861 likes | 3.79k Views
BAB 3 KEANJALAN PERMINTAAN DAN PENAWARAN. Objektif Pengajaran. Di akhir pengajaran ini, pelajar diharapkan dapat Mentakrifkan keanjalan permintaan harga, keanjalan permintaan silang dan keanjalan permintaan pendapatan Mentakrif keanjalan penawaran 3.1 Keanjalan Permintaan
E N D
BAB 3 KEANJALAN PERMINTAAN DAN PENAWARAN
Objektif Pengajaran Di akhir pengajaran ini, pelajar diharapkan dapat Mentakrifkan keanjalan permintaan harga, keanjalan permintaan silang dan keanjalan permintaan pendapatan Mentakrif keanjalan penawaran 3.1 Keanjalan Permintaan 3.1.1 Keanjalan Permintaan Harga 3.1.2 Keanjalan Permintaan Silang 3.1.3 Keanjalan Permintaan Pendapatan 3.2 Keanjalan Penawaran
Definisi keanjalan Suatu konsep yang mengukurdarjah tindakbalasdalam kuantiti permintaan dan penawaran kesan daripada perubahan sesuatu pembolehubah tertentu.
Keanjalan Permintaan Satu perubahankuantiti diminta sesuatu barang kesan perubahan dalam tingkat harga barang tersebut atau harga barang lain atau tingkat pendapatan pengguna. Terdapat tiga jenis keanjalan permintaan, iaitu: 1. Keanjalan permintaan harga ( ) 2. Keanjalan pemintaan silang ( ) 3. keanjalan permintaan pendapatan ( )
Keanjalan Permintaan Harga ukuran kadar ataudarjah tindakbalasperubahan kuantitiyang diminta sesuatu barang kesan daripada perubahan tingkat harga barang tersebut.
Rumus Keanjalan Permintaan Harga Ed = = Ed = Keanjalan permintaan harga Qd = Perubahan kuantiti diminta barang P = Perubahan harga Po = Harga asal Qdo = Kuantiti diminta barang x asal
Contoh: Apabila harga barang A naik dari RM 2 ke RM 4, kuantiti yang diminta terhadap barang A menurun dari 5 unit ke 4 unit maka Ed = % Qd % Px = = = -Ed bernilai negatif menunjukkan hubungan ___________ antara harga dan kuantiti diminta. -nilai -0.2 bermakna apabila harga barang X naik 1%, kuantiti barang A yang diminta akan menurun sebanyak 0.2%
Keanjalan Lengkuk Ed = Qd1 – Qd0 X 1/2(P0 + P1) keanjalan lengkuk mengukur keanjalan di___________ atau_______ pada keluk permintaan yang____ atau apabila berlaku perubahan harga yang sangat besar di atas satu keluk permintaan yang sama. 1/2(Qd0 + Qd1) P1 – P0 Ed = keanjalan permintaan harga Q1 = kuantiti diminta baru Q0 = kuantiti diminta asal P1 = harga baru P0 = harga asal
Contoh: Rajah yang berikut menunjukkan keluk DD untuk barang B. Hitung nilai keanjalan permintaan harga jika: • a) harga barang X naik dari RM 2 ke RM 4 • b) harga barang X turun dari RM 4 ke RM 2 Harga (RM) D B 4 A 2 D 0 8 10 Kuantiti (unit)
Jika harga barang X naik dari Rm 2 ke RM 4 • Ed = % Qd • % Px • = Qd x Pxo • Px Qdo • = • = • Jika harga barang X turun dari RM 4 ke RM 2 • Ed = % Qd • % Px • = Qd x Pxo • Px Qdo • = • = Daripada contoh di atas, dapat disimpulkan bahawa pekali keanjalan permintaan harga adalah berbeza walaupun harga berubah dalam julat yang sama
-untuk mengatasi masalah ini, rumus titik tengah digunakan: Ed = Qd1 – Qdo X ½ ( Po + P1) ½ ( Qdo + Qd1 ) ( P1- Po) • Jika harga barang X turun dari RM 4 ke RM 2 • Ed = • Jika harga barang X naik dari Rm 2 ke RM 4 • Ed = -berdasarkan contoh pengiraan dengan menggunakan keanjalan lengkuk nilai keanjalan yang diperolehi adalah sama iaitu -0.33 walaupun harga naik dari RM 2 ke RM 4 atau harga jatuh dari RM 4 ke RM2
Keanjalan Titik mengukurdarjah tindakbalaskuantiti permintaansesuatu barang apabila berlaku______________________________ ke atas barang tersebut sehinggakan tidak menampakkan kewujudan dua titik di atas lengkuk permintaan yang sama.
Rumus keanjalan titik boleh dibina dan dinyatakan berdasarkan rajah di bawah. Titik X merupakan titik yang ingin dikira nilai keanjalannya dan ianya merupakan titik tengah bagi keluk permintaan . Keanjalan permintaan bagi titik X pada rajah 3.1 dapat dikira berdasarkan rumus berikut:a. Ed = Q1 – Q2 0 - Q2 b. Ed = 0 – P P1 –Pc. Ed = Q1 – X P1 - X
Rajah 3.1 : keanjalan titik Harga (RM) P1 X P 0 Q2 Q1 kuantiti
Nilai keanjalan bagi titik-titik di sepanjang keluk permintaan adalah berbeza-beza Pada tingkat harga melebihi 0P, nilai keanjalan (Ed) akan melebihi satu dan menuju infiniti Pada tingkat harga 0P, nilai keanjalan (Ed) adalah sama dengan satu Pada tingkat harga yang kurang daripada harga 0P, nilai keanjalan (Ed) adalah kurang daripada satu dan menuju ke nilai kosong
3.1.1.c. Darjah-darjah keanjalan permintaan harga Keanjalan permintaan harga dapat dibezakan kepada lima darjah keanjalan yang berlainan.
Rajah : Darjah Keanjalan permintaan harga di sepanjang keluk P P1 P Q 0 Q2 Q1
1. DarjahKeanjalan Peratus perubahan kuantiti diminta lebih besar daripada peratus perubahan harga Nilai keanjalan : 1< Ed < P D Q
2. P D peratus perubahan kuantiti diminta lebih kecil daripada peratus perubahan harga Nilai keanjalan : 0 < Ed < 1 Q
Contoh: • Permintaan terhadap sesuatu barang dikatakan tak anjal apabila • A perubahan harga lebih kecil daripada perubahan kuantiti diminta • B perbuhana harga lebih besar daripada perubahan kuantiti diminta • C peratusan perubahan harga lebih kecil daripada peratusan • perubahan kuantiti diminta • D peratusan perubahan harga lebih besar daripada peratusan • perubahan kuantiti diminta [STPM 2009]
3. P D Peratus perubahan kuantiti diminta sama dengan peratus perubahan harga Nilai keanjalan : Ed = 1 Q
4. P Tiada perubahan harga dan kuantiti diminta tidak terhingga Nilai keanjalan : Ed = D Q
5. P D sebarang perubahan dalam harga tidak akan menyebabkan perubahan dalam kuantiti diminta. Nilai keanjalan : Ed = 0 Q Contoh soalan: Jelaskan mengapa garam mempunyai nilai keanjalan sifar berbanding dengan minuman the yang dianggap mempunyai keanjalan lebih dari 1. (6 M) [STPM 2006]
3.1.1 d. Penentu keanjalan permintaan harga - Semakin banyak pengganti semakin anjal 2. - Semakin banyak kegunaan semakin anjal 3. - Semakin tinggi % perbelanjaan, semakin anjal 4. - Semakin penting barang itu semakin tak anjal Contoh soalan: Jelaskan tiga faktor yang mempengaruhi keanjalan permintaan harga (6M) [STPM 2007]
3.1.1.e. Hubungan darjah keanjalan permintaan harga dengan jumlah hasil /jumlah perbelanjaan
Hubungan keanjalan Permintaan Harga dengan jumlah hasil Harga A P 0 Q D Kuantiti Keanjalan =∞ Keanjalan = 0 JumlahHasil Anjal ( keanjalan > 1) Anjalsatu ( Keanjalan = 1) Kuranganjal ( Keanjalan < 1) TR kuantiti
Jumlah hasil / Jumlah perbelanjaan diperoleh dengan mendarabkan harga barang tersebut dengan kuantitinya. Jumlah Hasil/ jumlah perbelanjaan = Harga X Kuantiti
Anjal P D A P1 B P0 C Q 0 Q1 Q0
Contoh soalan: • Pengeluar akan menurunkan harga untuk meningkatkan jumlah hasil keluaranya. Ini menunjukkan bahawa pemintaan terhadap keluaran tersebut adalah • Anjal • Anjal 1 • Tak anjal • Tak anjal sempurna • Kenaikan harga barang yang anjal permintaanya akan menyebabkan • Kuantiti barang itu berkurang dan jumlah perbelanjaan juga berkurang • Kuantiti barang itu berkurang dan jumlah perbelanjaan meningkat sedikit • Kuantiti barang itu berkurang dan jumlah perbelanjaan meningkat dengan banyak • Kuantiti barang itu berkurang dan jumlah perbelanjaan juga berkurang pada kadar yang sama dengan pengurangan kuantiti
Tidak Anjal P D A P1 P0 B C Q 0 Q1 Q0
Contoh soalan: • Dengan menggunakan gambar rajah, terangkan kesan terhadap jumlah hasil apabila harga meningkat sekiranya: • Keanjalan permintaan harga anjal (3 M) • Keanjalan permintaan harga tak anjal (3 M) • [STPM 2009}
Anjal Satu P D P1 A B P0 C 0 Q1 Q0 Q
3.1.2.Keanjalan Permintaan Silang (Exy) Satu konsep keanjalan permintaan yang mengukur darjah tindakbalas______________________________ bagi sesuatu barang (barang X) akibat daripada___________________________________(barang Y).
Rumus keanjalan silang Ec = = QX= Perubahan Kuantiti diminta barang x Py= Perubahan harga barang y Qxo= Harga asal Py0 = Harga baru
Hubungan barang X dan barang Y Perhubungan antara dua jenis barang dapat diketahui sekiranya nilai keanjalan permintaan silang diperolehi dengan menggunakan rumus keanjalan silang
Contoh pengiraan : Kuantiti diminta Berdasarkan jadual di atas, cari nilai keanjalan permintaan silang bagi barang S, T dan U apabila harga barang X mengalami kenaikan dari RM2 kepada RM3. Tentukan perhubungan antara barang X dengan barang S, T dan U.
Penyelesaian : Barang S Ec = % QS % Px (kenaikan harga barang X 1% menyebabkan kuantiti diminta barang S berkurang 0.67%) Oleh itu barang X dan barang S adalah barang penggenap kerana nilai keanjalanya adalah negatif
BARANG PENGGENAP Kereta dan petrol ialah barang penggenap Bila harga kereta mahal, permintaan kereta akan berkurang Kesannya permintaan terhadap petrol berkurang
Penyelesaian : Barang T Ec = % QT % Y (kenaikan harga barang T 1% menyebabkan kuantiti diminta barang S meningkat 0.17%) Oleh itu barang X dan barang S adalah barang penggenap kerana nilai keanjalanya adalah positif
BARANG PENGGANTI Mesin taip & komputer ialah barang pengganti Bila harga mesin taip meningkat,permintaan terhadap mesin taip akan berkurang Kesannya permintaan terhadap komputer akan meningkat
Contoh soalan: Gambar rajah di bawah menunjukkan keluk permintaan terhadap teh dan kopi dalam pasaran: Harga teh (RM) Harga kopi (RM) Do D1 Do 10 8 5 Do Do D1 0 0 20 50 Kuantiti kopi (unit) 15 35 Kuantiti teh (unit) • Berapakah keanjalan silang bagi the apabila harga kopi meningkat daripada RM 8 ke RM 10? • 0.19 • 2.29 • 2.86 • 5.33
Penyelesaian : Barang U Ec = % QU % Px (kenaikan harga barang X 1% menyebabkan kuantiti diminta barang U tidak berubah) Oleh itu barang X dan barang S adalah barang tidak berkait kerana nilai keanjalanya adalah 0
BARANG TIDAK BERKAIT Kereta dan roti ialah barang tidak berkait Bila harga kereta naik atau turun, tidak akan memberi apa-apa kesan kepada permintaan roti.
3.1.3.a. Keanjalan Permintaan Pendapatan mengukur darjah tindak balas terhadap perubahan kuantiti diminta sesuatu barang kesan daripada perubahan tingkat pendapatan pengguna.
Rumus Keanjalan permintaan pendapatan Ey = Ey = Keanjalan permintaan pendapatan Qx = Perubahan kuantiti diminta barang x Y = Perubahan pendapatan Yo = Pendapatan asal Qx = Kuantiti diminta barang x asal
Keanjalan pendapatan dan jenis barang Keanjalan permintaan pendapatan dapat mengenalpasti jenis-jenis barang.
Contoh pengiraan: Berdasarkan jadual di atas, kirakan nilai keanjalan pendapatan bagi barang A, B dan C apabila tingkat pendapatan meningkat dari RM2,000 ke RM7,000. Tentukan apakah jenis barang-barang tersebut.
Penyelesaian : Barang A Ey = % Qx % Y (kenaikan pendapatan 1% menyebabkan kuantiti diminta barang A meningkat 1.6%) Barang A adalah barang normal dalam kategori barang Mewah kerana nilai keanjalan pendapatannya adalah positif dan lebih besar dari 1
Penyelesaian : Barang B Ey = % QB % Y (kenaikan pendapatan 1% menyebabkan kuantiti diminta barang B berkurang 0.2%) Barang B adalah barang bawahan kerana nilai keanjalan pendapatannya adalah negatif