ΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

1. ΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ url : www.epiheirimatikotita.gr e-mail : info@epiheirimatikotita.gr

2. ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ Οι στόχοι και οι πολιτικές που έχουν τεθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την καταπολέμηση της ανεργίας και του κοινωνικού αποκλεισμού αφορούν τις ίσες ευκαιρίες πρόσβασης σε πόρους, δικαιώματα, αγαθά και υπηρεσίες, την υιοθέτηση προληπτικών μέτρων κατά του κοινωνικού και εργασιακού αποκλεισμού, την παροχή συνδρομής στις κοινωνικά ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού (μακροχρόνια άνεργοι, αρχηγοί μονογονεϊκών οικογενειών, ΑΜΕΑ, μετανάστες, πρόσφυγες, παλιννοστούντες κ.λ.π) και την ενεργοποίηση και τον εκσυγχρονισμό των οργάνων που επιφορτίζονται με την άσκηση πολιτικών για την απασχόληση και την κοινωνική ενσωμάτωση σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

3. Οι Ευρωπαϊκοί Άξονες για την Απασχόληση • Οι πολιτικές απασχόλησης για την Ευρωπαϊκή Ένωση μετά το συμβούλιο του Άμστερνταμ περιγράφονται από ένα πλαίσιο τεσσάρων αξόνων. • Πυλώνας Απασχολησιμότητας: Αναφέρεται: α) στη δυνατότητα του ατόμου μέσα από την απόκτηση νέων δεξιοτήτων και γνώσεων να διεκδικήσει με πιθανότητες επιτυχίας μία θέση στην αγορά εργασίας και να τη διατηρήσει μέσα σε ένα ταχύτατα μεταβαλλόμενο ανταγωνιστικό περιβάλλον και β) στη μετάβαση από παθητικές πολιτικές απασχόλησης σε ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης. • Πυλώνας Επιχειρηματικότητας: Αναφέρεται στην ενίσχυση της ανάληψης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών μέσα από νέες διαδικασίες διευκόλυνσης ίδρυσης και λειτουργίας νέων μικρομεσαίων επιχειρήσεων με ταυτόχρονη μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων.

4. Πυλώνας Προσαρμοστικότητας: Αναφέρεται α) στην ευελιξία των εργασιακών σχέσεων όπως η μείωση των ωρών εργασίας και των υπερωριών και η ανάπτυξη της μερικής απασχόλησης, β) στην αποτελεσματικότερη διοίκηση των ανθρώπινων πόρων μέσα από τη δια βίου μάθηση και εκπαίδευση των εργαζομένων των επιχειρήσεων και γ) στην ένταξη και χρήση της νέας τεχνολογίας προκειμένου οι επιχειρήσεις να καταστούν περισσότερο ανταγωνιστικές και κερδοφόρες. • Πυλώνας Ίσων Ευκαιριών: Αναφέρεται στη λήψη μέτρων που διευκολύνουν και διασφαλίζουν την πρόσβαση στην αγορά εργασίας τόσο των κοινωνικά ευπαθών ομάδων όσο και των γυναικών που αντιμετωπίζουν οξύτερο πρόβλημα ανεργίας ενώ συγχρόνως δυσκολεύεται περισσότερο η ένταξή τους στην αγορά εργασίας λόγω των οικογενειακών τους υποχρεώσεων.

5. ΠΑΘΗΤΙΚΕΣ – ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Πρόκειται για μορφές κρατικής παρέμβασης στην αγορά εργασίας που έχουν ως τελικό και απώτερο στόχο την καταπολέμηση της ανεργίας. • Οι παθητικές πολιτικές θεωρούνται έμμεσες δράσεις για την αντιμετώπιση της ανεργίας χωρίς να συμβάλλουν ενεργά στη δημιουργία προϋποθέσεων ανάπτυξης της απασχόλησης. Εστιάζονται κυρίως σε μέτρα επιδοματικής πολιτικής ( επίδομα ανεργίας) και άλλων προνοιακών παροχών ( προγράμματα ασφάλισης και συνταξιοδότησης). • Οι ενεργητικές πολιτικές στοχεύουν στην κινητοποίηση – ενεργοποίηση και ανάπτυξη του ίδιου του ατόμου και στην παροχή κινήτρων προς τους εργοδότες με στόχο την ενίσχυση και την ενδυνάμωση της απασχόλησης.

6. ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ • Προγράμματα επιδότησης της απασχόλησης και της αυτοαπασχόλησης • Προγράμματα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας (stage) • Προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης • Ειδικά προγράμματα για κοινωνικάευπαθείς ομάδες ( προγράμματα εκμάθησης ελληνικής γλώσσας, προγράμματα ολοκληρωμένων παρεμβάσεων, προγράμματα παροχής συμβουλευτικών – υποστηρικτικών υπηρεσιών). Βασικός στόχος αποτελεί ο συνδυασμός παθητικών και ενεργητικών πολιτικών για την ένταξη στην αγορά εργασίας.

7. Ο νέος στρατηγικός στόχος της Ε.Ε. σύμφωνα με την στρατηγική της Λισσαβόνας είναι να γίνει η Ένωση μία ανταγωνιστικότερη και δυναμικότερη οικονομία της γνώσης, ικανή για βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη με περισσότερες θέσεις απασχόλησης και μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή. Αποσκοπεί λοιπόν στην οικονομική μεγέθυνση και ανάπτυξη ενώ για πρώτη φορά στην επίσημη στρατηγική της Ε.Ε. διαφαίνεται και ο κοινωνικός προσανατολισμός της δίνοντας έμφαση και προσοχή στο οξύ πρόβλημα της ανεργίας και του κοινωνικού αποκλεισμού, που πλήττουν την πλειοψηφία των χωρών της ένωσης απειλώντας σοβαρά την κοινωνική συνοχή των κοινωνιών τους.

8. Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Η Ελλάδα στα πλαίσια άσκησης της ενιαίας ευρωπαϊκής πολιτικής καλείται να σχεδιάσει και να εφαρμόσει μία ολοκληρωμένη και στοχευμένη πολιτική για την απασχόληση και την κοινωνική ενσωμάτωση μέσα από τα Εθνικά σχέδια δράσης για την απασχόληση και την κοινωνική ενσωμάτωση (ΕΣΔΑ). Οι βασικοί άξονες της Εθνικής πολιτικής για την απασχόληση αναφέρονται στους παρακάτω κεντρικούς άξονες: • Πρόληψη και καταστολή της ανεργίας • Συνδυασμός ενεργητικών και παθητικών πολιτικών απασχόλησης • Δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης • Ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας • Ενίσχυση και ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού • Ισότητα ευκαιριών στην απασχόληση και στην εκπαίδευση μέσα από τη δημιουργία στοχευμένων προγραμμάτων για τις ομάδες που απειλούνται από κοινωνικό αποκλεισμό.

9. Η νέα αυτή περίοδος που μπορεί να χαρακτηρισθεί ως περίοδος αναμόρφωσης και επαναπροσδιορισμού της Ελληνικής κοινωνικής πολιτικής χαρακτηρίζεται από την ενεργό συμμετοχή και κινητοποίηση των ίδιων των ωφελούμενων. Οι διαδικασίες ένταξης και ενσωμάτωσης στην ελληνική κοινωνία και στην αγορά εργασίας αποτελούν ουσιαστικά πολιτικές στήριξης του ανθρώπινου δυναμικού. Επίκεντρο όλων των πολιτικών αποτελεί το άτομο με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, μέσα από την παροχή ποιοτικών και εξατομικευμένων υπηρεσιών . Οι πολιτικές για την απασχόληση και την κοινωνική ενσωμάτωση δεν αναφέρονται τόσο στην επενδυτική και αναπτυξιακή πολιτική όσο στην αντιμετώπιση των δυσχερειών πρόσβασης στην αγορά εργασίας. Απαραίτητη προϋπόθεση και στόχος όλων των δράσεων μέσα από την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών αποτελεί η προετοιμασία και η προσωπική συμμετοχή των ίδιων των ομάδων που απειλούνται ή πλήττονται από ανεργία σε όλες τις διαδικασίες εργασιακής τους ένταξης.

10. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η αποτελεσματική εύρεση εργασίας και η διατήρηση αυτής προϋποθέτει την όσο το δυνατόν ολοκληρωμένη και ρεαλιστική γνώση των χαρακτηριστικών του εργασιακού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο θέλει να ενταχθεί ο άνεργος. • Δυσαναλογία προσφοράς – ζήτησης εργασίας. • Αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης εργασίας. • Εξαφάνιση παραδοσιακών επαγγελμάτων και δημιουργία νέων επαγγελμάτων που απαιτούν την ύπαρξη νέων δεξιοτήτων. • Δημιουργία νέων και ευέλικτων μορφών απασχόλησης (μερική απασχόληση , συμβάσεις ορισμένου χρόνου , συμβάσεις έργου.) • Εισαγωγή και χρήση της νέα τεχνολογίας στην παραγωγική διαδικασία. • Είσοδος νέου εργατικού δυναμικού στην αγορά εργασίας (γυναίκες, μετανάστες , παλιννοστούντες). • Εξελίξεις και αλλαγές στα εργασιακά δικαιώματα ( υπερωρίες , ωράριο, συλλογικές συμβάσεις). • Συρρίκνωση του Δημόσιου τομέα. • Αλλαγές στη διαδικασία επιλογής προσωπικού.

11. Δημιουργία θέσεων υψηλού προφίλ ( εξειδικευμένες γνώσεις , σχετική εμπειρία) • Ύπαρξη στερεοτύπων και προκαταλήψεων από την πλευρά των εργοδοτών αναφορικά με ζητήματα ηλικίας , φύλου και καταγωγής. • Ανάπτυξη και ενίσχυση της επιχειρηματικότητας • Ανάπτυξη και ενίσχυση του τριτογενή τομέα της οικονομίας (παροχή υπηρεσιών) • Συνεχή κατάρτιση – επανακατάρτιση και δια βίου εκπαίδευση προκειμένου το άτομο να διατηρεί την ικανότητα ένταξης και παραμονής του στην αγορά εργασίας. • Ενίσχυση και αναβάθμιση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των υπηρεσιών απασχόλησης και βελτίωση των συστημάτων κατάρτισης και σύνδεσή τους με τις πραγματικές ανάγκες απασχόλησης των επιχειρήσεων. Το άτομο για να μπορέσει να διεισδύσει , να λειτουργήσει και να παραμείνει στο νέο αυτό εργασιακό περιβάλλον οφείλει να εντοπίσει και να ιεραρχήσει τις αξίες του, τις δεξιότητές του και τις ανάγκες του έτσι ώστε να είναι ικανό να θέσει τους επαγγελματικούς του στόχους και να σχεδιάσει το ατομικό σχέδιο δράσης του για την υλοποίηση αυτών.

12. Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Η συμβουλευτική σταδιοδρομίας ή επαγγελματική συμβουλευτική αποσκοπεί και αναφέρεται: • Στη διαχείριση του άγχους , του φόβου και της άγνοιας • Στη γνώση και κατανόηση του κοινωνικού και εργασιακού περιβάλλοντος • Στον επαναπροσδιορισμό της στάσης του ατόμου απέναντι στον εαυτό του και στο περιβάλλον του • Στην αντιμετώπιση συναισθηματικών και γνωστικών δυσκολιών προκειμένου να επέλθει μία σημαντική και θετική αλλαγή στη ζωή του. • Στην αυτενέργειά του με τελικό στόχο τη δημιουργία ενός ατομικού σχεδίου δράσης που θα οδηγήσει το άτομο σε μία δημιουργική διαδικασία ένταξης και επανένταξης στην αγορά εργασίας και κατ’ επέκταση στο κοινωνικό σύνολο. Η Επαγγελματική συμβουλευτική διακρίνεται στον 1) επαγγελματικό προσανατολισμό, 2) στις τεχνικές αναζήτησης εργασίας και 3) στην συμβουλευτική ανάληψης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.

13. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ Είναι μία δυναμική διαδικασία που έχει ως στόχο την προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη του ατόμου. Απευθύνεται σε ανέργους: • Πουν έχουν δυσκολία στην επιλογή επαγγέλματος ή ειδικότητας και δεν ξέρουν τι θέλουν να κάνουν. • Που έχουν μία ειδικότητα αλλά δεν ζητείται πλέον από την αγορά εργασίας • Που για προσωπικούς ή άλλους λόγους επιθυμούν να αλλάξουν επάγγελμα

14. Τα στάδια και οι φάσεις του επαγγελματικού προσανατολισμού είναι: Α. Στάδιο: Αυτοαντίληψης Το άτομο καλείται με τη βοήθεια του συμβούλου να διερευνήσει: • Τα προσωπικά του χαρακτηριστικά • Τις αξίες και τα κίνητρά του • Τα επαγγελματικά του ενδιαφέροντα • Να αξιολογήσει και να ιεραρχήσει όλα τα παραπάνω

15. Β. Στάδιο: Πληροφόρηση Το άτομο σε συνεργασία με το σύμβουλο συλλέγει πληροφορίες αναφορικά με : • Επαγγέλματα (προοπτικές εξελίξεις, βαθμός διείσδυσης στην αγορά εργασίας, προϋποθέσεις άσκησης) • Δυνατότητες και ευκαιρίες εκπαίδευσης κατάρτισης • Ευκαιρίες Απασχόλησης • Ευκαιρίες ανάληψης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών

16. Γ. Στάδιο: Λήψη Απόφασης Το άτομο σε συνεργασία με το σύμβουλο καλείται: • Να σχεδιάσει και να ολοκληρώσει το επαγγελματικό του προφίλ • Να συμβιβάσει ορισμένες φορές το προφίλ του με την κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα και να καταλήξει σε ρεαλιστικές και εφικτές λύσεις και αποφάσεις • Να καταρτίσει ένα ή δύο επαγγελματικά σχέδια δράσης και τις ενδιάμεσες ενέργειες που θέλει να ακολουθήσει για την υλοποίηση της απόφασής του.

17. ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Είναι μία ομαδική διαδικασία που έχει ως στόχο να ενεργοποιήσει και να κινητοποιήσει τα μέλη της ομάδας να αναζητήσουν τα ίδια και να επιτύχουν μία θέση εργασίας στο συντομότερο δυνατόν χρονικό διάστημα. Απευθύνεται σε ανέργους: • Που βρίσκονται σε διαδικασία αναζήτησης εργασίας • Που τα προσόντα τους ζητούνται από την αγορά εργασίας • Που έχουν σαφή επαγγελματικό στόχο

18. Α. Στάδιο Προετοιμασίας Κατά το στάδιο αυτό υλοποιούνται ενέργειες / δράσεις και πρακτικές με συγκεκριμένους στόχους. • Δημιουργία δικτύου επαφών • Προετοιμασία βιογραφικού σημειώματος σε άμεση σχέση με τον επαγγελματικό στόχο • Προετοιμασία συστατικής επιστολής • Προετοιμασία για συνέντευξη πρόσληψης • Τεχνικές αυτοπληροφόρησης • Τρόποι αποτελεσματικής αναζήτησης

19. Β. Στάδιο Πραγματικής αναζήτησης. Κατά το στάδιο αυτό πραγματοποιούνται: • Εντοπισμός ευκαιριών απασχόλησης σε πραγματικές συνθήκες. • Παρακολούθηση και αξιολόγηση των ενεργειών πραγματικής αναζήτησης. Μέσα από τη συμβουλευτική αυτή διαδικασία επιτυγχάνεται η ανάπτυξη προσωπικών και αυτόνομων στρατηγικών αναζήτησης και η ανάπτυξη αισθημάτων αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας μεταξύ των μελών της ομάδας.

20. ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΛΗΨΗΣ ΕΠΙΧΙΕΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΩΝ Η συμβουλευτική διαδικασία ανάληψης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών έχει στόχο την ενθάρρυνση και παροχή ολοκληρωμένης υποστήριξης για τη δημιουργία επιχείρησης με βιώσιμες προοπτικές. • Απευθύνεται σε ανέργους που επιθυμούν να δημιουργήσουν τη δική τους επιχείρηση • Η συμβουλευτική ανάληψης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών επιτρέπει στον ενδιαφερόμενο να μετατρέψει προοδευτικά την ιδέα του σε επιχειρηματικό σχέδιο και στη συνέχεια σε επιχείρηση με αυξημένες προοπτικές βιωσιμότητας.

21. Α. Στάδιο: Διερεύνηση και καταγραφή επιχειρηματικής ιδέας Κατά το στάδιο αυτό το άτομο σε συνεργασία με τον σύμβουλο καλείται: • Να καταγράψει τις αξίες , τα κίνητρα και τις προσδοκίες του • Να διερευνήσει και να αξιολογήσει τις επιχειρηματικές ικανότητες και δεξιότητές του • Να εκπαιδευτεί στη διαδικασία λήψης αποφάσεων • Να καταλήξει σε μία οι δύο επιχειρηματικές ιδέες

22. Β. Στάδιο: Αξιολόγηση της επιχειρηματικής ιδέας Κατά το στάδιο αυτό αξιολογείται η επιχειρηματική ιδέα: • Ως προς τη συνάφειά της με το προφίλ του υποψηφίου • Ως προς τον τομέα της δραστηριότητας και το αντικείμενο • Ως προς τη βιωσιμότητά της

23. Γ. Στάδιο: Επιχειρηματικός Σχεδιασμός Κατά το στάδιο αυτό καταρτίζεται το επιχειρηματικό σχέδιο σε σχέση με: • Την ανάλυση των χαρακτηριστικών του εξωτερικού περιβάλλοντος • Την έρευνα αγοράς (προσφορά – ζήτηση προϊόντος, ανταγωνισμός) • Την ανάπτυξη στρατηγικών προώθησης του προϊόντος (MARKETING) • Τον χρηματοοικονομικό σχεδιασμό (δαπάνες έναρξης και λειτουργίας της επιχείρησης) • Τις δυνατότητες χρηματοδότησης και επιχορήγησης της επιχειρηματικής ιδέας Η διαδικασία ένταξης στην αγορά εργασίας είναι μία διαδικασία πολλές φορές χρονοβόρα που απαιτεί επιμονή , υπομονή, αισιοδοξία και ολοκληρωμένη προσωπική στρατηγική.