200 likes | 631 Views
ZESPOŁY MIELODYSPLASTYCZNE. ZESPOŁY MIELODYSPLASTYCZNE (MDS-myelodysplastic syndromes). klonalne rozrosty z komórek macierzystych układu krwiotworzenia, które cechuje bogato lub normokomórkowy szpik i cytopenia krwi obwodowej odsetek komórek blastycznych w szpiku nie przekracza 20%
E N D
ZESPOŁY MIELODYSPLASTYCZNE (MDS-myelodysplastic syndromes) • klonalne rozrosty z komórek macierzystych układu krwiotworzenia, które cechuje bogato lub normokomórkowy szpik i cytopenia krwi obwodowej • odsetek komórek blastycznych w szpiku nie przekracza 20% • defekt genetyczny dotyczący regulacji procesów różnicowania i dojrzewania komórek
Epidemiologia • występują głównie u osób w przedziale wieku 50 - 70 lat • zachorowalność 3-5/ 100 000 osób na rok
Epidemiologia • 3.4 / 100000 36.4* 50 Incidence Rate (per 100,000) Males Overall Females 40 20.9 30 20 7.5 10 2.0 0.7 0.1 0 < 40 40-49 50-59 60-69 70-79 ≥ 80 Age at Diagnosis (Yrs) *P for trend < .05 Rollison DE, et al. Blood. 2008;112:45-52.
Objawy kliniczne • wiodące objawy zwykle są związane z niedokrwistością • infekcje grzybicze, wirusowe i bakteryjne • skaza krwotoczna
Diagnostyka- badania laboratoryjne • morfologia krwi • retykulocyty • stężenie żelaza w surowicy • rozmaz • stężenie witaminy B12 • ocena cytologiczna szpiku z barwieniem na syderoblasty • trepanobiopsja szpiku z oceną histopatologiczną • badania cytogenetyczne i molekularne
Cechy dysplazji układu krwiotwórczego w ocenie cytologicznej szpiku • Cechy dyserytropoezy • odnowa megaloblastyczna • obecność paraerytroblastów wielojądrzastych z jądrami podobnymi do koniczynki lub o nieregularnym kształcie • obecność grubych ziaren żelaza, czasami ułożonych pierścieniowato wokół jąder- syderoblasty pierścieniowate (wykrywane przy pomocy reakcji z błękitem pruskim)
Cechy dysplazji układu krwiotwórczego w ocenie cytologicznej szpiku (c.d.) • Cechy dysgranulopoezy • skąpa ziarnistość i dwupłatowość jąder (anomalia pseudo Pelger–Hueta) • mała aktywność peroksydazy i fosfatazy zasadowej (FAG) • zahamowanie dojrzewania szeregu granulocytarnego, połączone ze zwiększeniem odsetka komórek blastycznych do 5- 20%
Cechy dysplazji układu krwiotwórczego w ocenie cytologicznej szpiku (c.d.) • Cechy dysmegakariopoezy • obecność dużych płytek z ziarnistościami • występowaniem atypowych megakariocytów- hipolobulacja jąder, mikromegakariocyty, liczne małe jądra
Biopsja szpiku • Prawidłowa lub zwiększona komórkowość • 85-90% przypadków • Obniżona komórkowość • 10-15% przypadków • Nieprawidłowa lokalizacja niedojrzałych prekursorów (abnormal localization of immature precusors-ALIP) • Włóknienie • Nasilone w 15-20% przypadków • Zwiększona angiogeneza
Zaburzenia cytogenetyczne • Korzystne rokowniczo –Y, 5q- , 20q- • Pośrednie rokowanie +8, pojedyncze lub podwójne aberracje • Niekorzystne rokowniczo zaburzenia chromosomu 7, złożone tj. >3 zaburzeń
Klasyfikacja zespołów mielodysplastycznych wg WHO • RCUD (oporna na leczenie cytopenia z jednoliniową dysplazją). • RA (niedokrwistość oporna na leczenie) • RN (oporna na leczenie neutropenia) • RT (oporna na leczenie trombocytopenia) • RARS (niedokrwistość oporna na leczenie z obecnością pierścieniowych syderoblastów). • RCMD (oporna na leczenie cytopenia z wieloliniową dysplazją). • RAEB (niedokrwistość oporna na leczenie z nadmiarem blastów) • RAEB 1- 5%-10% blastów w szpiku • RAEB 2- 11%-20% blastów w szpiku • MDS-U (zespół mielodysplastyczny niesklasyfikowany). • MDS z izolowaną delecją 5q-. Swerdlow S.H. et al. “WHO Classification of Tumours of Haematopoietic and Lymphoid Tissues”, 2008
MIĘDZYNARODOWY WSKAŹNIK PROGNOSTYCZNYINTERNATIONAL PROGNOSTIC SCORING SYSTEM FOR MDS (IPSS)
Leczenie • IPSS, wiek, choroby współistniejące, stan ogólny- czynniki wpływające na strategię leczenia • Strategie leczenia: • Leczenie zachowawcze • Leczenie agresywne
Leczenie chorych z zespołami mielodysplastycznymi • Agresywne • polichemioterapia • transplantacja allogenicznych komórek krwiotwórczych • Zachowawcze • przetaczanie koncentratu krwinek czerwonych • przetaczanie koncentratu płytek krwi • zastosowanie cytokin: G-CSF, erytropoetyna • profilaktyka/ leczenie zakażeń • leczenie związkami chelatującymi żelazo
Leczenie immunomodulujące i demetylujące • ATG i cylosporyna A • Grupa niskiego ryzyka (RA; IPSS INT1) • Lepsza odpowiedź u chorych z HLADR15, klonem NNH, hipoplazją szpiku • Lanalidomid- lek immunomodulujący • Hamuje wydzielanie prozapalnych cytokin • Chorzy z zespołem 5q- z objawową niedokrwistością • Decytabina and 5-azacytydyna- leki demetylujące • Stymulacja różnicowania komórek krwiotwórczych • Grupa wysokiego ryzyka