320 likes | 906 Views
RAPORT Z BADANIA PRZEPROWADZONEGO NA PRZEŁOMIE PAŹDZIERNIKA I LISTOPADA 2012 ROKU PRZEZ PSYCHOLOGA SZKOLNEGO WŚRÓD UCZNIÓW KLAS DRUGICH GIMNAZJUM. ASERTYWNOŚĆ U MŁODZIEŻY GIMNAZJALNEJ. GŁÓWNY CEL BADANIA.
E N D
RAPORT Z BADANIA PRZEPROWADZONEGO NA PRZEŁOMIE PAŹDZIERNIKA I LISTOPADA 2012 ROKU PRZEZ PSYCHOLOGA SZKOLNEGO WŚRÓD UCZNIÓW KLAS DRUGICH GIMNAZJUM ASERTYWNOŚĆ U MŁODZIEŻY GIMNAZJALNEJ
GŁÓWNY CEL BADANIA Identyfikacja potrzeb młodzieży w zakresie kształtowania własnych zachowań asertywnych, co miało z kolei posłużyć opracowaniu programu treningu asertywności dostosowanego do tych potrzeb.
CO TO JEST ASERTYWNOŚĆ? „Asertywność to umiejętność pełnego wyrażania siebie w kontakcie z inną osobą czy osobami. Zachowanie asertywne oznacza bezpośrednie, uczciwe i stanowcze wyrażanie wobec innej osoby swoich uczuć, postaw, opinii lub pragnień w sposób respektujący uczucia, postawy, opinie, prawa i pragnienia drugiej osoby. (…) Asertywność powiązana jest głęboko z poczuciem własnej godności i szacunkiem dla samego siebie”. (M. Król - Fijewska, (1992), Stanowczo, łagodnie, bez lęku czyli 13 wykładów o asertywności, Warszawa, Wydawnictwo INTRA.s.8-9).
Asertywność to szereg umiejętności interpersonalnych (dotyczących kontaktów międzyludzkich), w tym umiejętność obrony swoich praw przy poszanowaniu praw drugiego człowieka.
PRAWA ASERTYWNEoKażdy człowiek ma prawo do: - bycia sobą - posiadania potrzeb, marzeń - wyrażania własnego zdania - wyrażania swoich uczuć, potrzeb - poszanowania własnej godności - myślenia o sobie dobrze - dokonywania samodzielnych wyborów - prywatności - informacji - popełniania błędów - odmawiania - robienia wszystkiego, co nie narusza praw innych osób
AKCEPTACJA INNYCH AKCEPTACJA SIEBIE ASERTYWNOŚĆ AGRESJA ULEGŁOŚĆ BRAK AKCEPTACJI SIEBIE BRAK AKCEPTACJI INNYCH
Problemy badawcze Problem 1: Czym jest asertywność zdaniem gimnazjalistów? Problem 2: W którym obszarze zachowań interpersonalnych najwięcej spośród badanych gimnazjalistów zgłasza trudności?
Opinie młodzieży na temat asertywności • Brak odpowiedzi lub odpowiedzi „nie wiem” - 29% • Asertywność to umiejętność odmowy – 40% • … to umiejętność wyrażanie własnego zdania – 6,5% • … to nie uleganie zdaniu innych – 6,5% • … to umiejętność podejmowania samodzielnych decyzji – 2% • … to umiejętność zachowania się w grupie – 2% • … to pewność siebie – 1% • Mało precyzyjne definicje – 4,5% • Definicje błędne – 9%
Tylko 17 osób spośród 110 badanych gimnazjalistów (czyli 15,5%) zwróciło uwagę na taki aspekt asertywności jak uprzejmość, kulturalne zachowanie, brak agresji.
Nikt z badanych gimnazjalistów nie zauważył, że zachowanie asertywne jest wyrazem szacunku dla siebie samego i dla innych osób!
Obszary zachowań interpersonalnych, o które pytano gimnazjalistów - obrona swoich praw w sytuacjach społecznych - obrona swoich praw w kontaktach osobistych - inicjatywa i kontakty osobiste - wyrażanie i przyjmowanie krytyki i pochwały - wyrażanie próśb - wyrażanie uczuć - wyrażanie opinii - wystąpienia publiczne - kontakt z autorytetem - naruszenie cudzego terytorium (zachowania uznawane za przejaw postawy agresywnej)
Diagnozie zachowań asertywnych i nieasertywnych posłużył kwestionariusz Mapa Asertywnościzłożony z 41 pytań zaczerpnięty z pracyM. Król - Fijewskiej, „Stanowczo, łagodnie, bez lęku czyli 13 wykładów o asertywności” (Warszawa,1992 Wydawnictwo INTRA).
WNIOSKI Wyniki badan diagnostycznych pozwoliły poznać w jakich obszarach badani gimnazjaliści prezentują najwięcej zachowań nieasertywnych. Ujawnione trudności można wyrazić w kategoriach zadań czy celów, jakie winien spełniać program treningu asertywności dostosowany do potrzeb tej populacji gimnazjalistów.
CELE TRENINGU ASERTYWNOŚCI WYNIKAJĄCE Z POTRZEB UCZNIÓW • - zapoznanie młodzieży z pełną definicją asertywności • - uświadomienie praw asertywnych; • - zwrócenie uwagi na rolę praw asertywnych i ich uwzględnianie także w stosunku do innych osób; • - rozwijanie postawy akceptacji siebie, w tym swoich potrzeb i uczuć oraz akceptującej postawy wobec innych ludzi;
- uświadomienie różnic między zachowaniem asertywnym a agresywnym; • - zastępowanie zachowań agresywnych asertywnymi; • - doskonalenie umiejętności obrony swoich praw w sytuacjach społecznych i kontaktach osobistych; • - kształtowanie umiejętności inicjowania i podtrzymywania kontaktów społecznych; • - ćwiczenie umiejętności wyrażania asertywnej krytyki;
- doskonalenie umiejętności odmawiania; • - rozwijanie umiejętności wyrażania uczuć pozytywnych i negatywnych w stosunku do osób obojga płci; • - stworzenie okazji do przełamywania zahamowań i lęków dotyczących wystąpień publicznych.
Opracowany w oparciu o zdiagnozowane potrzeby uczniów trening asertywności pod nazwą „Jestem OK czyli jak żyć w zgodzie z samym sobą i innymi ludźmi” składający się z 13 spotkań 60-minutowych może być realizowany w ramach zajęć pozalekcyjnych już po feriach, o ile znajdzie się odpowiednia liczba chętnych uczniów z wszystkich klas gimnazjum! Zgłoszenia przyjmuję do końca stycznia 2013.
Dziękuję za uwagę! Psycholog szkolny Luiza Bożek