Programma Smart Grid Proeftuinen

1. Programma Smart Grid Proeftuinen

2. Agenda • Inleiding • Taskforce Intelligente Netten • IPIN • Programma • Overzicht van de projecten • Verbinding met onderdelen Alliander • Laatste stand van zaken

3. Inleiding • Taskforce Intelligente Netten • Einddocument met 3 scenario’s • Witte vlekken -> noodzaak experimenten in situ • IPIN: Innovatie Programma Intelligente Netten • Bedoeling: invulling witte vlekken • Praktijk: 95% gericht op decentraal scenario • Rol Alliander • Veel inschrijvingen uit verschillende onderdelen • Geen subsidie! • Noodzaak tot convergentie • Specifieke leerdoelen bereiken • Programma Smart Grid Proeftuinen

4. Overzicht van de projecten • Binnen het programma • Texel Cloud Power • Zeenergie • Lochem Energie • Houthaven • Deventer A1 • Venlo • SEC/Heerhugowaard • Buiten het programma: • SPCA • Fuelcell Achterhoek • Science Park Amsterdam

5. Dekking onderwerpen proeftuinen (1) Marktontwikkeling (1/2) Ervaringen * Decentrale opwek Omgeving EV Observaties • Er is veel overlap tussen de proeftuinen, maar elke proeftuin heeft unieke kenmerken • Houthaven en Zeewolde toetsen beiden een omgeving met zowel huishouden en bedrijf maar hebben geen EV in het project • Zeewolde, SPCA en Deventer A1 toetsen een breed scala van decentrale opwek terwijl bij Texel, Lochem en Houthaven ervaringen met decentrale opwek relatief beperkt zijn • Fuel Cell Achterhoek is redelijk beperkt in de type decentrale opwek en richt zich met name op Fuel Cell technologie Spreiding Niet getoetst • Zon & Wind energie meest voorkomend • Spreiding van brandstofcellen en Hre-ketel ondermaats • Er is een goede spreiding in de omgevingen waar de proeftuinen plaatsvinden • EV wordt in minder dan de helft van de proeftuinen getoetst < 3 keer getoetst 3 keer getoetst > 3 keer getoetst > 5 keer getoetst 5 * Ervaringen grotendeels gebaseerd op IPIN effectentabel ** Venlo onvolledige informatie nadere concretisering is nodig

6. Dekking onderwerpen proeftuinen (2) Marktontwikkeling (2/2) Ervaringen* Samenwerking stakeholders Beïnvloeden wet en regels Observaties • Heerhugowaard, Lochem Energie, Zeewolde INZET, Science Park Amsterdam en Texel Energie hebben allen een uitgebreide groep stakeholders waarmee wordt samengewerkt • Lochem Energie en Heerhugowaard SEC zijn de enige twee proeftuinen waar taken, rollen en bevoegdheden expliciet getoetst worden om wetgeving te beïnvloeden Spreiding Niet getoetst • Samenwerking met lokale overheden en met ICT ‘system integrators’ wordt veel ervaring mee opgedaan** • Weinig ervaring met woningcorporaties • Standaarden en protocollen worden vaak genoemd in het projectvoorstel • Het leren over nieuwe rollen wordt slechts in 2 proeftuinen geformuleerd als leerdoel < 3 keer getoetst 3 keer getoetst > 3 keer getoetst > 5 keer getoetst 6 * Ervaringen grotendeels gebaseerd op doelstellingen Road Map Smart Grids (2011) ** De rol van ‘system operator’ is onduidelijk met veel verschillende partijen neergelegd, o.a. KEMA, IBM, CapGemini, Alliander en Eneco / KPN

7. Dekking proeftuinen (3) Digitale net Ervaringen Optimaliseren net Optimaliseren energiebenutting Producten & diensten Observaties • Er is veel overlap tussen de proefuinen wat betreft de technische functies • Lochem, Zeewolde, en Houthaven toetsen het gebruik van IHS achter de meter, terwijl Amsterdam Science Park gericht is op het B2B product ‘datacenter’ Niet getoetst • Effect van decentrale opwek en load mgt in alle proeftuinen getoetst • Weinig ervaring met autonoom net en sturen / schakelen van afstand • Afstemmen van vraag/aanbod wordt in alle proeftuinen uitgebreid getest • Powermatcher wordt in 5 proeftuinen getoetst • De meeste producten en diensten die aangeboden worden in de proeftuinen komen met elkaar overeen • Datacenter als product wordt slechts 1 keer getoetst < 3 keer getoetst 3 keer getoetst > 3 keer getoetst > 5 keer getoetst 7 alt. alternatief * Technieken grotendeels gebaseerd op Road Map Smart Grids Netbeheer Nederland (2010) ** Marvin display van Prox Energy

8. Verbinding met onderdelen Alliander Extern overleg: IPIN, SEC, Netbheer NL, Agentschap NL, Innovatiecontract etc. Financiële control: SCC Senior programma manager Texel Energie Deventer A1 Lochem Energie Zeewolde INZET Heerhugowaard SEC Houthaven NEXT Venlo Overleg project leiders* PL PL PL PL PL PL PL Regulering 5. Implementatie in de lijn (product “Smart Grid”) Marketing & Communicatie 4. Elektrisch vervoer ICT Architectuur 3. Energie besparingen 2. Afstemmen vraag & aanbod Data management 1. Decentrale opwek Prod Ontw & Standaardisatie Marktmechanisme Energie techniek Klant & service Juridische zkn en IP Werkpakketten Netmanagement Doelstellingen vertalen zich één op één op de werkpakketten 8

9. Laatste stand van zaken • Projecten komen langzaam op gang • Kenniszijde wordt nu opgetuigd • Belangrijkste uitdagingen: • Kennisdoelstellingen afzonderlijke onderdelen expliciet krijgen (en wie bepaalt de mening van Alliander?) • Matching en belegging van deze doelstellingen binnen de projecten • Omgekeerd: projectondersteuning vanuit de expertisegebieden en werkpakketten • Manier van borging en terugkoppeling interim resultaten

10. Dank voor jullie aandacht! Harold Veldkamp Harold.veldkamp@alliander.com 06-22476498