گزارش ارزشیابی جامع دوره پزشکی عمومی

1. گزارش ارزشیابی جامع دوره پزشکی عمومی دکتر سارا مرتاض هجری دفتر توسعه آموزش دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران

2. موضوعات طرح بازنگری معرفی مطالعات انجام شده خلاصه گزارش جمع بندی و نتیجه گیری

3. همکاران • مجریان طرح های ارزشیابی: • دکتر زهرا سادات مشکانی • دکتر همایون مصلحی • دکتر محمد جلیلی • دکتر فرهاد شاهی • تمامی اعضای محترم هیأت علمی دانشکده مشارکت کننده در طرح های ارزشیابی و کارگاه های مربوط • تمامی دانشجویان مشارکت کننده در طرح های ارزشیابی و جلسات کارشناسی • کارشناسان دفتر توسعه آموزش • دکتر فاطمه السادات نیری • دکتر علی جعفریان • دکتر سید حسن امامی رضوی • دکتر حمید عمادی • دکتر امیرحسین امامی • دکتر محمد جلیلی • دکتر محمود قاضی خوانساری • دکتر فاطمه نبوی زاده • دکتر ابوالفضل گلستانی • دکتر منوچهر امینی • دکتر احمد سلیم زاده • دکتر محسن نصیری طوسی • دکتر عظیم میرزازاده

4. طرح دانشکده برای اصلاحات در آموزش پزشكي عمومی1384

5. ضرورت • دروني: • ديدگاه هاي اعضاي هيأت علمي، دانشجويان و صاحب نظران آموزش پزشكي • تمايل مديريت دانشگاه • بيروني: • رفرم در دانشگاه های دیگر • پيگيري هاي انجام شده در سطح معاونت آموزشي وزارت متبوع • اختيارات پيش بيني شده براي دانشگاه هاي مادر • پيگيري هاي انجام شده در سطح WHO

6. مشكلات طولاني بودن دوره آموزش پزشكي عمومي كوتاه بودن طول عمر مديريت ها در دانشگاه تعداد زياد دانشجويان اين دوره در دانشگاه پيچيدگي مديريت اين دوره به دليل دخيل بودن تمامي دپارتمان هاي آموزشي در آن كمبود انگيزه در بين اعضاي هيأت علمي و دپارتمان هاي آموزشي براي ايجاد تحول در آموزش پزشكي عمومي

7. پيش نيازها • انطباق با اصول مديريت تغيير در آموزش پزشكي • رويكرد سيستميك به موضوع • طراحي دقيق • روش مندي علمي • مشاركت بدنه اعضاي هيأت علمي و دانشجويان • مشاركت و حمايت مستمر و مستقيم رييس و اعضاي هيأت رييسه دانشگاه و دانشكده

8. پيش نيازها • محيطها و منابع آموزشي • ارزشيابي (فرايند آموزش، اعضاي هيأت علمي و فراگيران) • مديريت آموزشي • انطباق با اصول مديريت تغيير در آموزش پزشكي • توجه به همه اجزاي دوره: • رسالت و پيامدها • برنامه آموزشي • آموزش گيرندگان • اعضاي هيأت علمي

9. مراحل تدوين طرح جامع اصلاحات و پروژه هاي اصلاحي در دانشگاه علوم پزشکی تهران يافتن مشكلات حصول اجماع تدوين و تصويب طرح اصلاحي بررسي ديدگاه ها گروه كاري ارزيابي بر اساس استانداردها كارگاه در سطح دانشكده برنامه جامع اصلاحات شوراي دانشكاه مقايسه با دانشگاه هاي معتبر 1384

10. تبیین مشکلات مرحله اول (1385-1387)

11. مطالعات انجام شده ارزشیابی بر اساس استانداردهای ملی پایه دوره ارزشیابی بر اساس نظرات دست اندرکاران ارزشیابی بر اساس نظر دانش آموختگان ارزشیابی جو آموزشی با استفاده از ابزار DREEM

12. ارزشیابی بر اساس استانداردهای ملی پایه دوره

13. استانداردهای ملیپایه • استانداردهای ملی مصوب شورای عالی برنامه ریزی • ابلاغ به دانشگاه های علوم پزشکی در اردیبهشت 86 • در حد استانداردهای پایه • درخواست از دانشگاه های علوم پزشکی برای انجام خودارزیابی بر اساس استانداردها ارزشیابی دوره پزشکی عمومی بر اساس استانداردهای ملی

14. حوزه های استاندارد حوزه 1: رسالت و اهداف حوزه 2: برنامه آموزشي حوزه 3: هيات علمي حوزه 4: منابع آموزشي و پژوهشي حوزه 5: مديريت عالي و اجرايي حوزه 6: دانشجو حوزه 7: ارزشيابی ارزشیابی دوره پزشکی عمومی بر اساس استانداردهای ملی

15. ارزشیابی دوره پزشکی عمومی بر اساس استانداردهای ملی روش اجرا تعيين سؤالات تعيين روش هاي گردآوري اطلاعات گردآوري اطلاعات تجزيه و تحليل (مرحله نخست به صورت خلاصه سازي اطلاعات) قضاوت در رابطه با مطابقت وضعيت موجود با استانداردها و ارائه راهكارهاي اصلاحي تدوين گزارش نهايي

16. تعيين سؤالات استاندارد: دانشكده پزشكي بايد اهداف آموزشي و شرح وظايف را به تفكيك مقاطع و چرخش هاي كارآموزي و كارورزي مشخص نمايد و آنها را در ابتداي هر مقطع در اختيار دست اندركاران قرار دهد.

17. روش هاي گردآوري داده ها ارزشیابی دوره پزشکی عمومی بر اساس استانداردهای ملی پرسشنامه كتبي: 19 نوع مصاحبه ساختارمند: با استفاده از 7 نوع پرسشنامه استفاده از داده هاي گردآوري شده: طرح رتبه بندي دانشكده هاي پزشكي

18. منابع اطلاعاتي مديران گروه هاي آموزشي: مدير پايه (7 پاسخ از 9) - مدير باليني (12 پاسخ از 20) مسؤولان كارورزي (38 از 40) ـ مسؤولان كارآموزي (42 از 45) معاونان آموزشي بيمارستان‌ها: 9 از 11 معاونان پژوهشي گروه هاي آموزشي: 17 از 24 اعضاي هيأت علمي: باليني (32 از 100) ـ پايه(12 از 45) نمايندگان دانشجويان: 9 از 9 دانشجويان: باليني (15 از 50) ـ‌ پايه (41 از 50) مسؤولان دانشكده و دانشگاه ارزشیابی دوره پزشکی عمومی بر اساس استانداردهای ملی

19. قضاوت و تحلیل برگزاری کارگاه نهایی (12 دی ماه 1386) با شرکت قریب به 100 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه در 7 کارگروه قضاوت در مورد وضعیت جاری دوره پزشکی عمومی بر اساس استانداردها نقاط قوت، ضعف و پیشنهادها ارزشیابی دوره پزشکی عمومی بر اساس استانداردهای ملی

20. ارزشیابی بر اساس دیدگاه های دست اندرکاران

21. روش اجرا • جعیت مورد مطالعه: • دانشجویان رشته پزشکیدر مقاطع مختلف • اعضاي هیات علمی پایه و بالینی دانشکده پزشکی • مدیران و رؤسای دانشکده پزشکی و دانشگاه • صاحب نظران آموزش پزشکی • شیوه جمع آوری داده ها: • بحث گروهی هدایت شده (focus group discussion) • مصاحبه ژرف (in-depth interview) • بحث گروهی (group discussion) • ارزشیابی بر اساس دیدگاه های دست اندرکاران

22. محورها ساختار محتوا امکانات و منابع فرایندهای اجرایی ارزشیابی • ارزشیابی بر اساس دیدگاه های دست اندرکاران

23. نتايج مربوط به جلسات بحث هاي گروهي هدايت شدهبا دانشجويان در مقطع فيزيوپاتولوژي • ساختار: • طولاني بودن دوره پزشكي • طولاني بودن مقطع علوم‌پايه • عدم تناسب در چيدمان دروس • زياد بودن تعداد دروس عمومي • عدم تناسب بين طول مقاطع • ناکارآمدي مقطع فيزيوپاتولوژي • ارزشیابی بر اساس دیدگاه های دست اندرکاران

24. ارزشیابی بر اساس نظرات دانش آموختگان

25. روش اجرا پرسشنامه با 262 آیتم بر اساس پرسشنامه GSQAAMC 183 دانشجوی پزشکی در بدو فارغ التحصیلی ارزشیابی بر اساس نظرات دانش آموختگان

26. سوالات • اطلاعات زمينه ای • در مورد تمامی مراحل آموزش پزشکی عمومی: • علوم پايه • فيزيوپاتولوژی • کارآموزی • کارورزی ارزشیابی بر اساس نظرات دانش آموختگان

27. ارزشیابی جوّ آموزشی با ابزار DREEM

28. روش اجرا ابزار ترجمه شده DREEM بر اساس پرسشنامه تهیه شده در مرکز آموزش پزشکی داندی مستقل از زبان و فرهنگ تمام دانشجویان در مقطع پایان علوم پایه، پاتوفیزیولوژی، کارآموزی و کارورزی میزان امتیاز از 200 ارزشیابی جوّ آموزشی با ابزار DREEM

30. حصول توافق در مورد مشکلات مرحله دوم (1387)

31. مراحل جمع بندی نتایج چهار مطالعه در قالب مراحل اصلی برنامه ریزی آموزشی طرح در هیأت رییسه دانشکده طرح در شورای دانشکده

32. کلیات همانگونه که انتظار می رفت دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران واجد نقاط قوت بسیاری است. واجد رتبه اول در رتبه بندی کشوری است. (سه دوره) در عین حال با چالش های بسیاری نیز مواجه است. دانشجویان، اعضای هیأت علمی و مدیران و مسؤولان نیز با تأکید بر این چالش ها مصر بر انجام تغییرات هستند

33. گزارش ارزشیابی جامع دوره پزشکی عمومی • نیازسنجی • پیامد ها و اهداف • محتوا • استراتژی های آموزشی • روش های آموزشی • زمان بندی ارایه محتوا • منابع، امکانات و تجهیزات • اعضای هیأت علمی • دانشجویان • محیط آموزشی • روش های ارزشیابی • چگونگی اطلاع رسانی در مورد برنامه آموزشی • مدیریت برنامه آموزشی

34. پیامدها و اهداف

35. پیامد ها و اهداف - نقاط قوت • رتبه اول دانشجویان دانشگاه در آزمون های جامع علوم پایه و پیش کارروزی در سال های متوالی • ورود دانش آموختگان دانشگاه در دوره های دستیاری در رشته ها و دانشگاههای مناسب • حضور درصد قابل ملاحظه ای از دانش آموختگان دانشگاه در کسوت هیأت علمی در کشور گزارش ارزشیابی جامع دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران

36. پیامد ها و اهداف - نقاط ضعف مدون نبودن رسالت، اهداف و توان مندی های دانش آموختگان دانشگاه گزارش ارزشیابی جامع دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران

37. پیامد ها و اهداف- پیشنهادها تدوین رسالت، اهداف و توان مندی های دانش آموختگان دوره پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران

38. محتوا

39. محتوا- نقاط قوت به روز بودن محتوای آموزشی اغلب دروس پوشش مناسب و وسیع مطالب نظری توجه به موضوعات مرتبط با رفتار و تعهد حرفه ای (نظیر جشن روپوش سفید) گزارش ارزشیابی جامع دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران

40. محتوا- نقاط ضعف • عدم توجه به: • اولویت های سلامت در کشور • ارائه سطح اول خدمات سلامت و ارجاع بیماران • مراقبت های سرپایی • ارتباط با همکاران و .... • مهارتهای عملی • فوريت هاي پزشكي، حوادث غيرمترقبه و مديريت بحران • پژوهش، خودآموزي و ارتقاء مستمر حرفه اي • .... گزارش ارزشیابی جامع دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران

41. محتوا- نقاط ضعف ماهیت تخصصی اکثر دروس و عدم انطباق با نیازهای پزشک عمومی حجیم بودن محتوای دروس هم پوشانی موضوعات فقدان رویکرد بالینی در اکثر دروس علوم پایه ندادن اعتماد به نفس لازم به دانشجویان برای طبابت مستقل در دوره کارآموزی و کارورزی عدم کسب مهارت های عملی لازم در دوره بالینی گزارش ارزشیابی جامع دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران

42. استراتژی های آموزشی

43. استراتژی های آموزشی- نقاط قوت • کوچک شدن سایز کلاس های درس و امکان تعامل بهتر دانشجویان با اعضای هیأت علمی گزارش ارزشیابی جامع دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران

44. استراتژی های آموزشی- نقاط ضعف • تاکید بر انتقال دانش • کوریکولوم سنتی مبتنی بر دیسیپلین- فاقد ادغام افقی و عمودی • استاد محور • عمدتا مبتنی بر آموزش در بیمارستان (در برابر مبتنی بر جامعه) • فرصت طلبانه بودن آموزش بالینی (نبود اطمینان از مواجهه دانشجویان با طیف مشخصی از بیماریها) • نبود جزء انتخابی (elective)در برنامه گزارش ارزشیابی جامع دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران

45. استراتژی های آموزشی-پیشنهادها • تقویت آموزش دانشجویان در محیط های ارایه خدمات سلامت به غیر از محیط های بیمارستانی • تقویت آموزش دانشجو محور • ایجاد ادغام افقی و طولی در برنامه آموزشی دوره پزشکی عمومی • تقویت راهبرد آموزش مبتنی بر مساله و انتخابی بودن دروس در برنامه آموزشی گزارش ارزشیابی جامع دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران

46. روش های آموزشی

47. روش های آموزشی- نقاط قوت • به کارگیری لاگ بوک • استفاده از مولاژها و سیمولاتورها • تاکید بر آموزش سرپایی • استفاده از آموزش از راه دور گزارش ارزشیابی جامع دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران

48. روش های آموزشی- نقاط ضعف ضعف در استفاده از روش های آموزشی متنوع ضعیف شدن آموزش بالینی به عنوان روش اصلی آموزش بالینی گزارش ارزشیابی جامع دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران

49. منابع، امکانات و تجهیزات

50. منابع، امکانات و تجهیزات- نقاط قوت • وجود طیف بسیار گسترده از محیط های آموزش بالینی با تعداد زیاد تختهای بستری و درمانگاه های متنوع • دسترسی به تعداد کافی بیماران با شکایات متنوع • وجود زیرساخت های مناسب فناوری اطلاعات • مرکز مهارت های بالینی • وجود زیرساخت های مناسب پژوهشی: • مرکز پژوهش های دانشجویی • مراکز تحقیقاتی متعدد گزارش ارزشیابی جامع دوره پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران