Agnieszka Jedynasta Badaniami użyteczności i user experience zajmuję się od 2007 r.

2. Agnieszka Jedynasta • Badaniami użyteczności i userexperience zajmuję się od 2007 r. • Zaczynałam od projektowania obecnie zajmuje się badaniami • Mam na koncie ponad 200 projektów badawczych dla różnych branży (finanse, FMCG, usługi, transport, rolnictwo, wydawnictwa, portale, e-commerce)

3. Czy badać?

5. Kiedy? I w jaki sposób?

6. Far better an approximate answer to the right question, which is often vague, than an exact answer to the wrong question, which can always be made precise. - John Tukey

7. Jak najwcześniej • Na każdym etapie • Ewaluacja • Monitoring

8. Badania Rodzaje i zastosowanie

9. Koncepcja Badania ProjektowanieInterakcji Wdrożenie TestowaniePrototypów Projektowanie Interface’u Testy Użyteczności Koncepcja

10. Koncepcja • Nie wymyślamy funkcjonalności! • Burza mózgów: tylko dla potrzeb, celów, problemów • Potrzebujemy danych o końcowym użytkowniku • Zrób z użytkownika interesariusza (Stakeholder) projektu • Praca domowa: czy każdy korzystał z usług naszej firmy jako klient? • Przekonuj do UCD, zadawaj pytania: • „Kto będzie używał tego produktu?” • „Jakie problemy rozwiązuje produkt?” • „Jakie cele pomaga osiągnąć?” • „Produkt dla wszystkich to produkt dla nikogo”.

11. Koncepcja Badania Projektowanie Interakcji Wdrożenie Testowanie Prototypów Projektowanie Interface’u Testy Użyteczności Badania

12. Badania • Dane ilościowe • Wiek, płeć, przychód, traffic • Segmentacja • Jakościowe: Rozpoznaj potrzeby! • Wywiady • Obserwacja uczestnicząca • Projekty UE, Księgarnia • Grupy Fokusowe - raczej nie • Służą bardziej do kreacji skojarzeń i pomysłów, a nie poznawaniu potrzeb, celów i problemów

13. Wywiad • Wywiad swobodny, nieustrukturalizowany • Masz pewne tematy do poruszenia jednak nie jest to ankieta • Minimum 4 osoby z danej kategorii • Nie miej oczekiwań wobec badanego: • Ale to nie jest rozmowa, którą ma prowadzić badany

14. 5 zasad dobrego wywiadu • Temat: "Zachowania i Filozofia" • Nie pytaj o preferencje co do produktu, funkcjonalności czy narzędzi. • Pytaj o cele, potrzeby, motywacje, obawym, czynności. • Tylko otwarte pytania: • "Czy wykorzystujesz Excela?” • "Jak analizujesz dane, które ściągasz z konta bankowego?” • Nie wprowadzaj własnych słów • „Jakie lokaty wybierasz" • „W jaki sposób oszczędzasz?” • "Pogaduszka na bankiecie" • to jest wywiad otwarty, nie "faszyzuj” • Pogoda, Praca, Rodzina -> Temat1, Temat2, Temat3 • Skupiaj się na świeżych wrażeniach • Rekrutuj ludzi, którzy zajmowali się obiektem badania niedawno (albo są w trakcie) • przywołuj sytuacje, "Ostatni raz kiedy wykonywałeś przelew…" • Indi Young: Mental Models

15. O co warto pytać: • Miejsce • Częstotliwość • Inni ludzie: współpracują, przeszkadzają, czy ich nie ma? • Czy to jest trudne czy łatwe • Poszczególne kroki dochodzenia do celu

16. Analiza • Wartomiećtranskrypcjęwywiadów • Wypiszosobno: • Celeimotywacje (osobiste, zawodowe, materialne, duchowe) • Poszczególnekrokikonieczne do osiągnięciacelu • Kontekst – jakiezewnętrzneczynnikiwpływająnaichdecyzje? • Zaznaczajpowtarzającesięwzorce • Ignorujemysugestiekonkretnychfunkcjonalności

17. Koncepcja Badania Projektowanie Interakcji Wdrożenie Testowanie Prototypów Projektowanie Interface’u Testy Użyteczności Projektowanie Interakcji

18. Persony • Modele utworzone na podstawie badań • Najważniejsze są ich problemy, cele i motywacje • Im mniej, tym lepiej (najlepiej jedna) • Reprezentanci użytkowników • Najbardziej wymagający • Nie „średniacy”!

19. Persony • Pozwalają uniknąć: • „GumowegoUżytkownika” • Projektowaniadlasiebie • Projektowaniaprzypadkówbrzegowych (na nie będzie jeszcze czas) • Świetne narzędzie komunikacji • Zgodnośćiporozumieniewewnątrzzespołuprojektowego

20. Cele Źródło: Cooper, About Face

21. Cele - jeśli je zignorujemy Źródło: Cooper, About Face

22. Koncepcja Badania Projektowanie Interakcji Wdrożenie Testowanie Prototypów Projektowanie Interface’u Testy Użyteczności Testy Użyteczności

23. Testy Użyteczności • Obserwacjaużytkownika • RITE • Audytekspercki • Badania zdalne

24. Obserwacja Użytkownika • Plan minimum • Scenariusz • Ludzie do badania (min. 3) • Moderator • Miejsce, w którym nikt nie będzie przeszkadzał

25. Scenariusz badania • Zadania z jasno postawionym celem • Nie podpowiadaj treścią zadania • Przygotuj „dummy data” • Badaj na prawdziwej treści • Zrób pretest

26. RITE szybkie, laboratoryjne badania użyteczności przeprowadzane w cyklach badanie - zmiana.

28. gdy chcesz mieć gwarancję zachowania poufności badanych materiałów • kiedy potrzebujesz szybkich wniosków nie masz potrzeby przygotowywania obszernego raportu • jeżeli grupa celowa Twojego produktu jest szeroka • przy pilnych potrzebach badawczych, ale niewielkim budżecie  • w krótkim czasie na wdrożenie dobrego produktu

29. Rekrutacja • Motywacja i cel nad segmentacją/demografią • Dla badania wniosku kredytowego ważniejsze jest, czy badana osoba brała (lepiej: jest w trakcie brania) kredytu, niż czy jej średnia pensja odpowiada dokładnie grupie docelowej • Znajomość dziedziny. • „Przelewy do US” • Unikaj „Zawodowych badanych” • Unikaj zbyt doświadczonych technicznie użytkowników • Nie badaj rodziny ani znajomych

30. Rekrutacja • Ankieta rekrutacyjna: • Odrzucające pytania na początek (oszczędzisz czasu sobie i badanym • Otwarte pytania/wielokrotne odpowiedzi zamiast zamkniętych (Tak/Nie) -> trudniej oszukiwać • „Czy brał Pan/i udział w jakichkolwiek badaniach przez ostatnie 6 miesięcy” -> „Kiedy ostatnio brała Pani udział w badaniach” • „Czy w ciągu ostatnich 3 miesięcy brał Pan kredyt” -> „Czy korzystał Pan w ciągu ostatnich 3 miesięcy z usług banku? … Jakich?: zakładanie konta, inwestycje, kredyty, oszczędzanie, inne?”

31. Rekrutacja • Ilu użytkowników badać? • „The most striking truth of the curve is that zero users give zero insights.” useit.com

32. Przeprowadzanie badania • Moderator, obserwator, organizator • Powitanie: rozładuj napięcie i dopilnuj szczegółów • „Głośne myślenie” • Nie podpowiadaj • Nie oceniaj • Notuj • Zaproś innych uczestników projektu!

33. Analiza wyników • Zwracaj uwagę na zachowania, nie na deklaracje • (Głośne myślenie traktujemy jako zachowanie) • Opis zachowania (dane ilościowe i jakościowe) • Opisuj przyczyny problemów • Opisuj konsekwencje problemów • Dane ilościowe to wskazówka, a nie podstawa do wnioskowania statystycznego • Rekomendacje

34. Obserwacja Użytkownika • Zalety: • Dowiadujesz się o rzeczywistych problemach • Najlepsza forma do przekonania innych o potrzebie zmiany • Wady: • Ciężko przebadać cały obszar • Trzeba angażować więcej zasobów (w porównaniu do audytu eksperckiego)

35. Audyt Ekspercki • Ekspert użyteczności (najlepiej minimum 2) • Sprawdzenie okeślonych kryteriów • Szczegółowe „Tak/nie” • Abstrakcyjne • Sprawdzenie scenariuszy („Cognitive walk-through”) • Komplementarny z Obserwacją Użytkownika • Eksperci szybko znajdą większość głównych problemów • Jednak część z nich jest niewykrywalna bez badania • Najlepsza kolejność • Audyt Ekspercki • Zmiany w produkcie • Obserwacja użytkownika • Zmiany w produkcie

36. Audyt ekspercki • Zalety • Stosunkowoszybki • Niewymagaorganizacjibadania, rekrutacji, kosztów z tymzwiązanych • Wady • Niewszystkieproblemyzostanąznalezione • Mniejszasiłaprzekonywanianiżbadania

37. Audyt ekspercki - wędrówka poznawcza (cognitive walkthrough) Założenie • nowi użytkownicy wolą uczyć się obsługi systemu poprzez wykonywanie zadań, niż na przykład przez czytanie instrukcji. • Realizowany w oparciu o scenariusze użycia serwisu • Osoby oceniające (np. projektanci) przechodzą (ang. walkthrough) przez kolejne kroki, zdając sobie zestaw pytań na temat każdego z kroków i oceniając zachowanie systemu

38. Testy A/B • Testy A/B pozwalają przetestować skuteczność dwóch (lub więcej) różnych wersji strony.

42. Badania zdalne Kiedy? • zbieranie dużej liczby wyników (dostarczanie danych ilościowych służących podejmowaniu decyzji), • zbieranie informacji na temat użyteczności, ale również postaw, opinii, stosunku do produktu, • zbieranie wyników w możliwie jak najkrótszym czasie (krótki czas realizacji badań), • w miarę możliwości utrzymanie dotychczasowych korzyści, które dawały badania użyteczności.

43. Badania zdalne • Rodzaje: • badania zdalne moderowane – są najbardziej zbliżone do badań laboratoryjnych. Pozwalają poprzez Internet  na prowadzenie bezpośredniej rozmowy z użytkownikiem oraz śledzenie jego działań. • badania zdalne niemoderowane jakościowe – bez udziału moderatora. Użytkownik wykonuje zadania na stronie internetowej, a jego poczynania są zgrywane i następnie dostępne w formie filmów do obejrzenia • badania zdalne niemoderowane ilościowe - Badani realizują określone zadania na serwisie, a w tle ich działań zgrywane są różne parametry np. liczba kliknięć, czas na realizację zadania, poprawność realizacji zadania. W efekcie otrzymuje się dużo informacji ilościowych, uzupełnionych o opinie użytkowników.

45. Zadanie scenariuszowe • Użytkownik realizuje określony scenariusz; • Następnie odpowiada na zadane pytania w ankiecie satysfakcji. • Otrzymujemy filmy z pulpitu pokazujące ruchy kursora oraz opcjonalnie nagrania twarzy i głosu użytkownika. • Zliczane są również czasy wykonania zadań, liczby odwiedzonych podstron i procentowy rozkład sukcesu i porażki.

46. Testy X-sekundowe • Użytkownik przez określony czas ogląda wskazaną kreację/ reklamę/ film, po czym opisuje wszystkie elementy, które zauważył i zapamiętał w danej kreacji. • zebranie obserwacji i opinii użytkowników przy pierwszym kontakcie • identyfikacja elementów, które zostały zapamiętane i wymienione przez użytkowników. • określenie, które z elementów nie zostały zauważone przez respondentów

47. Testy nawigacji • Użytkownik otrzymuje zadanie znalezienia określonych informacji w klikalnym menu poziomym. System rejestruje pierwsze kliknięcie oraz każde kolejne aż do osiągnięcia sukcesu. • weryfikacja poprawności układu menu. • sprawdzenie rozwiązań bez konieczności wcześniejszego ich oprogramowania • stworzenie intuicyjnej architektury informacji tak, aby kluczowe elementy, były łatwe do wyszukiwania • możliwość porównania rozwiązań konkurencyjnych i porównanie ich z własnymi pomysłami

48. Klikanie i komentowanie • Użytkownik otrzymuje zadanie polegające np. na wskazaniu elementów kreacji, które przyciągnęły jego uwagę, wybraniu miejsc, w których szukałby określonych danych lub wybraniu elementów, które zwróciły jego uwagę. • Użytkownicy uzasadniają swój wybór w polu tekstowym. • sprawdzenie atrakcyjności layoutów, ich przekaz oraz poprawność ułożenia elementów. • określenie najbardziej istotnych funkcjonalności celem uproszczenia i optymalizacji kreacji