نقد و بررسي اجمالی متن توافق نامه ژنو از منظر فنی و حقوقی ارائه دهنده: علیرضا حیدری

2. نقد و بررسياجمالیمتن توافقنامه ژنو از منظر فنی و حقوقی ارائه دهنده: علیرضا حیدری کارشناس ارشد مهندسی هسته ای دانشگاه صنعتی اصفهان

3. نقد و بررسياجمالیمتن توافقنامه ژنو از منظر فنی و حقوقی ارائه دهنده: علیرضا حیدری کارشناس ارشد مهندسی هسته ای دانشگاه صنعتی اصفهان

4. كليات توافق نامه‌ 1.تاریخچه مذاکرات هسته ای 2. یك توافق‌نامه (Joint Plan of Action) 3. تعهدات بین المللی ایران 4. نقش مجلس در این توافق‌نامه بند 77 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران:"عهد نامه ها، مقاوله نامه ها، قراردادها و موافقت نامه های بین المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد." • 5. تاكید بر متن انگلیسی

5. كليات توافق نامه‌ 6. معرفی اجمالی توافق‌نامه؛ • مقدمه: Preamble • گام میانی: There would be additional steps in between the initial measures and the final step • گام اول: Elements of a first step • گام نهایی: Elements of the final step • گام بعد: Following successful

6. كليات توافق نامه‌ 7. زمان اجرای هر یك از گام‌ها ؛ • گام اول: شروع: 20ژانویه2013 (30 دی ماه 1392) • پایان: 6 ماه بعد + قابلیت تمدید پذیری(Renewable)+(during the first 6 months) • گام میانی: شروع: نامعلوم پایان: نامعلوم • گام نهایی: شروع: قبل از نوامبر 2014 پایان: نامعلوم، طولانی مدت long-term) ) • گام بعد: شروع: بعد از اتمام گام نهایی • پایان: نامعلوم • 8.نتایج عدم معین بودن زمانبندی گامها

7. كليات توافق نامه‌ 9. ویژگی های متن(وجود ابهامات و برداشت های متعدد ) • واژگان کلی- مبهم-ظرفیت برداشت های متعدد-کش دار • Exclusively- Fully resolve- successful - practical needs-… • 10. تاکید غیر طبیعی بر محرمانه بودن • 11. اظهارات متناقض طرفین و ضرورت بررسی دقیق توافق‌نامه جان کری:  «5+1 حق غنی‌سازی ایران را تایید نکرده و در توافقنامه ژنو به این حق هیچ اشاره‌ای نشده است.»  محمد جواد ظریف: «حداقل در 2 بند از توافقنامه ژنو بر حق غنی‌سازی ایران تصریح شده است.»

8. نامه ریاست محترم جمهور به رهبر معظم انقلابو پاسخ معظم له1392/9/3

9. نامه دکتر روحانی و پاسخ رهبر معظم انقلاب ‌ • پاسخ رهبر معظم انقلاب: • «جناب آقای رئیس‌جمهور • دستیابی به آنچه مرقوم داشته‌اید در خور تقدیر و تشكر از هیئت مذاكرات هسته‌ای و دیگر دست‌اندركاران است و می تواند پایه‌ اقدامات هوشمندانه‌ بعدی قرار گیرد. بی‌شك فضل الهی و دعا و پشتیبانی ملت ایران عامل این موفقیت بوده و در آینده نیز خواهد بود ان‌شاءالله. • ایستادگی در برابر زیاده‌خواهی ها همواره باید شاخص خطّ مستقیم حركت مسئولان این بخش باشد، و چنین خواهد بود ان‌شاء الله. • سیّد علی خامنه‌ای • ۳ آذر 1392 نامه دکتر روحانی: «فرزندان انقلابی شما توانستند در مذاكراتی دشوار و پیچیده، حقانیت ملت ایران در فعالیت‌های هسته‌ای را در صحنه بین‌المللی اثبات كنند و گام نخست را به گونه‌ای پیش برند كه حقوق هسته‌ای و حق غنی‌سازی ملت ایران مورد اذعان قدرتهای جهانی -كه سالها سعی بر انكار آن داشتند- قرار گیرد و راه برای گام‌های بلند بعدی در حراست از پیشرفت‌های فنی و اقتصادی كشور گشوده شود. توفیق در این مذاكرات نشان داد كه می‌توان با رعایت همه اصول و خطوط قرمز نظام، با ارائه منطقی و مستدلِ مواضع ملت ایران و اتمام حجت برای افكار عمومی جهان، قدرتهای بزرگ را نیز به احترام به حقوق ملت ایران فراخواند و گام‌های بعدی را نیز در مسیر حل و فصل نهایی اختلافات با استحكام برداشت. دستاوردهای قطعی این توافق اولیه، به رسمیت شناخته‌شدن حقوق هسته‌ای ایران و حراست از دستاوردهای هسته‌ای فرزندان این مرز و بوم بوده است و در كنار آن با توقف روند تحریم‌های ظالمانه، بخشی از فشارهای غیرقانونی در تحریم‌های یك‌جانبه برداشته و فروپاشی سازمان تحریم آغاز شده است».

10. نامه دکتر روحانی و پاسخ رهبر معظم انقلاب‌ حقوق هسته ای و حق غنی سازی چیست؟ منشا حقوق بین الملل چیست؟

11. مقدمه: معاهده npt چیست؟‌THE TREATY ON THE NON-PROLIFERATION OF NUCLEAR WEAPONS این 5 کشور اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل هستند و دارای حق وتو. تاریخچه شکل گیری معاهده NPT این معاهده در دوران جنگ سرد (اول ژوئيه۱۹۶۸میلادی برابر با ۱۳۴۷شمسی) به صورت محدود بین چند کشور جهان منعقد شد. مضمون این معاهده درباره منع تکثير سلاح های هسته ای است.  این پیمان کشورهای جهان را به دو طبقه برخوردار (کشورهای دارای سلاح هسته‌ای) و غیربرخوردار (کشورهای فاقد سلاح هسته‌ای) تقسیم می‌کند. کشورهای برخوردار سلاح: 1. آمريکا در دوران جنگ جهاني دوم 2. شوروي سابق در سال ۱۹۴۹ 3. انگليس در سال۱۹۵۲ 4. فرانسه در سال ۱۹۶۰ 5. چين در سال ۱۹۶۴

12. مقدمه: معاهده npt چیست؟‌THE TREATY ON THE NON-PROLIFERATION OF NUCLEAR WEAPONS     امضا کرده و به تصویب رسیده   ملحق شده یا پذیرفته شده      دولت‌هایی که معاهده را رعایت می‌کنند هرچند خارج از آن هستند(تایوان)     خارج شده(کره شمالی)      دولت‌هایی که این پیمان را امضا نکرده‌اند(هند، اسرائیل، پاکستان و سودان جنوبی) عضویت کشورها در معاهده npt

13. مقدمه: معاهده npt چیست؟‌ مفاد معاهدهnpt چیست؟ معاده ان پی تی مشتمل بر 11 ماده است. سه ماده آن بیشترین چالش را به دنبال داشته است: ماده 4: حق کلیه کشورها برای توسعه فعالیت های صلح آمیز هسته ای به رسمیت شناخته شده است. ماده 6: باید کلیه کشورهای دارنده سلاح هسته ای مذاکره کنند برای خلع سلاح. ماده 10: کشورها حق دارند هرگاه که احساس کردند مفاد معاهده برخلاف منافع ملی شان است از آن خارج شوند.

14. مفاد ماده 4 nptمهمترین ماده ای که نمایانگر حقوق هسته ای ماست. ماده 4 ان پي تي هيچگونه محدوديتي در مورد نوع فناوري و سطح بهره برداري صلح آميز ازانرژي هسته‌اي، از جمله چرخه سوخت (شامل غني سازي) ايجاد نكرده است. • 4.1: هيچ نكته‌اي در اين پيمان نبايد به گونه‌اي تفسير شود كه حق مسلم همپيمانان در انجام • تحقيقات(research) ، توليد(production) و استفاده(use) • از انرژي هسته‌اي براي مقاصد صلح‌آميز) (peacefulرا تحت تاثير قرار دهد. • 4.2: در تبادل تجهيزات، مواد و اطلاعات تكنولوژيكي براي مقاصد صلح آميز، استفاده از انرژي هسته‌اي در حداكثر شكل، تمام همپيمانان حق مشاركت داشته و متعهد به تسهيل در انجام آن مي‌شوند. همپيماناني كه توان چنين اقدامي را دارند بايد به شكل انفرادي يا همراه با ديگر دولت‌ها يا سازمان‌هاي بين‌المللي براي توسعه بيشتر استفاده از اشكال صلح آميز انرژي هسته‌اي، خصوصا در قلمروي دولت‌هاي فاقد سلاح هسته‌اي كه به اين پيمان پيوسته‌اند، مشاركت ورزند. اين مشاركت با عطف توجه به نيازهاي مناطق در حال توسعه جهان انجام مي‌شود.

15. جنجال بر سر تفسیر ماده 4 NPT اذعان به حقوق هسته ای کشورها در کنفرانس های بازنگری: • طبق بند 3 ماده 8 NPT هر 5 سال یک بار کنفرانسی متشکل از کلیه اعضای معاهده جهت بازنگری و بررسی چگونگی اجرای مفاد مختلف معاهده برگزار می گردد. در این رابطه تاکنون 8 کنفرانس بازنگری برگزار شده است. • در اسناد كنفرانس‌هاي بازنگري معاهده (كه با اجماع اعضاء تصويب گرديده) ذيل ماده 4 كه به حق استفاده صلح ‌آميز از انرژي هسته‌اي اشاره شده، بر رعايت احترام به سياست‌هاي چرخه سوخت كشورها با اجماع تمام اعضاء-حتی آمریکا- تاكيد شده است. از جمله: • كنفرانس 1975 (سند NPT/CONF/35/I, Annex I, p. 6) • اولين اجلاس ويژه مجمع عمومي ملل متحد در خصوص خلع سلاح 1978 (سند SSOD I) • كنفرانس 1985 (سند NPT/CONF.III/64/I, Annex I, par. 7) • كنفرانس 2000 (سند NPT/CONF.2000/28, Parts I, II) • كنفرانس 2010 (سند NPT/CONF.2010/50, Vol. I)

16. توضیح ماده 4 npt اعترافات اولیه دولت ایالات متحده به حقوق هسته ای ویلیام فاستر، جولای 1968 مدیر آژانس کنترل تسلیحات و خلع سلاح آمریکا سخنرانی در برابر کمیته روابط خارجی سنا «ممکن است اشاره به این مطلب هم برای روشن شدن بحث مفید باشد که چندین فعالیت از نظر ایالات متحده به خودی خود به عنوان نقض ممنوعیت های مطرح شده در ماده دوم لحاظ نمی شود. نه غنی سازی اورانیوم نه انباشت مواد شکافت پذیر مرتبط با برنامه صلح آمیز، ماده 2 را نقض نمی کنند تا زمانیکه این فعالیت ها تحت پادمان مطرح در ماده 3 باشد. همچنین، تحت پادمان، توسعه راکتورهای برق دارای سوخت پلوتونیم از جمله تحقیقات درباره پلوتونیم فلزی... هم به وضوح مجاز است. همچنین ماده 2 دخالتی درباره توسعه یا استفاده از راکتورهای با سرعت بالا تحت پادمان ندارد.»

17. توضیح ماده 4 npt حق غني سازي در اسناد کشورهای عدم تعهد كشورهاي عضو عدم تعهد كه شامل 120 كشور مي‌باشند، در عالي ترين سطوح و مكرراً بر حق خدشه ناپذير و استثناء ناپذير كشورهاي عضو NPT در استفاده از انرژي صلح آميز هسته‌اي تصريح و بر ضرورت احترام به انتخاب و تصميم كشورها در اين رابطه و اجتناب از تعرض به حق انتخاب آنها در خصوص چرخه سوخت يا محدود كردن سياست‌هاي آن ها در اين زمينه تاكيد نموده‌اند. بيانيه پانزدهمين اجلاس سران عدم تعهد در مصر 2009 بيانيه اجلاس وزراي خارجه عدم تعهد در مصر 2012

18. مفاد ماده 6 npt مذاکره برای خلع سلاح در ماده 6 این گونه آمده است: «هر یک از اعضاء این معاهده متعهد می گردد که با حسن نیت، مذاکرات در خصوص اقدامات موثر جهت توقف هر چه سریع تر مسابقات هسته ای و خلع سلاح هسته ای، انعقاد معاهده خلع سلاح عمومی و کامل تحت کنترل شدید و موثر بین المللی را تعقیب نماید.» Pursuenegotiationstonuclear disarmament

19. تمدید دوباره یnpt در نتیجه 5 کشور دارای بمب برای همیشه باید مذاکره کنند 1970 شروع مذاکرات خلع سلاح 1995 بازنگری در ماده 6 NPT مذاکرات مادام العمر 25 سال مذاکره در سال 1995 با اجماعConsensus همه اعضاء مذاکره برای خلع سلاح مادام العمر شد. لازم به ذکر است که حتی اگر یک نفر از اعضاء مخالفت می نمود این ماده مادام العمر نمی گشت. رئیس هیئت ایرانی در کنفرانس بازنگری 1995 معاونت بین الملل وزارت خارجه دکتر محمدجواد ظریف بود!

20. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی((IAEA • آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) نهادی مستقل است که در سال ۱۹۵۷ برای ترویج استفاده صلح‌آمیز، و جلوگیری از استفاده نظامی از انرژی هسته ایتأسیس شد. • وظایف آژانس: 1. استفاده صلح  جویانه از انرژی اتمی و ترویج و توسعه آن در راه صلح، بهداشت، ترقی و رفاه در سراسر جهان. 2. اطمینان از این موضوع که انرژی هسته‌ای صرفِ مقاصد و هدف‌های نظامی نخواهد شد. • ساختار: 1. مجمع عمومی: همه کشورهای عضو - حق رای برای هر عضو - حق انتخاب دبیرکل 2. شورای حکام: داری 35 عضو انتصابی و انتخابی ست – تصویب کلیات یا پادمان ها و قطع نمامه 3. دبیرخانه: 2200 کارمند از 90 کشور و 1 دبیرکل - دبیرکل دبیرخانه مسئولیت اداره امور جاری آژانس را برعهده دارد.

21. نظارت های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی((IAEA • بازرسی معمولی: • بررسی موقعیت، مشخصات، مقدار و ترکیبات مواد هسته‌ای تحت پادمان؛ • بررسی اطلاعات مربوط به مواد حسابرسی نشده و اختلاف صادرات و واردات و هرگونه خطا در سیاهه مواد هسته‌ای؛ • تطبیق گزارش‌ها و اظهارنامه‌های دولت عضو با سوابق و فعالیت‌های موجود. • این بازرسی محدود به اماکن و تاسیساتی است که شامل مواد هسته‌ای هستند و دولت عضو آنها را اظهار می‌کند. •  بازرسی ویژه: • در صورت عدم رضایت آژانس از همکاری کشور عضو صورت می پذیرد. • در صورت عدم رضایت کشور عضو، این بازرسی با تصویب شورای حکام انجام می پذیرد. •  بازرسی‌های پروتکل الحاقی:  • بر اساس پروتکل الحاقی، بازرسی حق آژانس است و نیازی به تصویب شورای حکام (برخلاف بازرسی ویژه) ندارد. • آژانس حق دارد به هر مکانی که جهت انجام وظایف خود ضروری می‌داند دسترسی پیدا کند. • این نوع بازرسی بیشتر برای فعالیت‌های اظهار نشده طراحی شده است و درواقع می‌توان از آن به «بازرسی‌های سرزده» تعبیر کرد.

22. حقوق هسته ای بر اساس NPT=(چرخه کامل سوخت) این حق مطلق است. این حق مصرّح متکی ست به: 1. متن صریح ماده 4 NPT 2. اذعان چندین دوره همه اعضاء آژانس در کنفرانس های بازنگری 3. متن بیانیه سران عدم تعهد بر اساس ماده 4 :NPT تحقيقات(research)، توليد(production)و استفاده(use) از انرژي هسته‌اي براي مقاصد صلح‌آميز) (peacefulبرای کشورهای عضو مجاز شمرده شده است.

23. چرخه سوخت اورانیومی زباله های اتمی جهت دفن پلوتونیوم اورانیوم تهی شده

24. چرخه سوخت اورانیومی-آب سنگین پلوتونیوم بسیار زیاد +اورانیوم تهی شده

25. 3 حلقه مهم چرخه سوخت طبق ماده 4NPT حق استفاده کامل صلح آمیز از این 3 حلقه وجود دارد.

26. ‌بررسی مقدمه توافقنامه

27. مقدمه‌ • بازی برد –برد • The goal for these negotiations is to reach a mutually-agreed long-term comprehensive solution thatwould ensure Iran's nuclear programme will be exclusively peaceful. • هدف مذاکرات • This comprehensive solution would constitute an integrated whole where nothing isagreed until everything is agreed. • منطق همه یا هیچ!

28. گام اول • آنچه تعهد کرده ایم: • - نیمی از اورانیوم موجود غنی شده 20 درصد را به صورت اکسید 20 درصد برای تولید سوخت راکتور تحقیقاتی تهران ذخیره نماید. بقیه UF6 20 درصد را به مواد کمتر از 5 درصد رقیق نماید. خط برگشت پذیر نیز وجود نداشته باشد. • نقطه گریز و امنیت اسراییل

29. گام اول • آنچه تعهد کرده ایم: • - ایران اعلام می­کند که برای این دوره 6 ماهه، اورانیوم را به سطح بالاتر از 5 درصد غنی سازی نکند. • - ایران اعلام می­کند که فعالیت­های خود در تاسیسات سوخت هسته ای نطنز[1]، فوردو[2] و یا راکتور اراک[3] را که توسط آژانس با نام IR-40 شناسائی می­شود، بیش از این گسترش نخواهد داد.

30. گام اول • آنچه تعهد کرده ایم: • - همانگونه که ایران در برنامه عملیاتی کردن تاسیسات تبدیل مواد، به آژانس اعلام کرده است، با آغاز خط تبدیل مواد UF6 غنی شده تا 5 درصد بهUO2 ، ایران تصمیم دارد موادUF6 جدیدا غنی شده تاسطح 5 درصد طی 6 ماه آینده را به اکسید تبدیل کند. • - محل های جدید برای غنی سازی ایجاد نمی شود. • - ایران برنامه تحقیق و توسعه (R & D) تحت نظارت، از جمله برنامه تحقیق و توسعه جاری غنی سازی خود را که با هدف انباشت اورانیوم غنی شده صورت نمی گیرد، ادامه خواهد داد. • - عدم بازفرآوری یا ساخت تاسیساتی که توانایی بازفرآوری داشته باشند.

31. گام اول • نظارت های افزایش یافته: • ارائه اطلاعات مشخص به آژانس بین المللی انرژی اتمی، شامل اطلاعات درباره طرحهای ایران برای تأسیسات هسته ای، تشریح هر ساختمان در هر ساختگاه هستهای، تشریح میزان فعالیت برای  هر مکانی که فعالیتهای هستهای مشخص دارد، اطلاعات درباره معادن و کارخانه های تولید اورانیوم و اطلاعات درباره مواد چشمه پرتوزا. این اطلاعات در طی 3 ماه از تصویب این اقدامات ارائه خواهد شد. • تحویل پرسشنامه به روز شده راکتور اراک، که توسط آژانس با نام IR40شناخته می­شود، به آژانس. • اتخاذ گام­هایی برای توافق با آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای انعقاد رهیافت پادمان درباره راکتور اراک، که توسط آژانس با نام IR40 شناخته می شود. • دسترسی روزانه بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به فردو و نطنز، در مواقعی که آنها برای راستی آزمایی اطلاعات طراحی(DIV) و راستی آزمایی موجودی میانی(IIV) و راستی آزمایی انبار گردانی (PIV) و بازرسی های بدون اطلاع قبلی، در ساختگاه حضور ندارند، .با هدف دسترسی موارد ضبط شده آف لاین دوربینهای نظارتی. • دسترسی مدیریت شده بازرسان آژانس به: • کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ • کارگاههای تولید روتور سانتریفیوژ و انبارهای محل نگهداری آنها • معادن اورانیوم و کارخانه های تولید اورانیوم • مطابق برنامه هایش] ایران[، تولید سانتریفیوژ ایران طی این شش ماه، محدود به جایگزینی سانتریفیوژهای خسارت دیده خواهد بود.

32. بررسی سه حلقه مهم از حقوق هسته ای ایران در توافق نامه ژنو 3. غنی سازی 2. راکتور آب سنگین اراک 1. بازفرآوری

33. 1. بازفرآوری reprocessing راکتور آب سنگین راکتور آب سبک پلوتونیوم 1% پلوتونیوم پلوتونیوم زیاد تنها4 کيلوگرم پلوتونيوم برای ساخت بمب اتمی با قدرت انفجار ۲۰ کيلو تن TNTکافی است. دلیل حساسیت بازفرآوری چیست؟

34. 1. بازفرآوری reprocessing • دلیل اهمیت بازفرآوری چیست؟ • يك قرص 30 گرمي اكسيد اورانيوم به‌عنوان سوخت، انرژي معادل 3 تن زغال‌سنگ را دارا مي‌باشد. اگر اين سوختِ مصرف‌شده، بازفرآوري شود و پلوتونیوم حاصل به صورت سوخت MOX ، در يك راكتور هسته‌ای تولید برق، مورد استفاده قرار گيرد؛ همين قرص كوچك، انرژي معادل 150 تن زغال‌سنگ را دارا خواهد بود. مقايسه‌ي ميزان انرژي معادل توليدي از زغال‌سنگ و اورانيوم

35. 1. بازفرآوری reprocessing • بازفرآوری در گام اول: No reprocessing or construction of a facility capable of reprocessing. عدم بازفرآوری یا ساخت تأسیساتی که توانایی بازفرآوری داشته باشد. • گام اول قابل تمدیدهای متوالی ست The first step would be time-bound, with a duration of 6 months, and renewable by mutual consent. گام اول دارای دوره زمانی 6 ماه خواهد بود و با توافق طرفین قابل تمدید است

36. 1. بازفرآوری reprocessing بازفرآوری در کل توافق نامه بازفرآوری در گام نهایی: No reprocessing or construction of a facility capable of reprocessing. عدم بازفرآوری یا ساخت تأسیساتی که توانایی بازفرآوری داشته باشد. زمان گام نهایی: Have a specified long-term duration to be agreed upon. داشتن دوره زمانی بلندمدت مشخص که مورد توافق قرار خواهد گرفت.

37. 2. راکتور آب سنگین اراک IR-40 خروج از فعالیت1396 عمر مفید 50 سال 3 ماه اول 2014 (پایان 1392) اعلام زمان افتتاح به آژانس تاریخچه: راکتور تحقیقاتی آب سبک تهران(تاسیس1346) راکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک(شروع 1380)

38. 2. راکتور آب سنگین اراک IR-40 • در گام اول: • Iran announces that it will not make any further advances of its activities at the Natanz FuelEnrichment Plant1, Fordow2, or the Arak reactor3, designated by the IAEA as IR-40. 3-Iran announces on concerns related to the construction of the reactor at Arak that for 6 months it will not commission the reactor or transfer fuel or heavy water to the reactor site and will not test additional fuel or produce more fuel for the reactor or install remaining components. ایران اعلام می­کند که فعالیت­های خود در تاسیسات سوخت هسته ای نطنز[1]، فوردو[2] و یا راکتور اراک[3] را که توسط آژانس با نام IR-40 شناسائی می­شود، بیش از این گسترش نخواهد داد. 3- ایران اعلام میکند که برای نگرانیهای مربوط به ساخت راکتور در اراک، برای 6 ماه، این راکتور را راهاندازی نخواهد کرد. سوخت به راکتور منتقل نخواهد نمود. آب سنگین به سایت منتقل نخواهد نمود. سوخت جدید آزمایش یا تولید نخواهد کرد. اجزای باقیمانده نصب نخواهد نمود. • زمان گام اول قابل تمدیدهای متوالی ست

39. 2. راکتور آب سنگین اراک IR-40 • در گام نهایی: Fully resolve concernsrelated to the reactor at Arak, designated by the IAEA as the IR-40. به طور کاملنگرانیهای مربوط به راکتور اراک،که توسط آژانس با نام IR40 شناخته می شود، را برطرف نماید.  • ملاک برطرف شدن نگرانی چیست؟ • نگرانی واژه ای حقوقی نیست. • با وجود نظارت های آژانس نگرانی چه معنایی دارد. • آمریکایی ها بارها گفته اند که از نظر ما رفع نگرانی این گونه است:

40. 2. راکتور آب سنگین اراک IR-40 راکتور آب سنگین در کل توافق نامه آیا راکتور آب سنگین اراک جای نگرانی دارد؟ 1. برای تولید پلوتونیوم از پسماندهای هسته ای به تاسیسات ویژه ای با فناوری پیشرفته جهت جداسازی پلوتونیوم نیاز است؛ که چنین تاسیسات بازفرآوری در ایران موجود نیست. 2. دکتر صالحی: برای تولید پلوتونیوم جهت بمب، سوخت باید 3 الی 4 هفته در قلب راکتور بماند اگر بیشتر از این تاریخ شود پلوتونیوم به شدت آغشته به سمومی می شود که اثر اصلی خویش را از دست می دهد. حال این که در راکتور اراک سوخت در مدت زمان 1 سال در قلب راکتور می ماند. 3. دکتر صالحی: بر فرض که تکمیل این راکتور 2 سال زمان ببرد. آزمایش‌های متعدد پیش از رسیدن این راکتور به ظرفیت عملیاتی کامل 1سال زمان میخواهد. 1 سال دیگر هم برای تزریق سوخت به راکتور مورد نیاز خواهد بود که در مجموع 4 سال می‌شود. شما به محض این که بتوانید سوخت را از هسته راکتور استخراج کنید قادر نخواهید بود این سوخت را لمس کنید زیرا بسیار داغ و به شدت رادیواکتیویته است بنابراین باید چند سال آن را در یک استخر نگهداری کنید. پیش از آنکه ما بتوانیم پلوتونیوم را استخراج کنیم –البته اگر قصد استفاده از پلوتونیوم را داشته باشیم- 6، 7 یا 8 سال زمان لازم است. 7 تا 8 سال زمان به علاوه به یک کارخانه بازفرآوری مورد نیاز است که ما چنین کارخانه‌ای نداریم و قصد احداث آن را هم نداریم. 4.  نگهداری امن بمب هسته ای که موجب نابودی امکانات خودی نشود و از آن مهم تر به کارگیری چنین بمب فرضی در زمان و مکان معین علیه نیروهای دشمن، به فناوری بسیار پیچیده و دقیقی نیاز دارد که کشورهای غربی خوب می دانند ایران چنین فناوری را ندارد و دنبال آن هم نیست. 5. بر طبق توافق نامه آژانس هر ماه از راکتور اراک بازدید می نماید و این جای هیچ نگرانی را باقی نمی گذارد.

41. 3. حق غنی سازی enrichment  اوباما: «هیچ جای این سند، به ایران حق غنی‌سازی نمی‌دهد» • دکتر روحانی: • «فرزندان انقلابیشما توانستندحقوقهسته‌ای و حق غنی‌سازیملت ایران بدست بیاورند». جان کری: «5+1 حق غنی‌سازی ایران را تایید نکرده و در توافقنامه ژنو به این حق هیچ اشاره‌ای نشده است.»  محمد جواد ظریف: «حداقل در 2 بند از توافقنامه ژنو بر حق غنی‌سازی ایران تصریح شده است.» حق غنی سازی چالش برانگیزترین بحث در توافق نامه

42. 3. حق غنی سازی enrichment در هیچ جای توافقنامه این اصطلاح وجود ندارد و اعضاء تیم مذاکره کننده هم به نبود این مطلب اعتراف کرده اند. یک برنامه برای ما تعریف کردند با قیود بسیار که نهایتاً همان هم سلب می شود. تنها چیزی که برای ما تثبیت شده است! ضرورت مرزبندی بین 3 اصطلاح

43. غنی سازی در متن توافقنامه • This comprehensive solution would involve a mutually defined enrichmentprogramme with practical limits and transparency measures to ensure the peaceful nature of theprogramme. • این راه حل جامع متضمن یکبرنامه غنی سازی با تعریف مشترک و محدودیتهای عملی و اقدامات شفاف ساز به منظور تضمین ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای می باشد. • Involve a mutually defined enrichmenprogramme with mutually agreed parametersconsistent with practical needs, with agreed limits on scope and level of enrichmentactivities, capacity, where it is carried out, and stocks of enriched uranium, for a period tobe agreed upon. • متضمن یک برنامه غنی سازی باشد که توسط طرفین تعریف می­گردد، برنامه­ای که شاخصه­های آن با موافقت طرفین و منطبق با نیازهای عملی، با محدودیت­های مورد توافق در خصوص دامنه و سطح فعالیت­های غنی سازی، ظرفیت غنی سازی، محل­هایی که در آن غنی سازی انجام می­شود و ذخایر اورانیوم غنی شده برای دوره زمانی که مورد توافق قرار می­گیرد، تعیین می­گردد.

44. محدودیت های حق غنی سازی در توافق نامه ژنو 1. بررسی حق غنی سازی right to enrich یک برنامه A program • محدودیتهای عملی • practical limits • تعریف طرفینیmutually defined • محدودیت دامنه • limits on scope • نیاز عملی • practical needs • اقدامهای شفافساز • transparency measures • مکان غنی سازی • where • ظرفیت • capacity • سطح فعالیتهای غنی سازی • level of enrichment activities • ذخایر اورانیوم غنی شده • stocks • برای یک دوره • for a period • آیا با این 11 قید چیزی از حق مطلق ما باقی مانده است. • در همه این قیدها موظفیم رضایت طرف مقابل را بدست آوریم.

45. 2. بررسی برنامه غنی سازی • Enrichment Activity • ذخایر اورانیوم غنی شده • برای یک دوره • مکان غنی سازی • محدودیت ظرفیت حق غنی سازی مطلق بر اساس NPT • محدودیت دامنه • اقدامهایشفافساز • محدودیتهای عملی تعریف طرفینی یک برنامه • سطح فعالیتهای غنی سازی • نیاز عملی • practical needs

46. 2. بررسی برنامه غنی سازی • Enrichment Activity هماکنون 2 راکتور فعال در ایران داریم راکتور بوشهر راکتور تهران برنامه غنی سازی حدوداً تا 10 سال با روسیه قرارداد تامین سوخت 5% داریم حدوداً تا 10 سال سوخت 20% غنی شده برایش تولید کرده ایم پس بر اساس توافق نامه ما هیچ نیاز عملی برای غنی سازی نداریم نیاز عملی (practical needs) چیست؟ نیاز عملی یعنی باید ایران بگوید دقیقاً روزانه به چه میزان اورانیوم غنی‌شده نیاز دارد و تنها بر اساس همان میزان غنی‏سازی صورت پذیرد.

47. دستآورد توافق نامه ژنو درباره غنی سازی

48. گام میانی‌

49. اجرای قطع نامه های شورای امنیت سازمان ملل

50. -تعلیق غنی سازی -تعلیق بازفرآوری -تعلیق تحقیق و توسعه -امضاء و تصویب پروتکل الحاقی -تحریم فروش کالاهیا فناوری هسته ای و بالستیک -تعلیق راکتور آب سنگین اراک -تحریم تحصیل اتباع ایرانی در رشته های مرتبط هسته ای در سایر کشورها -تاکید برهمان مباحث قبل -تحریم فروش تانک و ابزار جنگی سنگین به ایران -تاکید برهمان مباحث قبل -تحریم بانک ملی و صادرات -بازرسی محموله های ایرانی - تاکید برهمان مباحث قبل -بدون تحریم الزامات قطعنامه های شورای امنیت • 1929 • 1835 • 1747 • 1696 • 1803 • 1737 فروردین 1386 دی 1385 مرداد 1385 -امضاء پیمان منع آزمایش سلاح های اتمی -تحریم ایجاد بانکی ایرانی در کشور دیگر مهر 1387 اسفند 1386 خرداد 1389