560 likes | 697 Views
SOCS. Hoofdstuk 2 Computerapparatuur. Hoofdstuk 2. Logica Elektronica Transistorgeheugens Geheugenmedia Magneetschijven Optische Schijven Magneto-Optische Schijven Magneetbanden/Cassettes Organisatie Snelheid. Magneetschijven. Harde Magneetschijf Geperfectioneerde magneetschijven
E N D
SOCS Hoofdstuk 2Computerapparatuur
Hoofdstuk 2 • Logica • Elektronica • Transistorgeheugens • Geheugenmedia • Magneetschijven • Optische Schijven • Magneto-Optische Schijven • Magneetbanden/Cassettes • Organisatie • Snelheid
Magneetschijven • Harde Magneetschijf • Geperfectioneerde magneetschijven • Soepele Schijven • Alternatieven
30 .. 50 cm 3 .. 12 cm 5¼”, 3.5”, 2.5” < 3 cm magnetiseerbare laag Harde Magneetschijf • Fysisch voorkomen holle as plaat (glas/aluminium) 3000 3600 t/min 5400 7200 10800
I I 5 .. 10 m 0,1 .. 0,2 m Harde Magneetschijf • Werking lezen schrijven geleider in bewegend magnetisch veld 0 0 1 1 0 0 …
(c) Magneto- Resistieve kop (a) Ferrietkop Arm Kop Glijder Schijf (b) Dunne Film kop Harde Magneetschijf
lees/schrijfkop vlieghoogte 0.5 m rookdeeltje 5 m vingerafdruk 3 m magnetiseerbare laag 2.5 m Harde Magneetschijf menselijk haar 50 m
Harde Magneetschijf • Lees/schrijfkop • Zweven boven oppervlak (< 1 m) • Stofvrij zoniet headcrash • Winchester-schijven • platen + koppen in hermetisch afgesloten doos • Bij stilzetten: landen op landingszone
sector spoor Harde Magneetschijf • Spoor = { sectoren } # sectoren / spoor = vast (niet optimaal) of = neemt toe naar buiten (zones) 800 ... 2000 sporen/cm spoorbreedte = … 10 .. 15 m
512b .. 4kb data HD … data … ECC Harde Magneetschijf Sector: Hoofding Hiaat Hiaat Error Correcting Code- Hamming code - Reed Solomon code
lees/schijfkop cilinder= { sporen onder lees/schrijfkoppen voor bep. stand kam } Harde Magneetschijf • Werking kam kam
Harde Magneetschijf Lees/Schrijf (CILINDER, KOP, SECTOR) • Positioneren (= zoektijd, seektime) • Spoor-spoor: 1 ms • Gemiddeld: 10 ms • Rotationelewachttijd(= latency time) • Wachten tot juiste sector onder de kop • Gemiddeld = ½ toer (4 .. 8 ms) • Transport (lezen/schrijven) • Debiet = 5 .. 30 Mb/s (kortstondig!)
Harde Magneetschijf 1998 340 MB 1999 512 MB 2000 1 GB 2003 2 GB 2004 5 GB 2005 8 GB 2006 12 GB 2007 20 GB? MicroDrive (1998): 1” plaat, CF-interface 340 MB 3600 t/min 12 ms gem. zoektijd
Geperfectioneerde Schijven • Hogere Snelheid • Hogere Betrouwbaarheid • tegen verlies van informatie • RAID • Redundant Array of Inexpensive Disks • Redundant Array of Independant Disks Controller Controller
Geperfectioneerde Schijven Capaciteit Prestaties Kostprijs Betrouwbaarheid
RAID Technology • Principes: • Spiegeling (Mirroring) • Verdubbeling (Duplexing) • Stroken (Striping) • Bescherming (Pariteit)
Data 0 Data 2 Data 1 Data 3 Strip 0 Strip 1 Strip 2 Strip 3 Strip 4 Strip 5 Strip 6 Strip 7 ... ... ... … Strip 0 Strip 1 Strip 2 Strip 3 Strip 0 Strip 1 Strip 2 Strip 3 Strip 4 Strip 5 Strip 6 Strip 7 Strip 4 Strip 5 Strip 6 Strip 7 ... ... ... … ... ... ... … RAID technologie • RAID 0 • Disk striping • I/O in parallel • RAID 1 • Disk striping • Disk mirroring • Schrijven duurt even lang • Lezen kan sneller
Bit 1 Bit 2 Bit 3 Bit 4 Bit 5 Bit 6 Bit 7 ... ... ... … ... ... ... Bit 1 Bit 2 Bit 3 Bit 4 Pariteit ... ... ... … ... RAID technologie • RAID 2 • Hamming code (4 bits 7 bits) • Bits in parallel • Armpositie & rot. positie gesynchroniseerd • RAID 3 • Pariteitsbit (4 bits 5 bits) • Bits in parallel • Armpositie & rot. positie gesynchroniseerd 1 1 0 1 0 1 Onevenpariteit
Strip 0 Strip 1 Strip 2 Strip 3 P0-3 Strip 4 Strip 5 Strip 6 Strip 7 P4-7 ... ... ... … ... Strip 0 Strip 1 Strip 2 Strip 3 P0-3 Strip 4 Strip 5 Strip 6 P4-7 Strip 7 ... ... ... … ... RAID technologie Strip 2 P0-3 • RAID 4 • Disk striping • Pariteits-strip • Disk crash: herstel • 1 strip wijzigen: • 2 x Lezen + 2 x Schrijven P0-3 = Strip 0 Strip 1 Strip 2 Strip 3 P0-3 = Strip 0 Strip 1 Strip 2 Strip 3 P0-3 = P0-3 Strip 2 Strip 2 • RAID 5 • = RAID 4 • Verspreid pariteit strip
Soepele Schijven • Floppy Disk, Diskette • Afmetingen • 5.25 “ en 3.5” • Kop raakt oppervlak • Sleet + Warmte • Start /Stop: ±½ s
Drive compatibelmet 3.5” FD Magneet Schijven • Harde Magneetschijf • Geperfectioneerde magneetschijven • Soepele Schijven • Alternatieven: • ZIP (100MB/250MB), JAZ (1GB/2GB), SuperDisk (120MB) (Imation) • HiFD (100MB) (Sony) • ...
Optische Schijven • Voorloper: Video-disk (30 cm) • Audio CD • CD-ROM • CD-R • CD-RW • DVD (DVD-ROM, DVD-R, …)
Audio CD • 1980 (Philips & Sony) • 12 cm , 1.2 mm dik • Informatie Digitaal • 16-bit sampling, 44,1 kHz • Red Book • tot 74 min. muziek
Compact Disc • Productie: • Branden van putjes in glasplaat • Maken van matrijs • Persen van CD • Dunne laag aluminium • Laklaag • Label
Compact Disc • Afspelen: m.b.v. laserinfrarood 0.78 m
Compact Disc • 1: overgang, 0: geen overgang
Compact Disc • Spiraal (binnen naar buiten) • 22.188 omwentelingen(± 600 per mm) • Constante bitstroom530 T/min 200 T/min= CLV = Constant Linear Velocity
CD-ROM • 1984 (Philips & Sony) • CD voor opslag van data: CD-ROM • Compact Disc, Read-Only Memory • Compatibel met audio CD • Yellow Book • Formaat van Data • Extra Foutenbescherming
... 42 symbolen ... 98 frames 00ffffffffffffffffffff00min:s:sector:mode H DATA ECC 16 bytes 2048 bytes 288 bytes H DATA 16 bytes 2336 bytes CD-ROM Symbool: 8 bits 14 bits • Frame (588 bits) • 24 data bytes • rest: fouten+synch. • Sector • Mode 1 • Mode 2
CD-ROM • Foutencontrole: 3 niveaus • Per symbool (1-bit fout) • Per frame (# opeenvolgende fouten) • ev. per sector (Cross Interleaved Reed-Solomon code) • Efficientie (mode 1): • 98 x 588 bits = 57.624 bits 2048 x 8 = 16.384 bits
CD-ROM • Capaciteit: • ±270.000 sectoren (550 MB .. 630 MB) • Debiet: • 75 sect./s = 150 kB/s (mode 1) = 171 kB/s (mode 2) • x2, x4, …, x32, … • Hogere snelheden • CAV (constant angular velocity) aan binnenzijde • Zoektijd: • controller: berekening van plaats + zoeken • 100 ms
CD-I • Compact Disc, Interactive • Philips, 1986 • Speler verbonden met TV • MPEG video, geluid, … • Green Book • Toepassing: • Spelletjes • Educatieve programma’s
Label Beschermlaag Reflecterende Au-laag Doorzichtige Kleurstof Substraat 1.2 mm CD-R • Compact Disc, Recordable • 1989 • WORM, Write-Once, Read Many • Groef met sinusoidale rand (snelheid) • Uitzicht: Goudkleurig i.p.v. zilverkleurig
CD-R • Schrijven: • Laser: Hoog vermogen (verkleuring) • Lezen: • Laser: Laag vermogen (donkere plek: minder reflectie) • ook te lezen op gewone CD-ROM lezen • Beschrijven: • in een continue operatie beschrijven, zonder stoppen
CD-R • Orange Book • CD-R • CD-ROM/XA (incrementeel beschrijven) • Toepassing: • PhotoCD • Backup • Piraterij! • Verkeerde lengte, Verkeerde ECC, …
CD-RW • Compact Disc, ReWritable • Zoals CD-R, kleurstof vervangen door legering • Twee stabiele toestanden: kristallijn & amorf
CD-RW • Schrijven: • Laser: hoog vermogen • Legering smelt, koelt af tot amorf • Laser: medium vermogen • Legering omgezet naar kristallijn • Lezen: • Laser: laag vermogen • Kristallijn: veel reflectie • Amorf: weinig reflectie • Duurder dan CD-R (kan niet gewist!)
CD DVD DVD • Digital Video Disk, Digital Versatile Disk • Zelfde formaat CD-ROM (120 mm schijf) • Snelheid (1x): 1,475 575 t/min • Capaciteit: 4.7 GB Debiet: 1.4 MB/s
DVD • Compressie: MPEG-2 (4 Mbps) • Afhankelijk van detail & hoeveelheid beweging • Audio • 24-bit sampling, 96 kHz • DigitalSurround (5 kanalen + 1 subwoorfer-kan.) • Films • Meerdere talen (<= 8) + ondertiteling • Meerdere verhaallijnen (te selecteren) • Meerdere gezichtspunten • Kinderslot
DVD • 4 Formaten:
DVD-… • Beschrijfbaar • DVD-R, DVD+R • Herbeschrijfbaar • DVD-RAM • DVD-RW • DVD+RW • Opvolger? • Blu-Ray: tot 25 GB/laag • HD-DVD (High Definition-DVD): tot 15 GB/laag
laser laser polarisatie B Magneto-Optische Schijven • Legering • Boven Curiepunt (Tc): magnetisatie wijzigen • Onder Curiepunt: magnetisatie bevroren • Schrijven: Lezen: Kerr effect • Concentrische sporen, sectoren, CAV • Verwijderbaar medium, vaak 5.25”
Magneetbanden • Spoel-tot-spoel • 1”, 1/2” breed, 2400 ft lang • Capaciteit: … 180 MB ... • 9 sporen (1 byte + pariteit) • Lees en schrijf koppen
hiaat Magneetbanden • Blokken van variabele lengte • Hiaat (½ - 1”): start/stop • Dichtheid: 1600 B/duim, 6250 B/duim • Debiet: tot 3 MB/s • Terugspoelen: 50 s tot 3 min