700 likes | 844 Views
ZASADY FUNKCJONOWANIA GIEŁDY PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH W WARSZAWIE S.A. AGENDA. Wprowadzenie Systemy notowań Fazy sesji giełdowej Kursy giełdowe Zlecenia giełdowe Indeksy giełdowe Dystrybucja informacji Animatorzy. WPROWADZENIE.
E N D
ZASADY FUNKCJONOWANIA GIEŁDY PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH W WARSZAWIE S.A.
AGENDA • Wprowadzenie • Systemy notowań • Fazy sesji giełdowej • Kursy giełdowe • Zlecenia giełdowe • Indeksy giełdowe • Dystrybucja informacji • Animatorzy
WPROWADZENIE • Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie jest najważniejszą instytucją wtórnego rynku papierów wartościowych w Polsce • GPW powstała w kwietniu 1991 roku. Przy jej tworzeniu jako wzór przyjęto giełdę w Lyonie
WPROWADZENIE • GPW w Warszawie jest spółką akcyjną, której akcjonariuszami są banki, domy maklerskie i Skarb Państwa • Obrót na GPW odbywa się zgodnie z wymogami przepisów, a wszystkie notowane papiery zostały wcześniej dopuszczone do publicznego obrotu przez Komisję Nadzoru Finansowego
WPROWADZENIE Celem GPW jest: • organizowanie publicznego obrotu papierami wartościowymi • promowanie obrotu papierami wartościowymi • upowszechnianie informacji związanych z obrotem papierami wartościowymi
ZADANIA GIEŁDY • Umożliwienie przepływu kapitałów od tych, którzy szukają jak najlepszej lokaty do tych, którzy potrafią z tych kapitałów zrobić jak najlepszy użytek.
ZADANIA GIEŁDY • Mobilizacja oszczędności – giełda stwarza możliwość osiągania zysków, inwestorzy wspomagają giełdę środkami finansowymi oczekując dochodów
ZADANIA GIEŁDY • Wycena notowanych papierów wartościowych – wycena przez rynek aktualnej wartości przedsiębiorstw notowanych na giełdzie
RYNKI NOTOWAŃ Akcje spółek giełdy warszawskiej notowane są na rynkach: • podstawowym • równoległym
SYSTEMY NOTOWAŃ Papiery wartościowe na warszawskiej giełdzie notowane są w ramach następujących systemów notowań: • System notowań ciągłych • System notowań jednolitych z dwukrotnym określeniem kursów
SYSTEMY NOTOWAŃ System notowań ciągłych • Kursy mogą ulegać zmianom w ciągu danej sesji giełdowej w miarę napływających ofert – kupna sprzedaży
SYSTEMY NOTOWAŃ System notowań jednolitych • Cena poszczególnych walorów ustalana jest jedynie na początku sesji giełdowej na podstawie zleceń, jakie napłynęły przed otwarciem sesji • Kursy jednolite nie ulegają zmianom w ciągu określonej części sesji, według nich rozliczane są wszystkie transakcje
SYSTEM NOTOWAŃ CIĄGŁYCH W systemie notowań ciągłych znajdują się: • akcje wchodzące w skład indeksów WIG20, TechWIG, NFI • pozostałe akcje o wystarczającej płynności • obligacje skarbowe i inne, prawa pierwszeństwa z obligacji, • certyfikaty inwestycyjne • listy zastawne • instrumenty pochodne (opcje na akcje, opcje na indeks, kontrakty terminowe na indeksy, kontrakty terminowe na kursy walut, kontrakty terminowe na akcje, warratnty opcyjne) • prawa poboru z akcji notowanych w systemie notowań ciągłych • prawa do nowych akcji, jeśli będą notowane w systemie notowań ciągłych • jednostki indeksowe
SYSTEM NOTOWAŃ JEDNOLITYCH • W systemie notowań jednolitych z dwukrotnym • określeniem kursów znajdują się: • akcje spółek o mniejszej płynności • prawa poboru i prawa do nowych akcji jeśli dane akcje notowane są również w systemie jednolitym z dwukrotnym określeniem kursu
FAZY SESJI GIEŁDOWEJ Notowania ciągłe Notowania jednolite z dwoma fixingami Notowania ciągłe - kontrakty terminowe
FAZY SESJI GIEŁDOWEJ Przed otwarciem • możliwe jest wprowadzanie zleceń • zlecenia trafiają do centralnego arkusza zleceń, lecz nie są zawierane transakcje • arkusz zleceń jest na bieżąco udostępniany użytkownikom systemu • po wprowadzeniu każdego nowego zlecenia jest kalkulowany Teoretyczny Kurs Otwarcia (TKO), który jest podawany do publicznej wiadomości
FAZY SESJI GIEŁDOWEJ Interwencja • nie można składać zleceń • jedynie animatorzy mogą dokonywać modyfikacji złożonych wcześniej przez siebie zleceń • dozwolone są modyfikacje w zakresie: zwiększenia wolumenu zlecenia, zwiększenia ceny w zleceniu kupna, zmniejszenia ceny w zleceniu sprzedaży • modyfikacje są widoczne dla wszystkich uczestników rynku
FAZY SESJI GIEŁDOWEJ Fixing • następuje realizacja zleceń wprowadzonych do systemu w fazie przed otwarciem • zostaje wyznaczona cena otwarcia (notowania ciągłe) lub kurs jednolity (notowania jednolite), równe ostatniemu znanemu TKO z fazy przed otwarciem
FAZY SESJI GIEŁDOWEJ Notowania ciągłe • możliwe jest wprowadzanie zleceń • transakcje są realizowane natychmiast po wprowadzeniu zlecenia, które może być zrealizowane
FAZY SESJI GIEŁDOWEJ Dogrywka • wszyscy uczestnicy rynku mogą składać zlecenia kupna i sprzedaży po wyznaczonym kursie otwarcia • transakcje zawierane są w sposób ciągły • alokacja zleceń odbywa się według czasu przyjęcia zlecenia do systemu
SPECYFICZNE FAZY SESJI GIEŁDOWEJ Zamrożenie • następuje podczas notowań ciągłych, gdy: • wprowadzone zlecenie PKC nie może być wykonane w całości • zlecenie z limitem mogłoby spowodować zawarcie transakcji poza widełkami ograniczającymi wahania kursu instrumentu • przyjmowanie zleceń ulega wstrzymaniu • ogłasza się równoważenie rynku
SPECYFICZNE FAZY SESJI GIEŁDOWEJ Równoważenie • może wystąpić: • podczas otwarcia/zamknięcia notowań ciągłych • w trakcie notowań ciągłych (po wprowadzeniu zlecenia powodującego zamrożenie instrumentu) • następuje jeżeli cena równowagi nie może być wyznaczona w granicach obowiązujących widełek • ogłasza się fazę przed sesją – przyjmuje się zlecenia i na ich podstawie wyznacza kurs równowagi
SPECYFICZNE FAZY SESJI GIEŁDOWEJ Równoważenie – c.d. Giełda może: • przedłużyć równoważenie rynku • rozszerzyć widełki, aby objęły one wyznaczony kurs • zakończyć notowania i ogłosić kurs nietransakcyjny równy dolnym/górnym widełkom
KURSY GIEŁDOWE Zasady ustalenia kursu otwarcia / zamknięcia notowań ciągłych/ kursu jednolitego/ kursu określonego w wyniku równoważenia • W fazie przed sesją na bieżąco jest wyliczany i publikowany TKO w oparciu o przyjmowane zlecenia • Ostatni znany TKO staje się kursem otwarcia dla danego instrumentu
KURSY GIEŁDOWE Zasady ustalenia kursu otwarcia / zamknięcia notowań ciągłych/ kursu jednolitego/ kursu określonego w wyniku równoważenia TKO jest wyznaczany przy zastosowaniu kolejno następujących zasad: • maksymalizacja wolumenu obrotu • minimalizacja różnicy pomiędzy popytem a podażą • minimalizacja różnicy pomiędzy kursem określanym a kursem odniesienia
KURSY GIEŁDOWE Zasady ustalenia kursu otwarcia / zamknięcia notowań ciągłych/ kursu jednolitego/ kursu określonego w wyniku równoważenia Wyznaczony kurs musi zapewniać, że: • Wszystkie aktywne: • zlecenia PKC • zlecenia kupna z limitem ceny wyższym • zlecenia sprzedaży z limitem ceny niższym od kursu określonego muszą być zrealizowane w całości
KURSY GIEŁDOWE Zasady ustalenia kursu otwarcia / zamknięcia notowań ciągłych/ kursu jednolitego/ kursu określonego w wyniku równoważenia Dodatkowo przy wyznaczonym kursie: • zlecenia PCRO • i aktywne zlecenia z limitem ceny równym kursowi określonemu mogą być zrealizowane całkowicie, częściowo lub mogą pozostać niezrealizowane
KURSY GIEŁDOWE Zasady ustalenia kursu otwarcia / zamknięcia notowań ciągłych/ kursu jednolitego/ kursu określonego w wyniku równoważenia Dodatkowo przy wyznaczonym kursie: • wszystkie zlecenia kupna z limitem ceny niższym od kursu określonego • wszystkie zlecenia sprzedaży z limitem ceny wyższym od kursu określonego nie są realizowane
KURSY GIEŁDOWE Zasady ustalenia kursu otwarcia / zamknięcia notowań ciągłych/ kursu jednolitego/ kursu określonego w wyniku równoważenia • KURS NIETRANSAKCYJNY – podawany jeśli nie można wyznaczyć kursu jednolitego w dopuszczalnych widełkach • Transakcje nie są zawierane, a określony kurs stanowi punkt odniesienia na następną sesję
REALIZACJA ZLECEŃ Zlecenia są realizowane z zachowaniem: • priorytetu ceny • czasu przyjęcia lub uaktywnienia • oraz minimalizacji liczby transakcji
REALIZACJA ZLECEŃ Kolejność realizacji zleceń: • PKC • z limitem wyższym (zlecenia kupna) lub niższym (zlecenia sprzedaży) • PCRO • z limitem ceny równym określonemu kursowi • wśród zleceń PKC lub z tym samym limitem ceny jako ostatnie realizowane są zlecenia z warunkiem limitu aktywacji
KURSY GIEŁDOWE Notowania w systemie notowań ciągłych • Notowania ciągłe rozpoczynają się od ustalenia kursu otwarcia • Następnie transakcje mogą być zawierane po różnych cenach
KURSY GIEŁDOWE Notowania w systemie notowań ciągłych • Transakcje zawierane są po kursie najlepszego zlecenia oczekującego na rynku • Jednostką transakcyjną jest 1 instrument (akcja, obligacja, kontrakt terminowy)
OGRANICZENIA WAHAŃ KURSÓW • Dla instrumentów finansowych, dla których w momencie wprowadzenia do systemu błędnego zlecenia, nie były zdefiniowane dynamiczne ograniczenia, wartości przedziału zmiany wahań kursów, o którym mowa w § 113 ust. 1 pkt. 2) Regulaminu Giełdy, są następujące: Kurs odniesienia dla przedziału zmiany wahań kursów wyznacza przewodniczący sesji w momencie otrzymania wniosku o anulowanie transakcji.
OGRANICZENIA WAHAŃ KURSÓW Notowania ciągłe • W przypadku równoważenia rynku, można zmienić ograniczenia wahań kursów danego papieru wartościowego • Największe dopuszczalne odchylenie od kursu odniesienia nie może przekroczyć: • 21% dla akcji • 6 punktów procentowych dla obligacji
OGRANICZENIA WAHAŃ KURSÓW Notowania jednolite Kurs na drugim fixingu na danej sesji może maksymalnie różnić się od kursu na pierwszym fixingu o 21%, jednak nie więcej niż 33,1% od kursu ostatniego fixingu na poprzedniej sesji
OGRANICZENIA DYNAMICZNE • Na pierwszej sesji, na której notowany jest dany instrument finansowy obowiązują ograniczenia dynamiczne.
DOKŁADNOŚĆ OKREŚLANIA KURSÓW • W zależności od wysokości kursu papieru wartościowego, różna jest dokładność, z jaką są notowane papiery wartościowe na giełdzie
ZLECENIA GIEŁDOWE System giełdowy WARSET stosowany na GPW gwarantuje równe traktowanie wszystkich inwestorów: • indywidualnych i instytucjonalnych • krajowych i zagranicznych
ZLECENIA GIEŁDOWE System WARSET zapewnia inwestorom: • dostęp do rynku i informacji giełdowych, bez względu na to, gdzie inwestorzy się znajdują • wykonanie prawie natychmiastowe i automatyczne ich zleceń
ZLECENIA GIEŁDOWE Dwie zasady pierwszeństwa przy wykonywaniu zleceń: • CENA (najważniejsza) • CZAS
ZLECENIA GIEŁDOWE • CENA • zlecenie zakupu z wyższym limitem jest realizowane przed zleceniami o niższym limicie • zlecenie sprzedaży z najniższym limitem jest realizowane przed zleceniami o wyższym limicie
ZLECENIA GIEŁDOWE CZAS • dwa zlecenia tego samego typu i z tą samą ceną są realizowane według czasu zarejestrowania w systemie giełdowym
ZLECENIA GIEŁDOWE Inwestor składając zlecenie określa: • rodzaj oferty (kupno/sprzedaż) • limit ceny lub rodzaj zlecenia bez limitu ceny • termin ważności zlecenia • nazwę instrumentu finansowego • liczbę papierów wartościowych (wolumen) • dodatkowe warunki wykonania zlecenia