بسمه تعالی

1. بسمه تعالی • VOIP • Voice over internet protocol • ارائه به درس شبکه کامپیوتری1 • استاد راهنما :خانم کریمی • تهیه و تنظیم :علی حاجی رحیمی • نیمسال دوم 88-1378 • موسسه اموزش عالی عبدالرحمن صوفی رازیگروه فناوری اطلاعات

2. VOIP چيست ؟

3. VOIP • VOIP ابزاري است كه صورت را در بسته هايي تحت يك شبكه • dataبا استفاده از پروتكل اينترنت(IP) انتقال مي دهد. • اين پروژه به چهار بخش تقسيم شده است.در بخش اول مباحث كلي در مورد VOIP ارائه شده است كه در آن اساسIP تلفني علل استفاده از UDP به جاي TCPدر انتقال صوت ،CODEC هاي رايج براي كد كردن صوت و تصوير ،پروتكلهاي انتقال داده به صورت بلادرنگ و QOS مورد بررسي قرار گرفته است و سپس دو پروتكل Signaling معرفي شده كه هر كدام در فصلهاي جداگانه به تفصيل مورد بررسي قرار گرفته است. • در فصل چهارم مزاياي VOIP و بازار آن مورد بررسي قرار گرفته است.

4. VOIP از آنجائيكه اينترنت به سرعت در حال رشد است سعي بر اين شده است كه با تركيب سرويسهايDataو صوت تحت يك شبكه اي واحد، استفاده از پهناي باند بهينه شود.انتقال صوت توسط اينترنت رايج تر شده است چون قيمت موثر را كاهش داده و به همان نسبت پهناي باند در دسترس را بهينه كرده است.با پيشرفت ريز پردازنده هاي و واسط هاي انتقال سريع انتقال تصوير و صوت به صورت بلادرنگ امكان پذير شده است • در ضمن منبع اصلي سرويس تلفن هنوزPSTNخواه بود(همانطور كه سالهاي طولاني بوده است).IPتلفني فقط در كنار آن رشد خواهد كرد. احتمال ارتباط صوتي تحت اينترنت ابتدا در اوايل سال1995 مطرح شد.Vocaltec نرم افزار تلفني اينترنتي خود را معرفي كرد از آن به بعدInternet Telephony و پروتكل هايي كه انتقال اطلاعات به صورت بلادرنگ تحت اينترنت را پشتيباني كنند به سرعت پيشرفت كرد.

5. VOIP • اساس IP Telephone: IP Telephone به طور كلي به عنوان صداي روي IP يا Internet Telephone شناخته است و نشانگر تكنولوژي استفاده كردن از IP پايه شبكه براي انتقال تماس هاي تلفني است. وقتي كه ايده استفاده كردن از اينترنت براي انتقال ارتباطات بوجود آمد تعدادي شركت توليداتي را به بازار روانه كردند كه در كيفيت صدا بسيار ضعيف بودند و صدا را به خوبي انتقال نمي دادند اما به زودي IP Telephone با انتقال صدا،Fax،بسته هاي ويدئويي در يك انتقال كاملا قابل اعتماد براي مشتركين عرضه شد. اين كار توسط گرفتن صدا يا داده از بدنه اصلي(جايي كه صدا يا داده به علت محدوديت پهناي باند ديجيتال شده و فشرده مي شود)و فرستادن آن در شبكه به جايي كه پردازشگر آن را دريافت كند انجام مي شود.

6. VOIP اگر اين كار درست انجام نشود و بسته هاي داده گم شوند يا در زماني كه بايد رمز گشايي شوند به مقصد نرسند اين عمل باعث مي شود كه يك وقفه مانند لكنت در گفتار بوجود آيد يا يك موج كوچك مثل اكويا تجزيه داده روي دهد كه باعث تضعيف اتصال تلفني مي شود. تكنولوژي IP Telephone به سرعت تغيير كرد و استانداردها هنوز پياده سازي زيادي در پيش رو دارند و برخي يك آزمايش در پيش دارند كه تجاري شوند. VOIP يك تكنولوژي جديد است كه اجازه مي دهد صوت تحت اينترنت انتقال يابد.VOIP از ارتباطات PC-to-PC به ارتباطات Phone-to-phoneرشد كرده است.

7. Telephone-to-Telephone

8. PC-to-PC

9. Telephone-to-PC

10. VOIP • گام اول: سيگنالهاي صوت آنالوگ با استفاده از يك مبدل آنالوگ به ديجيتال(ADC) ديجيتال مي شوند.سيگنالهاي صوتي ديجيتال شده در مقابل نويز ايمن تر هستند راحت تر مي توانند كنترل شوند و اگر بخواهيم به شكل ديگري تبديل شوند • گام دوم: داده هاي ديجيتال به بسته هاي تقسيم مي شوند. مكانيزمهاي پشتيباني بلادرنگ و تحويل به موقع بسته ها بايد انجام شود.پروتكلهاي Signaling براي ايجاد لينكهاي ارتباطي بين تلفنها مورد نياز است. • گام سوم: بسته ها دريافت مي شوند و داده هاي ديجيتال بازسازي مي شوند.داده هاي ديجيتال ابتدا از حالت فشرده خارج شده سپس توسط يك مبدل ديجيتال به آنالوگ(DAC) به سيگنال صوتي تبديل مي شوند.

11. VOIP Voice Analog CODEC: Analog to Digital Compress Create Voice Datagram Add Header (RTP, UDP, IP, etc) Digital

12. VOIP Digital Process Header Re-sequence and Buffer Delay Decompress CODEC: Digital to Analog Analog Voice

13. VOIP • (UDP)User Datagram Protocol يك پروتكل انتقال connectionless است.best effort delivery را فراهم نمي كند وقابليت اعتماد (reliability) را ضمانت نمي كند.هيچ اتصالي را فراهم نمي كند و تحويل سريتعري را با overhead كمتر نسبت به TCP فراهم مي كند. • (TCP) Transmission Control Protocol پروتكل انتقال connection-orintedاست.يك اتصال را در طول جلسه برقرار مي كند و بسته هاي گم شده را دوباره مي فرستد.TCP تحويل بسته ها را ضمانت مي كند.

14. VOIP • صوت تحت UDP نهTCP وقتيكه صوت روي IP حمل مي شود به علت خواص خود از UDP به جاي TCP استفاده مي شود.در يك گفتگو گم شدن يك يا دو بسته از صوت در حقيقت خيلي مهم نيست چون معمولا ازبسته هاي خيلي كوچك ( 40msتا10ms ) استفاده مي شود از طرف ديگر صوت به شدت حساس به تاخير است.متاسفانه برقراري ارتباط در TCP و بازگشتACK تاخيراتي توليد مي كند.حتي بدتر از اين حالتي است كه بسته ها گم مي شوند.TCPبسته را دوباره ارسال مي كند و تاخير بيشتري توليد مي كند.در انتقال صوت تحمل چند بسته گم شده بسيار بهتر از تاخير است.

15. VOIP و اما چه پيش مي آيد اگر بسته ها به ترتيب غلط به مقصد برسند؟ UDP مفهومي به نام ترتيب بسته ندارد.هر چند كه بيشتر بسته ها به ترتيب مي رسند چون در تمام بسته ها در يك جلسه معين يك مسسير را از مبدا تا مقصد طي مي كنند. البته ممكن است كه بسته هاي مختلف مسير هاي متفاوتي طي كننداما اين حالت فقط وقتي اتفاق مي افتدكه يا يك لينك از بين برود يا تراكم رخ دهد و يا تغييراتي در توپولوژي شبكه ايجاد شود.احتمال وقوع چنين اتفاقاتي در طول مدت يك جلسه بسيار كم است.به علاوه تكنيكهاي مديريت QOS مي توانند يك مجموعه مسير را در سراسر شبكه براي يك جلسه معين برقرار كنندكه امكان رسيدن بسته ها به ترتيب غلط را كاهش مي دهد.

16. VOIP • الگوريتم فشرده سازي : الگوريتم فشرده سازي براي تبديل داده ديجيتال به يك فرمت مناسب تر براي انتقال استفاده مي شود.الگوريتمهاي مختلف كيفيتهاي متفاوتي از نظر زمان تاخير و پهناي باند مورد نياز در انتقال داده صوتي را نتيجه ميدهند. الگوريتم فشرده سازي مي تواند مزيتهاي ديگري مثل توانايي بازيابي بسته هاي گم شده از روي بسته هاي ديگر را داشته باشد. CODEC واژه رايجي است كه معمولا براي توصيف بعضي فرمهاي سيستم فشرده سازي و نا فشرده سازي استفاده مي شود. در حالت رايج تر يك CODEC چيزي است كه سيگنالهاي آنالوگ را به ديجيتال تبديل مي كند يا سيگنالهاي ديجيتال را به فرم آنالوگ برمي گرداند. استاندارد هاي مختلف از تفاوت در پهناي باند مورد نياز تكنيكهاي فشرده سازي و كيفيت صوت ناشي شده است.

17. VOIP (Compression/Decompression) CODEC

18. VOIP • پروتكل انتقال داده به صورت بلادرنگ Real Time Transport Protocol(RTP) UDPامكاني براي جلوگيري از گم شدن بسته ها يا اطمينان از به ترتيب رسيدن آنها فراهم نمي كند RTP ثبت زمان ارسال بسته و شماره توالي را فراهم مي كند. اين كار ثبت زماني كه اولين بسته نمونه برداري مي شود و افزايش آن به اندازه زماني كه توسط طول بسته طي مي شود انجام مي شود.اين كار مي تواند براي همزمان سازي جريان داده هاي چند گانه مثل جريانهاي audio و video مجزا به كار رود.شماره توالي براي مرتب سازي دوباره بسته ها به كار مي رود چون آنها ممكن است به ترتيب به مقصد نرسند.براي تشخيص گم شدن بسته ها نيز به كار مي رود.RTP فيلدهايي نيز براي شناسايي اينكه چه نوعي از Payload را حمل مي كند و ID منبع كه اطلاعاتي در مورد منبع اطلاعات بسته مي دهد دارد.

19. VOIP • RTP يك پروتكل هراه به نام RTCP دارد. اين پروتكل يك سري پيغامها كه بين كاربران جلسه مبادله مي شود را مهيا مي كند و در مورد كيفيت جلسه اطلاعاتي را برمي گرداند. نوع اطلاعات حاوي جزئياتي مثل تعداد بسته هاي RTP گم شده تاخيرات و jitter است.همزمان با حمل صوت در بسته هاي RTP بسته هاي RTCP براي انتقال اين كيفيت بازگشت مورد استفاده قرار مي گيرد. هر جا كه يك جلسه RTP باز مي شود يك جلسه RTCP نيز باز مي شود.به عبارت ديگر وقتي كه يك شماره پورت UDP به يك جلسه RTP براي انتقال بسته هاي مديا تخصيص داده مي شود يك شماره پورت مجاز براي پيغامهاي RTCP تخصيص مي يابد

20. VOIP • RTP هيچ مكانيزمي براي اطمينان از تحويل به موقع اطلاعات يا ساير ضمانتهاي كيفيت سرويس فراهم نميكند . RTP فقط در end سيستم ها ديده مي شود و در نودهاي مياني و روترها ديده نمي شود روترها هيچ تلاش خاصي براي اطمينان از رسيدن به موقع بسته هاي RTP به مقصد انجام نمي دهند.

21. VOIP • كيفيت سرويس(QOS) • QOS اطميناني است كه معماري شبكه براي تحويل بسته ها فراهم مي كند.QOS مي تواند توسط مجموعه اي از پارامترها تعريف شود كه شامل نرخ داده ها تاخير، jitter ،نرخ اشكال بيتي(bit error rate) و نرخ اشكال در بسته(packet error rate) است.QOS براي كاربردهاي IP تلفني و بلادرنگ كه تاخيرهاي زياد در انتقال بسته ها غير قابل تحمل است بسيار مهم است. معماري ها و پروتكل هاي QOS :Resource Reservation Protocol(RSVP) اين يك پروتكل براي رزرو منابع براي ارتباط دو نود در طول يك گفتگو به كار مي رود. در طول برپايي يك جلسه RSVP پيغام روي پهناي باند رزرو شده روي تمام روترها در طول مسير فرستاده خواهد شد.RSVP يك پروتكل كنترل است كه داده اي را حمل نمي كند داده ها بعدا توسط پروتكل RTP حمل مي شوند.

22. VOIP • :Differentiated Service(Diffserv) يك ابزار نسبتا ساده براي اولويت بندي انواع مختلف ترافيك است. اين پروتكل از فيلد Type OF Service(TOS) در IPv4 و فيلد Trafic Class در IPv6 استفاده مي كند. بخشي از اين فيلدها كه Diffserv استفاده مي كندبه عنوان فيلد DS شناخته مي شود. اين پروتكل كلاسهاي با تجهيزات QOS متفاوت دارد كلاس و تجهيزات QOS در بخش IP Header از هر بسته مشخص مي شود روترها كلاس يك بسته راتشخيص مي دهند و اولويت را به بسته هاي كه قيد زماني سخت تري دارندمي دهند.

23. VOIP • پروتكلهاي Signaling • چطور جلسات مديا به وجود آمده و چطور تمام مي شود؟ چطور يك بخش بخش ديگر را براي برقراري يك call تعيين مي كند؟ پاسخ اين سوالها signaling است. • در شبكه هاي تلفني قديمي پروتكلهاي signaling خاصي وجود دارند كه قبل و در طول يك call براي برقراري call ادامه يافتن آن و اتمام آن فراخواني مي شوند. در VOIP نيز پروتكلهاي signaling براي چنين اهدافي لازم هستند. • دو استاندارد برجسته در VOIP وجود دارد كه استانداردهاي H.323 و SIP هستند.اين پروتكلها ي signaling رويه هاي call روشهاي قابليت تبادل و پارامترهاي جلسه مثل CODEC را تعريف مي كنند. اين پروتكلها زير بناي پشتيباني كه براي عمليات در سيستمهاي IP تلفني لازم است را در بر دارند.

24. H.323 چيست؟ • H.323 يك استاندارد است كه براي اجزاء پروتكلها و رويه هايي كه سرويسهاي ارتباطي مالتي مدياي بلادرنگ تحت شبكه را فراهم مي كنند اختصاص داده شده است. و در واقع بخشي از نظريه هاي ITU-T تحت عنوان H.323 است كه سرويس ارتباطي مالتي مديا را تحت شبكه هاي گوناگون فراهم مي كند. • H.323 ملزومات تكنيكي براي سرويسهاي مالتي مديا (audio,video,fax,data)در يك شبكه Packet-Switch را توصيف مي كند.

25. H.323 نسخه هاي H.323 • نسخه اول H.323 نظريه سيستم هاي تلفن مجازي و تجهيزاتي براي LAN هايي كه هيچ ضمانتي براي QOS فراهم نمي كردند بود و در اكتبر 1996 پذيرفته شد. • با پيشرفت VOIP نيازهاي جديدي مثل مهيا كردن ارتباط بين يك PC based Phone و يك Phoneروي يك شبكه مدار سوييچ سنتي (SCN) ضرورت پيدا كرد. اينگونه نيازها وجود يك استاندارد براي IP تلفني را ضروري كرد.نسخه دوم H.323 براي مهيا كردن اين نيازمنديها تعريف شد و در ژانويه 1998 پذيرفته شد.خصوصيات زيادي به استاندارد H.323 اضافه شده شامل فكس تحت شبكه هاي مبتني بر Packet ارتباطات gatekeeper-gatekeeper و مكانيزمهاي اتصال سريع بود.

26. H.323 • H.323 و ارتباط آن با ساير استاندارد هاي خانواده H.32X استاندارد H.323 بخشي از خانواده H.32X است كه توسط ITU-T پيشنهاد شده است ساير نظريه هاي اين خانواده سرويسهاي ارتباط مالتي مديا تحت شبكه هاي مختلف را فراهم مي كند. • H.324 تحت Switched Circuit Network(SCN) • H.320 تحت Integrated Services Digital Network(ISDN) • H.321 تحت Broandband ISDN(B-ISDN) • H.322 تحت LAN هاييكه QOS را ضمانت مي كنند. يكي از اهداف اوليه استاندارد H.323 سازگاري آن با ساير شبكه هاي مالتي مديا بود اين سازگاري با استفاده از gateway فراهم مي شود يك gateway هر نوع ترجمه سيگنالي را براي سازگار شدن فراهم مي كند.

27. H.323 • معماري H.323 • H.323 چهار نوع از اجزاء را تعريف مي كند كه وقيكه به هم شبكه مي شوند سرويسهاي ارتباطي مالتي مدياي Point-to-Point و Point-to-Multipoint را مهيا مي كنند.بعضي از عناصر اجباري هستند و بعضي اختياري

28. H.323 ترمينالها: وسايلي end-Point هستند كه توسط كاربران حقيقي براي ارتباط صوتي بلادرنگ دو جهته استفاده مي شوند. ارتباط صوتي سرويس اصلي در نظر گرفته مي شود ولي ترمينالها مي توانند ارتباط data و video را به طور اختياري پشتيباني كنند. مثالي از اين وسايل تلفنها و يا PC هايي كه كاربردهاي مالتي مديا را پشتيباني مي كنند هستند. با توجه به اينكه سرويس اصلي كه توسط ترمينال H.323 فراهم مي شود ارتباطات audio است يك ترمينال H.323 نقش اصلي را در سرويسهاي IP ايفا مي كند.هدف اوليه H.323 كار با ساير ترمينالها مالتي مديا است.

29. Gateway: Gateway يك H.323 end-point است كه سرويسهاي ترجمه بين شبكه H.323 و ساير انواع شبكه ها را فراهم مي كند.مثلا يك Gateway مي تواند ارتباط بين يك ترمينال H.323 و شبكه هاي SCN (شبكه هاي SCN شامل تمام شبكه هاي تلفني سوييچ شده مثلPSTN) را مهيا كند. اين اتصال شبكه هاي ناهمگون توسط ترجمه پروتكلهابراي برپاي و انتشار يك call تبديل فرمتهاي مديا بين شبكه هاي مختلف و انتفال اطلاعات بين شبكه هايي كه توسط gateway به هم متصل شدهاند انجام مي شود. براي ارتباط بين دو ترمينال روي يك شبكه H.323 نيازي به استفاده ازgateway نيست.

30. H.323 • Gatekeeper: • يك موجديت اختياري در شبكه H.323 است. وقتيكه موجود باشد يك سري از ترمينالهاي H.323gateway ها و كنترل كننده هاي چند نقطه اي (MCUs) را كنترل مي كند.Gatekeeper مي تواند مغز شبكه H.323 در نظر گرفته شود و در واقع يك نقطه ي مركزي براي تمام callهاي داخل شبكه H.323 است. • Gatekeeper خدمات مهمي مثل ترجمه آدرس كنترل پذيرش مديريت پهناي باند signaling و شمارش callها فراهم مي كند. • مجموعه ترمينالها gateway ها و MCUهايي كه يك gatekeeper واحد كنترل مي كند به عنوان يك ناحيه شناخته مي شوند.

31. H.323 • واحدهاي كنترل چند نقطه اي(MCUs) • : MCيك H.323 end-point است كه كنفرانسهاي چند نقطه اي بين • سه يا بيش از سه ترمينال و/ يا gateway را مديريت مي كند. • MC دلالت بر اين دارد كه media مي تواند بين مجموعه قابليت به شريك هاي مختلف،به اشتراك گذاشته شود. همچنين،MC مي تواند در صورتيكه يك end-point به كنفرانس اضافه شود يا يك end-point كنفرانس را ترك كند،تغيير دهد • MCUها گفتگوي بين منابع را مديريت مي كنند،جريان رسانه ها را اداره مي كنند و گفتگوي بين ترمينالها را براي تعيين CODEC مورد استفاده، فراهم مي كنند.

32. H.323 • ناحيهء H.323 يك ناحيهء H.323 مجموعه اي از ترمينالها ،gatewayها و MCUهاي اداره شده توسط يك gatekeeper است(شكل زير را ملاحضه كنيد). يك ناحيه حداقل شامل يك ترمينال است و ممكن است شامل gatewayها يا MCUها باشد.يك ناحيه فقط يك gatekeeper دارد.

33. H.323 پروتكلهاي تعيين شده توسط H.323 • پروتكلهاي تعيين شده توسط H.323 در زير ليست شده اند. H.323 از شبكهء بر مبناي packet و پروتكلهاي انتقال اجرا شده روي آن مستقل است و آنها را تعيين نمي كند. Audio CODECs Video CODECs H.225 registration, admission, and status(RAS) H.225 call signaling H.245 control signaling Real-time transfer Protocol(RTP) Real-time control Protocol(RTCP)

34. H.323

35. Audio CODEC • يك Audio CODEC سيگنال audioي دريافتي از ميكرفون را براي انتفال به ترمينال فرستندهء H.323 كد گذاري مي كند و كد audio دريافتي را براي ارسال به speakerدر ترمينال گيرندهء H.323 ديكد مي كند.از آنجائيكه audio حداقل سرويس ارائه شده توسط استاندارد H.323 است، تمام ترمينالهاي H.323 بايد حداقل يك audio CODEC را پشتيباني كنند. Video CODEC • يك Video CODEC سيگنالهاي video ي دريافتي از دوربين را براي انتقال به ترمينال فرستندهء H.323 كد گذاري مي كند و كد دريافتي را كه بايد به نمايشگر ويدئو در ترمينال گيرندهء H.323 ارسال شود ديكد مي كند.از آنجائيكه H.323 به صورت اختياري مي تواند videoرا پشتيباني كند و يا نكند در نتيجه پشتيباني از video CODEC نيز اختياري است. • به هر حال هر ترمينال H.323كه ارتباطات ويدئو را مهيا كند بايد كد گذاري و ديكد كردن video را مثل آنچه كه توسط نظريهءITU-T H.261تعيين شده،پشتيباني كند.

36. H.323 • H.225ثبت،تصديق و وضعيت(RAS) RAS(Registration,Admission and Status) يك پروتكل بين end-pointها (ترمينالها و gateway) و Gatekeeper ي كه آنها را كنترل مي كند،است. اين پروتكل يك پروتكل signaling است كه از طريق آن gatekeeper ،end-pointهاي ناحيه خودش را كنترل مي كند.توجه كنيد كه gatekeeper در H.323اختياري است پس RAS signaling نيز اختياري است.از RAS signaling براي انجام ثبت ،كنترل پذيرش، تغييرات پهناي باند و نمايش وضعيت بين end-pointها و gatekeeper ها استفاده مي شود از نظر برپاي بر تمام كانالهاي ديگر تقدم دارد.

37. H.323 • H.225 call Signaling براي برپايي و اتمام يك callبين دو H.323 end- point به كار ميرود.اين كار توسط تبادل پيغامهاي پروتكل H.225روي يك كانال call signaling انجام مي شود.يك كانال call signaling بين دو H.323 end-point يا بين يك end pointو يك gatekeeper باز مي شود. • H.245 control Signaling يك پروتكل كنترل است كه بين دو يا چند end-point استفاده مي شود.هدف اصلي از H.245مديريت جريانهاي مديا بين اعضاي جلسهء H.323 است.H.245از طريق برقراري يك يا چند كانال منطقي بين end-point ها عمل مي كند.پيامهاي كنترل مبادله شده توسط اين كانال اطلاعات مربوط به قابليت تبادل،باز و بسته كردن كانال منطقي جريان رسانه، كنترل جريان و دسترات كلي و نشانه ها را حمل مي كنند.

38. H.323 • خصوصيات ترمينالها ترمينالهاي H.323 بايد موارد زير را ساپورت كنند: • H.245 براي تبادل قابليتهاي ترمينال و ايجاد كانالهاي media • H.225 براي call signaling و برپاي call • Rasبراي ثبت و كنترل تصديق با يك gatekeeper • RTP/RTCP براي توالي بسته هاي audio و video • ترمينالهايH.323 بايد CODEC صوتي G.711 را ساپورت كنند.اجزاي اختياري در يك ترمينال H.323 ،CODECهايي ويدئويي،پروتكلهاي T.120 data-conferencing و قابليتهاي MCU است.

39. H.323 • خصوصيات Gateway و Gatekeeper • يك gateway ترجمهء پروتكلها براي برپايي و خاتمهء ‍Call،تبديل فرمتهاي mediaبين شبكه هاي مختلف وانتقال اطلاعات بين شبكه هاي مختلف و انتقال اطلاعات بين شبكه هاي H.323 و غير H.323 را مهيا مي كنديك كاربرد از H.323 gateway در IPتلفني است جايي كه يك شبكهء IPو يك شبكهء SCN به هم متصل مي شوند. • Gatekeeper ها سرويسهاي كنترل call، مثل ترجمهء آدرس و مديريت پهناي باندكه در RAS تعريف شد، را براي end-pointها مهيا مي كنند. Gatekeeperها در شبكهءH.323 اختياري هستند.اگر آنها در يك شبكه وجود داشته باشند،ترمينالها و gatewayها بايد سرويسهاي آنها را استفاده كنند.

40. H.323 وظايف اجباريgatekeeper • ترجمه آدرس • كنترل پذيرش • كنترل پهناي باند • مديريت ناحيه وظايف اختياري Gatekeeper • كنترل call signaling • اجازهء call • مديريتcall

41. H.323 كار با ساير شبكه ها • پروتكل H.323 طوري تعيين شده كه با ساير شبكه ها كار كند. رايج ترين كاربرد H.323 ، IP تلفني است، وقتيكه شبكهء قرار گرفته در زير H.323 يك شبكهء عملياتي SCN است (شكل زير را ببينيد).SCN شامل شبكه هاي ISDN و PSTN است.

42. SIP چيست ؟ • SIP استاندارد IETF براي مذاکرات مولتي مديا تحت IP است . SIP يک پروتکل کنترل لايه application بر مبناي ASCII است که مي تواند براي ايجاد ، نگهداري و خاتمه گفتگو بين دو يا چند end-point بکار رود . SIP با چند پروتکل ديگر IETF مثل پروتکل توصيف جلسه (SDP) ، پروتکل جريان بلادرنگ (RTSP) و پروتکل اعلام جلسه (SAP) استفاده ميشود . • افراد بسياري SIP را بسيار قويتر از H.323 مي دانند. آنها مي گويند SIP راه حل بسيار انعطاف پذيرتر ، ساده تر ، آسانتر براي انجام ، مناسبتر براي ساپورت وسايل کاربر و مناسبتر جهت تکميل feature هاي پيشرفته است . اين فاکتورها براي فروشنده تجهيزات يا اپراتور شبکه از اهميت زيادي برخوردار است . سادگي به اين معناست که محصولات و سرويسهاي پيشرفته مي توانند سريعتر پيشرفت کنند و بسيار سريعتر در دسترس قرار گيرند.

43. معماري SIP • SIP يک پروتکل سيگناليگ است که برپايي ، اصلاح و تغيير و خاتمه جلسات مولتي مديا را اداره مي کند . SIP در ترکيب با ساير پروتکلها ، براي توصيف خصوصيات جلسه بکار مي رود . • سيگناليک SIP بايد مجزا از جريان مدياي ان فرض شود در واقع يک تفکيک منطقي بين سيگناليگ و داده جاري در جلسه وجود دارد. اين تفکيک مهم چون سيگناليگ مي تواند از طريق يک يا چند Proxy server يا redirect server انتقال يابد در حاليکه جريان مديا يک مسير مستقيم دارد

44. اجزاي شبکه ي SIP • از نقطه نظر معماري ، اجزاي فيزيکي يک شبکه SIP مي توانند در دو مجموعه طبقه بندي شوند: • Client ها و server ها . که به آنها ( UAC) User Agent Client وUser Agent Server (UAS) نيز گفته مي شود . يک end-point SIP قادر است هر دو نقش UAC و UAS را ايفا کند ، اما در هر انتقال فقط بايد يک نقش داشته باشد . اينکه يک نقطه انتهايي به عنوان UAS يا UAC عمل کند وابسته به UA ي است که تقاضا را شروع کرده است

45. SIP • SIP Client • يک client ( که به آن User Agent Client نيز گفته ميشو د) يک برنامه کاربردي است که درخواست sip را مي فرستد. & شامل موارد زير است : • تلفنها : تلفنها مي توانند به عنوان يک UAC يا UAS عمل کنند. Soft phone ها (PC هايي که قابليت phone را نصب کرده اند) و Cisco SIP IP phone ها مي توانند درخواست SIP را آغاز کنند و به ان پاسخ دهند. • Gateway: کنترل call را فراهم مي کند. Gateway ها سرويسهاي بسياري مهيا مي کنند. رايج ترين آنها عمليات ترجمه بين end-point SIP ها و انواع ترمينالهاي ديگر در يک گفتگو است . اين عمل شامل ترجمه فرمتهاي انتقال و پردازه هاي ارتباط است .

46. SIP Server ها : • چهار نوع مختلف server وجود دارد: • PROXY Serve: يک وسيله واسط است که در خواستهاي SIP را از يک مشتري دريافت مي کند و سپس يا آنها را خودش مديريت مي کند و يا ، احتمالا بعد از مهيا کردن برخي ترجمه ها ، به يک server ديگر فوروارد مي کند . proxy که در خواستها را دريافت کرده و آنها را مي فرستد، در واقع هر دو نقش client و server را ايفا مي کند. Proxy server ها مي توانند اعمالي نظير تصديق ، اجازه کنترل و دسترسي به شبکه ، مسيريابي ، ارسال مجدد درخواست به صورت معتبر و امنيت را ميسر کنند.

47. SIP • redirect server : • يک redirect server ، سروري است که درخواست هاي SIP را • مي پذيرد،آدرس مقصد را به آدرس جديد تبديل مي کند، و آن را به درخواست کننده بر مي گرداند. سپس ، درخواست کننده درخواست را با آدرس برگردانده شده از redirect server مي فرستد. يک redirect server هيچ درخواست SIP را خودش شروع نمي کند. شکل زير نمونه اي از عمليات يک redirect server را نشان مي دهد.

48. User agent server: • serverي است که درخواستهاي SIP را دريافت کرده و با کاربر ارتباط برقرار مي کند . در واقع يک وسيله SIP(مثل يک تلفن با قابليت SIP ) که همه به عنوان يک UAC و هم به عنوان يک UAS عمل خواهد کرد. در صورتيکه بتواند درخواستهاي SIP را آغاز کند . بعنوان يک UAC عمل مي کند و در صورتيکه بتواند درخواستها را دريافت کرده و به انها پاسخ دهد، به عنوان يک UAS عمل مي کند. • Registrar server: • server ي است که درخواستهاي SIP Register را مي پذيرد. SIP مفهومي به نام ثبت کاربر دارد به اين معني که يک کاربر تعيين مي کند که در شبکه در يک آدرس خاص در دسترسي است . اين ثبت از طريق انتشار يک درخواست R از طرف کاربر به register server انجام مي شود . يک register server مي تواند با يک Proxy server يا redirect server ترکيب شود .

49. SIP • انواع پيغامها • SIP پروتکلي است که syntax آن بر پايه text است که از مجموعه کرکترهاي SIO 1046 استفاده مي کند و شباهتي با پروتکل HTTP دارد ، يک مزيت اين روش اين است که در برنامه هاي طرح شده براي تشريح HTTP نسبتا به سادگي مي توانند براي استفاده با SIP وفق يابند. يک عيب آشکار در مقايسه با کدينگ باينري ، اين است که پيغام ها پهناي باند بيشتري مصرف مي کنند. • پيغام هاي SIP يا درخواستهايي از يک clientبه server ويا پاسخهايي از server به client ( که معمولا به عنوان پيغام هاي وضعيت نيز شناخته مي شوند) هستند.

50. آدرس دهي SIP • مثل هر پروتکل signaling ، درخواستها و پاسخها به آدرس ويژه ارسال مي شوند . در SIP ، اين آدرسها به عنوان SIP URL شناخته مي شوند. اين آدرسها به فرم user@hostهستند ، که شبيه آدرس e-mail است . در اکثر حالتها ، يک ادرس SIP ي کاربر معين در واقع مي تواند از روي آدرس e-mail کاربر حدس زده شود ، يا اينکه آنها شبيه به نظر مي رسند ، اما متفاوت هستند در حاليکه يک آدرس e-mail از کي mailto URL استفاده مي کند ( مثل mailto:collection@home.net) ، يک SIP URL چنين syntax دارد، sip:Collection@home.net.