Propedeutyka leśnictwa

1. Propedeutyka leśnictwa Wykład 1

2. Zagadnienia poruszane na zajęciach • Sprawy organizacyjne • Studia na WL – Kto? Co? Kiedy? Dlaczego? • Podstawowe pojęcia z zakresu leśnictwa • Lasy i leśnictwo w Polsce • Podstawy gospodarki leśnej i jej działów • Prezentacja poszczególnych jednostek WL

3. Leśnicy...

6. Co to jest las?

7. Las według „Encyklopedii PWN” naturalny lub ukształtowany przez człowieka ekosystem lub kompleks ekosystemów, w którego szacie roślinnej dominującym składnikiem jest drzewostan utworzony przez zwarcie rosnące drzewa. (http://encyklopedia.pwn.pl)

9. Drzewostan • zespół drzew rosnących w bliskim sąsiedztwie i wzajemnie na siebie oddziałujących, o określonym składzie gatunkowym, budowie (często także wieku) i związku z warunkami siedliskowymi • jednorodny pod względem przyrodniczym i gospodarczym płate lasu, wyróżniający się od płatów sąsiednich cechami taksonomicznymi oraz ukształtowaniem szaty roślinnej

10. Drzewostan • Inne definicje – związane z procesami zachodzącymi w drzewostanie oraz z funkcjami pełnionymi przez drzewostan (urządzanie lasu, hodowla, nauka o produkcyjności lasu, ...)

11. Las w rozumieniu „Ustawy o lasach” Las jest to grunt 1) o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) - drzewami i krzewami oraz runem leśnym - lub przejściowo jej pozbawiony: a) przeznaczony do produkcji leśnej lub b) stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo c) wpisany do rejestru zabytków,

12. Las w rozumieniu „Ustawy o lasach” 2) związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla potrzeb gospodarki leśnej: budynki i budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a także wykorzystywany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne. (Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach, (tekst jednolity, Dz. U. 91.101.444). Aktualizacja na 1.09.2004 r.)

14. Las jako przedmiot opodatkowania Lasem są grunty leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako lasy, za wyjątkiem lasów zajętych na wykonywanie innej działalności gospodarczej niż leśna.

15. Czym zajmują się leśnicy?

16. Leśnictwo Gałąź gospodarki narodowej obejmująca zagospodarowanie, pielęgnowanie, ochronę, użytkowanie i odnawianie lasów w celu stałego pozyskiwania drewna i innych użytków leśnych oraz wykorzystywania zdrowotnych i ochronnych wartości lasów.

17. Leśnictwo • uwzględnia dwojaką rolę lasów, które spełniają w • gospodarce narodowej 2 funkcje: • produkcyjną, jako źródło drewna i ubocznych • użytków leśnych • pozaprodukcyjną: ochronną i zdrowotną • (zapobieganie erozji i powodziom, regulacja • bilansu wodnego gleb i rzek, łagodzenie klimatu, • wpływ na czystość powietrza, walory rekreacyjne)

18. Funkcje lasu

19. Funkcje lasu • Ekologiczne (ochronne, środowiskotwórcze) • Produkcyjne (gospodarcze) • Społeczne

20. Funkcje ekologiczne (ochronne) • kształtowanie klimatu globalnego i lokalnego, • stabilizacja składu atmosfery i jej oczyszczanie, • regulacja obiegu wody w przyrodzie, • przeciwdziałanie powodziom, lawinom i osuwiskom,

21. Funkcje ekologiczne (ochronne) • ochrona gleb przed erozją i krajobrazu przed stepowieniem, • warunki do zachowania potencjału biologicznego wielkiej liczby gatunków i ekosystemów, • różnorodność krajobrazu i lepsze warunki produkcji rolniczej

22. Funkcje produkcyjne (gospodarcze) zdolność do ciągłej do produkcji biomasy, co zapewnia trwałe użytkowanie drewna i surowców niedrzewnych pozyskiwanych z lasu, w tym użytków gospodarki łowieckiej, a w konsekwencji uzyskiwanie dochodów ze sprzedaży towarów i usług, oraz przyczyniające się do tworzenia stanowisk pracy i zasilania podatkiem budżetu państwa i budżetów samorządów lokalnych

23. Funkcje społeczne • kształtowanie korzystnych warunków zdrowotnych i rekreacyjnych dla społeczeństwa, • tworzenie różnorodnych form użytkowania lasu przez społeczność lokalną, • wzbogacanie rynku pracy, • wzmacnianie obronność kraju, • rozwój kultury, oświaty i nauki oraz edukacji ekologicznej społeczeństwa

24. Funkcje lasu • W wielu wypadkach wzrost znaczenia jednych funkcji powoduje ograniczenie pozostałych • Rodzi to konflikt między funkcjami • Nowoczesna koncepcja gospodarki leśnej: leśnictwo wielofunkcyjne - poszukiwanie „złotego środka”

26. Funkcje lasu (Lasy Państwowe)

27. Kilka ważnych podstawowych pojęć

28. Lesistość Inaczej: wskaźnik lesistości – procentowy stosunek powierzchni lasów do ogólnej powierzchnigeograficznej kraju (lub określonego obszaru).

29. Klasa wieku umowny okres, zwykle 20-letni, umożliwiający zbiorcze grupowanie drzewostanówwedług ich wieku. Np. I klasa wieku obejmuje drzewostany do 20 lat, II – drzewostany w wieku 21–40 lat, itd.

30. Miąższość drewna objętość drewna, mierzona w metrach sześciennych (m3). W wielu wypadkach objętość ta dotyczy nie całego drewna w lesie, a jego części. Na przykład...

31. Grubizna • miąższość drzewa od wysokości pniaka do miejsca, w którym średnica w cieńszym końcu wynosi co najmniej 7 cm w korze (dotyczy zapasu na pniu) • drewno okrągłe o średnicy w cieńszym końcu bez kory co najmniej 5 cm (dotyczy drewna pozyskanego) • Grubizna brutto – w korze; netto – bez kory

32. Zasobność (zapas na pniu) • miąższość (objętość) wszystkich drzew żywych o pierśnicy powyżej 7 cm (w korze) na danym obszarze. • zapas na pniu w przeliczeniu na 1 hanazywany jest zasobnością.

33. Pierśnica • Grubość (średnica) drzewa stojącego na pniu, mierzona na wysokości 1,3m od najwyższego punktu przy podstawie pnia

34. Siedlisko • Abiotyczna część środowiska przyrodniczego • Zespół czynników decydujących o warunkach produkcji leśnej • Kształtuje się ono pod wpływem klimatu, gleby i położenia powierzchni • Siedlisko związane jest sprzężeniem zwrotnym z biocenozą

35. Typ siedliskowy lasu • Uogólnione pojęcie oznaczajęce grupę drzewostanów na siedliskach o podobnej przydatnościdla produkcji leśnej • Drzewostany o zbliżonych właściwościach przyrostowych • Determinuje cel hodowlany • Wyróżniony na podstawie gleby, roślinności dna lasu i niektórych cech drzewostanu

36. Typ siedliskowy lasu • Żyznościowe typy siedliskowe: • bory, bory mieszane, lasy mieszane, lasy • Typy wilgotnościowe lasu: • suche, świeże, wilgotne, bagienne • Warianty uwilgotnienia • umiarkowanie/silnie świeże/wilgotne, ... • Obszary górskie i wyżynne • Lasy łęgowe

37. Typ siedliskowy lasu

39. Typ siedliskowy lasu