Pojęcie sankcji

1. Pojęcie sankcji • Środki o charakterze negatywnym mające na celu wywarcie wpływu na politykę państwa • Kary nakładane na państwa za łamanie określonych norm • Forma dochodzenia swoich praw

2. Rodzaje sankcji wg stopnia ich łagodności • Bojkot handlowy • Bojkot międzynarodowy • Blokada handlowa • Embargo handlowe (sensu stricto i sensu largo) • Dyskryminacja gospodarcza

3. Rodzaje sankcji wg kryterium zakresu oddziaływania • Całkowite – obejmujące całość stosunków międzynarodowych • Częściowe – obejmujące wybrane dziedziny stosunków dwustronnych

4. Wg kryterium poziomu stosunków międzynarodowych • Unilateralne • Multilateralne

5. Wg kryterium przedmiotowego • Handlowe • Finansowe • Organizacyjno-prawne

6. Zasady legalności sankcji • Zasada źródła- wprowadzone przez odpowiedni organ państwa lub organizacji międzynarodowej • Zasada uprzedzenia- uprzednie wezwanie strony do zaprzestania działań wywołujących szkodę • Zasada proporcjonalności sankcji do stopnia naruszenia prawa • Zasada poszkodowanego -wprowadzone przez państwo, którego prawa zostały naruszone • Zasada humanitarności

7. Przesłanki stosowania sankcji • Wyrażenie dezaprobaty wobec polityki/działań państwa • Naruszenie praw człowieka • Wspieranie ugrupowań terrorystycznych • Nieskuteczność zwyczajnych środków dyplomatycznych • Ograniczenie kosztów w relacji do akcji zbrojnej • Zapobieganie lub odstraszanie państwa od prowadzenia określonej polityki

8. Cele sankcji • Zmiana polityki wewnętrznej państwa • Destabilizacja rządu • Zmuszenie państwa do określonego zachowania • Osłabienie potencjału państwa • Ochrona praw i wolności człowieka • Zapobieganie rozwojowi terroryzmu

9. Warunki skuteczności sankcji • Multilateralne w stosunku do unilateralnych • Stosunek potencjałów państw • System polityczny (demokratyczny w stosunku do autorytarnego) • Czas trwania sankcji • Dotychczasowe powiązania państw • Rodzaj i rozmiar sankcji • Koszt sankcji • Udział dodatkowych środków represji • Zdolności i możliwości adaptacyjne państwa sankcjonowanego

10. Dla państwa sankcjonowanego kryzys wewnętrzny spadek poziomu rozwoju społeczeństwa długotrwała izolacja rozruchy społeczne Dla państwa sankcjonującego umocnienie reżimu utrata partnera handlowego/ skutki ekonomiczne tworzenie koalicji państw sankcjonowanych rozwój czarnego rynku rozwój antagonizmów wobec tego państwa Negatywne skutki sankcji

11. Sankcje celowe/ inteligentne • Celem są przywódcy, rządy państw łamiących prawo międzynarodowe • Obejmują: embargo na broń, zamrażanie środków finansowych, odmowa udzielenia wiz, ograniczenia w przemieszczaniu się