780 likes | 1.03k Views
W kręgu „małej ojczyzny”. Wieś Gmina Powiat Województwo. Przedbórz – moja wieś. Nazwa naszej wioski – Przedbórz - oznacza przedborze, czyli miejsce przed borem.
E N D
W kręgu „małej ojczyzny” Wieś Gmina Powiat Województwo
Przedbórz – moja wieś Nazwa naszej wioski – Przedbórz - oznacza przedborze, czyli miejsce przed borem. Jeden z głównych szlaków komunikacyjnych prowadzących z południa na północ i wschód wiódł m.in. przez Przedbórz. Do czasów II wojny światowej między Czarną Sędziszowską a Przedborzem (na granicy województwa krakowskiego i lwowskiego) pobierano opłatę od przejeżdżających furmanek (tzw. myto).
Pierwsi właściciele Wg p. K. Skowrońskiego Przedbórz został założony w 1510r. jako wieś o bartniczym charakterze. Pod koniec XVIw. mieszkańcy płacili czynsz w miodzie, a opłaty kościelne w wosku. Pierwszymi właścicielami Przedborza byli potomkowie Spytka Ligęzy. Po I rozbiorze Polski Przedbórz przeszedł pod panowanie austriackie. Wieś należała wówczas do powiatu pilzneńskiego w woj. lwowskim.
W 1849r. Przedbórz kupił na licytacji Ludwik Wąsowicz. Pod koniec XIXw. Przedbórz liczył 814 mieszkańców. We wsi był dwór, browar i karczma. Od 1867r. (do dziś) Przedbórz należy do powiatu kolbuszowskiego.
Główne zajęcia mieszkańców Pierwsi mieszkańcy Przedborza trudnili się pszczelarstwem, uprawą ziemi, hodowlą, łowiectwem, zbieractwem i pracą w pobliskiej hucie szkła w Hucie Przedborskiej. W późniejszym czasie przedborzanie zaczęli dojeżdżać do pracy w pobliskich zakładach produkcyjnych w Kolbuszowej i Sędziszowie. Obecnie coraz mniej ludzi uprawia ziemię. Część mieszkańców pracuje w Kolbuszowej bądź w Sędziszowie. Duża grupa wyjeżdża zarobkowo za granicę.
Przedbórz widziany naszymi oczami Obecnie Przedbórz liczy 912 mieszkańców. Reprezentantem naszej władzy lokalnej jest sołtys. Obecnie funkcję tę sprawuje p. Halina Majka. Wciąż przybywają piękne, nowe domy.
Nasz kościół swoim wyglądem przypomina średniowieczne mury obronne.
Dla nas, uczniów, bardzo ważnym miejscem jest szkoła. Wiemy, że pierwsze lekcje w Przedborzu odbywały się już w 1881r. w prywatnym domu p. Jana Pasa. Pierwszą szkołę oddano do użytku w 1894r. Obecny budynek szkolny funkcjonuje od 1968r. Nasz szkoła to nie tylko piękny budynek. To także ładnie urządzone, nowocześnie wyposażone klasopracownie.
Poczesne miejsce we wsi zajmuje tzw. budynek wielofunkcyjny.
Znajduje się tutaj Ochotnicza Straż Pożarna, Sołtysówka, Świetlica Wiejska oraz Biblioteka Publiczna. W bibliotece zawsze możemy skorzystać z księgozbioru. Również tutaj mamy dostęp do komputera i internetu. Panie organizują ciekawe zajęcia, konkursy, wystawy. Przybliżają nam tradycje i zwyczaje ludowe naszego regionu.
Źródła • M. Gola – „Przedbórz i Kuta Przedborska-przeszłość i teraźniejszość”, • A. Bata, H. Lawera – „Kolbuszowa i okolice”, • M. Piórek – „Proces osadnictwa w południo- wo- wschodniej części Puszczy Sandomierskiej od IX – XIII wieku”, • Wywiad z p. Krystyną Saj.
Kolbuszowa – nasza gmina Zanim Kolbuszowa urosła do rangi gminy minęło wiele lat. Z powstaniem tej miejscowości związana jest legenda o Kolbuszu. Początek wsi Kolbuszowa dał jakiś wielki i groźny zbój Kolbusz. Niestety nie wiemy o nim nic więcej.
Nieco historii W 1508 r. po raz pierwszy w dokumentach wymieniono Kolbuszowę - sołectwo zasadźcy Kolbuskiego - od nazwiska którego przyjęto nazwę osady. W 1513r. dobra te wykupił od M. Kolbuskiego (albo jego syna) St. Tarnowski. Wtedy też ufundował w Kolbuszowej parafię filialną pod wezwaniem Wszystkich Świętych.
Kolbuszowa przechodziła kolejno w posiadanie rodziny Lubomirskich, Sanguszków i znów Lubomirskich. W 1700r. poprzez nadanie miejscowości praw miejskich Kolbuszowa stała się miastem.
Rzeka Nil Przez miasteczko przepływa rzeka Nil. Skąd taka nazwa? W dawnych czasach na strumień ten mówiono Trześnia. Jedna z hipotez przypisuje nadanie nazwy „Nil” pomyłce austriackich kartografów.
Podział administracyjny gminy Kolbuszowa to gmina miejsko-wiejska w powiecie kolbuszowskim, w województwie podkarpackim. Gmina obejmuje : miasto Kolbuszowa i 14 sołectw: Bukowiec, Domatków, Przedbórz, Kolbuszową Dolną, Kolbuszową Górną, Kupno, Nową Wieś, Widełkę, Zarębki, Werynię, Kłapówkę, Świerczów, Hutę Przedborską, Poręby Kupieńskie.
Gmina Kolbuszowa w liczbach: Powierzchnia gminy - 171 km2 Powierzchnia miasta - 749 ha Ludność ogółem - 25144
Liczba mieszkańców : Miasto Kolbuszowa - 9446 Kolbuszowa Górna – 2803 Widełka - 2360 Kolbuszowa Dolna – 2147 Kupno - 1536 Werynia – 1535 Domatków - 1033 Przedbórz - 912 Zarębki - 908 Nowa Wieś - 720 Świerczów - 569 Bukowiec - 380 Huta Przedborska - 299 Poręby Kupieńskie - 270 Kłapówka - 226
Władze gminy Burmistrz – p. Jan Zuba Z-ca burmistrza – p. Marek Gil Sekretarz – p. Barbara Bochniarz Skarbnik – p. Stanisław Zuber Przew. Rady Miejskiej – p. Marek Opaliński
Miejsca, które warto zobaczyć • Kościoły parafialne w gminie • Cmentarz żydowski w Kolbuszowej • Pałac Tyszkiewiczów w Weryni • Kaplicę grobową Tyszkiewiczów • Białkówkę i Świerczówkę • Skansen • Budynek Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (dzisiejszy Dom Kultury)
Źródła • A. Bogaczyk – „Kolbuszowa. Miasto i gmina”, • http://pl.wikipedia.org/wiki/Kolbuszowa, • http://www.kolbuszowa.biz.pl/, • http://www.kolbuszowa.pl/, • J. Bardan – „Kolbuszowa. 300 lat miasta”, • Z. Trześniowski – Ziemia Kolbuszowska”, • A. Bata – „Kolbuszowa i okolice”
Powiat kolbuszowski Nieco z historii powiatu. W 1855r. w namiestnictwie lwowskim powstało 10 powiatów. Jednym z nich był powiat kolbuszowski. Na jego terenie znaj -dowały się 2 miasteczka i 42 gminy wiejskie. W czasie okupacji niemieckiej powiat kolbu- szowski został zlikwidowany i przyłączony do powiatu rzeszowskiego. Po II wojnie światowej rekatywowano go.
W latach 1955-1968 dokonano kilka reorganizacji w ramach istniejących powiatów. W wyniku przeprowadzonej w 1975r. reformy administracyjnej powiat kolbuszowski zniknął z mapy naszego kraju. 1 stycznia 1999r., już w nowych granicach administracyjnych, powiat kolbuszowski roz- począł swoje istnienie.
W skład powiatu kolbuszowskiego wcho- dzą gminy: Cmolas, Kolbuszowa, Majdan Królewski, Niwiska, Dzikowiec, Raniżów. Z powiatem kolbuszowskim sąsiaduje sześć powiatów: mielecki, niżański, stalowowolski, ropczycko-sędziszowski, rzeszowski, tarno -brzeski. Stolicą powiatu jest Kolbuszowa.
Powiat kolbuszowski w liczbach Powiat kolbuszowski zajmuje powierzchnię 773,93 km2. Zamieszkuje go 63 153 osób. I tak w gminie: Kolbuszowa – 25448 Cmolas – 7 848 Dzikowiec – 6 496 Majdan królewski – 9657 Niwiska – 5 783 Raniżów – 7 199
Władze powiatu Starosta – p. Józef Kardyś Wicestarosta – p. Wojciech Cebula Przew. Rady Powiatu – p. Mieczysław Burek Sekretarz – p. Stanisław Stec Skarbnik – p. Małgorzata Mokrzycka-Kwaśnik Władze powiatu urzędują w Starostwie w Kolbuszowej.
Najciekawsze/najważniejszemiejsca w powiecie • Szpital Powiatowy im. Jana Pawła II w Kolbuszowej • Starostwo w Kolbuszowej • Szkoły • Miejsca kultu religijnego • Zabytki • Muzea • Miejsca rekreacji i wypoczynku
Wiatrak „koźlak” z Trzęsówki(obecnie na Skansenie w Kolbuszowej)