- μονογλωσσικά & πολυγλωσσικά) • Τρέχουσες χρήσεις & προσεγγίσεις στο διεθνή & ελληνικό χώρο • Περιορισμοί του σήμερα • Κριτική & σχόλια • Σημαντικές πηγές, προσπάθειες και θέματα • Ερωτήματα και προβληματισμοί

  4. Πώς εντάσσεται το θέμα στην ενότητα; • Ψηφιακές Βιβλιοθήκες (DLs) προσβάσιμες μέσω WWW χωρίς εθνικά όρια και σύνορα • Αποτελεσματικότερη ανταλλαγή δεδομένων και επικοινωνία • Διεθνής βιβλιοθηκονομική κοινότητα • Κατάργηση αποκλεισμών ή περιορισμών πρόσβασης στη γνώση • Επιβίωση μη κυρίαρχων (non-dominant) γλωσσών και των ψηφιακών βιβλιοθηκών που διαθέτουν υλικό σε αυτές

  5. Γιατί είναι σημαντικό ως θέμα; • Ως τώρα, προσπάθειες επικεντρωμένες σε μονογλωσσικές ψηφιακές βιβλιοθήκες • Δεσπόζουσα γλώσσα η Αγγλική • Επιτακτική ανάγκη για διαλειτουργικότητα, φορητότητα και ανταλλαγή δεδομένων • Ανάπτυξη πληροφοριακής υποδομής και προτύπων • Ενημέρωση επιστημόνων της πληροφόρησης, σχεδιαστών και ειδικών στις τεχνολογίες επικοινωνίας

  6. Στατιστικά Στοιχεία • Οι on-line γλώσσες που χρησιμοποιούνται για τη διάχυση γνώσης στο WWW έχουν ως εξής: • Αγγλική: 40.2% • Κινεζική:9.8% • Γιαπωνέζικη:9.2% • Ισπανική:7.2% • Αν θέλαμε να μεταφράσουμε τις 400.000.000 μη Αγγλικές σελίδες του WWW θα χρειάζονταν 100.000 ημέρες (300χρόνια) σε ένα πολύ γρήγορο Η/Υ. Ή αλλιώς 1 μήνα σε 3.600 Η/Υ. • Οι χρήστες του Internet που δεν μιλούν Αγγλικά: 2003: 54% 2005: 59% • Η 1η διδακτορική διατριβή πολυγλωσσικής ανάκτησης πληροφοριών: 1994 του Khaled Radwan

  7. Πολιτισμός και Γλώσσα • Πλούτος ανθρώπινης επικοινωνίας (προφορική, γραπτή, μεταφράσεις) • Ιδιαίτεροι τρόποι έκφρασης • Πολύπλοκη η αναζήτηση & ανάκτηση πληροφοριών • Ακριβείς αναπαραστάσεις • Ελάχιστες αλλοιώσεις των προθέσεων του δημιουργού • Εναρμόνιση των αναγκών και εκφράσεων των δημιουργών και των χρηστών της πληροφορίας

  8. Ορολογία Πολυγλωσσικών Ψηφιακών Βιβλιοθηκών • Internationalization: παγκόσμια επικοινωνία ανεξαρτήτως γλώσσας • Localization: προσαρμογή στις τοπικές ανάγκες • Multilingual Digital Library: πολυγλωσσική ψηφιακή βιβλιοθήκη • Multilingual Document: πολυγλωσσικό τεκμήριο • Cross-Language Information Retrieval (CLIR): πολυγλωσσική ανάκτηση πληροφοριών • Transliteration (TL): μεταγραφή • Large Passive Vocabulary: η 2η γλώσσα που μπορούν να διαβάζουν οι χρήστες≠Small active vocabulary

  9. Από τοπικά συστήματα σε παγκόσμια ΤΟΠΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ: • Εύκολα για σχεδιασμό • Προορισμένα για συγκεκριμένες εφαρμογές & κοινότητες χρηστών ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ: • Ανοικτά συστήματα • Εξυπηρετούν απομακρυσμένους πληθυσμούς & πολλές τοπικές γλώσσες (minority languages) ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ: • Ψηφιακές Βιβλιοθήκες Πανεπιστημίων • Εταιρικά sites • Επιστημονικές βάσεις δεδομένων

  10. Σχεδιαστικές Προκλήσεις Στα τοπικά συστήματα: • Προσαρμογή: • Διεπιφάνειας χρήστη (GUI) • Παράμετροι εισόδου (input) & εξόδου (output) • Πληκτρολόγια, οθόνες, εκτυπωτές, γραμματοσειρά

  11. Σχεδιαστικές Προκλήσεις Στα Παγκόσμια συστήματα: • Απίστευτη ποικιλία υλικού & λογισμικού • Ποικιλία συστημάτων κωδικοποίησης χαρακτήρων • Λιγότερος έλεγχος από τους σχεδιαστές • Σχεδιαστικές προδιαγραφές (trade-offs) • Διλήμματα

  12. Πολυγλωσσική Ανάκτηση Πληροφοριών (Cross-LanguageInformation Retrieval: CLIR) • Ανερχόμενος και αναπτυσσόμενος κλάδος (http://www.clis.umd.edu/dlrg/clir) • 3 προσεγγίσεις: • Μετάφραση κειμένου μέσω μηχανών μετάφρασης(Machine Translation-MT):μη υψηλά αποτελέσματα και ακριβή σε κόστος • Τεχνικές βασισμένες στη γνώση (λεξικά- MRD: machine readable dictionaries,πολυγλωσσικοί θησαυροί): δόμηση & διατήρηση ακριβή, υψηλή εκπαίδευση • Χρήση οντολογιών (EuroWordNet project- http://www.illc.uva.nl/EuroWordNet) : δύσκολες στην ενημέρωση, ακριβή δόμηση

  13. Μεταγραφή (Transliteration) • Αντιστοιχεί χαρακτήρες από μια γλώσσα σε άλλη • Δεν μεταφράζει νοήματα • Απώλεια αξιοσημείωτων δεδομένων (π.χ. Mao Tse-tung έναντι Mao Zedong στα Κινέζικα) • Παράλειψη διακριτικών σημείων-γνωρισμάτων(accents, διαλυτικά, κ.ά.) • Μη ολοκληρωμένες μορφές λέξεων • Ανέφικτη η αντιστοίχιση & το ταίριασμα λέξεων

  14. Μονογλωσσικά, πολυγλωσσικά & παγκόσμια σετ χαρακτήρων Μονογλωσσικά (ASCII, ALA) - Παγκόσμια (Unicode) • HTTP 1.1, HTML 2.0 • Universal Character Set (UCS) του ISO 10646:1993 • Unicode • Συγχώνευση του Unicode με το ISO 10646

  15. Unicode 4.0 (15η έκδοση) • Κωδικοποιεί αλφάβητα (χαρακτήρες), όχι γλώσσες • Έναςμοναδικός αριθμός για κάθε χαρακτήρα • Ανεξάρτητο από λειτουργικά συστήματα, λογισμικά & γλώσσες • Απαιτεί 16 bits δηλ. >65.000 χαρακτήρες • Κύριες γλώσσες Αμερικής, Ευρώπης, Μέσης Ανατολής, Αφρικής, Ινδίας, Ασίας • Ελληνικό αλφάβητο: U+0370-U+03FF • Υψηλότερες απαιτήσεις- Χρόνοι μετάδοσης • Υιοθέτηση & υποστήριξη από κορυφαίους παράγοντες (IBM, Oracle, κ.ά.)

  16. Τρέχουσες Εφαρμογές-Διεθνής Χώρος • Πολυγλωσσικές ψηφιακές βιβλιοθήκες: 1960 • Ενεργή συμμετοχή Ευρώπης & Ασίας • OCLC (www.oclc.org): Σετ χαρακτήρων της ALA • Βιβλιοθήκη Κογκρέσσου (www.loc.gov) & RLIN (http://www.rlg.org/rlin.html): πρωτότυπη καταλογογράφηση & κωδικοποίηση μη Ρωμαϊκών αλφαβήτων • Υποστήριξη Unicode (Ευρωπαϊκή Ένωση) • Ερευνητικά έργαφορέων, όπως: IFLA, Mellon Foundation, κ.ά.

  17. Τρέχουσες Εφαρμογές-Ελλάδα • Πρότυπο ISO 843:1997 της επιτροπής ISO/TC46/SC2 για τη μεταγραφή των Ελληνικών χαρακτήρων σε Λατινικούς • Working Group 5 της ISO/TC46/SC2 για μεταγραφή Ελληνικών • HELEN Project (1993-1995): προβλήματα μεταγραφής των Ελληνικών στις βιβλιογραφικές εγγραφές

  18. Περιορισμοί & Όρια • Μαζικός όγκος κειμένων • Ποικιλία λογισμικού & υλικού (έλλειψη διαλειτουργικότητας) • Κάθε ψηφιακή βιβλιοθήκη= ξεχωριστές εφαρμογές, εργαλεία, αρχιτεκτονική, χρήστες, γλώσσα & πολιτισμό • Έλλειψη προτυποποίησης

  19. Κριτική και Σχόλια • Ενημέρωση ευρύτερου κοινού - Πρωτοβουλίες • Εκπαίδευση & εμπειρία επί του αντικειμένου • Εμφάνιση νέων προκλήσεων (πολυγλωσσική ανάκτηση λόγου και ομιλίας) • Τελική επιδίωξη: παγκόσμια (global) ψηφιακή βιβλιοθήκη

  20. Σημαντικές Πηγές • CLEF (Cross-Language Evaluation Forum- http://www.clef-campaign.org) • TREC (Text Retrieval Conference- http://trec.nist.gov) • NTCIR(NII-NACSIS Test Collection for IR Systems – http://reserach/nii.ac.jp/ntcir/) • ELRA (Evaluations and Languages Resources Distribution Association): http://www.elra.info Ερευνητικά προγράμματα: • HLT Central: Human Language Technologies on the Web (European Commission) (http://www.elra.info) • TIDES: Transligual Information Detection, Extraction and Summarization (DARPA) (http://www.darpa.mil/iao/TIDES.htm)

  21. Ερωτήματα & Προβληματισμοί • Όλες οι προαναφερόμενες τεχνικές βρίσκονται σε πειραματικό στάδιο • Συνεκδοχικά, ποιος ο ρυθμός υιοθέτησης καθολικά αποδεκτών & εφαρμόσιμων μεθόδων; • Πόσο ικανοποιητικά αποτελέσματα αποφέρουν οι λύσεις αυτές; • Η ανάπτυξη νέων γλωσσικών εργαλείων και τεχνικών πολυγλωσσικής ανάκτησης πληροφοριών χρήζει μείζονος προσοχής

  22. Βιβλιογραφία • Borgman C.L., Multi-Media, Multi-Cultural, and Multi-Lingual Digital Libraries or How Do We Exchange Data in 400 Languages?, D-Lib, June 1997 (available at: http://www.dlib.org/dlib/june97/06borgman.html ) • Oard D.W., Ruiz M., Klavans J., Multi-lingual Information Discovery and AccesS (MIDAS), D-Lib, October 1999 (available at: http://www.dlib.org/dlib/october99/10oard.html) • Murthy T., Interoperability among Multi-Lingual Digital Libraries through Unicode based metadata: a model for India, Indo-US Workshop on Open Digital Libraries and Interoperability, Virginia Tech, USA, 23-25 June 2003 (available at: http://fox.cs.vt.edu/IndoUSdl/ ) • Oard D.W., Multilingual Information Access: the user’s perspective )available at: http://www.iei.pi.cnr.it/DELOS/CLEF/workshop00.html) • Clews J., Digital Language Access: scripts, transliteration, and computer access, D-Lib, March 1997 (available at: http://www.dlib.org/dlib/march97/sesame/03clews.html)

  23. Βιβλιογραφία • Peters C., Picchi E., Across Languages, Across Cultures: issues in multilinguality and digital libraries, D-Lib, May 1997 (available at: http://www.dlib.org/dlib/may97/peters/05peters.html) • Pavani A., A Model of Multilingual Digital Library, Ci.Inf., Brasilia, v.30, n.3.,p.73-81, Sep./Dec. 2001 (available at: http://www.dlib.org/dlib/may97/peters/05peters.html) • Maeda A., Multi-lingual Information Processing for Digital Libraries (available at http://pnclink.org/annual/annual2002/pdf/0921/12/c21/206-1.pdf) • Peters C., Cross-Language Evaluation Forum (CLEF): agenda for 2002, D-Lib, February 2002 (available at http://www.dlib.org/dlib/february02/02inbrief.html) • Peters C., ECDL 2003 Workshop Report: cross-language evaluation forum (CLEF 2003), D-Lib, September 2003 (available at: http://www.dlib.org/dlib/september03/09inbrief.html)

  24. Βιβλιογραφία • Peters C., Cross-Language Evaluation Forum, D-Lib, February 2000 (available at: http://www.dlib.org/dlib/february00/02inbrief.html) • Caidi N., Komlodi A., Cross-cultural Considerations in Digital Library ResearchL report for the JCDL 2003 workshop, D-Lib, July/August 2003 (available at: http://www.dlib.org/dlib/july03/07inbrief.html) • Dartois M., Maeda A., Sakaguchi T., A Multilingual Electronic Text Collection of Folk Tales for Casual Users Using Off-the-Shelf Browsers, D-Lib, October 1997 (available at: http://www.dlib.org/dlib/october97/sugimoto/10sugimoto.html) • Croft W.B., What Do People Want from Information Retrieval?, D-Lib, November 1995 (available at: http://www.dlib.org/dlib/november95/11croft.html) • Java: how to program/ Deitel H.M., Deitel P.J., Prentice Hall PTRM, 5th ed., 2002

  25. Βιβλιογραφία • Osawa N., A Multilingual Information Processing Infrastructure for Global Digital Libraries: EPICIST, D-Lib, 1997 (available at: http://www.dl.ulis.ac.jp/ISDL97/proceedings/osawa/osawa.html) • Powell J., Fox E.A., Multilingual Fedearted Searching Across Heterogeneous Collections, D-Lib, September 1998 (available at: http://www.dlib.org/dlib/septemeber98/powell/09powell.html) • Anderson D., Unicode and Historic Scripts, Ariadne (available at: http://www.ariadne.ac.uk/issue37/anderson/)

More Related