340 likes | 961 Views
KIVRIMLAR. KIVRIMLAR. Orojenik hareketler esnasında yatay durumdaki tortul tabakaların yan basınçlar altında sıkışarak bükülmesi sonucu oluşan yapıya KIVRIM denilir.
E N D
KIVRIMLAR • Orojenik hareketler esnasında yatay durumdaki tortul tabakaların yan basınçlar altında sıkışarak bükülmesi sonucu oluşan yapıya KIVRIM denilir. • Kıvrılma sırasında tabakaların bir semer gibi yükselen kısmına Antiklinal denir. Çanak halinde çukurlaşan bölümüne ise Senklinal adı verilir.
KIVRIMIN ÖZELLİKLERİ Bir kıvrım, 1- Tabakayı kıvıran gücün şiddetine 2- Tabakanın basınca karşı koyma direncine bağlı olarak farklı özellikler gösterir.
ANTİKLİNAL EKSENİ VE SENKLİNAL EKSENİ Antiklinali ortadan ayırdığı varsayılan eksene Antiklinal ekseni denilir. Senklinali ortadan ayıran eksene ise Senklinal ekseni denilir.
ANTİKLİNAL VE SENKLİNAL KANATLARI • Eksenlerin her iki bölümünde kalan eğimli katmanların bulunduğu kesimlere ise antiklinal ve senklinal kanatlarıdenir.
TABAKALARIN UZANIŞI VE DALIŞI Yatay veya ters dönmüş tabakaların bir uzanış ve eğimi yoktur. Buna karşın, diğer tabaka duruşlarında, bir uzanış ve yerin altına doğru bir dalış dolayısıyla bir eğim vardır. Tabaka Uzanışı: Tabakanın ufuk düzlemiyle ara kesitinin coğrafi yönü demektir. Bunu pusulayla saptarız. Tabaka Dalışı ve Eğimi: Tabakanın dalışı, ufuk düzlemiyle yaptığı açı demektir.
KIVRIMIN YÜKSEKLİĞİ VE KIVRIMIN BOYU Antiklinalin en yüksek yeri ile senklinalin en çukur yeri arasında kalan kesime Antiklinal Yüksekliği yada Senklinal Derinliği adı verilir. Biri birini izleyen iki antiklinal ekseni arasında kalan uzaklığa ise Senklinal boyu denir.
KIVRIM ÇEŞİTLERİ Eksenlerinin duruşuna göre; • Simetrik (Dikey) Kıvrımlar: İki yandan eşit güçte sıkışmaların sonucu oluşular. • Asimetrik (Eğimli) Kıvrımlar: İki yandan farklı güçte sıkışmaların sonucu oluşular.
SİMETRİK (DİKEY) KIVRIMLAR 1- Gevşek kıvrımlar: Kıvrımın genişliği yüksekliğinden daha fazladır. Az basınç ve sert tabakaların bulunduğu yerlerde görülürler. 2- Normal kıvrımlar: Uzunluğu ve yükseltisi birbirine yakın olan kıvrımlardır. Yumuşak tabakalarda görülürler. 3- Sıkışık kıvrımlar: Yükseltisi genişliğinden fazla olan kıvrımlardır. Plastik tabakalarda oluşurlar. 4- Yelpaze kıvrımlar: Etki gücü ve tabakanın cinsine bağlı olarak orta kesimlerinde daralan, genişlemiş antiklinal ve senklinallerden oluşan kıvrımlardır.
ASİMETRİK (EĞİMLİ) KIVRIMLAR 1- İzoklinal (eğik) kıvrımlar: Antiklinal ve senklinal eksenlerinin bir yana doğru eğimli olduğu kıvrımlardır. 2- Devrik kıvrımlar: Eğiklik derecesi fazla olan kıvrımlardır. Kıvrım ekseni yataya yakın bir konuma gelmiş olabilir. 3- Bindirmiş kıvrımlar (Thrust veya Nap): Bir yönden gelen basıncın çok şiddetli olması durumunda, antiklinallersenklinallerin üzerine adeta kapaklanır. Bunlara bindirmiş kıvrımlar denir. 4- Ekaylı kıvrımlar: Bindirme olayı devam ettiği taktirde kıvrımlar tamamen birbiri üzerine biner ve balık pullarına benzeyen bir yapı kazanırlar. Bunlara ekay denir. Senklinal üzerine kapanan antiklinal nedeniyle adeta görünmez olur ki bu tek yönün hakim olduğu bir itilmenin göstergesidir.